Nhã Ca
Mưa Trên Cây Sầu Đông
Cây sầu đông không biết có phải là một loại cây đặc biệt ở Huế không, tôi nghe người Bắc gọi là cây Xoan, người Huế gọi là Sầu đông, Thầu đâu hay có khi gọi Sầu đâu. Thân cây cao, có nhiều cành màu đen, khô, lá cây có khứa, nối chùm bằng những cọng nhỏ, hoa nhỏ, có cánh li ti màu tím nhạt, nhụy tím thẩm. Ở gốc cây, nếu bị vết sứt thường chảy ra một thứ nhựa trong màu vàng, có thể dùng để dán được.
Bây giờ Huế đã đổ nát, đã tang thương. Tôi viết lại câu chuyện này để cùng những người bạn cũ và những cây sầu đông của Huế còn sống sót, nhớ tới một thành phố êm đềm thơ mộng cũ, những ngày cũ, với những giọt mưa rơi từ trên cây sầu đông.
Bây giờ Huế đã đổ nát, đã tang thương. Tôi viết lại câu chuyện này để cùng những người bạn cũ và những cây sầu đông của Huế còn sống sót, nhớ tới một thành phố êm đềm thơ mộng cũ, những ngày cũ, với những giọt mưa rơi từ trên cây sầu đông.
Sàigòn 1968
1.
Đông Nghi choàng một tay qua vai Tỷ Muội, một tay ôm chồng sách dày theo lối cửa bếp đi ra vườn sau. Lúc này, ánh nắng đã bị đẩy lên cao trên những đọt cây xa và mái ngói đã trở lại màu váng rêu điềm đạm. Tỷ Muội vừa đi, vừa đưa tay đánh nhẹ vào những cành cây khế, nhiều cánh hoa nhỏ màu tím rơi bám trên hai mái tóc thề. Đông Nghi đi ngúng nguẩy cốt cho những cánh hoa vuột ra khỏi tóc. Tỷ Muội cười trong veo. Nó giật mấy cuốn sách trên tay bạn, chạy tới một cây khế khác, nằm gọn vào chiếc võng đang đứng sững không chịu đưa đẩy theo gió. Đông Nghi chạy theo, nàng rướn người, định sà xuống võng, Tỷ Muội đã kêu thét lên:
- Khỉ, mi định đè tao chết dẹp răng?
Vừa nói, nó vừa đưa hai tay lên như chực đẩy xô Đông Nghi. Mấy tập sách rơi xuống đất. Đông Nghi cúi xuống lượm lên, vừa phủi sạch đất, vừa nói:
- Mi thiệt kỳ, ta dọa chơi mà quýnh lên rứa. Ngồi lên, ta ngồi với.
Đông Nghi vừa nói, vừa dợm ngồi xuống nữa. Tỷ Muội vừa cười sằng sặc, vừa ngồi rột dậy. Chi lạ rứa. Hai cô bạn lúc bấy giờ ngồi choàng vai nhau, hai chân đạp xuống đất lấy đà đu đưa cái võng. Cây ổi nhỏ móc một đầu võng run run muốn uốn thân xuống. Tỷ Muội nạt:
- Mi muốn gãy hả? Hai ta đâu có nặng nề chi, toàn thân hạc, vóc liễu cả mà.
- Ngày mai phải nhờ thằng Rọm cột cái võng ni bên kia cây ổi sẻ với cây sầu đông cuối vườn mát hơn, ngồi học sướng hơn.
- Mi thiệt, ta phải dạy mi lịch sự tử tế với người nhà. Rọm lớn tồng ngồng, răng mi kêu bằng thằng?
- Kêu bằng chi nữa? Kêu bằng ông địa nghe? Hắn điên điên, khùng khùng. À, mi ơi, bữa trước hắn nhờ ta làm mối cho hắn O Cau gánh nước.
- Không, theo tao, gả O Cau cho ông Bồ Đào, thằng cha ngấp nghé mạ mi đó.
Đông Nghi đang cười bỗng khựng lại. Tỷ Muội vừa nói câu gì mà sao lòng tôi đau nhói. Ông Bồ Đào. Cái ông có khuôn mặt phì nhiêu đạo đức, cái ông mà thường ngày chị chị, tui tui với mẹ tôi!
Không, đó chỉ là một câu nói đùa với Tỷ Muội chứ không có thâm ý gì. Đôi mắt nó trong sáng thế kia, cái miệng nó tươi tắn như sắp cười. Phủi cái mặt sắp nổi sùng của mày đi. Đông Nghi nở một nụ cười:
- Mi nói đùa, mạ ta nghe được, mạ ta phiền lắm nghe
- Thôi, tui xin lỗi bồ!
- Không bồ tèo chi với bạn hết.
- Phải đó, bồ tèo với …
Đông Nghi rú lên:
- Con khỉ, mi định nói châm chọc chi?
- Châm chọc chi mô, mi định bồ tèo với cái thằng cha suốt ngày ngồi đánh ghi ta bên kia vườn. Coi, hôm ni hắn đi mô rồi, chắc đã làm công tác lúc rợn sáng rồi há? Tiếc quá, hôm ni tao chưa được nghe điệu đàn muôn thủa …
Mặt Đông Nghi bỗng buồn ngang. Không phải đến bây giờ nàng mới cảm thấy hôm nay thiếu tiếng đàn ghi ta của anh chàng sinh viên học Hán ngữ. Buổi trưa ngồi học trong phòng, mở cửa sổ đối diện qua vườn bên, Đông Nghi đã trông thấy bóng dáng áo sơ mi trắng tinh thấp thoáng. Sau giấc ngủ trưa, Đông Nghi không được thức dậy bởi tiếng đàn cố tình trầm ấm du dương. Đúng là hắn có cảm tình với mình rồi. Nghĩ thế, Đông Nghi đâm ra thương hại hắn. Đông Nghi không muốn nghe Tỷ Muội nói những câu châm chọc làm hắn ê mặt. Dù mình không thương người ta thì thôi, nhưng cấm người ta thương mình thì không cấm được rồi. Với lại, con gái đứa nào cũng giống nhau, người ta thương mình làm sao không cảm động cho được. Nhưng chỉ nên cảm động thôi. Đông Nghi tự nhủ mình. Nàng cố phủi khuôn mặt buồn ngang của mình lần nữa. Chiều nay, sao nhiều chuyện làm mình nổi sùng thế. Đông Nghi lại nghĩ đến khuôn mặt của ông Bồ Đào. Công việc làm ăn của mẹ đó mà. Thôi cũng quên đi nốt.
Anh Vinh ơi, lúc này giá như anh biết được sự bực mình của em. Giá anh viết được cho em một dòng chữ, một dòng thôi. Tình yêu gì mà lạ lùng thế. Buổi sáng đi học, đi theo đằng xa. Buổi trưa đi đón, cũng đi theo đằng xa. Em thèm đọc thư tình, thèm được nói với nhau. Mình có thể ngồi nói chuyện với nhau đàng hoàng ở xa-lông kia mà. Vậy mà anh không chịu đến nhà. Anh sợ mẹ. Mẹ có gì mà anh sợ? Mẹ có phải là con hổ ăn thịt người, con trăn nuốt người cái ực hay con gấu có thể bất chợt tát vào mặt anh? May quá, nỗi bực mình không đậu lâu được trong hồn em nữa rồi. Gió đã mát lắm, còn lâu mới tới mùa thu, nhưng những ngày hạ nóng bức quá. Đợi cả một ngày, chiều mới có cơn gió này đây. Cám ơn gió nhé. Đông Nghi chụp mạnh vào vai bạn:
- Học thôi mày. Kỳ hai mà không đỗ chắc bỏ trường luôn. Học đúp là tao không học rồi. Mà mày cười gì?
- Tao cười mày. Thấy mày ngồi im, tao biết mày nghĩ chi trong đầu rồi.
- Mày sao lắm chuyện quá, chuyện của người ta. Tao có bao giờ đi vào đời tư của mày mô?
- Tao làm chi có đời tư, đời riêng.
- Thiệt không?
- Cũng không thiệt lắm.
Đông Nghi đánh mạnh vào vai bạn. Con nhỏ này, lắm lúc pha trò cũng vui đáo để. Cả lớp học không có nó chắc chẳng đứa nào bày trò để vui được như bên lớp B3, B4. Bên B3 có con Quỳnh Như, cái gì cũng cãi. Lớp B4 có Trâm lùn, đọc bài luôn luôn ê ê a a như đang cầu nguyện, giận lẫy và nói dai thì vô địch. Lớp B1 có MaRiLyn Cầu Kho, điệu một cây xanh rờn. Nổi tiếng nhờ có thân hình sexy và dám đi rước đèn với bồ ngoài phố. Ở một thành phố nhỏ, chuyện gì người ta cũng biết. Trong nhà chưa rõ, ngoài ngõ đã hay. Đông Nghi nhớ tới cô bạn thân năm Đệ Lục, chỉ vì lời đồn đại dám gửi thư tán một ông thầy đã ức lòng tự tử chết. Cái chết của nó đã giải tiếng oan cho nó được năm ba tháng rồi cũng quên đi. Chỉ tội nghiệp cho cha mẹ nó khóc con, thương nhớ con một đời. Đông Nghi nghĩ tới hoàn cảnh của mình. Mẹ nàng chắc sẽ xấu hổ đến chết được nếu nàng bị một tai tiếng nào đó. Đông Nghi không khỏi giật mình:
- Thôi nghe mi, tụi mình đùa chơi với nhau chứ đừng có nói ra chỗ đông người. Tụi con Bích, con Dung nó hàm hồ hay mách lẻo nữa.
- Ta dại chi mà nói với tụi nó.
- Vậy thì được. Dại chi chọc thiên hạ.
Ôi, Đông Nghi thù ghét cái thiên hạ lắm. Ăn nói câu gì cũng sợ thiên hạ cười, ngồi đứng không ngay ngắn cũng thiên hạ cười, đi chung với bạn trai cũng thiên hạ cười. Tôi thù ghét cái thiên hạ này lắm. Thiên hạ, thiên thượng chỉ là một lũ người lắm chuyện. Làm sao để sống hết mình, để thoải mái, sung sướng biết bao. Làm sao để Vinh bước nhanh kịp mình, nói chuyện với mình, ngỏ lời yêu nhau một cách đàng hoàng. Thiên hạ ảnh hưởng đủ thứ, từ gia đình, ở trong học đường, ngoài đường phố. Con mắt thiên hạ đông vô kể. Đông Nghi hỏi bạn:
- Từ hôm mi may áo dài eo, có đứa mô nói chi mi không?
- Chắc là có rồi, nhưng đứa nào dám nói trước mặt tao. Nói lén thì ăn thua gì tới tao. Kệ cha nó. Còn mi, mi nói với ta dẫn đi mua vải, giới thiệu tiệm may rồi cuối cùng vẫn mặc áo hai đường lượn sống.
- Tao thấy kỳ.
- Mạ mi không cho, tao biết cái họ Tôn Nữ nhà mi phiền phức lắm. Ôâi cha, chuyện đời xưa vẫn còn công chúa, còn mệ. Mệ ăn vỏ khoai lang, mệ thất nghiệp cắp dù đi cùng phố, công chúa làm vú em. Nói thiệt, tao chơi với mi mà tao ngán mạ mi quá.
Tỷ Muội nó cũng ngán cả mẹ tôi. Thảo nào ngay cả Vinh cũng không dám đến nhà. Người ta bảo gia đình tôi là gia đình quan gia. Mẹ tôi ngoài vẻ mặt lạnh lùng, bà còn rất ít nói, tôi không thể nào hiểu nỗi mẹ tôi nữa. Khi tôi hư, bà đem chuyện quan gia ra mắng. Khi tôi nên, bà cũng lấy chuyện quan gia ra mừng. Nhưng tôi muốn đời sống bình thường. Tôi muốn có một gia đình, có người cha, người mẹ, người chị, người em. Tôi chỉ là một đứa con gái, lại là con một. Lại thêm một thắc mắc cho mẹ tôi trong công việc chọn một ông rể quý.
- Ta là một Tôn Nữ thì có khác chi mi?
- Nghe cái giọng của mi vừa nói ra cũng sực mùi công chúa.
Tự nhiên Đông Nghi mũi lòng muốn khóc. Con gái Huế đa sầu, đa cảm thiệt mà. Đông Nghi cố dấu vẻ xúc động muốn rợn trên da mặt.
- Thôi học đi, từ nãy đến giờ, chưa có đứa nào học nghe.
Hai cô bạn gái, mỗi cô chọn một tập vở. Tỷ Muội và Đông Nghi cùng ngả đầu xuống mỗi đầu võng, bốn chân vẫn đu đưa sát đất. Thỉnh thoảng Đông Nghi bỏ sách nhìn vu vơ. Tỷ Muội mắt nhắm nghiền lẩm nhẩm ôn bài, giọng đều đều như một bài tụng. Đông Nghi cố học cho nhớ mấy phương trình toán, nhưng không thấy lọt một chữ nào vào đầu. Đông Nghi cũng không hiểu tại sao nàng đâm ra vẩn vơ. Nàng yên lặng ngắm mấy cành cây lay động. Cuối mùa hạ rồi. Những ngọn lá bắt đầu qua thời thanh xuân, màu xanh đã đặc và tối. Đông Nghi nghĩ và thương cho những dấu chân mùa học vừa qua nàng để lại trên đường đi. Những dấu chân của nàng, những dấu chân theo hút của Vinh, những dấu chân chồng chất lên nhau hàng trăm lớp vẫn thấy xa cách. Ta yêu Vinh thật không? Yêu hay mới chỉ thấy thích? Tìm xem Vinh có đặc điểm nào? Dáng điềm đạm trầm lặng của con trai Huế. Đôi mắt đen, hàng mi cong như con gái với đôi môi đỏ hồng luôn luôn được thấm nước bọt ướt láng. Không, ta cũng chưa yêu Vinh đâu
. Ta mới thích Vinh như đã thích anh chàng đánh ghi ta, hay ta vẫn thích được những đôi mắt khác lén nhìn? Đông Nghi muốn nàng thật đẹp, muốn đón nhận tất cả những lời khen. Đông Nghi cố tưởng tượng ra cái dáng mình đi trên đường, cặp sách ôm trước ngực, nón bài thơ nghiêng vành, bờ tóc ôm gọn đôi vai thon nhỏ và thanh tú biết bao. Vinh yêu ta vì những thứ đó chăng? Yêu ta vì lẽ gì ta làm sao biết được. Ta chưa yêu nhưng lòng ta đã xao xuyến. Hay tại vì trời sắp sang thu? Còn lâu, mùa hạ vẫn còn rát bỏng mặt mày. Phải chờ bao giờ mới có một cơn gió mát? Lúc này, Đông Nghi muốn được một mình, nằm thoải mái nơi võng hay nằm vắt vẻo trên ngọn ổi, trên cây khế. Tha hồ mà mơ mộng. Trời xanh, cây trái xanh với tâm hồn ta xanh trong đẹp biết bao nếu có gợn những mây tơ mỏng. Một mùa hè cũng đã qua chóng vánh. Hoa phượng cũng đã nhạt trên đường đi, quả sầu đông đã chín vàng. Cuốn sách vẫn mở trước mặt, nhưng Nghi không thấy gì hết. Trong đầu Nghi còn vang vọng những tiếng rì rầm của sóng biển, những giọng cười vang trên sóng nước Thuận An. Con đường dài mười ba cây số đi xe đạp, qua phà, về vùng biển. Áo trắng như những miếng thạch trắng mát trườn trên bãi cỏ, sườn đồi xanh.
Những buổi chiều mẹ dọn mâm cháo đậu xanh ăn với đường cát trắng hay đường cục chặt nhỏ. Những buổi tối mẹ ngồi nói chuyện với ông Bồ Đào bàn chuyện làm ăn ngoài sân, sai nàng quạt những tách nước trà bay bớt hơi. Những lời mẹ phàn nàn. Anh cố giúp tôi, công việc chạy, tôi cảm ơn anh lắm. Con Đông Nghi đã lớn. Tôi chỉ mình nó là gái, về sau, nó không thể thiếu thốn, bơ vơ. Giọng ông Bồ Đào như một cha cố: Chị cứ tin cẩn ở tôi. Từ trước tới nay, tôi chưa làm gì để thất tín với chị. Chị tin tôi được không? Được hay không thì tại sao phải hỏi? Tại sao lại có giọng như một vị cha cố truyền giáo hỏi con ơi, con tin cha, tin Chúa không? Nó phải được học hành cẩn thận, điều mà chị phải lo cho tới chốn. Đông Nghi cảm động với sự tử tế đó được rồi. Ly nứơc trà vừa nguội, những sợi khói thơm tan biến vào bóng đêm, đậu dưới khóm tường vi, bên cụm hoa nhài. Cho đến những ngày sau, Đông Nghi vẫn còn ngửi phảng phất mỗi lần đứng giữa sân. Đời sống bình dị như thế, sung sướng như thế, có bao nhiêu người lo lắng, nhưng tại sao tôi thấy thiếu một cái gì, nghĩ tới một cái gì?
Đông Nghi cảm thấy đau đầu. Nàng vỗ tay vào trán:
- Thôi, bãi buổi học hôm ni.
Tỷ Muội mở lớn mắt:
- Nãy giờ mày học gì chưa?
- Có.
- Thôi ta về, chiều mai học tiếp. Chiều ni mãi chuyện trò, quên lùng địch rồi.
Địch đây là những quả ổi vừa chín, những quả khế vừa căng khía.
Đông Nghi phủi phủi những cánh hoa khế và cọng khô vướng trên tóc bạn:
- Thôi bạn về nghe.
Tỷ Muội đi tới mé vườn trái, giơ tay khỏa một lỗ hổng nhỏ nơi bụi chè tàu, chui ra ngoài. Đông Nghi nhìn theo bạn vừa biến mất một cách tài tình, ở đó lỗ chè tàu đã hẹp trở lại. Bỗng nhiên nàng liếc về phía sau vườn, bên kia là khu vườn của Khánh. Lúc này nàng lại ao ước được nghe tiếng đàn.
Đông Nghi nhặt hết sách vở, lửng thửng đi vào nhà. Không thấy mẹ đâu, Đông Nghi hỏi thằng Rọm:
- Mẹ tôi đi mô rồi?
- Trước sân a tần thấy không?
Đông Nghi tức cười, đã thấy thì còn hỏi làm gì nữa. Thật là đồ khùng.
Đông Nghi bước lên nhà, bà ngoại đang nằm trên chiếc sập gụ. Bà nằm ngửa, vắt tay lên trán. Đông Nghi đi thật nhẹ ngang qua gian nhà giữa chỗ bà ngoại đang nằm. Nàng vào phòng cất sách, khép cửa lại.
Nàng chưa kịp ngả lưng đã nghe tiếng mẹ gọi:
- Có con Nghi trong nhà không, ra mẹ biểu.
Nghi dạ to một tiếng, chạy ra sân. Mẹ nàng đang ngồi với ông Bồ Đào trước sân, nơi cái bàn nhỏ kê dưới gốc cây nhãn. Mẹ nàng búi tóc, mặc áo dài, đi đôi hài thêu hai con rồng bằng cườm xanh. Ông Bồ Đào mặc quần tây màu nâu, áo sơ mi kiểu Hồng Kông bốn túi. Thấy Nghi, ông Bồ Đào cười:
- Mấy hôm đi xa, về cháu lớn dữ.
Nàng cúi đầu chào. Chắc lại đứng quạt cho nứơc trà bay bớt hơi đây. Đông Nghi đi lại gần mẹ, kéo cái hộc bàn nhỏ, lôi ra cái quạt giấy:
- Quạt hả mẹ?
- Không, hôm nay khỏi. Mẹ kêu con ra, bác Bồ Đào có chuyện chi hỏi con đó.
Đông Nghi mở lớn mắt nhìn người đàn ông, cảm thấy vui thích vì chiếc đầu hói có mấy sợi tóc đang lất phất:
- Thưa bác dạy chi?
- À cháu. Bác đi Sài Gòn có món quà tặng cháu. Một xấp áo dài.
Ông mở cái cặp da to tướng để tựa nơi chân ghế, lôi ra gói hàng đưa cho Nghi:
- Bác cho cháu đó.
Đông Nghi nói lí nhí mấy tiếng cám ơn. Nàng cầm xấp vải đứng lớ ngớ chưa nghĩ được cách rút lui vào nhà thì ông Bồ Đào đã nói:
- Nó lớn bộn rồi. Đến tuổi kiếm chồng được rồi đó.
Đông Nghi é lên một tiếng, ôm chặt gói hàng chạy một mạch vào nhà, sau lưng nàng còn đuổi theo giọng cười ha hả của ông Bồ Đào. Nhưng vô nhà, Đông Nghi hiểu ra ngay đó là một câu nói đùa, nàng mỉm cười một mình và gỡ gói hàng ra: Một xấp vải nội hóa bằng tơ mịn màu mỡ gà. Đông Nghi nghĩ tới cái quai nón đen.
Nhưng cùng lúc đó, tiếng cười của ông Bồ Đào bỗng nổi lên đay nghiến ở trong đầu óc nàng, chỉ một giây rồi tắt lịm. Như một cái chớp mắt, người Nghi tỉnh khô, xấp hàng trên tay rớt xuống đất. Đông Nghi tưởng tượng ra khuôn mặt cha và cảm thấy ghen tức với lối ngồi nói chuyện tay đôi của mẹ và người đàn ông đó. Khuôn mặt phì nhiêu, đạo đức kia, liệu có thể là một thảm cảnh nào đó cho đời ta không? Nhất định là không, ông ta cũng có vợ con đùm đề. Mạ ơi, nhớ làm một mệnh phụ phu nhân trung trinh, tiết liệt. Ở cái xứ Huế này. Thôi, nói làm chi nữa.
Có tiếng võng kẽo kẹt, tiếng nước đổ sau bể cạn. Đã đến giờ O Cau đổ nước giếng. Mùa này, giếng đã bớt cạn, quả thanh trà sắp ngọt. Đông Nghi bỗng nghe rất rõ lời bạn: Ông Bồ Đào ngấp nghé mẹ mi đó. Thiệt là tức. Sao lúc đó nàng không hỏi cho ra nhẽ những lời đồn đại. Nhưng mẹ nàng không như trái thanh trà vừa ngọt, như nước giếng mùa hạ cạn khô vừa ươm nước? Biết đâu đó? Tiếng O Cau nói oang oang:
- Bà ơi, đổ sáu đôi rồi, với bữa qua mười đôi, vị chi là mười sáu đôi.
Tiếng guốc bà ngoại lẹp kẹp:
- Ừ, tao đi tắm cái đã.
Một lát sau, đang nằm úp mặt xuống gối, Nghi nghe tiếng gáo dừa múc vào bể cạn. Đông Nghi biết bà ngoại đang tắm. Chắc bà lại ở trần, mặc cái quần đen hai ống phồng lớn vì chứa nước. Nàng rùng mình lo sợ bà sẽ kêu: Nghi ơi ra kỳ cái lưng. Ờ bà. Nghi thấy bà như một trái thanh trà để dành, chưa lột vỏ, treo trên giàn bếp. Giá mẹ mình già cả, xấu xí hơn một tí, mình cũng đỡ lo.
Đông Nghi nghe tiếng bà kêu ơi ới, nhưng không phải gọi nàng mà là gọi thằng Rọm. Có tiếng mẹ nàng gắt khẽ:
- Cái bà này kỳ cục quá, bắt đàn ông kỳ lưng.
Bà ngoại nạt lại:
- Kệ cha tao. Tao già rồi, như trái keo khô, tội vạ chi mà sợ.
Nghi biết mẹ sẽ im, không nói gì hết. Nói nữa, bà chưởi cho mà nghe.
Nghi thấy đói bụng và cầu cho ông Bồ Đào cắp cái cặp đi để được ăn cơm với mẹ.
Nghi biết rằng tối nay, khi ra ngõ đóng cổng, thế nào cũng trông thấy Vinh đi lui, đi tới, lẩm nhẩm học dưới cái cột điện bên kia đường. Chán mớ đời! Rồi cũng chẳng có chuyện gì lạ hơn xẩy ra nữa hết.
Đông Nghi tạt thau nước xuống mặt đất khô. Nước thấm xuống rất nhanh. Nàng nghĩ tới mấy cây ổi nhỏ vừa mới trồng sau vườn và múc nước vào cái lon nhỏ đem đi tưới. Đông Nghi tay xách gàu nước, tay vẹt lá cây đi ra cuối vườn. Mấy cây ổi lá đã héo coi bộ khó sống được. Đông Nghi nghĩ thầm mình sẽ trồng lại vào mùa thu tới, nếu chả may mà nó không sống được. Nàng tưới cây xong, ngồi xuống một hòn đá ở cuối vườn, bên cây bại hoại.
Hoa bại hoại nở bốn mùa, hương hoa này ngan ngát, cánh dày, đài như múi mít, màu vàng xanh. Những đêm trăng sáng, mở cửa sổ cho ánh trăng tràn ngập đầy phòng. Đông Nghi thường nằm thẳng, ngửa mặt nhìn những bóng lá cây lay động chiếu lên tường, mũi nàng nở lớn, bít đầy lồng phổi mùi hương hoa bại hoại. Mùi thơm ngọt lịm thấm vào tận tim gan, làm nàng ngây ngất, chân tay bải hoải như bị mùi hương làm cho tê liệt không cất lên được nữa.
Những lúc như thế, Đông Nghi thấy đầu óc nàng đê mê, không còn chân tay, không còn mặt mũi, chỉ còn bộ óc tê lịm trong mùi hương ngọt ngào. Và nàng cảm thấy mình tan biến hòa hợp trong ánh trăng xanh, nhảy múa trong ánh trăng xanh tràn trên gối, trên đỉnh màn, trên tủ áo. Còn nữa chứ, làm sao tinh tế để nhận ra những mùi hương khác như hương hoa nhài, hương hoàng lan, hương khế, hương sầu đông, hương hoa thanh trà, hoa bưởi.
Đông Nghi đưa cái nhìn quấn quít quanh vườn và qua khóm hoa nhài sát hàng chè tàu chưa kịp cắt bằng phẳng, Đông Nghi bắt gặp một đôi mắt ai đó đang lén nhìn sang. Quên cả gàu nước, Đông Nghi bỏ ù té chạy một mạch vào nhà. Đến gần sân, Đông Nghi bước vào cửa. Mẹ nàng đã trang điểm xong, áo nhung tím, cổ đeo kiềng vàng chạm, hai cổ tay đeo hai đôi neo. Hôm nay bà Phúc Lợi không búi tóc lọn mà lại vấn tóc theo kiểu người Bắc. Đông Nghi thấy mẹ trẻ hơn, sang hơn. Nàng đi như nhảy đến bên mẹ:
- Mạ sang cửa hàng hả mạ?
- Không, tui định tìm cô. Sáng mai cô sang cửa hàng nói với chị Nại bán hàng một mình.
- Mạ đi mô?
- Tui đi có công, có chuyện.
Bà mở ví, lấy tờ năm chục:
- Đi xe xích lô cho nhanh, đừng cà rịch, cà tàng hay bày đặt đi xe buýt nghe chưa.
Đông Nghi đưa tay cầm tiền, nàng cúi gầm mặt. Một mối buồn tràn tới rất nhanh, phút chốc cứng ngắc cả mặt mũi. Bằng một lối nói như thế, Đông Nghi đã nghe quen hàng ngày, nhưng không lúc nào Đông Nghi bằng lòng với đối xử đó. Chắc mẹ cho Đông Nghi là đồ con nít. Hay chính vì Đông Nghi, đứa con gái một làm cho mẹ vướng mình. Tất cả mọi sự nghi ngờ đổ lỗi cho mẹ, Đông Nghi thấy vô lý, đôi khi còn hàm hồ nữa, nhưng Đông Nghi cũng không tìm được một lẽ phải nào để bào chữa cho sự nghi ngờ về lối đó.
Nàng vò nhàu nát tờ giấy năm chục trong lòng bàn tay và nhìn mẹ chào bà ngoại rồi đi ra khỏi cửa. Tự nhiên Đông Nghi thấy giận dỗi mà không biết giận ai. Tìm lý do để giận mẹ thì không tìm thấy. Bỗng nhiên khuôn mặt ông Bồ Đào hiện tới đúng lúc cho nàng trút hết giận hờn. Phải rồi, chỉ có thằng cha đó. Đông Nghi muốn chạy vào buồng, xé nát xấp hàng mà nàng đã cất kỹ trong tủ áo tối hôm qua. Đáng lẽ ta không nên vội vàng nhận như thế. Nhưng cũng không được, thử chọc giận mẹ lên mà xem. Đông Nghi rút cổ lại. Chưa bao giờ nàng cải mẹ chuyện gì đến độ quyết liệt, nửa chừng lúc nào Đông Nghi cũng im ngang, cúi mặt xuống, tránh đi đôi mắt quắc lên đầy giận dữ của mẹ. Phản ứng sẽ kết cuộc như thế nào, Đông Nghi chưa một lần dám muốn biết.
- Cháu Nghi, ngồi xuống bà hỏi.
Đông Nghi quay lại nhìn bà ngoại. Bà Ấm Cả đang nhai trầu, hai chân bà xếp bằng. Đôi mắt bà ngoại nhiều nếp nhăn, nhưng thanh thản. Đông Nghi bước lại gần bà ngoại:
- Cháu ngồi xuống, bà hỏi.
- Dà.
- Mấy bữa ni con có xuống dì Trạm con không?
- Dạ cháu bận học thi. Bà sai thì cháu xuống.
- Ờ, bà định sai cháu, trưa ni bắc cái thang khèo mấy bông hoa bại hoại để tối mình cúng rằm, rồi đem xuống cho dì con ít bông, hắn ưa lắm.
- Nhưng con không thích xuống dì Trạm, dì nớ cũng lạnh lùng như mạ con.
- Y, tại cháu hay hỏi này, hay hỏi nọ, con nít ưa hỏi bậy, người lớn ghét lắm.
- Cháu hỏi chi nhiều mô, mạ không cho cháu biết tin tức ba cháu, cháu hỏi dì, dì la.
- Ba cháu đã đi xa, coi chừng tới lúc ni chết rồi cũng nên, ai biết nữa.
- Cháu thấy mạ cháu dấu cháu. Hay ba cháu chết rồi cũng nên.
- Thì hồi đó ba cháu đi biệt mù cà cưỡng, có tin tức chi mô.
Đông Nghi đưa mặt mình tới gần bà:
- Bà ơi, bà coi cháu giống ba cháu hay mạ cháu?
Bà Aám Cả cố mở lớn mắt nhìn vào mặt cháu, nhưng qua làn mây mỏng, bà chỉ nhìn thấy khuôn mặt cháu lờ mờ:
- Tao nhớ hồi đỏ cháu giống mạ cháu.
- Cháu thích được giống ba cháu. Ba cháu ở xa mà gần với cháu hơn.
Bà Aám Cả bật cười khàn khàn. Bà không hiểu ý nghĩa câu nói của cô cháu ngoại, nhưng bà nghĩ chắc nó đang giận mạ nó. Bà giả vờ mắng:
- Tao đập cái chết mạ mi chừ. Thôi, giã cho bà cối trầu nữa coi, cho nhiều vôi cho miếng trầu có duyên một chút.
Đông Nghi hiểu rằng có hỏi thêm nữa cũng chả ích gì hết. Nhưng tại sao nàng lại thắc mắc về lý lịch cha trong khi mẹ nàng vẫn bảo: Cha làm chính trị, trốn đi Tàu, đi Tây chi hồi đó biệt mù đến chừ. Không biết sống chết, không có tin tức. Tại sao ta không coi như cha ta đã chết? Phải rồi, nếu còn sốâng, chán chi cách nhắn tin, nhờ cái tòa đại sứ, nhờ các tuần báo, nhật báo, nhờ người quen liên lạc. Nhưng mẹ tại sao cố tình ít nhắc tới cha, giữa cha với mẹ hình như có sự bất bình nào, vô lý chỉ có lý do ba bỏ đi mần chính trị rồi biệt tích. Nghi ngồi giã trầu cho bà, tay nàng vừa nghiến nghiến cái chỉa đồng, mắt lơ đãng nhìn ra sân. Nơi gốc cây nhãn già kia, buổi tối hôm trước, mẹ nàng vừa ngồi nói chuyện với ông Bồ Đào. Đông Nghi không thể hiểu được, không thể tưởng tượng được ngoài những chuyện mua bán, mẹ còn có chuyện gì để nói với ông Bồ Đào. Nàng bỗng có cảm tưởng rằng ông ta biết nhiều chuyện về người cha đi xa của nàng.
Nhưng làm thế nào để ngồi nói chuyện tay đôi với ông hay làm thế nào để gợi ra câu chuyện đó. Bên nội của Đông Nghi vừa ít người, lại vừa bí mật. Hình như bà nội không yêu thương nàng nồng nàn như tình máu mủ. Đông Nghi còn một ông bác, bà con bên nội ở Huế, còn mấy cô chú ở Đà Lạt, Sài Gòn. Và có điều lạ là nàng chỉ biết họ mơ hồ qua những lần nói chuyện với anh Liệt, chị Minh con ông Bác. Nghi nhớ những lần mang quà của bà ngoại hay mạ sang biếu bà nội, nàng thường gặp một bà già quắc thước, cũng ngồi trên sập gụ, trước bàn thờ lớn có màn điều che, hai bên những cột gỗ bóng loáng, có những lưỡi gươm, lưỡi giáo dựng đứng như ở trong đại nội hay trong những đền lên đồng. Có lần Nghi được nhìn vào trong khu đền thờ, thấy la liệt nhiều bát hương, nhiều khung ảnh phủ vải điều, vải vàng. Những bức ảnh các vị tướng ngồi trên ngựa hoặc ngồi trên chiếc ghế như ngai vàng của vua, người nào cũng áo mão, râu ria chấm ngực. Có lần anh Liệt giảng cho nghe tấm nào là ông cố, ông tổ, tấm nào là ông nội, nhưng hồi đó, Nghi còn nhỏ lắm. Mỗi lần gặp bà nội là mỗi lần Đông Nghi khổ sở vì vẻ tẻ nhạt của bà.
- Ngoại cháu có khỏe không?
- Dạ cám ơn bà nội, bà ngoại con mạnh khỏe.
- Ờ, cháu còn đi học chớ ….
- Dạ …..
- Lên lớp không?
- Dạ thưa nội có.
Ừ, thôi ra ngoài chơi.
Chữ ra ngoài có nghĩa như đuổi: “Thôi mày về với má mày!”. Và mỗi lần Đông Nghi đi ra khỏi chiếc cổng dài, hai bên trồng chè tàu, Đông Nghi có cảm tưởng như mình đang bị xô đuổi, bị ném vuột ra khỏi mối liên hệ máu mủ.
Nhớ dạo còn nhỏ, Đông Nghi hay hỏi mẹ:
- Mạ ơi, bà nội không thương con hả mạ?
Bà Phúc Lợi gắt:
- Ai biết chi bà có thương hay không thương. Mi cháu bà chớ ta cháu bà mô mà biết.
Lần này, Đông Nghi định đem chuyện đó ra hỏi ba ngoại, nhưng thấy bà ngoại ngồi nhép nhép nhai trầu với vẻ hết sức vô tư, Đông Nghi không muốn bà bận lòng vì mình. Nàng đứng dậy uể oải:
- Thôi, cháu sang cửa hàng đây ngoại.
- Ừ, cháu nhớ đi xích lô kẻo nắng hỉ.
- Dạ.
Đông Nghi thay chiếc áo dài lụa trắng, bỏ đôi dép lại, mang đôi guốc gỗ cao gót vào. Đứng trước gương, nàng thấy mình cao hẳn. Con gái Huế đứa nào cũng cốt nhất là cái co với dáng người mảnh mai. Đông Nghi ngắm lui, ngắm tới mình ở trong gương rồi vớ chiếc nón lá đội lên đầu. Khi ra nhà ngoài, bà ngoại kêu:
- Cháu đứng đội nón trong nhà mà lùn người đi chừ hỉ.
Đông Nghi bất đắc dĩ phải bỏ nón xuống. Khi ra khỏi nhà, Đông Nghi ngước mặt lên nhìn trời thì mặt trời chỉ mới vừa lên khỏi vông đồng ở vườn mụ Ninh. Đông Nghi ngoắc một chiếc xích lô đang đạp ngược chiều:
- Bác Đậu, ghé lại chở tui qua hàng với.
- À cô, bữa ni bà nghỉ ở nhà?
- Không, mạ tui có công chuyện từ khi rạng. Chở tui qua cửa hàng nghe.
Chiếc xích lô vòng qua. Bác Rạng nhảy xuống xe:
- Để tui kéo mui lên kẻo nắng cô.
Chiếc xe chạy bon bon, Đông Nghi nghĩ mình hẳn nhẹ cân lắm. Xe đi dọc xuống phía bờ sông, rồi băng qua chiếc cầu nhỏ, đi rẽ qua ngã trường Đồng Khánh. Ngang qua trường, Nghi thấy hai cánh cửa gỗ đóng chặt, sân trường vắng tanh. Bỗng nhiên Đông Nghi thấy thương nhớ nhốt đầy trong mỗi lớp học và nàng nôn nức chờ đợi ngày tựu trường. Đông Nghi vuốt tà áo lụa, nàng ngồi khép nép một bên xe, chiếc nón nghiêng vành che một nửa khuôn mặt cúi xuống. Đông Nghi thấy một vài nữ sinh đội nón, đi xe đạp song song hoặc ngược đường bên kia, đằng trước và đằng sau có một tốp con trai cũng đi xe đạp nối đuôi, lặng lẻ. Đông Nghi nhìn ra phía bờ sông, nắng đã lên cao. Những ánh nắng vàng chiếu rực rỡ trên dòng sông xanh mát. Mấy con thuyền đang ngược xuôi, mái chèo chậm rải một cách lười biếng. Tự nhiên Đông Nghi nghĩ tới một phương trời xa và thấy chán nản khung cảnh của một Huế chật hẹp, cổ kính và đầy thành kiến. Không có ai còn muốn đổi thay nữa, không còn ai muốn bắt đầu. Tất cả đã nhận một kết cuộc xưa cũ. Xe ngang qua đài phát thanh, qua cầu Tràng Tiền. Đông Nghi nhìn những ngôi nhà, nhìn dòng sông, nhìn những bạn bè đang đi qua cầu, gió bay bay tà áo, chiếc nón che nghiêng mái tóc thề, tự nhiên Đông Nghi cũng hết thấy mình nô nức muốn thay đổi.
Cầu Tràng Tiền sáu vài mười hai nhịp
Anh không qua kịp tội lắm em ơi
Chả thà chẳng biết nhau thôi
Biết rồi mỗi đứa mỗi nơi thêm buồn
Không bao giờ đuổi kịp hết. Mỗi người đi đằng trước với chiếc bóng đuổi đằng sau lưng. Anh Vinh, anh muốn làm chiếc bóng đuổi đằng sau lưng em đến bao giờ? Người đưa thư mỗi ngày đi qua ngõ đó, tại sao không ném vào một phong thư? Cầu Tràng Tiền chỉ có sáu vài mười hai nhịp, mười hai nhịp mà sao cách xa đến muôn trùng.
Đông Nghi cắn môi, nàng bỏ nón, hất ngược mái tóc ra đằng sau. Hình như cô bạn cùng lớp nào vừa đạp xe qua và gọi nhỏ tên Nghi. Khi Nghi nhìn lên thì chỉ thấy bóng áo trắng với chiếc xe đạp chạy thật nhanh đằng trước mặt. Xe đã đổ dốc. Đông Nghi thấy chợ Đông Ba. Một âm thanh hổn tạp đến nhức óc đang nhốt lùng bùng trong mấy dãy nhà thấp dưới kia. Phía ngoài, dãy hàng hoa và trái cây, Đông Nghi nhìn thấy những chùm nho chín mọng.
Bác Đậu đã nhảy xuống xe, đẩy xe băng qua đường. Xe đậu trước cửa hiệu. Đông Nghi thấy chị Nại đang bày cửa hàng và con Tý quét mấy cái tủ gương bằng chiếc chổi lông gà. Thấy nàng, chị Nại kêu vui:
- Cô sang đó à, bà sang chưa?
Đông Nghi vừa bước vào cửa hiệu, vừa trả lời:
- Mạ nói chị bán hàng đi, sáng ni mạ mắc công chuyện.
- Chắc chiều bà sang?
- Chắc rứa, tui không biết rõ.
Đông Nghi nhìn một lượt khắp cửa hiệu:
- Tý, mi lau mấy cái cửa kính phía trên không lát bà qua, bà khỏ cho.
Dặn dò qua quýt cho xong chuyện, Đông Nghi bỏ về. Lần này không gấp rút gì, Đông Nghi đi bộ. Nàng định qua khỏi cầu rồi kiếm xe. Nhưng ngang qua một hiệu ảnh, Đông Nghi nghe tiếng gọi:
- Ê, Đông Nghi, đi mô rứa, vô đây.
Đông Nghi đứng lại nhìn vào thấy Mỹ Chánh đang thập thò ở cửa. Đông Nghi vẫy:
- Ra đây mi.
- Không được, tao mặc áo cụt.
Đông Nghi hiểu ra, nàng bước vào cửa tiệm. Mỹ Chánh lôi tuột bạn lên căn gác nhỏ dùng làm phòng học và phòng ngủ của nó:
- Đi mô rứa?
- Đi sang cửa hàng.
- Răng lại về?
- Có chị Nại chị bán, tao ghét triển lãm cái mặt cửa hàng lắm.
Mỹ Chánh có tiếng là ăn nói bạt mạng nhất trong mấy đứa ngồi cùng bàn ở lớp. Nó cười khúc khích:
- Tưởng mi triển lãm mới đắt hàng chớ.
- Khỉ, mi ăn nói mất dạy. Tao không chơi a nghe.
Mỹ Chánh càng cười lớn hơn. Hắn kéo Đông Nghi nằm lăn ra giường.
Đông Nghi sợ nhăn áo, đẩy Chánh ra:
- Thôi tao phải về chứ, bà ngoại chưởi chết.
- Thì ngồi chơi, hay ở lại đây ăn cơm trưa với tao.
- Không được, con gái mà ăn cơm chực. Để tao về.
- Mi có chuyện chi vui không?
- Có chuyện chi đã nói cho mi nghe hết rồi còn chi nữa?
- Tuần vừa rồi mi có đi Thuận An?
- Không.
Mỹ Chánh làm vẻ quan trọng:
- Ừ, mi chưa đi chưa biết, tuần trước con Marilyn Cầu Kho về Thuận An, nghe nói làm náo thiên, náo địa dưới nớù.
- Có chuyện chi?
- Hắn đi với thằng bồ của hắn.
- Tưởng chuyện chi, chuyện nớ thì thường quá, đối với nó chưa phải là chuyện lạ.
Mỹ Chánh kể thêm:
- Còn chuyện nữa mi đã hay tin chưa? Ngày mai có buổi họp văn nghệ ở nhà con Trà.
- Họp văn nghệ, mà họp hành mần chi?
- Ừ, thì nghe nói có một thi sĩ mô ở Sài Gòn ra thăm. Họp là vui lắm chứ mày.
- Biết rồi, nhưng ăn thua chi tới tao?
- Răng mà không ăn thua. Ăn thua lắm chớ. Tụi nó nhờ tao mời mày.
- Mời tao?
- Thì mời mi.
- Mà có những ai đã?
- Bữa mô tới đó biết, nói trước mất linh thiêng.
- Ui, tao ngán mấy vụ văn nghệ văn gừng lắm, nếu có cắm trại hay đi biển, tao đi chơi với cho vui. Lâu ở nhà hoài riết muốn mập.
Mỹ Chánh lanh chanh:
- Tao có chuyện ni lạ lắm.
- Chi nữa?
- Mi biết thằng Định con Bảo Long không?
- Bảo Long con vua Bảo Đại à?
- Mô có, Bảo Long dưới Phan Bội Châu chớ.
- À, hiệu tơ lụa đó, tao biết, chuyện chi đó?
- Thằng đó gửi thư tán tao, viết vui lắm.
Đông Nghi cười lớn. Nàng nhớ lại hồi năm ngoái, một đứa bạn của Nghi cũng đã nhận một lá thư tỏ tình của anh này. Hôm đó con Ánh đem lá thư vào lớp. Tới giờ nữ công, nó lôi ra chuyền cho cả bọn hai bàn đầu đọc. Đến giờ ra chơi, nó đằng hắng giọng, đọc lớn cho cả lớp nghe. Sau giờ ra chơi, tụi bàn dưới tò mò muốn tận mắt nhìn thấy tác phẩm vĩ đại đó và không may, lá thư bị lọt vào tay cô giáo, một cô giáo già khó tính nhất. Ánh bị hai giờ đi phạt ngày chủ nhật. Cả lớp bị điểm xấu. Dạo đó, ở cột điểm kỷ luật, Đông Nghi cũng bị một con Zero to tướng. Cuối năm trình học bạ với mẹ, Đông Nghi không biết giải thích ra sao và mẹ nàng coi như một tháng không thèm ngó ngàng tới đứa con gái. Đông Nghi bảo bạn:
- Giữ lấy lá thư đó, bữa mô tựu trường cho tụi nó đọc.
Tán gẫu một lúc, Đông Nghi cầm nón:
- Tao phải về.
Mỹ Chánh đưa bạn xuống thang gác gỗ. Hai đứa chia tay ở giữa cửa hàng.
- Nhớ tuần tới, thứ năm mi tới tao rồi đi họp chơi nghe.
- Được rồi, tao hứa.
- Buổi chiều đó nghe.
- Ừ.
Đông Nghi đội nón, lửng thửng đi bộ qua cầu Tràng Tiền, tính qua đường Lê Lợi sẽ kiếm xích lô, nhưng vừa đang đi, nàng bỗng giật mình vì tiếng gọi:
- Đông Nghi …
Đông Nghi liếc khẽ qua vành nón, nàng nhìn thấy Vinh đã bước kịp mình. Đông Nghi không biết mình nên bước mau hay dùng dằng đứng lại. May mắn, quãng đường vắng người và cũng vì sự vắng vẻ đó làm Nghi e ngại. Giọng Vinh bắt đầu làm quen:
- Nghi đi học về?
- Dạ.
- Nghi sắp thi lại chưa?
Câu hỏi chứng tỏ Vinh đã chú ý tới nàng mọi chuyện, Đông Nghi cũng không biết trả lời ra sao?
- Dạ ….
- Hình như Nghi chơi thân Trà lắm?
- Dạ.
- Trà là em bà con cô cậu với tôi.
Câu chuyện chỉ được tới đó rồi im lặng. Đông Nghi vừa sợ có người bắt gặp cảnh nàng đi song song với Vinh ngoài đường, vừa vui mừng vì câu chuyện mà nàng ước muốn đã bắt đầu có hình dạng. Chuyện Vinh theo đuổi nàng, cả Huế đều biết, nhưng chỉ mới biết về phía Vinh. Đông Nghi không bao giờ phát biểu một câu về đề tài này. Khi bạn bè hỏi, Nghi chỉ mỉm cười và trả lời: Đó là quyền của người ta, còn tôi, tôi chưa biết gì hết. Chữ chưa biết gì hết có hai ba nghĩa, muốn hiểu là nàng chưa biết gì về chuyện yêu đương hoặc là nàng chưa biết gì về chuyện tình yêu của Vinh cũng được. Cả hai đều vô tội vạ.
Vinh như đoán được ý người con gái, chàng đi lùi lại vài bước. May mắn, vừa lúc đó, đằng xa, hai ba cậu con trai đạp xe đạp ngược tới, thấy Vinh, họ cười cười rồi khi đã bỏ xa một đoạn, cả Vinh và Đông Nghi nghe tiếng họ cười cười, nói nói. Đông Nghi đỏ bừng mặt, chân nàng như muốn ríu lại, rồi không hiểu sao, Đông Nghi quay lại nhìn Vinh như cầu cứu. Vinh cúi đầu, chàng muốn nhận lỗi trước đôi mắt van nài của người con gái:
- Tôi xin lỗi cô.
Đông Nghi định quay gót, tiếp tục bước thì Vinh gọi lại:
- Cô Nghi, cô không giận tui đó chớ?
- Dạ ….
- Chắc cô hiểu là tôi rất có cảm tình với cô …
Đông Nghi không dám nghe thêm một câu nào nữa, nàng luýnh quýnh quay đi rồi cúi đầu lầm lủi bước. Vinh dợm bước theo, nhưng nghĩ sao, chàng lại đi ngược trở lại con đường cũ.
Đi một đoạn xa, Đông Nghi liếc nhìn lại, không thấy Vinh đi theo, Đông Nghi mới yên tâm thở nhẹ. Nhưng cùng lúc đó, một sự bực bội bỗng dồn lên đôi mắt, Đông Nghi vò nát chiếc khăn lụa trên tay.
- Khỉ, mi định đè tao chết dẹp răng?
Vừa nói, nó vừa đưa hai tay lên như chực đẩy xô Đông Nghi. Mấy tập sách rơi xuống đất. Đông Nghi cúi xuống lượm lên, vừa phủi sạch đất, vừa nói:
- Mi thiệt kỳ, ta dọa chơi mà quýnh lên rứa. Ngồi lên, ta ngồi với.
Đông Nghi vừa nói, vừa dợm ngồi xuống nữa. Tỷ Muội vừa cười sằng sặc, vừa ngồi rột dậy. Chi lạ rứa. Hai cô bạn lúc bấy giờ ngồi choàng vai nhau, hai chân đạp xuống đất lấy đà đu đưa cái võng. Cây ổi nhỏ móc một đầu võng run run muốn uốn thân xuống. Tỷ Muội nạt:
- Mi muốn gãy hả? Hai ta đâu có nặng nề chi, toàn thân hạc, vóc liễu cả mà.
- Ngày mai phải nhờ thằng Rọm cột cái võng ni bên kia cây ổi sẻ với cây sầu đông cuối vườn mát hơn, ngồi học sướng hơn.
- Mi thiệt, ta phải dạy mi lịch sự tử tế với người nhà. Rọm lớn tồng ngồng, răng mi kêu bằng thằng?
- Kêu bằng chi nữa? Kêu bằng ông địa nghe? Hắn điên điên, khùng khùng. À, mi ơi, bữa trước hắn nhờ ta làm mối cho hắn O Cau gánh nước.
- Không, theo tao, gả O Cau cho ông Bồ Đào, thằng cha ngấp nghé mạ mi đó.
Đông Nghi đang cười bỗng khựng lại. Tỷ Muội vừa nói câu gì mà sao lòng tôi đau nhói. Ông Bồ Đào. Cái ông có khuôn mặt phì nhiêu đạo đức, cái ông mà thường ngày chị chị, tui tui với mẹ tôi!
Không, đó chỉ là một câu nói đùa với Tỷ Muội chứ không có thâm ý gì. Đôi mắt nó trong sáng thế kia, cái miệng nó tươi tắn như sắp cười. Phủi cái mặt sắp nổi sùng của mày đi. Đông Nghi nở một nụ cười:
- Mi nói đùa, mạ ta nghe được, mạ ta phiền lắm nghe
- Thôi, tui xin lỗi bồ!
- Không bồ tèo chi với bạn hết.
- Phải đó, bồ tèo với …
Đông Nghi rú lên:
- Con khỉ, mi định nói châm chọc chi?
- Châm chọc chi mô, mi định bồ tèo với cái thằng cha suốt ngày ngồi đánh ghi ta bên kia vườn. Coi, hôm ni hắn đi mô rồi, chắc đã làm công tác lúc rợn sáng rồi há? Tiếc quá, hôm ni tao chưa được nghe điệu đàn muôn thủa …
Mặt Đông Nghi bỗng buồn ngang. Không phải đến bây giờ nàng mới cảm thấy hôm nay thiếu tiếng đàn ghi ta của anh chàng sinh viên học Hán ngữ. Buổi trưa ngồi học trong phòng, mở cửa sổ đối diện qua vườn bên, Đông Nghi đã trông thấy bóng dáng áo sơ mi trắng tinh thấp thoáng. Sau giấc ngủ trưa, Đông Nghi không được thức dậy bởi tiếng đàn cố tình trầm ấm du dương. Đúng là hắn có cảm tình với mình rồi. Nghĩ thế, Đông Nghi đâm ra thương hại hắn. Đông Nghi không muốn nghe Tỷ Muội nói những câu châm chọc làm hắn ê mặt. Dù mình không thương người ta thì thôi, nhưng cấm người ta thương mình thì không cấm được rồi. Với lại, con gái đứa nào cũng giống nhau, người ta thương mình làm sao không cảm động cho được. Nhưng chỉ nên cảm động thôi. Đông Nghi tự nhủ mình. Nàng cố phủi khuôn mặt buồn ngang của mình lần nữa. Chiều nay, sao nhiều chuyện làm mình nổi sùng thế. Đông Nghi lại nghĩ đến khuôn mặt của ông Bồ Đào. Công việc làm ăn của mẹ đó mà. Thôi cũng quên đi nốt.
Anh Vinh ơi, lúc này giá như anh biết được sự bực mình của em. Giá anh viết được cho em một dòng chữ, một dòng thôi. Tình yêu gì mà lạ lùng thế. Buổi sáng đi học, đi theo đằng xa. Buổi trưa đi đón, cũng đi theo đằng xa. Em thèm đọc thư tình, thèm được nói với nhau. Mình có thể ngồi nói chuyện với nhau đàng hoàng ở xa-lông kia mà. Vậy mà anh không chịu đến nhà. Anh sợ mẹ. Mẹ có gì mà anh sợ? Mẹ có phải là con hổ ăn thịt người, con trăn nuốt người cái ực hay con gấu có thể bất chợt tát vào mặt anh? May quá, nỗi bực mình không đậu lâu được trong hồn em nữa rồi. Gió đã mát lắm, còn lâu mới tới mùa thu, nhưng những ngày hạ nóng bức quá. Đợi cả một ngày, chiều mới có cơn gió này đây. Cám ơn gió nhé. Đông Nghi chụp mạnh vào vai bạn:
- Học thôi mày. Kỳ hai mà không đỗ chắc bỏ trường luôn. Học đúp là tao không học rồi. Mà mày cười gì?
- Tao cười mày. Thấy mày ngồi im, tao biết mày nghĩ chi trong đầu rồi.
- Mày sao lắm chuyện quá, chuyện của người ta. Tao có bao giờ đi vào đời tư của mày mô?
- Tao làm chi có đời tư, đời riêng.
- Thiệt không?
- Cũng không thiệt lắm.
Đông Nghi đánh mạnh vào vai bạn. Con nhỏ này, lắm lúc pha trò cũng vui đáo để. Cả lớp học không có nó chắc chẳng đứa nào bày trò để vui được như bên lớp B3, B4. Bên B3 có con Quỳnh Như, cái gì cũng cãi. Lớp B4 có Trâm lùn, đọc bài luôn luôn ê ê a a như đang cầu nguyện, giận lẫy và nói dai thì vô địch. Lớp B1 có MaRiLyn Cầu Kho, điệu một cây xanh rờn. Nổi tiếng nhờ có thân hình sexy và dám đi rước đèn với bồ ngoài phố. Ở một thành phố nhỏ, chuyện gì người ta cũng biết. Trong nhà chưa rõ, ngoài ngõ đã hay. Đông Nghi nhớ tới cô bạn thân năm Đệ Lục, chỉ vì lời đồn đại dám gửi thư tán một ông thầy đã ức lòng tự tử chết. Cái chết của nó đã giải tiếng oan cho nó được năm ba tháng rồi cũng quên đi. Chỉ tội nghiệp cho cha mẹ nó khóc con, thương nhớ con một đời. Đông Nghi nghĩ tới hoàn cảnh của mình. Mẹ nàng chắc sẽ xấu hổ đến chết được nếu nàng bị một tai tiếng nào đó. Đông Nghi không khỏi giật mình:
- Thôi nghe mi, tụi mình đùa chơi với nhau chứ đừng có nói ra chỗ đông người. Tụi con Bích, con Dung nó hàm hồ hay mách lẻo nữa.
- Ta dại chi mà nói với tụi nó.
- Vậy thì được. Dại chi chọc thiên hạ.
Ôi, Đông Nghi thù ghét cái thiên hạ lắm. Ăn nói câu gì cũng sợ thiên hạ cười, ngồi đứng không ngay ngắn cũng thiên hạ cười, đi chung với bạn trai cũng thiên hạ cười. Tôi thù ghét cái thiên hạ này lắm. Thiên hạ, thiên thượng chỉ là một lũ người lắm chuyện. Làm sao để sống hết mình, để thoải mái, sung sướng biết bao. Làm sao để Vinh bước nhanh kịp mình, nói chuyện với mình, ngỏ lời yêu nhau một cách đàng hoàng. Thiên hạ ảnh hưởng đủ thứ, từ gia đình, ở trong học đường, ngoài đường phố. Con mắt thiên hạ đông vô kể. Đông Nghi hỏi bạn:
- Từ hôm mi may áo dài eo, có đứa mô nói chi mi không?
- Chắc là có rồi, nhưng đứa nào dám nói trước mặt tao. Nói lén thì ăn thua gì tới tao. Kệ cha nó. Còn mi, mi nói với ta dẫn đi mua vải, giới thiệu tiệm may rồi cuối cùng vẫn mặc áo hai đường lượn sống.
- Tao thấy kỳ.
- Mạ mi không cho, tao biết cái họ Tôn Nữ nhà mi phiền phức lắm. Ôâi cha, chuyện đời xưa vẫn còn công chúa, còn mệ. Mệ ăn vỏ khoai lang, mệ thất nghiệp cắp dù đi cùng phố, công chúa làm vú em. Nói thiệt, tao chơi với mi mà tao ngán mạ mi quá.
Tỷ Muội nó cũng ngán cả mẹ tôi. Thảo nào ngay cả Vinh cũng không dám đến nhà. Người ta bảo gia đình tôi là gia đình quan gia. Mẹ tôi ngoài vẻ mặt lạnh lùng, bà còn rất ít nói, tôi không thể nào hiểu nỗi mẹ tôi nữa. Khi tôi hư, bà đem chuyện quan gia ra mắng. Khi tôi nên, bà cũng lấy chuyện quan gia ra mừng. Nhưng tôi muốn đời sống bình thường. Tôi muốn có một gia đình, có người cha, người mẹ, người chị, người em. Tôi chỉ là một đứa con gái, lại là con một. Lại thêm một thắc mắc cho mẹ tôi trong công việc chọn một ông rể quý.
- Ta là một Tôn Nữ thì có khác chi mi?
- Nghe cái giọng của mi vừa nói ra cũng sực mùi công chúa.
Tự nhiên Đông Nghi mũi lòng muốn khóc. Con gái Huế đa sầu, đa cảm thiệt mà. Đông Nghi cố dấu vẻ xúc động muốn rợn trên da mặt.
- Thôi học đi, từ nãy đến giờ, chưa có đứa nào học nghe.
Hai cô bạn gái, mỗi cô chọn một tập vở. Tỷ Muội và Đông Nghi cùng ngả đầu xuống mỗi đầu võng, bốn chân vẫn đu đưa sát đất. Thỉnh thoảng Đông Nghi bỏ sách nhìn vu vơ. Tỷ Muội mắt nhắm nghiền lẩm nhẩm ôn bài, giọng đều đều như một bài tụng. Đông Nghi cố học cho nhớ mấy phương trình toán, nhưng không thấy lọt một chữ nào vào đầu. Đông Nghi cũng không hiểu tại sao nàng đâm ra vẩn vơ. Nàng yên lặng ngắm mấy cành cây lay động. Cuối mùa hạ rồi. Những ngọn lá bắt đầu qua thời thanh xuân, màu xanh đã đặc và tối. Đông Nghi nghĩ và thương cho những dấu chân mùa học vừa qua nàng để lại trên đường đi. Những dấu chân của nàng, những dấu chân theo hút của Vinh, những dấu chân chồng chất lên nhau hàng trăm lớp vẫn thấy xa cách. Ta yêu Vinh thật không? Yêu hay mới chỉ thấy thích? Tìm xem Vinh có đặc điểm nào? Dáng điềm đạm trầm lặng của con trai Huế. Đôi mắt đen, hàng mi cong như con gái với đôi môi đỏ hồng luôn luôn được thấm nước bọt ướt láng. Không, ta cũng chưa yêu Vinh đâu
. Ta mới thích Vinh như đã thích anh chàng đánh ghi ta, hay ta vẫn thích được những đôi mắt khác lén nhìn? Đông Nghi muốn nàng thật đẹp, muốn đón nhận tất cả những lời khen. Đông Nghi cố tưởng tượng ra cái dáng mình đi trên đường, cặp sách ôm trước ngực, nón bài thơ nghiêng vành, bờ tóc ôm gọn đôi vai thon nhỏ và thanh tú biết bao. Vinh yêu ta vì những thứ đó chăng? Yêu ta vì lẽ gì ta làm sao biết được. Ta chưa yêu nhưng lòng ta đã xao xuyến. Hay tại vì trời sắp sang thu? Còn lâu, mùa hạ vẫn còn rát bỏng mặt mày. Phải chờ bao giờ mới có một cơn gió mát? Lúc này, Đông Nghi muốn được một mình, nằm thoải mái nơi võng hay nằm vắt vẻo trên ngọn ổi, trên cây khế. Tha hồ mà mơ mộng. Trời xanh, cây trái xanh với tâm hồn ta xanh trong đẹp biết bao nếu có gợn những mây tơ mỏng. Một mùa hè cũng đã qua chóng vánh. Hoa phượng cũng đã nhạt trên đường đi, quả sầu đông đã chín vàng. Cuốn sách vẫn mở trước mặt, nhưng Nghi không thấy gì hết. Trong đầu Nghi còn vang vọng những tiếng rì rầm của sóng biển, những giọng cười vang trên sóng nước Thuận An. Con đường dài mười ba cây số đi xe đạp, qua phà, về vùng biển. Áo trắng như những miếng thạch trắng mát trườn trên bãi cỏ, sườn đồi xanh.
Những buổi chiều mẹ dọn mâm cháo đậu xanh ăn với đường cát trắng hay đường cục chặt nhỏ. Những buổi tối mẹ ngồi nói chuyện với ông Bồ Đào bàn chuyện làm ăn ngoài sân, sai nàng quạt những tách nước trà bay bớt hơi. Những lời mẹ phàn nàn. Anh cố giúp tôi, công việc chạy, tôi cảm ơn anh lắm. Con Đông Nghi đã lớn. Tôi chỉ mình nó là gái, về sau, nó không thể thiếu thốn, bơ vơ. Giọng ông Bồ Đào như một cha cố: Chị cứ tin cẩn ở tôi. Từ trước tới nay, tôi chưa làm gì để thất tín với chị. Chị tin tôi được không? Được hay không thì tại sao phải hỏi? Tại sao lại có giọng như một vị cha cố truyền giáo hỏi con ơi, con tin cha, tin Chúa không? Nó phải được học hành cẩn thận, điều mà chị phải lo cho tới chốn. Đông Nghi cảm động với sự tử tế đó được rồi. Ly nứơc trà vừa nguội, những sợi khói thơm tan biến vào bóng đêm, đậu dưới khóm tường vi, bên cụm hoa nhài. Cho đến những ngày sau, Đông Nghi vẫn còn ngửi phảng phất mỗi lần đứng giữa sân. Đời sống bình dị như thế, sung sướng như thế, có bao nhiêu người lo lắng, nhưng tại sao tôi thấy thiếu một cái gì, nghĩ tới một cái gì?
Đông Nghi cảm thấy đau đầu. Nàng vỗ tay vào trán:
- Thôi, bãi buổi học hôm ni.
Tỷ Muội mở lớn mắt:
- Nãy giờ mày học gì chưa?
- Có.
- Thôi ta về, chiều mai học tiếp. Chiều ni mãi chuyện trò, quên lùng địch rồi.
Địch đây là những quả ổi vừa chín, những quả khế vừa căng khía.
Đông Nghi phủi phủi những cánh hoa khế và cọng khô vướng trên tóc bạn:
- Thôi bạn về nghe.
Tỷ Muội đi tới mé vườn trái, giơ tay khỏa một lỗ hổng nhỏ nơi bụi chè tàu, chui ra ngoài. Đông Nghi nhìn theo bạn vừa biến mất một cách tài tình, ở đó lỗ chè tàu đã hẹp trở lại. Bỗng nhiên nàng liếc về phía sau vườn, bên kia là khu vườn của Khánh. Lúc này nàng lại ao ước được nghe tiếng đàn.
Đông Nghi nhặt hết sách vở, lửng thửng đi vào nhà. Không thấy mẹ đâu, Đông Nghi hỏi thằng Rọm:
- Mẹ tôi đi mô rồi?
- Trước sân a tần thấy không?
Đông Nghi tức cười, đã thấy thì còn hỏi làm gì nữa. Thật là đồ khùng.
Đông Nghi bước lên nhà, bà ngoại đang nằm trên chiếc sập gụ. Bà nằm ngửa, vắt tay lên trán. Đông Nghi đi thật nhẹ ngang qua gian nhà giữa chỗ bà ngoại đang nằm. Nàng vào phòng cất sách, khép cửa lại.
Nàng chưa kịp ngả lưng đã nghe tiếng mẹ gọi:
- Có con Nghi trong nhà không, ra mẹ biểu.
Nghi dạ to một tiếng, chạy ra sân. Mẹ nàng đang ngồi với ông Bồ Đào trước sân, nơi cái bàn nhỏ kê dưới gốc cây nhãn. Mẹ nàng búi tóc, mặc áo dài, đi đôi hài thêu hai con rồng bằng cườm xanh. Ông Bồ Đào mặc quần tây màu nâu, áo sơ mi kiểu Hồng Kông bốn túi. Thấy Nghi, ông Bồ Đào cười:
- Mấy hôm đi xa, về cháu lớn dữ.
Nàng cúi đầu chào. Chắc lại đứng quạt cho nứơc trà bay bớt hơi đây. Đông Nghi đi lại gần mẹ, kéo cái hộc bàn nhỏ, lôi ra cái quạt giấy:
- Quạt hả mẹ?
- Không, hôm nay khỏi. Mẹ kêu con ra, bác Bồ Đào có chuyện chi hỏi con đó.
Đông Nghi mở lớn mắt nhìn người đàn ông, cảm thấy vui thích vì chiếc đầu hói có mấy sợi tóc đang lất phất:
- Thưa bác dạy chi?
- À cháu. Bác đi Sài Gòn có món quà tặng cháu. Một xấp áo dài.
Ông mở cái cặp da to tướng để tựa nơi chân ghế, lôi ra gói hàng đưa cho Nghi:
- Bác cho cháu đó.
Đông Nghi nói lí nhí mấy tiếng cám ơn. Nàng cầm xấp vải đứng lớ ngớ chưa nghĩ được cách rút lui vào nhà thì ông Bồ Đào đã nói:
- Nó lớn bộn rồi. Đến tuổi kiếm chồng được rồi đó.
Đông Nghi é lên một tiếng, ôm chặt gói hàng chạy một mạch vào nhà, sau lưng nàng còn đuổi theo giọng cười ha hả của ông Bồ Đào. Nhưng vô nhà, Đông Nghi hiểu ra ngay đó là một câu nói đùa, nàng mỉm cười một mình và gỡ gói hàng ra: Một xấp vải nội hóa bằng tơ mịn màu mỡ gà. Đông Nghi nghĩ tới cái quai nón đen.
Nhưng cùng lúc đó, tiếng cười của ông Bồ Đào bỗng nổi lên đay nghiến ở trong đầu óc nàng, chỉ một giây rồi tắt lịm. Như một cái chớp mắt, người Nghi tỉnh khô, xấp hàng trên tay rớt xuống đất. Đông Nghi tưởng tượng ra khuôn mặt cha và cảm thấy ghen tức với lối ngồi nói chuyện tay đôi của mẹ và người đàn ông đó. Khuôn mặt phì nhiêu, đạo đức kia, liệu có thể là một thảm cảnh nào đó cho đời ta không? Nhất định là không, ông ta cũng có vợ con đùm đề. Mạ ơi, nhớ làm một mệnh phụ phu nhân trung trinh, tiết liệt. Ở cái xứ Huế này. Thôi, nói làm chi nữa.
Có tiếng võng kẽo kẹt, tiếng nước đổ sau bể cạn. Đã đến giờ O Cau đổ nước giếng. Mùa này, giếng đã bớt cạn, quả thanh trà sắp ngọt. Đông Nghi bỗng nghe rất rõ lời bạn: Ông Bồ Đào ngấp nghé mẹ mi đó. Thiệt là tức. Sao lúc đó nàng không hỏi cho ra nhẽ những lời đồn đại. Nhưng mẹ nàng không như trái thanh trà vừa ngọt, như nước giếng mùa hạ cạn khô vừa ươm nước? Biết đâu đó? Tiếng O Cau nói oang oang:
- Bà ơi, đổ sáu đôi rồi, với bữa qua mười đôi, vị chi là mười sáu đôi.
Tiếng guốc bà ngoại lẹp kẹp:
- Ừ, tao đi tắm cái đã.
Một lát sau, đang nằm úp mặt xuống gối, Nghi nghe tiếng gáo dừa múc vào bể cạn. Đông Nghi biết bà ngoại đang tắm. Chắc bà lại ở trần, mặc cái quần đen hai ống phồng lớn vì chứa nước. Nàng rùng mình lo sợ bà sẽ kêu: Nghi ơi ra kỳ cái lưng. Ờ bà. Nghi thấy bà như một trái thanh trà để dành, chưa lột vỏ, treo trên giàn bếp. Giá mẹ mình già cả, xấu xí hơn một tí, mình cũng đỡ lo.
Đông Nghi nghe tiếng bà kêu ơi ới, nhưng không phải gọi nàng mà là gọi thằng Rọm. Có tiếng mẹ nàng gắt khẽ:
- Cái bà này kỳ cục quá, bắt đàn ông kỳ lưng.
Bà ngoại nạt lại:
- Kệ cha tao. Tao già rồi, như trái keo khô, tội vạ chi mà sợ.
Nghi biết mẹ sẽ im, không nói gì hết. Nói nữa, bà chưởi cho mà nghe.
Nghi thấy đói bụng và cầu cho ông Bồ Đào cắp cái cặp đi để được ăn cơm với mẹ.
Nghi biết rằng tối nay, khi ra ngõ đóng cổng, thế nào cũng trông thấy Vinh đi lui, đi tới, lẩm nhẩm học dưới cái cột điện bên kia đường. Chán mớ đời! Rồi cũng chẳng có chuyện gì lạ hơn xẩy ra nữa hết.
Đông Nghi tạt thau nước xuống mặt đất khô. Nước thấm xuống rất nhanh. Nàng nghĩ tới mấy cây ổi nhỏ vừa mới trồng sau vườn và múc nước vào cái lon nhỏ đem đi tưới. Đông Nghi tay xách gàu nước, tay vẹt lá cây đi ra cuối vườn. Mấy cây ổi lá đã héo coi bộ khó sống được. Đông Nghi nghĩ thầm mình sẽ trồng lại vào mùa thu tới, nếu chả may mà nó không sống được. Nàng tưới cây xong, ngồi xuống một hòn đá ở cuối vườn, bên cây bại hoại.
Hoa bại hoại nở bốn mùa, hương hoa này ngan ngát, cánh dày, đài như múi mít, màu vàng xanh. Những đêm trăng sáng, mở cửa sổ cho ánh trăng tràn ngập đầy phòng. Đông Nghi thường nằm thẳng, ngửa mặt nhìn những bóng lá cây lay động chiếu lên tường, mũi nàng nở lớn, bít đầy lồng phổi mùi hương hoa bại hoại. Mùi thơm ngọt lịm thấm vào tận tim gan, làm nàng ngây ngất, chân tay bải hoải như bị mùi hương làm cho tê liệt không cất lên được nữa.
Những lúc như thế, Đông Nghi thấy đầu óc nàng đê mê, không còn chân tay, không còn mặt mũi, chỉ còn bộ óc tê lịm trong mùi hương ngọt ngào. Và nàng cảm thấy mình tan biến hòa hợp trong ánh trăng xanh, nhảy múa trong ánh trăng xanh tràn trên gối, trên đỉnh màn, trên tủ áo. Còn nữa chứ, làm sao tinh tế để nhận ra những mùi hương khác như hương hoa nhài, hương hoàng lan, hương khế, hương sầu đông, hương hoa thanh trà, hoa bưởi.
Đông Nghi đưa cái nhìn quấn quít quanh vườn và qua khóm hoa nhài sát hàng chè tàu chưa kịp cắt bằng phẳng, Đông Nghi bắt gặp một đôi mắt ai đó đang lén nhìn sang. Quên cả gàu nước, Đông Nghi bỏ ù té chạy một mạch vào nhà. Đến gần sân, Đông Nghi bước vào cửa. Mẹ nàng đã trang điểm xong, áo nhung tím, cổ đeo kiềng vàng chạm, hai cổ tay đeo hai đôi neo. Hôm nay bà Phúc Lợi không búi tóc lọn mà lại vấn tóc theo kiểu người Bắc. Đông Nghi thấy mẹ trẻ hơn, sang hơn. Nàng đi như nhảy đến bên mẹ:
- Mạ sang cửa hàng hả mạ?
- Không, tui định tìm cô. Sáng mai cô sang cửa hàng nói với chị Nại bán hàng một mình.
- Mạ đi mô?
- Tui đi có công, có chuyện.
Bà mở ví, lấy tờ năm chục:
- Đi xe xích lô cho nhanh, đừng cà rịch, cà tàng hay bày đặt đi xe buýt nghe chưa.
Đông Nghi đưa tay cầm tiền, nàng cúi gầm mặt. Một mối buồn tràn tới rất nhanh, phút chốc cứng ngắc cả mặt mũi. Bằng một lối nói như thế, Đông Nghi đã nghe quen hàng ngày, nhưng không lúc nào Đông Nghi bằng lòng với đối xử đó. Chắc mẹ cho Đông Nghi là đồ con nít. Hay chính vì Đông Nghi, đứa con gái một làm cho mẹ vướng mình. Tất cả mọi sự nghi ngờ đổ lỗi cho mẹ, Đông Nghi thấy vô lý, đôi khi còn hàm hồ nữa, nhưng Đông Nghi cũng không tìm được một lẽ phải nào để bào chữa cho sự nghi ngờ về lối đó.
Nàng vò nhàu nát tờ giấy năm chục trong lòng bàn tay và nhìn mẹ chào bà ngoại rồi đi ra khỏi cửa. Tự nhiên Đông Nghi thấy giận dỗi mà không biết giận ai. Tìm lý do để giận mẹ thì không tìm thấy. Bỗng nhiên khuôn mặt ông Bồ Đào hiện tới đúng lúc cho nàng trút hết giận hờn. Phải rồi, chỉ có thằng cha đó. Đông Nghi muốn chạy vào buồng, xé nát xấp hàng mà nàng đã cất kỹ trong tủ áo tối hôm qua. Đáng lẽ ta không nên vội vàng nhận như thế. Nhưng cũng không được, thử chọc giận mẹ lên mà xem. Đông Nghi rút cổ lại. Chưa bao giờ nàng cải mẹ chuyện gì đến độ quyết liệt, nửa chừng lúc nào Đông Nghi cũng im ngang, cúi mặt xuống, tránh đi đôi mắt quắc lên đầy giận dữ của mẹ. Phản ứng sẽ kết cuộc như thế nào, Đông Nghi chưa một lần dám muốn biết.
- Cháu Nghi, ngồi xuống bà hỏi.
Đông Nghi quay lại nhìn bà ngoại. Bà Ấm Cả đang nhai trầu, hai chân bà xếp bằng. Đôi mắt bà ngoại nhiều nếp nhăn, nhưng thanh thản. Đông Nghi bước lại gần bà ngoại:
- Cháu ngồi xuống, bà hỏi.
- Dà.
- Mấy bữa ni con có xuống dì Trạm con không?
- Dạ cháu bận học thi. Bà sai thì cháu xuống.
- Ờ, bà định sai cháu, trưa ni bắc cái thang khèo mấy bông hoa bại hoại để tối mình cúng rằm, rồi đem xuống cho dì con ít bông, hắn ưa lắm.
- Nhưng con không thích xuống dì Trạm, dì nớ cũng lạnh lùng như mạ con.
- Y, tại cháu hay hỏi này, hay hỏi nọ, con nít ưa hỏi bậy, người lớn ghét lắm.
- Cháu hỏi chi nhiều mô, mạ không cho cháu biết tin tức ba cháu, cháu hỏi dì, dì la.
- Ba cháu đã đi xa, coi chừng tới lúc ni chết rồi cũng nên, ai biết nữa.
- Cháu thấy mạ cháu dấu cháu. Hay ba cháu chết rồi cũng nên.
- Thì hồi đó ba cháu đi biệt mù cà cưỡng, có tin tức chi mô.
Đông Nghi đưa mặt mình tới gần bà:
- Bà ơi, bà coi cháu giống ba cháu hay mạ cháu?
Bà Aám Cả cố mở lớn mắt nhìn vào mặt cháu, nhưng qua làn mây mỏng, bà chỉ nhìn thấy khuôn mặt cháu lờ mờ:
- Tao nhớ hồi đỏ cháu giống mạ cháu.
- Cháu thích được giống ba cháu. Ba cháu ở xa mà gần với cháu hơn.
Bà Aám Cả bật cười khàn khàn. Bà không hiểu ý nghĩa câu nói của cô cháu ngoại, nhưng bà nghĩ chắc nó đang giận mạ nó. Bà giả vờ mắng:
- Tao đập cái chết mạ mi chừ. Thôi, giã cho bà cối trầu nữa coi, cho nhiều vôi cho miếng trầu có duyên một chút.
Đông Nghi hiểu rằng có hỏi thêm nữa cũng chả ích gì hết. Nhưng tại sao nàng lại thắc mắc về lý lịch cha trong khi mẹ nàng vẫn bảo: Cha làm chính trị, trốn đi Tàu, đi Tây chi hồi đó biệt mù đến chừ. Không biết sống chết, không có tin tức. Tại sao ta không coi như cha ta đã chết? Phải rồi, nếu còn sốâng, chán chi cách nhắn tin, nhờ cái tòa đại sứ, nhờ các tuần báo, nhật báo, nhờ người quen liên lạc. Nhưng mẹ tại sao cố tình ít nhắc tới cha, giữa cha với mẹ hình như có sự bất bình nào, vô lý chỉ có lý do ba bỏ đi mần chính trị rồi biệt tích. Nghi ngồi giã trầu cho bà, tay nàng vừa nghiến nghiến cái chỉa đồng, mắt lơ đãng nhìn ra sân. Nơi gốc cây nhãn già kia, buổi tối hôm trước, mẹ nàng vừa ngồi nói chuyện với ông Bồ Đào. Đông Nghi không thể hiểu được, không thể tưởng tượng được ngoài những chuyện mua bán, mẹ còn có chuyện gì để nói với ông Bồ Đào. Nàng bỗng có cảm tưởng rằng ông ta biết nhiều chuyện về người cha đi xa của nàng.
Nhưng làm thế nào để ngồi nói chuyện tay đôi với ông hay làm thế nào để gợi ra câu chuyện đó. Bên nội của Đông Nghi vừa ít người, lại vừa bí mật. Hình như bà nội không yêu thương nàng nồng nàn như tình máu mủ. Đông Nghi còn một ông bác, bà con bên nội ở Huế, còn mấy cô chú ở Đà Lạt, Sài Gòn. Và có điều lạ là nàng chỉ biết họ mơ hồ qua những lần nói chuyện với anh Liệt, chị Minh con ông Bác. Nghi nhớ những lần mang quà của bà ngoại hay mạ sang biếu bà nội, nàng thường gặp một bà già quắc thước, cũng ngồi trên sập gụ, trước bàn thờ lớn có màn điều che, hai bên những cột gỗ bóng loáng, có những lưỡi gươm, lưỡi giáo dựng đứng như ở trong đại nội hay trong những đền lên đồng. Có lần Nghi được nhìn vào trong khu đền thờ, thấy la liệt nhiều bát hương, nhiều khung ảnh phủ vải điều, vải vàng. Những bức ảnh các vị tướng ngồi trên ngựa hoặc ngồi trên chiếc ghế như ngai vàng của vua, người nào cũng áo mão, râu ria chấm ngực. Có lần anh Liệt giảng cho nghe tấm nào là ông cố, ông tổ, tấm nào là ông nội, nhưng hồi đó, Nghi còn nhỏ lắm. Mỗi lần gặp bà nội là mỗi lần Đông Nghi khổ sở vì vẻ tẻ nhạt của bà.
- Ngoại cháu có khỏe không?
- Dạ cám ơn bà nội, bà ngoại con mạnh khỏe.
- Ờ, cháu còn đi học chớ ….
- Dạ …..
- Lên lớp không?
- Dạ thưa nội có.
Ừ, thôi ra ngoài chơi.
Chữ ra ngoài có nghĩa như đuổi: “Thôi mày về với má mày!”. Và mỗi lần Đông Nghi đi ra khỏi chiếc cổng dài, hai bên trồng chè tàu, Đông Nghi có cảm tưởng như mình đang bị xô đuổi, bị ném vuột ra khỏi mối liên hệ máu mủ.
Nhớ dạo còn nhỏ, Đông Nghi hay hỏi mẹ:
- Mạ ơi, bà nội không thương con hả mạ?
Bà Phúc Lợi gắt:
- Ai biết chi bà có thương hay không thương. Mi cháu bà chớ ta cháu bà mô mà biết.
Lần này, Đông Nghi định đem chuyện đó ra hỏi ba ngoại, nhưng thấy bà ngoại ngồi nhép nhép nhai trầu với vẻ hết sức vô tư, Đông Nghi không muốn bà bận lòng vì mình. Nàng đứng dậy uể oải:
- Thôi, cháu sang cửa hàng đây ngoại.
- Ừ, cháu nhớ đi xích lô kẻo nắng hỉ.
- Dạ.
Đông Nghi thay chiếc áo dài lụa trắng, bỏ đôi dép lại, mang đôi guốc gỗ cao gót vào. Đứng trước gương, nàng thấy mình cao hẳn. Con gái Huế đứa nào cũng cốt nhất là cái co với dáng người mảnh mai. Đông Nghi ngắm lui, ngắm tới mình ở trong gương rồi vớ chiếc nón lá đội lên đầu. Khi ra nhà ngoài, bà ngoại kêu:
- Cháu đứng đội nón trong nhà mà lùn người đi chừ hỉ.
Đông Nghi bất đắc dĩ phải bỏ nón xuống. Khi ra khỏi nhà, Đông Nghi ngước mặt lên nhìn trời thì mặt trời chỉ mới vừa lên khỏi vông đồng ở vườn mụ Ninh. Đông Nghi ngoắc một chiếc xích lô đang đạp ngược chiều:
- Bác Đậu, ghé lại chở tui qua hàng với.
- À cô, bữa ni bà nghỉ ở nhà?
- Không, mạ tui có công chuyện từ khi rạng. Chở tui qua cửa hàng nghe.
Chiếc xích lô vòng qua. Bác Rạng nhảy xuống xe:
- Để tui kéo mui lên kẻo nắng cô.
Chiếc xe chạy bon bon, Đông Nghi nghĩ mình hẳn nhẹ cân lắm. Xe đi dọc xuống phía bờ sông, rồi băng qua chiếc cầu nhỏ, đi rẽ qua ngã trường Đồng Khánh. Ngang qua trường, Nghi thấy hai cánh cửa gỗ đóng chặt, sân trường vắng tanh. Bỗng nhiên Đông Nghi thấy thương nhớ nhốt đầy trong mỗi lớp học và nàng nôn nức chờ đợi ngày tựu trường. Đông Nghi vuốt tà áo lụa, nàng ngồi khép nép một bên xe, chiếc nón nghiêng vành che một nửa khuôn mặt cúi xuống. Đông Nghi thấy một vài nữ sinh đội nón, đi xe đạp song song hoặc ngược đường bên kia, đằng trước và đằng sau có một tốp con trai cũng đi xe đạp nối đuôi, lặng lẻ. Đông Nghi nhìn ra phía bờ sông, nắng đã lên cao. Những ánh nắng vàng chiếu rực rỡ trên dòng sông xanh mát. Mấy con thuyền đang ngược xuôi, mái chèo chậm rải một cách lười biếng. Tự nhiên Đông Nghi nghĩ tới một phương trời xa và thấy chán nản khung cảnh của một Huế chật hẹp, cổ kính và đầy thành kiến. Không có ai còn muốn đổi thay nữa, không còn ai muốn bắt đầu. Tất cả đã nhận một kết cuộc xưa cũ. Xe ngang qua đài phát thanh, qua cầu Tràng Tiền. Đông Nghi nhìn những ngôi nhà, nhìn dòng sông, nhìn những bạn bè đang đi qua cầu, gió bay bay tà áo, chiếc nón che nghiêng mái tóc thề, tự nhiên Đông Nghi cũng hết thấy mình nô nức muốn thay đổi.
Cầu Tràng Tiền sáu vài mười hai nhịp
Anh không qua kịp tội lắm em ơi
Chả thà chẳng biết nhau thôi
Biết rồi mỗi đứa mỗi nơi thêm buồn
Không bao giờ đuổi kịp hết. Mỗi người đi đằng trước với chiếc bóng đuổi đằng sau lưng. Anh Vinh, anh muốn làm chiếc bóng đuổi đằng sau lưng em đến bao giờ? Người đưa thư mỗi ngày đi qua ngõ đó, tại sao không ném vào một phong thư? Cầu Tràng Tiền chỉ có sáu vài mười hai nhịp, mười hai nhịp mà sao cách xa đến muôn trùng.
Đông Nghi cắn môi, nàng bỏ nón, hất ngược mái tóc ra đằng sau. Hình như cô bạn cùng lớp nào vừa đạp xe qua và gọi nhỏ tên Nghi. Khi Nghi nhìn lên thì chỉ thấy bóng áo trắng với chiếc xe đạp chạy thật nhanh đằng trước mặt. Xe đã đổ dốc. Đông Nghi thấy chợ Đông Ba. Một âm thanh hổn tạp đến nhức óc đang nhốt lùng bùng trong mấy dãy nhà thấp dưới kia. Phía ngoài, dãy hàng hoa và trái cây, Đông Nghi nhìn thấy những chùm nho chín mọng.
Bác Đậu đã nhảy xuống xe, đẩy xe băng qua đường. Xe đậu trước cửa hiệu. Đông Nghi thấy chị Nại đang bày cửa hàng và con Tý quét mấy cái tủ gương bằng chiếc chổi lông gà. Thấy nàng, chị Nại kêu vui:
- Cô sang đó à, bà sang chưa?
Đông Nghi vừa bước vào cửa hiệu, vừa trả lời:
- Mạ nói chị bán hàng đi, sáng ni mạ mắc công chuyện.
- Chắc chiều bà sang?
- Chắc rứa, tui không biết rõ.
Đông Nghi nhìn một lượt khắp cửa hiệu:
- Tý, mi lau mấy cái cửa kính phía trên không lát bà qua, bà khỏ cho.
Dặn dò qua quýt cho xong chuyện, Đông Nghi bỏ về. Lần này không gấp rút gì, Đông Nghi đi bộ. Nàng định qua khỏi cầu rồi kiếm xe. Nhưng ngang qua một hiệu ảnh, Đông Nghi nghe tiếng gọi:
- Ê, Đông Nghi, đi mô rứa, vô đây.
Đông Nghi đứng lại nhìn vào thấy Mỹ Chánh đang thập thò ở cửa. Đông Nghi vẫy:
- Ra đây mi.
- Không được, tao mặc áo cụt.
Đông Nghi hiểu ra, nàng bước vào cửa tiệm. Mỹ Chánh lôi tuột bạn lên căn gác nhỏ dùng làm phòng học và phòng ngủ của nó:
- Đi mô rứa?
- Đi sang cửa hàng.
- Răng lại về?
- Có chị Nại chị bán, tao ghét triển lãm cái mặt cửa hàng lắm.
Mỹ Chánh có tiếng là ăn nói bạt mạng nhất trong mấy đứa ngồi cùng bàn ở lớp. Nó cười khúc khích:
- Tưởng mi triển lãm mới đắt hàng chớ.
- Khỉ, mi ăn nói mất dạy. Tao không chơi a nghe.
Mỹ Chánh càng cười lớn hơn. Hắn kéo Đông Nghi nằm lăn ra giường.
Đông Nghi sợ nhăn áo, đẩy Chánh ra:
- Thôi tao phải về chứ, bà ngoại chưởi chết.
- Thì ngồi chơi, hay ở lại đây ăn cơm trưa với tao.
- Không được, con gái mà ăn cơm chực. Để tao về.
- Mi có chuyện chi vui không?
- Có chuyện chi đã nói cho mi nghe hết rồi còn chi nữa?
- Tuần vừa rồi mi có đi Thuận An?
- Không.
Mỹ Chánh làm vẻ quan trọng:
- Ừ, mi chưa đi chưa biết, tuần trước con Marilyn Cầu Kho về Thuận An, nghe nói làm náo thiên, náo địa dưới nớù.
- Có chuyện chi?
- Hắn đi với thằng bồ của hắn.
- Tưởng chuyện chi, chuyện nớ thì thường quá, đối với nó chưa phải là chuyện lạ.
Mỹ Chánh kể thêm:
- Còn chuyện nữa mi đã hay tin chưa? Ngày mai có buổi họp văn nghệ ở nhà con Trà.
- Họp văn nghệ, mà họp hành mần chi?
- Ừ, thì nghe nói có một thi sĩ mô ở Sài Gòn ra thăm. Họp là vui lắm chứ mày.
- Biết rồi, nhưng ăn thua chi tới tao?
- Răng mà không ăn thua. Ăn thua lắm chớ. Tụi nó nhờ tao mời mày.
- Mời tao?
- Thì mời mi.
- Mà có những ai đã?
- Bữa mô tới đó biết, nói trước mất linh thiêng.
- Ui, tao ngán mấy vụ văn nghệ văn gừng lắm, nếu có cắm trại hay đi biển, tao đi chơi với cho vui. Lâu ở nhà hoài riết muốn mập.
Mỹ Chánh lanh chanh:
- Tao có chuyện ni lạ lắm.
- Chi nữa?
- Mi biết thằng Định con Bảo Long không?
- Bảo Long con vua Bảo Đại à?
- Mô có, Bảo Long dưới Phan Bội Châu chớ.
- À, hiệu tơ lụa đó, tao biết, chuyện chi đó?
- Thằng đó gửi thư tán tao, viết vui lắm.
Đông Nghi cười lớn. Nàng nhớ lại hồi năm ngoái, một đứa bạn của Nghi cũng đã nhận một lá thư tỏ tình của anh này. Hôm đó con Ánh đem lá thư vào lớp. Tới giờ nữ công, nó lôi ra chuyền cho cả bọn hai bàn đầu đọc. Đến giờ ra chơi, nó đằng hắng giọng, đọc lớn cho cả lớp nghe. Sau giờ ra chơi, tụi bàn dưới tò mò muốn tận mắt nhìn thấy tác phẩm vĩ đại đó và không may, lá thư bị lọt vào tay cô giáo, một cô giáo già khó tính nhất. Ánh bị hai giờ đi phạt ngày chủ nhật. Cả lớp bị điểm xấu. Dạo đó, ở cột điểm kỷ luật, Đông Nghi cũng bị một con Zero to tướng. Cuối năm trình học bạ với mẹ, Đông Nghi không biết giải thích ra sao và mẹ nàng coi như một tháng không thèm ngó ngàng tới đứa con gái. Đông Nghi bảo bạn:
- Giữ lấy lá thư đó, bữa mô tựu trường cho tụi nó đọc.
Tán gẫu một lúc, Đông Nghi cầm nón:
- Tao phải về.
Mỹ Chánh đưa bạn xuống thang gác gỗ. Hai đứa chia tay ở giữa cửa hàng.
- Nhớ tuần tới, thứ năm mi tới tao rồi đi họp chơi nghe.
- Được rồi, tao hứa.
- Buổi chiều đó nghe.
- Ừ.
Đông Nghi đội nón, lửng thửng đi bộ qua cầu Tràng Tiền, tính qua đường Lê Lợi sẽ kiếm xích lô, nhưng vừa đang đi, nàng bỗng giật mình vì tiếng gọi:
- Đông Nghi …
Đông Nghi liếc khẽ qua vành nón, nàng nhìn thấy Vinh đã bước kịp mình. Đông Nghi không biết mình nên bước mau hay dùng dằng đứng lại. May mắn, quãng đường vắng người và cũng vì sự vắng vẻ đó làm Nghi e ngại. Giọng Vinh bắt đầu làm quen:
- Nghi đi học về?
- Dạ.
- Nghi sắp thi lại chưa?
Câu hỏi chứng tỏ Vinh đã chú ý tới nàng mọi chuyện, Đông Nghi cũng không biết trả lời ra sao?
- Dạ ….
- Hình như Nghi chơi thân Trà lắm?
- Dạ.
- Trà là em bà con cô cậu với tôi.
Câu chuyện chỉ được tới đó rồi im lặng. Đông Nghi vừa sợ có người bắt gặp cảnh nàng đi song song với Vinh ngoài đường, vừa vui mừng vì câu chuyện mà nàng ước muốn đã bắt đầu có hình dạng. Chuyện Vinh theo đuổi nàng, cả Huế đều biết, nhưng chỉ mới biết về phía Vinh. Đông Nghi không bao giờ phát biểu một câu về đề tài này. Khi bạn bè hỏi, Nghi chỉ mỉm cười và trả lời: Đó là quyền của người ta, còn tôi, tôi chưa biết gì hết. Chữ chưa biết gì hết có hai ba nghĩa, muốn hiểu là nàng chưa biết gì về chuyện yêu đương hoặc là nàng chưa biết gì về chuyện tình yêu của Vinh cũng được. Cả hai đều vô tội vạ.
Vinh như đoán được ý người con gái, chàng đi lùi lại vài bước. May mắn, vừa lúc đó, đằng xa, hai ba cậu con trai đạp xe đạp ngược tới, thấy Vinh, họ cười cười rồi khi đã bỏ xa một đoạn, cả Vinh và Đông Nghi nghe tiếng họ cười cười, nói nói. Đông Nghi đỏ bừng mặt, chân nàng như muốn ríu lại, rồi không hiểu sao, Đông Nghi quay lại nhìn Vinh như cầu cứu. Vinh cúi đầu, chàng muốn nhận lỗi trước đôi mắt van nài của người con gái:
- Tôi xin lỗi cô.
Đông Nghi định quay gót, tiếp tục bước thì Vinh gọi lại:
- Cô Nghi, cô không giận tui đó chớ?
- Dạ ….
- Chắc cô hiểu là tôi rất có cảm tình với cô …
Đông Nghi không dám nghe thêm một câu nào nữa, nàng luýnh quýnh quay đi rồi cúi đầu lầm lủi bước. Vinh dợm bước theo, nhưng nghĩ sao, chàng lại đi ngược trở lại con đường cũ.
Đi một đoạn xa, Đông Nghi liếc nhìn lại, không thấy Vinh đi theo, Đông Nghi mới yên tâm thở nhẹ. Nhưng cùng lúc đó, một sự bực bội bỗng dồn lên đôi mắt, Đông Nghi vò nát chiếc khăn lụa trên tay.
CHƯƠNG 2.
Mùa tựu trường đã đến, Đông Nghi và Tỷ Muội lại sửa soạn sách vở đi học. Kỳ thi chót của mùa hè, cả Đông Nghi và Tỷ Muội cùng đỗ cao. Cả tuần lễ vừa qua, Đông Nghi và Tỷ Muội đi sắm sách vở, về đến nhà lại đem nhau ra vườn đọc ham hố những cuốn sách đã mua, và hôm qua, hôm nay thì bận rộn bao vở mới, dán nhãn vở và hoạch định một chương trình học cho năm mới.
Tỷ Muội không có gì thay đổi ngoài sự vui mừng, hớn hở với việc được lên lớp, nhưng Đông Nghi thì khác hẳn. Đông Nghi hình như có một tâm sự gì đang giấu bạn. Nhiều khi đang học, hay đang ngồi chơi ở ngoài vườn, Tỷ Muội thấy bạn bỗng dưng nhìn lên những đọt cây cao, hoặc đôi mắt đang linh động bỗng sững lại một giây. Tỷ Muội hỏi thì Đông Nghi bảo:
- Tao không biết, nhưng Tỷ Muội ơi, hình như tao vừa khám phá ra được một chuyện gì mới mẻ lắm.
- Chuyện gì? Ở đâu?
Đông Nghi cười tủm tỉm:
- Ở trong lòng.
- Mày yêu đứa nào?
- Không, nhưng tao thấy mình cần thay đổi rồi.
- Thay đổi cái chi? Thay đổi cái chi trong lòng?
Đông Nghi khoác vai bạn, giọng thủ thỉ:
- Mày có ghét Huế không?
- Đôi khi ghét, đôi khi thương.
- Có bao giờ mày muốn làm nổ tung cả Huế ra không?
Thấy Tỷ Muội nhìn mình, mắt mở lớn, Đông Nghi cười ngặt ngẽo:
- Thấy chưa, con gái Huế chỉ được nghĩ ở trong lòng mà không được làm.
- Nhưng làm chi mới được chớ?
- Thì làm nổ tung thành phố tụi mình đang ở.
Tỷ Muội cười khúc khích, cho Đông Nghi nói đùa cho vui. Tỷ Muội đập vai bạn:
- Thôi cô ơi, ngày mai tựu trường rồi, tha hồ mà gặp tụi quỷ. Đáng ra tụi mình phải đi cắm trại một buổi rồi mới đi học, uổng quá.
- Mi biết mùa ni Thuận An ra răng không?
- Vắng vẻ, buồn tênh. Chắc chả có ma mô muốn về.
Đông Nghi quyết định nhanh chóng:
- Vậy thứ bảy ni, tụi mình về dưới đó.
- Nhưng ….
- Tao nói đi là đi. Tỷ Muội à, từ hôm thi đến chừ tụi mình không đi mô hết, tụi con Trà, con Chánh đi cắm trại, đi lăng lù bù.
Tỷ Muội hỏi bạn:
- Mình nghe tụi con Trà nói Đông Nghi có đi họp văn nghệ há?
Đông Nghi đành thú thật:
- Ừ, bữa đó định rủ Tỷ Muội, rồi gặp Muội lại có chuyện bực mình thành ra mình quên.
- Hay Đông Nghi sợ mình biết có Vinh đi bữa đó?
Đông Nghi giật mình. Huế rứa đó. Trong nhà chưa rõ, ngoài ngõ đã hay. Đông Nghi nhớ tới buổi họp ở nhà Trà, Nghi có gặp Vinh ở đó, nhưng hai người chỉ chào nhau rồi ai ngồi yên chỗ đó. Đông Nghi nhớ lại là mình có đỏ mặt khi Vinh nói đỡ giùm cho nàng khỏi phải ngâm bài thơ của một người bạn gái. Chắc chỉ có con Trà biết. Vinh thế nào cũng tâm sự với Trà. Nàng hỏi bạn:
- Trà bảo với mi phải không?
- Không, anh Tạo, con bác tao.
- Anh nớ nói răng?
Tỷ Muội khúc khích:
- Nói tụi mi phải lòng nhau.
Đông Nghi tái mặt, nàng chống chế yếu ớt:
- Con trai Huế ngồi lê đôi mách, chuyện chi cũng khui ra.
- Bộ Vinh không phải con trai Huế à?
Đông Nghi cứng họng. Nàng chỉ còn có nước năn nỉ bạn:
- Tội tao mi nghe, mi đừng nói với ai.
Tỷ Muội bắt nọn:
- Mày có không đã?
- Không.
- Không thì mi sợ chi, có mi mới sợ chớ.
Hai đứa cứ cãi quanh cho đến lúc Đông Nghi bảo có Tỷ Muội mới tha. Nó nói:
- Có rứa chớ, mi cũng giấu tao nữa thì còn chi là bạn bè. Có chi phải cho tao biết.
- Mi ranh lắm.
- Thôi đừng làm nổ tung Huế nữa nghe, cho người ta ở với kẻo tội nghiệp.
Một lát, Tỷ Muội lại hỏi:
- Tên Vinh tỏ tình với mi cách răng?
Đông Nghi ngượng đỏ mặt, nàng mắng bạn:
- Mi sao tò mò quá.
- Răng mà ra đường mi cứ lớn hơn tao. Tao đi mô cũng mang tiếng là lanh chanh như trẻ con.
Đông Nghi nói nhỏ:
- Tại mi có ba, có mạ, mi sướng hơn, mi lâu già hơn tao.
- Mi mà già?
- Không già mà tra thôi.
Tỷ Muội ngừng tay, nhìn ra cửa sổ:
- Cây thầu đâu đã rụng lá rồi mi ơi. Hột cũng sắp khô rồi.
Thấy Đông Nghi nhìn ra cửa sổ mà không nói gì, Tỷ Muội tiếp:
- Rứa là hết chơi ô làng. Hè ni tụi mình quên chuyện chơi ô làng.
- Lớn thiệt rồi Muội ơi.
- Mình cũng không đánh thẻ nữa.
- Không chơi cò cò, nhảy dây nữa.
Không đi hái lá chum vò nước làm thạch nữa.
- Không lên độn bỏ thơ nữa …
Hai đứa phá lên cười. Đông Nghi nghĩ tới những ngày còn lên độn, cũng chỉ mới cách đây một năm. Hai đứa thường trốn nhà, chạy lên mấy cái độn đất gần chân núi đầy mồ mả, đầy bụi dứa và cây gai. Đông Nghi và bạn thường chia nhau mỗi đứa một bụi cây để làm cái việc mà tụi nhỏ gọi là đi bỏ thơ, ngồi như thế cả nửa tiếng đồng hồ, nhìn trời xanh bao la, nhìn những cây cối xanh trùng điệp. Có những buổi chiều thật đẹp, hai đứa ngồi nhìn những đám mây thành từng tầng ở trên bầu trời và tưởng tượng có một làng xóm trên mây. Hai đứa nói với nhau về những ngôi nhà, những bờ biển, những cây trái tưởng tượng trên đó. Thường thường hai đứa ngồi cách xa nhau, phải nói thật to mới nghe.
Đông Nghi nói với bạn:
- Thôi, hết những ngày nằm võng chờ trần bì rụng vào miệng.
Tỷ Muội kêu:
- Ừ hỉ, trần bì vừa chín, nhãn vừa chín.
- Khế cũng ngọt rồi.
- Mà không, đi học thì có chi mà lo, chủ nhật mình học, chiều mô rảnh, mình lùng trái cây.
Đông Nghi cười ngất:
- Rứa mà sáng ni tao ra vườn, thấy buồn hiu, tao cứ cho là mình đã mất hết ngày tháng cũ và muốn khóc.
- Mi là con thằn lằn đa cảm.
- Con ni giỏi ghê, bài từ năm đệ thất, đệ lục, mi còn nhớ.
Hôm tựu trường, hai đứa tung tăng đến trường, sách vở mới, áo mới trắng tinh, nón bài thơ nghiêng vành. Mỗi đứa thêm một đôi guốc mới, Đông Nghi cứ nhón gót lên cho cao hơn Tỷ Muội:
- Tao cao hơn mi.
- Tao cao hơn mi.
Hai cô bạn gái cười vang, chợt Đông Nghi nín cười nhỏ giọng:
- Đừng cười lớn mi, tụi nó theo đằng sau.
Câu chuyện được nói nhỏ, kín đáo hơn. Niềm vui vỡ ào ạt như lụt tháng bảy khi Đông Nghi và Tỷ Muội gặp lại bè bạn. Thấy đứa nào cũng lớn hơn, áo quần tươm tất hơn. Lớp học buổi đầu không quan trọng mấy, chỉ chuyện chia lớp, viết chương trình, chia trưởng lớp và các nhóm. Đông Nghi, Tỷ Muội, cùng Trà, Mỹ Chánh, Trinh ngồi bàn đầu bộ ba Tâm, Hà, Báu ngồi sát đằng sau lưng. Một ngày với bàn ghế, bảng đen và những nụ cười, ánh mắt trao đổi, Đông Nghi đem niềm vui vỡ ào ạt đó khi trở về nhà. Buổi trưa Đông Nghi về nhà vội vàng và bữa cơm trưa chỉ lửng bụng vì niềm vui chật ních.
Vừa rửa mặt xong Tỷ Muội đã sang đến sân. Hai đứa đến trường sớm, lang thang mãi ở vườn bông trước trường, ngồi dưới bóng những cụm cây ngâu, hai đứa nhìn xuống dòng sông Hương xanh ngắt. Bên kia sông, cột cờ trên Phú Văn Lâu cao ngất và gió đánh lá cờ bay phất phới, màu tươi như nắng vàng. Hai đứa ôn lại những kỹ niệm mùa hè qua, rồi một vài đứa bạn nữa tới sớm, cả bọn kéo nhau tới bến đò Thừa Phủ, xăn quần lên tới gối, xuống dầm chân dưới bến. Những cơn mưa giông đã trôi hút và đem theo những tảng mây xám giăng lên bầu trời chết chìm nặng nề muốn vỡ. Trời đầu thu cao vút, trong xanh, những đám mây bạc trắng nõn tan dưới những làn nước đang vỡ tròn quanh mấy bắp đùi trắng nõn.
Cả bọn nghịch nước chán lại lên bờ, đi dọc theo bờ sông, tới trước vườn hoa ngồi tụm năm, tụm ba chờ giờ mở cửa. Giờ chơi, sân trường đầy áo trắng, những đám cỏ trước sân như chờ đợi đã vươn cao, bây giờ ép mình hứng chịu những đôi guốc giam những bàn chân hồng. Góc sân này một nhóm, góc tường kia một nhóm, Đông Nghi và bạn bàn tán về những thầy giáo, cô giáo vừa được tuyển mộ.
- Coi kìa, thầy ni có cái đầu bóng quá hí?
- Mỗi lần đi dạy, ít nhất phải năm hủ dầu.
- Đặt têân đi bây.
- Thầy Bờ ri đăng tin, được chưa?
- Được.
- Còn cô giáo dạy sử địa?
- Coi hơi dữ.
- Tóc tai uốn lối Kim Mao Sư Vương.
- Đặt là Kim Hoa bà bà.
- Kim Hoa bà bà có liên quan chi tới môn sử?
- Bờ ri đăng tin có liên quan chi đến môn Anh văn mô?
- Năm ni còn có mấy tên nữ quân nhân mới nữa.
- Để coi vài bữa xem cho vào nhóm nào.
- Năm ni chia nhóm có bồ, nhóm độc thân mệt đa, tụi lớn đã lộn xộn.
Khi nghe bạn bè nhạo báng câu đó, tự nhiên Đông Nghi cúi đầu, nhưng nàng tự cười mình ngay lúc đó. Chưa có tật, răng đã giật mình? Đông Nghi ngẩng đầu lên tin tưởng:
- Tao còn phe cũ nghe.
Tỷ Muội định nói câu gì đó, Đông Nghi bấu vào tay bạn. Lát sau, Đông Nghi dọa:
- Mi mà nói bậy, tao từ mi nghe không?
Đông Nghi biết Tỷ Muội ngán mình vì những câu nói là làm, mà lần này thì Nghi không dọa mà là nói thật. Tỷ Muội được bầu là đứa hiền nhất và tụi bạn gọi là Nai.
Buổi chiều hôm đó, khi tan trường Đông Nghi chia tay Tỷ Muội. Đông Nghi định sang cửa hàng bán giúp mẹ một tay rồi về cùng với mẹ. Nhưng khi sang tới cửa hàng, nàng không gặp mẹ. Chị Nại cho biết bà Phúc Lợi đi với ông Bồ Đào từ bốn giờ chiều. Đông Nghi bực tức càu nhàu:
- Đi chi mà đi hoài rứa?
- Chết, răng cô nói rứa, bà đi có công, có chuyện.
- Công chuyện chi thì nói ở đây không được răng? Cái thằng cha đó khó chịu thiệt.
Chị Nại to nhỏ:
- Cô đừng nói, bà nghe, bà buồn. Nghe mấy bữa ni bà rầu lắm, buôn bán thất bại chi đó.
- Thôi tui về.
Đông Nghi chán ngán, nàng ôm cặp lửng thửng đi bộ xuống cầu. Một vài đứa bạn đi học về giơ tay vẫy và gọi tên Đông Nghi ríu rít. Nhưng Đông Nghi cảm thấy niềm vui được chăm bón suốt ngày bỗng tan rời vội vả. Đông Nghi bỗng nghĩ nhiều tới mẹ. Hình như những ngày vừa qua mẹ có chuyện buồn thật, nhưng linh tính cho Đông Nghi tin chắc rằng mẹ không buồn vì chuyện buôn bán. Đông Nghi muốn ghé nhà bà nội, ít nhất cũng gặp một ông anh hay bà chị, nói chuyện học hành cũng đỡ buồn. Định vậy nhưng Đông Nghi vẫn bước qua cầu, nàng đi bộ một đoạn rồi gặp Trà đạp xe đi tới, Trà hỏi Đông Nghi có đi về nhà không, nó chở. Đông Nghi ngồi đằng yên sau, nàng nép vào lưng bạn. Trà vừa đạp xe, vừa nói với bạn:
- Năm ni trường mình có vẻ khá, quét vôi mới, có ít bàn ghế mới.
- Không biết cái bàn năm ngoái mình ngồi ở đệ tứ có còn đó không?
Trà hỏi:
- Chi vậy?
Đông Nghi nhớ tới lá thư nhét ở khe bàn gửi cho người sẽ ngồi ở bàn cũ của nàng. Đông Nghi bỗng vui vẻ trở lại:
- Đứa nào ngồi ở bàn tao hên lắm nghe.
- Có chi rứa?
- Một lá thư.
- Trò chơi đó cũ rích. Năm ngoái tao cũng để một lá thư nhỏ như rứa, mi biết cái con ngồi chỗ cũ tao là ai không? Con Hường lé đó, cái con khó chịu nhất lớp. Tao viết lá thư bày tỏ cảm tình như rứa mà mi biết hắn trả lời tao răng không? Hắn viết thưa chị, cái chỗ ngồi của chị vừa hôi, vừa nhớp, tui phải chùi rửa, tắm gội sạch sẽ mới dám tiếp tục học cho hết năm đệ ngũ.
Đông Nghi phá ra cười. Chiếc xe chao tay lái, bẻ ra đường, Trà gượng giữ tay lái cho thăng bằng rồi nói tiếp:
- Quả báo hay răng không biết năm ni hắn còn ngồi chỗ cũ thêm một niên khóa nữa mà chưa chừng sang năm đã lên lớp.
- Mi thù dai, để ý dữ.
- Thù chứ, mi coi tao tốt với hắn.
- Tốt ở lá thư, hắn cần chi tình cảm của mi.
- Rứa nhưng mất lịch sự.
Buổi chiều gió sông thổi tung tà áo của Trà bay phần phật đập vào ngực Đông Nghi, Đông Nghi phải một tay vịn yên xe, một tay cầm tà áo của mình và giữ thêm tà áo của bạn.
- Bữa họp văn nghệ, mi biết chuyện chi xảy ra không?
- Chuyện chi?
- Hai ba cặp mê nhau rồi đó.
- Mi bịa đặt.
- Tao thề, tao bịa đặt, tao chết. Nói ai xa xôi chi, anh Vinh tao không mê mi rồi đó, không mê chặt cái đầu tao đi.
- Tao có cấm được anh mi mô.
- Tao hỏi thiệt, mi có cảm tình với anh tao không?
Đông Nghi đắn đo:
- Đợi thời gian trả lời, bây chừ tao nói thiệt mi cũng không tin. Nhưng mi biết mạ tao đó, bà không thích tao có mấy chuyện đó.
- Đời của mi, mi lo chứ mạ mi lo được à?
- Không phải, tao không biết nói răng.
Trà tiếp:
- Hồi đạp xe qua cầu, tao thấy mạ mi ngồi xe với ông Bồ Đào.
Ông Bồ Đào, lại ông Bồ Đào. Sao đứa nào cũng biết, đứa nào cũng nhắc hết. Đông Nghi tái người, tay chân muốn run rẩy. Nhưng nàng vẫn còn đủ cố gắng giữ im lặng cho tới lúc nhảy xuống xe, trao đổi với Trà vài ba câu chào hỏi rồi đi vào nhà.
Đông Nghi lại xếp sách ngồi suy nghĩ vẩn vơ. Cả ngày hôm nay, nàng không nghe thấy tiếng đàn lục huyền cầm của Khánh, nàng cũng không nhìn thấy mặt Vinh. Thời theo chân không còn nữa hay sao đây? Đông Nghi đẩy hai cánh cửa sổ, nàng ngồi ở bàn học mà hồn để ở đâu trên cây nhãn, cây trần bì. Một mùi hương ngoài vườn theo gió tràn ngập cả phòng, Đông Nghi hít lấy, hít để: thơm quá. Đông Nghi nhớ lại lần lấy sào hái hoa bại hoại đem sang nhà bà nội. Bà nội lấy từng bông hoa đặt vào đĩa rồi nói: Mạ mi ưa hoa, ưa lá lắm. Cái cây bại hoại ni thơm lắm.
Câu nói của bà nội Đông Nghi không hiểu ý nghĩa, nhưng nàng cũng đứng sững và bàng hoàng cả người. Đông Nghi biết đó là một câu rủa rất xấu xa, khi nàng về không dám nói với mẹ. Nhưng Đông Nghi yêu hết mọi thứ hoa có sẵn trong vườn, kể cả hai chậu hải đường trước sân, khóm dạ lan hương và cả bụi hoa có cánh dày thơm như mùi chuối tiêu chín nữa.
Đến gần chín giờ tối, Đông Nghi nghe tiếng xe hơi đậu trước cửa, Đông Nghi biết là mẹ đã về. Ông Bồ Đào đi sau lưng mẹ, tuy có vẻ đi thong dong nhưng không che lấp được cái dáng lật đật, chiếc đầu luôn luôn chúi trước bước đi của ông. Đông Nghi nghe tiếng mẹ gọi lớn:
- Nghi ơi, Nghi ơi.
Đông Nghi không dạ lớn như mọi lần, nàng thủng thỉnh ra sân. Mẹ đã vào đến, bà nói:
- Bảo thằng Rọm lau cái bàn, bật dùm tui ngọn điện đằng trước hiên chút coi.
Đông Nghi gọi thằng Rọm lấy nước rồi bật điện. Mẹ không vào nhà chào bà ngoại mà ngồi ngay vào chiếc ghế kê dưới gốc cây nhãn. Đông Nghi nói thầm ở đó đang có rất nhiều dơi, lạy trời cho một con dơi rớt xuống trúng cái mồm có cặp môi dày của ông Bồ Đào. Bà Phúc Lợi lại gọi con gái đem cất cái ví. Đông Nghi đứng yên lặng ở cửa sổ, vòng tay nhìn ra sân, nơi mẹ và ông Bồ Đào đang ngồi. Thằng Rọm bưng bộ khay trà ra rồi lại đi vào. Đông Nghi chờ đợi mẹ sai lấy quạt, nhưng nàng không nghe bà gọi nữa. Đông Nghi đi xuống bếp theo lối sau ra giếng. Phía đằng sau góc vườn có thể nhìn thấy chỗ mẹ và ông Bồ Đào ngồi. Nàng cố lắng nghe những lời trao đổi của họ. Đại để những câu trao đổi như:
- Chị thấy thế nào?
Giọng mẹ hơi thảng thốt:
- Chuyện chi anh?
- Thì câu chuyện đó, chị tính kỹ đi.
Tiếng anh của mẹ nói với ông Bồ Đào như có vẻ khác lạ. Và tính kỹ đi là tính chuyện gì? Chuyện gì mà có vẻ quan trọng thế? Mẹ nàng im lặng rất lâu rồi tiếng ông Bồ Đào tiếp:
- Chỗ thân tình tôi mới lạm bàn như rứa, chấp thuận hay không chấp thuận, chị cũng đừng cho tôi là sổ sàng.
Đông Nghi thấy mẹ nhìn lên những tàn cây nhãn. Ông Bồ Đào mở cái cặp lớn lôi ra một bao thuốc lá. Bàn tay mập mạp của ông vân vê mãi điếu thuốc mà không chịu đặt lên mồm, châm lửa. Bà Phúc Lợi im lặng rất lâu, vẻ suy nghĩ làm vầng trán bà nhăn lại, đôi mắt cương quyết hơn một chút. Đông Nghi nhìn thấy vẻ già nua của mẹ, sự khám phá bất chợt và Đông Nghi không ngờ chỉ trong buổi tối hôm nay, khuôn mặt mẹ bỗng thay đổi kỳ lạ như thế. Chỗ thâm tình mới lạm bàn, rồi chị tính kỹ chưa? Rồi có gì như chờ đợi làm căng tròn hai cái má phính, sự rình rập đang lăn theo cái rãnh chia chiếc cằm thịt ra làm hai của ông Bồ Đào.
Rồi mẹ không nhìn lên những cây nhãn nữa mà cúi xuống nhìn tách trà trước mặt. Đông Nghi không nhìn thấy bàn tay của mẹ đặt trên bàn, nhưng hình ảnh chiếc nhẫn nạm ngọc nơi ngón tay áp út của mẹ thì như in sâu trong đầu óc nàng. Nhưng hình ảnh đó thì ăn thua gì đến câu chuyện mà mẹ đang tính toán trong chiếc đầu bí mật kia chứ? Phải rồi, ta đã ra khỏi bụng mẹ ta từ khi đủ ngày, đủ tháng, và chính khi ta còn nằm trong cái bụng tròn trĩnh của mẹ thì ta đâu có thể biết trên cái bụng còn có cái đầu, mẹ còn có ngón tay đeo chiếc nhẫn đó, nó có từ khi nàng chưa vào bụng, chưa vào đời.
Bà Phúc Lợi nói một câu gì đó thiệt nhỏ, và ông Bồ Đào đang nở một nụ cười gắng gượng làm những làn xếp trên da mặt ông như muốn nổi lên phản đối. Đông Nghi không còn nghe rõ câu chuyện nữa, tiếng của họ đã như chỉ thì thầm đủ cho nhau nghe. Đông Nghi quay lưng lại phía câu chuyện đang làm nàng bực mình và cúi xuống nhìn miệng giếng. Lòng giếng đã đen đíu, nhưng Đông Nghi cố mở lớn mắt để phân biệt mực nước đang ở khoang nào. Hình như một vùng đen láng lẩy hơn, đặc hơn và Đông Nghi đoán ở đó là mực nước.
Đông Nghi nghe tiếng gọi ngoài cổng, nhận ra tiếng Tỷ Muội, nàng đi vòng ngõ bếp, vào nhà rồi ra khỏi nhà bằng lối sân. Nàng đi qua mặt mẹ, cố lắng nghe, tiếng mẹ nàng vừa lọt vào tai nàng:
- Anh hiểu cho tôi đang rối ruột lắm, đang khổ tâm lắm.
Tiếng thở dài của ông Bồ Đào như một tiếng trống chầu rình rập chạm nhẹ trên mặt trống, khi cổ võ một tuồng hát bội, chỉ chờ cho khi câu ca dứt rồi thì khua lên ầm ĩ. Đông Nghi bất chợt cười nhạt một mình, rồi kéo guốc thật mạnh chạy băng ra ngõ. Tỷ Muội đang đi với cậu em trai nhỏ. Thấy bạn ra, Tỷ Muội vui mừng:
- Tui kêu hoài mà không thấy bạn ra.
Đông Nghi nhìn vào sân nheo mắt:
- Ê, bà rốp đang có khách trong sân, nói nhỏ chứ mi.
Tỷ Muội nhón gót nhìn qua hàng chè tàu:
- Thấy chi mô, ai rứa? Ông Bồ Đào đó à?
Đông Nghi miễn cưỡng:
- Ừ.
- Tối rồi mà còn đi cua, cua chi mà cua vô hậu rứa!
Đông Nghi la bạn:
- Vừa thôi chứ mi, mi nói tàm xàm rồi đó nghe.
Tỷ Muội đặt tay lên cổng gỗ, chằm chằm mặt Đông Nghi:
- Có chuyện ni hay lắm.
- Chuyện chi?
- Khi hồi chị Liên Ba ghé chơi với chị Khánh nì, tao nghe được chuyện lạ lắm.
- Chị Liên Ba tới nói chi với chị Phùng Khánh rứa?
Tỷ Muội kéo bạn dang xa cổng gỗ, nói thầm vào tai bạn:
- Khi chiều chị Liên Ba đi núi Ngự Bình ăn bánh bèo với mấy người bạn của chị gặp mạ mi với ông Bồ Đào cũng ở trên nớ, chị Liên nói thấy mạ mi khóc hay răng đó mà mắt đỏ hoe.
- Chị Liên Ba nói láo, mạ tao mà lên ngồi nơi cái quán toàn bọn con nít?
- Không phải quán mụ Chừng, mà nơi cái quán có giàn su trước sân, ngã quẹo lên núi Thiên Thai với lối đi Thiên An đó mi.
- Tao không tin, nói láo.
Đông Nghi cúi nhìn hai bàn chân mình như dính liền với bóng đất. Chị Liên Ba nói với chị Phùng Khánh, Tỷ Muội biết, em chị Liên Ba biết, con Tịnh Tâm biết, con Thạch Trúc cháu của chị Liên Ba biết, các lớp biết rồi cả trường Đồng Khánh biết nữa. Tủi hổ, Đông Nghi đâm ra oán hận mẹ vô chừng. Và Đông Nghi thấy căm cả Tỷ Muội:
- Mi sang để nói chuyện tòe loe, toát loét đó phải không? Tao không ngờ mi cũng tin chuyện đó.
Tỷ Muội ngạc nhiên:
- Tao thương mi tao cho mi biết rồi không cám ơn còn nói tao tòe loe, thôi, đã rứa, từ ni trở đi tao không nói chuyện chi cho mi nghe nữa hết.
Tỷ Muội kéo tay đứa em trai nhỏ bỏ đi thẳng. Đông Nghi nhìn theo bạn, nửa muốn gọi lại, nửa tự ái. Thôi thế là hết, bao nhiêu gìn giữ, bao nhiêu kín đáo, tất cả đã tanh banh hết rồi. Chợ miệng đã nhóm họp, nơi này, xóm nọ, không mấy hôm mà mọi người không biết. Kẻ hờm nhóm miệng thì lành, người ta nhóm miệng tanh banh cửa nhà.
Bóng Tỷ Muội đã khuất vào cuối đường. Câu chuyện đã tanh banh, cửa nhà rồi cũng sẽ tanh banh nữa. Đông Minh đóng mạnh cánh cửa gỗ, hăm hở đi trở vào. Lúc đó Đông Nghi muốn tới thẳng trước mặt mẹ và ông khách ngồi kia để hỏi chuyện gì đã xảy ra trong buổi chiều hôm nay. Tại sao Đông Nghi lại không có quyền can dự vào đời sống gia đình này? Bức ảnh cha nàng còn treo đó, bà ngoại còn đó, người đi xa còn làm tấm bình phong. Cái nhà, cái cửa, cái chổi cùn, bếp lửa, khu vườn, cây cối cũng chia đồng quyền lợi trong đời sống gia đình này chớ. Phải, tôi phải hỏi cho ra nhẽ. Cái gì đã chạy thành vồng bí mật trên khuôn mặt đạo đức giả kia?
Cái mặt đạo đức thì cái bụng tố cáo. Hai cánh tay cố gìn giữ, cố thong dong thì hai cái chân đầy mỡ lệch bệch xô cái mặt đạo đức về phía trước. Chính hắn là nguyên nhân tối tăm của khuôn mặt bà nội, nguyên nhân cay đắng của mọi lời nói mỗi lần bà nội nhìn thấy mặt nàng. Chính hắn là nguyên nhân sự lạnh lùng, sự cách xa giữa tình mẹ con. Bây giờ mình đi thật đàng hoàng. Tiến vô một bước nữa. Đó, hai người đang ngồi đó, đi tới đi. Can đảm lên và hỏi: Mẹ, con có việc muốn nói. Rồi đứng đó, thật bình tĩnh, hỏi hết, nói hết, hoặc giận dữ hoặc la hét, khóc lóc cho đã nư đi. Bước một bước, ra tới sân rồi. Nhưng tại sao chân tôi vừa sựng lại, sức mạnh ở đâu trì kéo thế. Đông Nghi mệt nhọc cố nhấc chân lên, bàn chân lỳ lợm ì ra rồi và giọng nói của bà Phúc Lợi đã làm tan biến nhanh chóng mọi ý định liều lĩnh của nàng:
- Đứa mô gọi mày ngoài cửa đó?
Khuôn mặt bà Phúc Lợi hất lên, đôi tròng mắt nâu hướng vào mặt nàng. Một luồng điện thật mạnh vừa chạm vào mắt và Đông Nghi bỗng thấy mình tủi hổ, nhu nhược muốn phát khóc:
- Con bạn con, Tỷ Muội.
- Con gái trời tối không có đứng ngoài ngõ nói chuyện. Vô nhà ngay, vô nhà ngay. Con gái không đứng ngoài ngõ nói chuyện với con gái, còn đàn bà có chồng, có con được dắt bạn lên núi ngồi hóng mát nói chuyện? Luân lý nào như thế, đạo đức ai dạy thế? Mi mở miệng ra nói cho mạ biết. Mạ là người đàn bà tàn nhẫn, độc ác. Mạ đúng là con sư tử, con hổ, con sói, là con chi đó đẻ con rồi ăn thịt con. Mạ ăn thịt đi, cắn mà nhai nuốt đi. Đông Nghi dợm thêm một bước, mạ nhai mạ, nuốt mạ, giết con đi. Mất một đứa bạn thân rồi, mất nhà trường rồi, mất lớp học nữa rồi. Không cần chi nữa hết, muốn ra răng thì ra. Đông Nghi tiến thêm một bước nữa.
- Tao bảo vô nhà, người lớn nói chuyện không có đứng nghe chùng, biết chưa? Mẹ đang nghĩ chi trong đầu óc đó. Con cọp đẻ thương con con, con gà đẻ còn ấp. Răng mẹ nỡ chưởi bới, ghét bỏ con rứa? Mi hèn rồi Đông Nghi ơi, răng mà mi khóc? Không nói được, không dự được thì vô căn phòng, thế giới riêng của mi đó đông Nghi ơi. Đông Nghi lủi thủi đi hết khoảng sân, tới bực thềm, rồi cánh cửa. Bức ảnh ba đang ngó lệch lạc với một điều suy nghĩ chi đang ẩn sau vầng trán. Không nhìn ai hết, không thèm biết mặt con. Trách chi người đi xa, cả mẹ đang ngồi ngoài sân kia cũng không nhìn thấy nàng bao giờ. Đông Nghi khép cửa phòng, gục mặt xuống bàn. Đông Nghi nhớ tới nét mặt sững sờ của Tỷ Muội khi nghe Đông Nghi mắng. Mình đã nói bạn mình tòe loe, tòe loe và ngồi lê đôi mách, con gái Huế mà bị chê tiếng đó là xấu lắm.
Chắc bạn đã giận ghê gớm lắm. Mi mất bạn rồi mi ơi. Tỷ Muội sẽ không còn đi học chung với Đông Nghi nữa. Ngày mai Đông Nghi đi học một mình, nói một mình, nghe một mình. Cả lớp sẽ biết chuyện, sẽ cười: Con mạ nó hết đứng đắn rồi. Thôi cái bình phong trước nhà bằng xi măng có gắn mảnh sành bằng sứ, những chén bát cổ bị bể, gắn thành đầu long, đầu phụng, bức khuôn son thếp vàng với hàng chữ nho, dấu tích dòng quan gia mấy đời đâu có chi cho người ta trọng vọng nữa. Đông Nghi chưa làm nổ tung Huế, mạ đã làm nổ rồi.
Vậy còn chi mà cấm đoán, mà la chưỡi nữa. Mỗi lời nói của mạ không còn một chút êm ái. Đông Nghi xếp đặt trong đầu óc những lời xin lỗi Tỷ Muội. Sáng sớm thế nào Tỷ Muội cũng đi ngang qua nhà nàng trước khi đến trường, Đông Nghi chờ thiệt sớm ở cổng, đợi Tỷ Muội đi qua rồi gọi: Tỷ Muội ơi, chờ Đông Nghi đi học với. Hay Đông Nghi đợi cho Tỷ Muội đến trường, giả đò quên tập rồi mượn của Tỷ Muội dò chép? Không thể mất bạn được nữa. Đông Nghi yên tâm với chuyện sẽ làm lành với Tỷ Muội ngày mai, nhưng nỗi thắc mắc, giận hờn mẹ thì không rời Đông Nghi được một phút.
Mâm cơm để dành cho mẹ vẫn còn để ở ngoài bàn chưa đụng tới. Bà Ấm gọi Đông Nghi bảo hỏi mạ mi có ăn cơm không biểu thằng Rọm dẹp di. Đông Nghi biết bà ngoại muốn đuổi khách, nhưng nàng không dám ra nhắc lời đó. Không biết mạ có nghe không, hay có nghe mà lỳ ra. Hai người nói chuyện đến gần mười giờ tối, ông Bồ Đào mới lái ì ạch cái xe trở về. Lần này mẹ đưa ra tận cổng và còn đứng lại nói gắng tới năm mười phút. Đông Nghi tức sôi người, lòng nàng nóng như lửa đốt. Bà Phúc Lợi trở vào bảo dẹp cơm, nói chuyện nhạt nhẽo với bà ngoại vài câu rồi bắc cái ghế một mình ngồi trước hiên. Một lát sau Đông Nghi thấy mẹ ho ở nhà ngoài, rồi tiếng chân mẹ đi tới cửa phòng.
- Thức hay ngủ trong đó Nghi?
Đông Nghi im lặng một lát mới nói:
- Con chưa ngủ.
- Ra mạ biểu.
Đông Nghi đi tới, đặt ly nước xuống bàn:
- Dạ, mạ kêu con.
Bà Phúc Lợi chỉ tay:
- Ngồi xuống đó.
Đông Nghi ngồi xuống chiếc ghế đối diện mẹ, cách với mẹ là một mặt bàn rộng, Đông Nghi đặt hai tay lên mặt bàn chờ câu chuyện của mẹ.
- Mạ nghe người ta nói con có đi họp hành văn nghệ chi đó.
- Dạ …
- Dạ là răng, có hay không?
- Dạ …
- Không có dạ nhịp nghe, có hay không?
- Con tưởng chuyện đó mạ không nên để ý, chuyện đó của con nít.
- Chuyện con nít? Đông Nghi, ai cho con ăn nói như rứa? Con chưởi lại mạ rồi phải không?
- Con đâu dám hổn hào với mạ, nhưng con có tới nhà bạn con chơi, con cần có bạn.
- Bạn? Bạn với tụi con trai. Tụi bây họp hành cái chi?
- Ai nói cho mạ hay mà mạ biết?
- Tao cần chi ai nói. tao hỏi là hỏi làm răng mi dám đi một mình không nói cho tao biết.
- Mạ đi cả ngày.
- Buổi túi làm chi?
- Túi còn học.
- Không mở miệng với tao được một câu à?
- Mạ không muốn nghe con nói.
Đông Nghi không hiểu tại sao mình có thể trả lời với mẹ như thế, và cơn giận như nước nguồn cứ ào ạt chảy hoài không dứt. Đông Nghi cố giữ vẻ lì lợm, không muốn bật khóc, mặc dù nước mắt đã tràn trong mũi, trong mắt và sự nghẹn ngào đã đè nặng ngực, ngộp hơi thở. Bà Phúc Lợi thì không thể tưởng tượng được những lời nói của con. Mặt bà tím lại. Đông Nghi thấy hai mắt mẹ như hai ngọn đèn pha quét hết mọi chướng ngại vật đằng trước mặt.
- Đông Nghi! Nghi. Ai cho mày ăn nói rứa hỉ?
Đông Nghi cũng không ngờ được cơn giận dữ của mẹ. Bà Phúc Lợi ngồi xuống, đứng dậy, mặt bà tím bầm, mắt bà long lên sòng sọc. Con hổ đang đứng trướùc một con mồi đó. Mạ nhai đi, mạ nuốt đi, không cần chi nữa hết. Tiếng nói nổ ran buồng ngực của Nghi, đốt lửa nóng hực hai gò má. Mạ nhai đi, nuốt đi. Bà Phúc lợi đã rút cây roi dưới tấm trướng, ngọn roi đưa trong không khí mà đã bầm dập ruột gan Đông Nghi.
- Ai cho mi ăn nói với mạ mi kiểu đó?
Đông Nghi cũng không dằn được nữa:
- Thì mạ giết con đi. Con cũng không chịu được cảnh mất mạ, mất cha.
- À! Thì con ni giỏi quá rồi.
Đông Nghi bị kéo ra khỏi ghế, xuống nền nhà. Một roi, hai roi, rồi ba bốn roi. Đông Nghi không đau ở thịt da mà đau nhói tận ruột gan bầm dập.
- Tao đánh chết mi rồi tao ở tù.
Nghe giọng nói như vừa rên, vừa khóc của mẹ, Đông Nghi thấy mũi lòng, không phải nàng mũi lòng vì thương mẹ hay thương mình mà nàng mũi lòng vì số phận hèn mọn của đời sống gia đình mình. Giấy rách phải giữ lấy lề đó. Còn lại mấy bức hoành, bức trướng đã rã hết sơn son, thếp vàng, mấy bức ảnh võ quan, mấy thanh gươm giáo cổ. Bức ảnh cha nàng phóng đại treo giữa nhà là tấm bình phong thứ hai cho cánh cửa nhà. Tấm bình phong có chạm rồng phụng mới chỉ là tấm bình phong che cái lưng mà thôi.
- Con ni giỏi. Mi lỳ hí. Lỳ ni, lỳ ni …
Từ nhỏ tới lớn, có lẽ đây là trận đòn đau nhất. Chưa bao giờ mẹ đánh đau như thế. Cái roi da này được cất kỹ từ lâu, khi Đông Nghi qua khỏi tuổi mười bốn. Vậy mà lần này được mang ra sử dụng trong một trường hợp hết sức tình cờ. Đi dự một buổi họp là một trọng tội sao? Được rồi, để mẹ coi, tui sẽ làm nổ tung cái gia đình này, cái thành phố này. Mẹ có làm nổ cũng chưa tan tác, tui sẽ làm tan tác. Đông Nghi nghiến răng chịu đựng cơn giận dữ của mẹ. Chờ cho mẹ ngừng roi, nàng đứng dậy đi vào phòng, khóa chặt cửa lại. Đông Nghi không nghe tiếng guốc của mẹ, đoán làø bà vẫn còn ngồi ở nơi cái ghế cũ.
Vừa đau đớn, vừa chán ngán, Đông Nghi nằm mọp xuống giường. Khi còn một mình, nỗi tủi thân của Đông Nghi không còn đè nén vào đâu được. Đông Nghi vùi mặt xuống gối mà khóc. Đông Nghi khóc lâu lắm. Cho tới một giờ sáng nàng vẫn còn nằm úp mặt xuống gối. Mấy lần Đông Nghi nghe tiếng chân mẹ đi lại gần phòng rồi lại đi xa. Cho tới khi Đông Nghi nghe tiếng chân mẹ đi buông mùng, cánh cửa sổ ngoài nhà được gài kỹ và tiếng thằng Rọm hết quạt muỗi, Đông Nghi mới biết là cả nhà đã đi ngủ. Đông Nghi không tài nào ngủ được, nỗi tủi thân mỗi lúc một dâng trào. Lúc này, Đông Nghi muốn làm một cái gì?
Khóc thật to, đập bể một cái ly hay bỏ ra ngoài đường đi lang thang một mình? Đập phá bằng sự tưởng tượng một lúc, đầu óc Đông Nghi dịu dần lại. Đông Nghi mở cửa sổ, đêm tối bên ngoài như giúp cho nỗi cô đơn trong lòng Nghi lan rộng. Đông Nghi vùng dậy. Phải làm một cái gì, phải làm một cái gì cho hả tức. Đông Nghi kéo ngăn kéo rồi đẩy lại. Mở ra, đẩy lại như thế tới mấy lần, Đông Nghi mới chợt nghĩ ra việc viết một lá thư. Nhưng viết thư cho ai? Cho Vinh, cho Khánh hay cho Tỷ Muội? Tỷ Muội thì mình có thể tâm sự được rồi. Còn Vinh? Viết thư cho Vinh là chịu thua cuộc. Mình tìm tới Vinh dễ dàng quá. Đông Nghi mở một tờ báo cũ. Thôi không viết thư mà đọc báo vậy.
Bỗng một trang báo mở trước mắt Đông Nghi với những lời mời mọc. Cái gì lạ thế này? À, một lời rao tìm bạn. Đông Nghi đọc một hàng chữ: Lính, xa nhà, cô đơn, nghèo, thích âm nhạc, thi văn. Mong tìm một cô bạn gái dịu dàng, cũng cô đơn để làm bạn và cũng vừa làm em gái.
Thư về:
Vũ Tuấn KBC…
Vũ Tuấn, đó là một cái tên rất đàn ông. Hắn lại đang tìm bạn, tìm bạn vì hắn cô đơn. Đông Nghi cũng đang cô đơn như hắn. Nhưng Vũ Tuấn là ai? Tại sao phải xưng là lính trẻ, tại sao lại cô đơn, có bị đòn như Đông Nghi không? Có bị sống ở một nơi gò bó như Đông Nghi không? Những lằn roi của mẹ đã hất Đông Nghi ra khỏi đời sống của bà rồi. Đông Nghi không còn ai nữa hết. Tỷ Muội đã lớn, nó cũng sắp có chuyện riêng tư như mình, bà ngoại thì làm sao hiểu mình được. Còn mạ, mạ có ông Bồ Đào. Phải đó, vì có ông Bồ Đào nên mạ mới ghét con, mạ thấy con như cái bụi gai, như cái cây nhỏ mọc trơ vơ trên thảm cỏ mềm, vướng bước chân của mạ.
Vì lý do chi mà mạ đánh con như rứa? Không, Đông Nghi không đau khổ vì những lằn roi kia mà đau đớn vì bàn tay mạ đã đánh xuống, mắt mạ đã đầy những ghét bỏ, thù hằn. Phải cho mạ biết, phải làm gì đi chứ. Đừng thèm khóc lóc, rồi mày sẽ khóc lóc cả đêm nay cho mà xem. Đông Nghi hiểu mình lắm khi buồn sầu, tủi hổ. Đông Nghi không đủ can đảm để tự chủ. Đông Nghi phải khóc, nước mắt như đã sẵn sàng, chỉ chực có một nỗi u uất nhỏ là dâng tràn, là trải ra. Con gái khôn nhiều nước mắt lắm. Lời mắng của mẹ mỗi lần thấy Nghi khóc. Còn có một lần, lâu lắm rồi, mẹ đã mắng Đông Nghi và đã xúc phạm đến người đàn ông trong chiếc ảnh lồng lớn treo giữa nhà: Đó, cha mi đó, mi cuốn gói mà đi theo ông đi.
Nếu Đông Nghi biết được cha ở đâu, chắc nàng sẽ có chuyến đi thực. Đông Nghi nghĩ một người đàn ông bao giờ cũng ít ồn ào hơn một người đàn bà, dù mẹ có tiếng là ít nói, lạnh lùng đi nữa, mẹ cũng là đàn bà, mẹ thuộc loại ồn ào.
Tờ báo đã xếp trên bàn từ bao giờ. Đông Nghi đã không đọc thêm một dòng chữ nào ngoài mấy dòng tìm bạn với cái tên Vũ Tuấn. Đông Nghi bóp chặt tay mình: Ta đang cần gì, ta đang muốn gì? Đông Nghi muốn mẹ biết là mình đã lớn, đã lớn và tự ý làm theo mình được rồi. Thành phố, thành kiến, tất cả đã tù túng ta, bóp chẹt ta. Phải vậy, Vũ Tuấn, người lính cô đơn như ta, buồn bả như ta. Chắc hiểu ta nổi. Nhưng tại sao mày khóc hở Nghi? Tại sao nước mắt mày chảy dài? Con gái chi mà mau khóc quá, mau khóc rứa thì khổ một đời. Đông Nghi mở tờ báo, đọc lại dòng rao tìm bạn và Đông Nghi xé một tờ giấy trong tập vở, nàng viết:
Ông Vũ Tuấn,
Khi nhận bức thư này lẩn trong nhiều bức thư khác gửi đến ông, chắc ông nghĩ rằng tôi cần một người anh để làm nũng, để nhõng nhẽo, hay một người bạn để tâm tình, rồi ông sẽ xếp theo thứ tự để mà trả lời theo thời gian trước sau. Ông có thể hiểu lầm như rứa cũng được, nhưng tôi thì không, bởi vì tôi viết thư này cho ông khi tôi đang khóc, đang buồn, và đang cô đơn nữa. Thấy ông rao trên báo ông cũng cô đơn, cần bạn để tâm sự và tôi lúc này cũng cô đơn, cũng cần bạn để tâm sự nên tôi viết thư này.
Ông cô đơn vì cái chi? Có phải thiếu thốn tình thương gia đình như tôi không? Có phải vừa bị mẹ đánh đòn như tôi không? Ông có nghi ngờ bạn bè như tôi không? Ông có buồn chán thành phố, ghét ghê gớm những khuôn mặt quen thuộc hàng ngày? Còn tôi, tôi ghét hết, nên mới viết thư này cho ông, một người ở xa chắc dễ chịu.
Ông có muốn làm bạn với một cô gái Huế như tôi thì gửi thư về địa chỉ ghi ngoài phong bì cho tôi. Tôi không quen viết thư chắc lủng củng lắm, ông đừng cười nghe ông, mong thư ông.
Viết đến những dòng cuối, Đông Nghi ngập ngừng mãi vì không biết có nên ký tên thực của mình không. Đông Nghi nhất định tìm ra một cái tên khác, Đông Nghi không muốn ai biết việc này, kể cả người bạn gái thân nhất là Tỷ Muội. Đông Nghi đặt một lô tên rồi lựa chọn, cuối cùng nàng ký là Tương Giang.
Làm sao ta tạo ra hai con người, một Tương Giang và một Đông Nghi, hai đứa bây giờ sẽ không giống chi nhau hết. Đông nghi ơi, mi cứ sống y như những ngày của mi là của Huế, của khu vườn này, của căn nhà này, của đời sống này. Còn Tương Giang, đời sống mi là ảo tưởng, là mơ ước.
Đông Nghi bỏ lá thư vào ngăn kéo. Đèn bên ngoài đã tắt, chắc mẹ cũng đã ngủ. Mẹ đâu có thao thức vì ta, mẹ phải ngủ cho trơn da, trơn thịt để ngày mai gặp ông Bồ Đào nữa. Phải chi ngủ một đêm ra, mẹ già, mẹ xấu như bà ngoại, mẹ mới là của mình. Đông Nghi đi đến bên cửa sổ nhìn ra ngoài vườn, khuôn mặt mẹ và căn nhà như đã biến mất đằng sau lưng, Đông Nghi đưa tay ra ngoài bóng đêm, nàng nhìn về phía bụi hoa mộc, dù không trông thấy gì ngoài bóng cây đen như hình ảnh con gấu đang đứng ngó mặt lên trời. Đông Nghi cũng tưởng tượng ra được những búp hoa mộc đang chờ sương xuống để hé nụ, những bông hoa nằm lịm trong bóng đêm đang nao nao tỏa những làn hương mới nhúm và đang hòa hợp cùng với nhiều thứ hương khác trong vườn.
Đông Nghi thấy mắt mình nặng trĩu. Nàng không khóc lớn nhưng những giọt nước mắt đã sưng húp mi mắt. Một âm thanh nào đó đi qua trong đầu rồi biến mất trong tiếng động nhỏ ngoài vườn: Mi không còn là con gái Huế, con gái Huế mô có hư như mi. Tiếng động vụt ngang qua cửa sổ và những chiếc lá chết chưa ngừng rung rẩy, Đông Nghi đoán là một chú chuột vừa bỏ một hốc cây chạy tới đống gỗ mục ở mé vườn.
Không hiểu sao Đông Nghi thở dài. Con chuột đâu có giống ta, phải không Đông Nghi ơi. Đông Nghi gọi tên mình, tay này cầm chặt tay kia và Đông Nghi gục xuống thành cửa, những giọt lệ lại trào ra, Đông Nghi nức nở: Mạ ơi, mạ không thương con đành răng mạ?
Không còn ai để cho Đông Nghi nương dựa nữa hết, bà ngoại đã già, mẹ đã ghét, cả tiếng đàn lục huyền cầm của Khánh nữa, sao đêm nay cũng không thấy.
Đông Nghi gượng đứng dậy, và như thuở nhỏ mỗi lần bị nhừ đòn, Đông Nghi rên những tiếng nhỏ. Những lằn roi của mẹ đêm nay cũng không phải không đau lắm, Đông Nghi ôm chầm lấy cái gối, cắn chặt răng vào một góc gối, mặc cho dòng lệ tha hồ chảy. Mẹ có đáng cho Đông Nghi căm giận không? Tại mẹ một phần, tại Đông Nghi một phần, tỷ dụ như không có Đông Nghi, không có căn nhà, không có những bức hoành sơn son thếp vàng, tấm bình phong sẽ bứt đi dễ dàng, mẹ không vướng víu gì hết. Tại mẹ, tại mẹ hết, tại ông Bồ Đào nữa. Thôi cũng đừng tủi thân nữa nghe không, cũng đừng nghĩ tới mẹ, tới ông Bồ Đào nữa.
Lá thư được gửi một ngày sau đó. Một buổi chiều, đợi giờ tan học, Đông Nghi nói dối với Tỷ Muội sang cửa hàng, nàng ghé vào bưu điện bỏ thư. Đông Nghi đọc đi, đọc lại bức thư cả chục lần, thấy lá thư không hay ho gì hết, nhưng có viết lại rồi cũng chả có gì mới lạ hơn. Lá thư được gửi đi rồi, lòng Đông Nghi càng bối rối thêm, nàng mơ màng tưởng tượng đủ thứ về lá thư. Đông Nghi tưởng tượng lá thư đang đi trên những đoạn đường dài để tới tay Vũ Tuấn. Rồi Vũ Tuấn sẽ nghĩ như thế nào về lá thư với những lời lẽ ngây ngô đó nữa. Đông Nghi thấy mình dại dột rồi bần thần mãi. Đôi khi nàng muốn khóc vì những mặc cảm cô đơn, yếu đuối. Đứng trước lũ bạn, Đông Nghi cảm thấy ngại ngùng lắm, lớn như nàng còn bị đòn, nếu bạn bè Nghi nó biết được, chắc chúng cười Nghi không ngướcmặt lên nổi. Vũ Tuấn. Sao không có một khuôn mặt nào cho Đông Nghi tưởng tượng ra hết, nhỡ chàng cũng là một Khánh, một Vinh thì sao? Nhưng tại sao Đông Nghi lại có những ý nghĩ với người ở xa thân thuộc như thế? Tại vì chàng cũng cô đơn như mình? Nhưng sự cô đơn đó như thế nào, Đông Nghi chưa có biết. Trong lớp học Nghi thường hỏi dò Tỷ Muội:
- Mi biết thư mình gửi ở Huế đi Sài Gòn mấy ngày tới nơi không?
- Mi hỏi chi rứa, mi quen ai trong Sài Gòn?
- Ờ, tao gởi thư cho ông chú.
Tỷ Muội đã có lần nghe Đông Nghi tâm sự về một vài người bà con ở xa, nó hỏi lại bạn:
- Mấy ông chú mi ở Sài Gòn à, mà ăn nhằm chi mà viết thư?
Đông Nghi cười lấp liếm:
- Mạ tao khiến viết thì tao viết đó chớù.
- Răng mạ mi không viết.
- Tao biết răng được.
- Rứa thì khoảng ba hôm là thư tới, mau lắm là hai hôm, nhưng trường hợp này hiếm lắm.
Đông Nghi hỏi lại Tỷ Muội:
- Sợ thư không đến.
Tỷ Muội ngó bạn:
- Con ni kỳ khôi không, thư của mạ mi chớ của mi mô, không đến thì thôi.
Đông Nghi vò vò cái khăn trong tay:
- Thư gởi bưu điện có hay mất không?
- Không mô, ít khi mất lắm. Tao bày cho mi cách này, muốn thư không mất, dán tem thiếu là họ đem tới tận nhà họ bắt phạt.
- Răng mi biết?
- Thì chị Khánh tao hay chơi rứa lắm. Mi biết, anh Yên hay lẫy lắm, vắng thư chị Khánh là anh gởi năm bảy lá thư thiếu tem cho chị Khánh bị phạt chơi, anh Yên hay chơi lạ rứa đó.
- Anh Yên ở Sài Gòn?
- Thì anh Yên bữa trước đứng ở bên vườn hái ổi đưa ra cho tụi mình đó. Anh về thăm nhà, hết hè lại vô Sài Gòn học. Huế mình, người ta đi lần, đi hồi hết.
Đông Nghi hỏi bạn:
- Tỷ Muội có ưa xa Huế không?
- Không, tao ở đây tới tra, tới chết. Còn Đông Nghi?
- Tao không biết.
- Phải biết chớ, phải có lập trường chớ.
Rồi trong lớp, thấy Đông Nghi cứ hay nhìn ra cửa sổ, hồn như gởi trên những tàng cây phượng, Tỷ Muội trách bạn:
- Dạo này trông Nghi thay đổi nghe. Coi chừng cuối năm đứng thấp là không được, cái băng mình đang học giỏi, để tụi nó tranh thì ức chết.
Trà nói nhỏ vào tai Tỷ Muội:
- Nhớ anh Vinh tao đó. Anh chị mê nhau rồi nghe.
Nghe nhắc loáng thoáng tới tên Vinh là Đông Nghi cau mày. Nói làm chi tới anh chàng nhát gái đó. Đông Nghi chỉ trông hết giờ học để về nhà xem có thư không.
Và mỗi lần đi học, nàng dặn thằng Rọm:
- Rọm, có ai gọi đưa thư thì nhận rồi cất trong phòng học cho tui nghe, đừng đưa cho ai nghe.
- Thư từ, thư từ cái chi. Mà ai gởi thư? Tui mách mạ đánh cho nứt đít chừ. Bữa hổm bị đánh nứt đít mà không khóc giỏi cha hí.
Đông Nghi năn nỉ thằng Rọm:
- Thôi mà, Rọm thấy tui hay bị mạ đánh, Rọm không thương tui răng?
- Không thương thì tao đâu thèm ở, tao sang bên Phan Bội Châu tao xin giữ cửa hát bội. Mi coi tao hát bội thua chi thằng Chắt. Rứa mà hắn làm tới Tôn Tẩn, đôi khi đóng Bàng Quyên.
- Thương tui thì cất thư giùm tui, mạ biết, mạ đánh tui chết luôn.
- Mà thư chi, ai đem tới?
- Cái ông đi xe đạp ngang qua nhà, cái xe có cái chuông kêu to Rọm hay chưởi đó.
- À, cái thằng có hai cái túi đeo hai bên xe há?
- Đúng đó.
- Mà thư ai?
Đông Nghi giả vờ thì thầm với thằng Rọm:
- Đừng nói cho ai nghe nghe, tui gửi thư hỏi ông chú ở Sài Gòn về ba, để coi ba chừ ở mô. Ba mà về là cái ông Bồ Đào hết đến nhà nữa. Rọm ưng không?
Thằng Rọm cười hí hửng:
- Phải đó.
- Vậy nhận thư cho tui nghe.
Thằng Rọm làm bộ suy nghĩ:
- Không được, mi phải đọc cho tao nghe.
Biết thằng Rọm không thuộc được một chữ A, chữ B, Đông Nghi hứa:
- Ừ, được rồi, tui coi rồi, tui kể cho mà nghe.
Thấy thằng Rọm đã xuôi tai, Đông Nghi thấy cần phải dọa già, không thì sợ khi nó không vừa ý, nó nói vung ra thì nàng ốm đòn thật, Đông Nghi dặn:
- Đừng nói với ai, chuyện này có ai biết thì cả tui với Rọm đều bị đòn hết, Rọm thề đi.
- Thề thì thề, tui mà nói đi, nói lại cho Ôn vật chết tui, ông Chín thượng ngàn bẻ răng tui. Muốn thề nữa, mai tui lên điện hàng chén ….
- Thôi, nghe mi nói dễ sợ ghê rứa thế …
Từ hôm đó trở đi, thằng Rọm cứ thấp thỏm hoài. Mỗi lần Đông Nghi đi học về là nó nhìn Nghi lắc đầu ra dấu là không có thư từ chi hết. Hơn một tuần lễ trôi qua như thế, Đông Nghi hết hy vọng. Chắc lá thư không đến hoặc có thể vì nàng viết dở quá, quê mùa quá làm người bạn xa cười nàng và không thèm trả lời nữa. Thằng Rọm mỗi sáng chờ giờ người phát thư ngang qua đường trước nhà là quét sân, đợi để hỏi thư, mỗi lần thấy người phát thư đưa tay khoát lui lia lịa, nó lại chưởi thầm:
- Mụ cô bà nó chớ cả xấp thư mà không chịu đưa cho người ta một cái.
Ngoài chuyện trông thư và nói chuyện với thằng Rọm về lá thư đến chưa đó, Đông Nghi không còn ai để nói chuyện nữa. Bà ngoại tự nhiên ngã bệnh, bác sĩ khám cho biết là bệnh già. Mấy hôm sau, bà bại hẳn một chân và mỗi lần đi đứng bà cần phải chống gậy. Còn bà Phúc Lợi thì đi tối ngày, từ khi đánh Đông Nghi mấy roi, bà ít nói chuyện với nàng và mỗi lần ông Bồ Đào đưa bà về, bà vào thăm mẹ, hỏi thăm bệnh và tự tay sắc thuốc bắc cho bà ngoại uống. Mẹ càng ít nói chuyện với Đông Nghi hơn, đôi khi bắt chuyện thì cũng chỉ là những chuyện học hành, nhà trường, sách vở. Ông Bồ Đào cũng ít vào nhà, ông chỉ đưa bà Phúc Lợi đến ngõ rồi nói qua quít vài câu là ông rồ máy chạy.
Thằng Rọm mỗi tối lại lôi Đông Nghi ra giếng nước hỏi:
- Nì, răng lá thư đó chưa đến rứa?
Đông Nghi cố nuôi hy vọng, nàng nói với Rọm bằng giọng tin tưởng:
- Đợi vài bữa nữa, răng cũng có.
- Chắc không? Răng mà tui thấy hết hơi rồi.
Thằng Rọm đưa tay lên phân trần:
- Tại cái thằng đưa thư nó dấu đi. Nó có cả xấp mà bữa mô cũng nói không có, tức chi lạ.
- Không phải của mình, của người ta.
Thằng Rọm lại hỏi:
- Mi biết ba mi ở mô không?
- Rọm có biết không?
- Không, hồi đó tao ở dưới quê, tao lên ở khi ba mi đi rồi, hồi đó mi nhỏ chút xíu nì.
- Rồi ba tui đi luôn?
- Thì đi luôn. Tao bày nghe mi, hỏi bên nội a tề.
Đông Nghi cúi đầu làm thinh. Thằng Rọm làm răng hiểu được những uẩn khúc bên trong gia đình. Đông Nghi nhớ lại có một lần giổ ông nội. Đông Nghi được mẹ sai đem hoa quả, bánh trái sang góp cúng. Lần đó, ông chú của nàng ở Sài Gòn cũng về, thấy Nghi ngồi chung với anh chị em ở một mâm dành cho con nít, ông hỏi:
- Đứa mô rứa chị?
- Con Nghi, con của anh Tham đó.
- À, nó đó à, nó lớn rồi hỉ.
Giọng nói của người chú như nói với một kẻ xa lạ nào. Đông Nghi định bỏ đũa đứng lên đi về, nhưng nàng sợ những trận đòn của mẹ. Thuở nhỏ Đông Nghi có tiếng là giỏi chịu đòn, vậy mà cũng không chịu nổi tiếng quát lớn hơn của mẹ. Ông chú đó về một hai bữa rồi đi. Hôm sau Đông Nghi sang cửa hàng với mẹ, ông chú đi sắm hàng ngang qua, bất đắc dĩ ghé vào chào mẹ. Chị Nại dẫn Đông Nghi đứng trước mặt ông chú, cúi xuống bảo:
- Em chào chú đi. Em nói bẩm chú đi.
Đông Nghi đứng lỳ, nhất định không nói gì. Ông chú cười khẽ mà không nhìn Nghi, rồi ông vội vàng chào mẹ và đi thẳng. Lần đó Đông Nghi lấy làm lạ sao mẹ không đánh đòn vì tội vô lễ trước mặt người lớn. Đông Nghi chẳng thấy nàng có chút trìu mến nào với người chú xa lạ hết, mặc dù hồi đó còn nhỏ, Đông Nghi cũng biết nàng là con bé đáng thương, là nàng đã bị loại trừ ra khỏi họ hàng, vì cha nàng đã đi xa và mẹ nàng không hạp tính nết gia đình bên nội nàng. Thuở nhỏ, nhiều lúc Đông Nghi quan tâm đến và hay buồn tủi, bây giờ, Đông Nghi coi như mình không dính dáng đến gia đình đó là một cái may. Đông Nghi không chịu đựng được những tiếng bẩm bà, lạy bà, lạy chú, bẩm bác.
Thằng Rọm thấy Đông Nghi không nhìn nó mà nhìn đi đâu, nó cũng không buồn nói chuyện nữa mà bỏ vào nhà. Và mỗi tối, Đông Nghi cũng không còn cảm động khi thấy Vinh đi tới, đi lui trước ngõ nhà nàng nữa. Nhưng đối Trà, Nghi không hề cải chính gì hết. Đông Nghi cũng chỉ là một đứa con gái, tại sao Đông Nghi lại khác bạn bè là muốn có nhiều người yêu mình, để ý mình? Làm con gái, không ai đi theo chắc là buồn lắm. Đông Nghi chỉ tiếc những người đang theo nàng lại không phải là những mẫu người nàng chọn. Mẫu người thích hợp với Đông Nghi như thế nào, chính Nghi cũng chưa hình dung nổi, mà những mẫu người sẵn có thì thật là cách biệt, trước mắt nàng họ hết sức tầm thường.
Nhưng khoảng hơn một tuần lễ sau, một buổi trưa đi học về Nghi thấy thằng Rọm cứ nháy nháy nàng hoài. Đông Nghi biết là có chuyện lạ, nhưng rủi cho nàng là trưa đó, mẹ nàng cũng về ăn cơm. Đợi cho mẹ vào phòng nằm nghỉ trưa, Đông Nghi lén xuống bếp. Thằng Rọm đã rửa chén bát xong, đang đứng ở giếng nước nói chuyện với O Cau. Nhà có giếng nước nhưng mẹ cứ thuê gánh nước giếng khác vì giếng này nước trong và ngọt, nấu trà rất thơm. Giếng nhà chỉ dùng để giặt rửa, tưới cây. Đông Nghi phải làm dấu mãi, thằng Rọm mới nói khéo cho O Cau gánh đôi thùng không đi ra ngõ. Gài ngõ cẩn thận, thằng Rọm mới trở vào, ghé vào tai Đông Nghi:
- Nì, có rồi.
Đang hồi hộp, Đông nghi cũng phải phì cười. Tự nhiên kêu lên là có rồi, dù biết thằng Rọm ám chỉ lá thư, nhưng Đông Nghi không thể không cười trước vẻ mặt và giọng nói quan trọng đặc biệt của Rọm. Đông Nghi giựt tay thằng Rọm:
- Mô, đưa đây.
- Không.
Đông Nghi ngạc nhiên:
- Răng rứa, thư của người ta mà. Rọm biết chi mà giữ?
- Đưa rồi mi không đọc cho tao nghe răng?
- Đọc mà. Túi tôi kể cho nghe.
- Đọc to cho tao nghe với.
- Thì đưa đây đã. Mi chộn rộn, mạ biết là chết hết.
- Mi hay lừa tao lắm, thuở trước chơi đánh ô làng, chơi lò cò, chơi đánh căng, mi hay ăn gian tao, tao biết rồi, tao không chịu mô.
Đông Nghi phì cười:
- Rứa làm răng bây chừ?
- Thề đi …
- Được rồi, thề thì thề. Tui nói láo cho lá thư rớt máy bay mất tiêu không tới Huế nữa.
Thằng Rọm tươi nét mặt. Đông Nghi lạ lùng không hiểu tại sao khuôn mặt già khằn đầy nếp nhăn của thằng Rọm khi cười cứ loắt choắt như đứa con nít.
- Tui đi lấy nghe, tui chằn dưới cái gối.
Thằng Rọm đi lấy cái thư đưa cho Đông Nghi. Nghi cầm lá thư trên tay mà không dấu được sự run rẩy. Không biết cái gì ở trong này, mong là niềm vui. Đông Nghi cầm chặt lá thư nói với thằng Rọm:
- Túi tui kể cho nghe, chừ đi làm việc đi.
- Túi tui đợi ngoài giếng ni nghe, nghe tiếng tui úp chén dĩa vô cụi là ra đợi tui nghe.
Đông Nghi hứa chắc chắn cho thằng Rọm tin rồi nàng bỏ chạy vào phòng, đóng kín cửa lại. Đông Nghi vội vả xé lá thư đọc ngấu nghiến:
Cô Tương Giang,
Không biết chúng ta có căn duyên nào không mà khi đọc lá thư của cô, tôi cảm động lắm. Lá thư của cô đến làm cho những lá thư khác từ muôn phương gửi về mất hết ý nghĩa, tôi sẽ tìm ra người bạn gái dễ thương nhất, hiền lành nhất và cũng nhút nhát nhất nữa. Tôi yêu thích sự nhút nhát đó và vì thế, tôi đã chọn cô để xin được làm bạn, cô có bằng lòng không hở cô Tương Giang?
Trước khi chúng ta quen nhau, trao đổi thư từ với nhau, tôi muốn được tự giới thiệu với cô. Như lời rao ở dòng tìm bạn thơ tín, tôi nói tôi là một người lính cô đơn, cô đơn lắm. Tuy ở miền Nam nhưng tôi ở cách Sài Gòn rất xa. Nơi tôi ở là một vùng rừng núi hoang vu, chắc Tương Giang cũng biết là lính ăn uống và sống ra sao rồi. Tương Giang cho phép tôi được gọi cô Tương Giang nhé. Năm nay tôi 23 tuổi, đang phục vụ trong một đơn vị pháo binh, vậy chắc cô Tương Giang cũng đoán ra được đời sống chúng tôi buồn tẻ như thế nào rồi. Nhìn dòng chữ mềm mại của Tương Giang, tôi tưởng tượng ra Tương Giang là một cô gái Huế mảnh khảnh như liễu, rất hiền, rất thơ mộng. Tôi thích hình ảnh này lắm. Đã từ lâu, tôi mong tìm được một cô bạn gái ở Huế, một cô bạn hay một người em gái Huế. Tôi không đoán ra nổi tuổi của Tương Giang, nhưng tôi hy vọng rằng Tương Giang còn nhỏ tuổi lắm, mặc dù với lá thư đầu, Tương Giang đã cố tỏ ra rất người lớn. Tương Giang có biết những đứa trẻ con thường ưa làm người lớn không?
Tương Giang nghĩ sai rồi, không có lá thư nào tới trước hoặc sau thư của Tương Giang để tôi sắp ra, lựa chọn hết. Chỉ có mỗi mình lá thư của Tương Giang thôi, vì có ai thích nổi một anh lính nghèo, cô đơn, không gia đình.
Gia đình tôi còn lại ở Bắc, thuở nhỏ tôi được gởi học ở Hà Nội, ở với một ông chú ruột và đi di cư cùng với gia đình này. Về những điều này, tôi sẽ phải còn tâm sự với Tương Giang nhiều nữa, những lá thư đầu cũng cần phải có giới hạn, Tương Giang có nghĩ như thế không?
Hãy kể cho tôi nghe về cầu Tràng Tiền, về sông Hương, Lăng tẩm … Tôi chưa có dịp ra Huế, nhưng hy vọng rằng, bắt đầu từ nay, Huế sẽ là một nơi tôi nghĩ tới nhiều nhất trong cuộc sống đầy buồn phiền này.
Mong thư của Tương Giang đến sớm. Lời chúc đầu tiên của tôi đến với Tương Giang là cầu mong giấc ngủ đêm nay, Tương Giang mơ thấy một giấc mơ đẹp.
Đông Nghi đọc đi, đọc lại mãi lá thư, nàng nằm dài ra giường, rồi đứng bên cửa sổ, dựa lưng vào tường. Những dòng chữ cứng rắn cứ nhảy múa trước mắt Đông Nghi và Đông Nghi thuộc lòng lá thư. Sao nó dễ thấm vào ta hơn cả một bài học ưa ý nhất. Mà bài học thì chả có bài nào ưa ý đâu. Lá thư của Vũ Tuấn tới với Đông Nghi lúc nàng đã ngút hết chờ đợi. Nhưng làm thế nào để trả lời thư đây? Đông Nghi loay hoay hết cả buổi trưa mà không viết được chữ nào, không học được chữ nào. Đông Nghi dấu lá thư mang ra vườn. Lâu lắm nàng mới ngồi trên chiếc võng, cây trần bì đã chín, những quả mọng nước bị dơi ăn rơi vung vải trên đất, lẫn với lá vàng.
Vườn tràn ngập lá vàng và quảû khô, một mình thằng Rọm dọn không hết. Đông Nghi đung đưa hai chân, lòng nàng thơi thới, một tình cảm mong manh, lảng vảng như những hơi nắng lọc dưới lá ve vãn trong tâm hồn nàng. Đông Nghi cũng nhìn thấy tất cả, những ngày thơ ấu tròn mắt nương trong những giọt nắng vàng về chia vui với nàng. Lá xanh thẩm đã óng ả vàng như lòng nàng đã ngả theo nắng. Đông Nghi lại lấy lá thư ra, lại đọc. Anh ấy tưởng tượng ra ta như liễu, tưởng tượng ra ta như một bóng mây, như một ngọn lá, như nỗi thơ mộng. Vũ Tuấn là một người lính 23 tuổi cô đơn. Đông Nghi thắc mắc không hiểu tại sao với số tuổi đó, Vũ Tuấn đã vào lính, đã từng trải. Không hiểu sao chỉ mới đọc lá thư đó, Đông Nghi đã linh cảm thấy Vũ Tuấn khác hẳn mọi người mà từ trước tới nay nàng đã gặp. Nhất định là Vũ Tuấn không nhát gái như Vinh, không lãng mạn quê mùa như Khánh.
Đông Nghi xếp lá thư bỏ gọn vào giữa trang vở học rồi nàng cúi xuống nhặt mấy hột sầu đông khô rơi trên mặt đất. Đông Nghi đặt những hạt khô trong lòng bàn tay và bỗng dưng nàng cảm động ghê gớm, cảm động vì một lẽ gì không biết mà sắp muốn khóc được. Có nhẽ ta đang nhớ lại những ngày cũ và không bao giờ ta còn trở lại với chúng nữa. Đông Nghi ơi, mi bắt đầu có một thế giới mới rồi, một tâm tình mới rồi. Hãy báo cho vườn cây biết, cho cây sầu đông biết, cây bại hoại cuối vườn, cây ngọc lan đã cuối mùa nở hoa nữa.
Một ngọn gió trưa đang thổi đến ve vãn trên mấy đọt cây. Ngọn gió cũng tới rất nhanh, phe phẩy trên tóc, trên da mặt nàng. Đông Nghi nhắm mắt lại, nàng chìm đi trong một cảm giác hân hoan tràn ngập
Tỷ Muội không có gì thay đổi ngoài sự vui mừng, hớn hở với việc được lên lớp, nhưng Đông Nghi thì khác hẳn. Đông Nghi hình như có một tâm sự gì đang giấu bạn. Nhiều khi đang học, hay đang ngồi chơi ở ngoài vườn, Tỷ Muội thấy bạn bỗng dưng nhìn lên những đọt cây cao, hoặc đôi mắt đang linh động bỗng sững lại một giây. Tỷ Muội hỏi thì Đông Nghi bảo:
- Tao không biết, nhưng Tỷ Muội ơi, hình như tao vừa khám phá ra được một chuyện gì mới mẻ lắm.
- Chuyện gì? Ở đâu?
Đông Nghi cười tủm tỉm:
- Ở trong lòng.
- Mày yêu đứa nào?
- Không, nhưng tao thấy mình cần thay đổi rồi.
- Thay đổi cái chi? Thay đổi cái chi trong lòng?
Đông Nghi khoác vai bạn, giọng thủ thỉ:
- Mày có ghét Huế không?
- Đôi khi ghét, đôi khi thương.
- Có bao giờ mày muốn làm nổ tung cả Huế ra không?
Thấy Tỷ Muội nhìn mình, mắt mở lớn, Đông Nghi cười ngặt ngẽo:
- Thấy chưa, con gái Huế chỉ được nghĩ ở trong lòng mà không được làm.
- Nhưng làm chi mới được chớ?
- Thì làm nổ tung thành phố tụi mình đang ở.
Tỷ Muội cười khúc khích, cho Đông Nghi nói đùa cho vui. Tỷ Muội đập vai bạn:
- Thôi cô ơi, ngày mai tựu trường rồi, tha hồ mà gặp tụi quỷ. Đáng ra tụi mình phải đi cắm trại một buổi rồi mới đi học, uổng quá.
- Mi biết mùa ni Thuận An ra răng không?
- Vắng vẻ, buồn tênh. Chắc chả có ma mô muốn về.
Đông Nghi quyết định nhanh chóng:
- Vậy thứ bảy ni, tụi mình về dưới đó.
- Nhưng ….
- Tao nói đi là đi. Tỷ Muội à, từ hôm thi đến chừ tụi mình không đi mô hết, tụi con Trà, con Chánh đi cắm trại, đi lăng lù bù.
Tỷ Muội hỏi bạn:
- Mình nghe tụi con Trà nói Đông Nghi có đi họp văn nghệ há?
Đông Nghi đành thú thật:
- Ừ, bữa đó định rủ Tỷ Muội, rồi gặp Muội lại có chuyện bực mình thành ra mình quên.
- Hay Đông Nghi sợ mình biết có Vinh đi bữa đó?
Đông Nghi giật mình. Huế rứa đó. Trong nhà chưa rõ, ngoài ngõ đã hay. Đông Nghi nhớ tới buổi họp ở nhà Trà, Nghi có gặp Vinh ở đó, nhưng hai người chỉ chào nhau rồi ai ngồi yên chỗ đó. Đông Nghi nhớ lại là mình có đỏ mặt khi Vinh nói đỡ giùm cho nàng khỏi phải ngâm bài thơ của một người bạn gái. Chắc chỉ có con Trà biết. Vinh thế nào cũng tâm sự với Trà. Nàng hỏi bạn:
- Trà bảo với mi phải không?
- Không, anh Tạo, con bác tao.
- Anh nớ nói răng?
Tỷ Muội khúc khích:
- Nói tụi mi phải lòng nhau.
Đông Nghi tái mặt, nàng chống chế yếu ớt:
- Con trai Huế ngồi lê đôi mách, chuyện chi cũng khui ra.
- Bộ Vinh không phải con trai Huế à?
Đông Nghi cứng họng. Nàng chỉ còn có nước năn nỉ bạn:
- Tội tao mi nghe, mi đừng nói với ai.
Tỷ Muội bắt nọn:
- Mày có không đã?
- Không.
- Không thì mi sợ chi, có mi mới sợ chớ.
Hai đứa cứ cãi quanh cho đến lúc Đông Nghi bảo có Tỷ Muội mới tha. Nó nói:
- Có rứa chớ, mi cũng giấu tao nữa thì còn chi là bạn bè. Có chi phải cho tao biết.
- Mi ranh lắm.
- Thôi đừng làm nổ tung Huế nữa nghe, cho người ta ở với kẻo tội nghiệp.
Một lát, Tỷ Muội lại hỏi:
- Tên Vinh tỏ tình với mi cách răng?
Đông Nghi ngượng đỏ mặt, nàng mắng bạn:
- Mi sao tò mò quá.
- Răng mà ra đường mi cứ lớn hơn tao. Tao đi mô cũng mang tiếng là lanh chanh như trẻ con.
Đông Nghi nói nhỏ:
- Tại mi có ba, có mạ, mi sướng hơn, mi lâu già hơn tao.
- Mi mà già?
- Không già mà tra thôi.
Tỷ Muội ngừng tay, nhìn ra cửa sổ:
- Cây thầu đâu đã rụng lá rồi mi ơi. Hột cũng sắp khô rồi.
Thấy Đông Nghi nhìn ra cửa sổ mà không nói gì, Tỷ Muội tiếp:
- Rứa là hết chơi ô làng. Hè ni tụi mình quên chuyện chơi ô làng.
- Lớn thiệt rồi Muội ơi.
- Mình cũng không đánh thẻ nữa.
- Không chơi cò cò, nhảy dây nữa.
Không đi hái lá chum vò nước làm thạch nữa.
- Không lên độn bỏ thơ nữa …
Hai đứa phá lên cười. Đông Nghi nghĩ tới những ngày còn lên độn, cũng chỉ mới cách đây một năm. Hai đứa thường trốn nhà, chạy lên mấy cái độn đất gần chân núi đầy mồ mả, đầy bụi dứa và cây gai. Đông Nghi và bạn thường chia nhau mỗi đứa một bụi cây để làm cái việc mà tụi nhỏ gọi là đi bỏ thơ, ngồi như thế cả nửa tiếng đồng hồ, nhìn trời xanh bao la, nhìn những cây cối xanh trùng điệp. Có những buổi chiều thật đẹp, hai đứa ngồi nhìn những đám mây thành từng tầng ở trên bầu trời và tưởng tượng có một làng xóm trên mây. Hai đứa nói với nhau về những ngôi nhà, những bờ biển, những cây trái tưởng tượng trên đó. Thường thường hai đứa ngồi cách xa nhau, phải nói thật to mới nghe.
Đông Nghi nói với bạn:
- Thôi, hết những ngày nằm võng chờ trần bì rụng vào miệng.
Tỷ Muội kêu:
- Ừ hỉ, trần bì vừa chín, nhãn vừa chín.
- Khế cũng ngọt rồi.
- Mà không, đi học thì có chi mà lo, chủ nhật mình học, chiều mô rảnh, mình lùng trái cây.
Đông Nghi cười ngất:
- Rứa mà sáng ni tao ra vườn, thấy buồn hiu, tao cứ cho là mình đã mất hết ngày tháng cũ và muốn khóc.
- Mi là con thằn lằn đa cảm.
- Con ni giỏi ghê, bài từ năm đệ thất, đệ lục, mi còn nhớ.
Hôm tựu trường, hai đứa tung tăng đến trường, sách vở mới, áo mới trắng tinh, nón bài thơ nghiêng vành. Mỗi đứa thêm một đôi guốc mới, Đông Nghi cứ nhón gót lên cho cao hơn Tỷ Muội:
- Tao cao hơn mi.
- Tao cao hơn mi.
Hai cô bạn gái cười vang, chợt Đông Nghi nín cười nhỏ giọng:
- Đừng cười lớn mi, tụi nó theo đằng sau.
Câu chuyện được nói nhỏ, kín đáo hơn. Niềm vui vỡ ào ạt như lụt tháng bảy khi Đông Nghi và Tỷ Muội gặp lại bè bạn. Thấy đứa nào cũng lớn hơn, áo quần tươm tất hơn. Lớp học buổi đầu không quan trọng mấy, chỉ chuyện chia lớp, viết chương trình, chia trưởng lớp và các nhóm. Đông Nghi, Tỷ Muội, cùng Trà, Mỹ Chánh, Trinh ngồi bàn đầu bộ ba Tâm, Hà, Báu ngồi sát đằng sau lưng. Một ngày với bàn ghế, bảng đen và những nụ cười, ánh mắt trao đổi, Đông Nghi đem niềm vui vỡ ào ạt đó khi trở về nhà. Buổi trưa Đông Nghi về nhà vội vàng và bữa cơm trưa chỉ lửng bụng vì niềm vui chật ních.
Vừa rửa mặt xong Tỷ Muội đã sang đến sân. Hai đứa đến trường sớm, lang thang mãi ở vườn bông trước trường, ngồi dưới bóng những cụm cây ngâu, hai đứa nhìn xuống dòng sông Hương xanh ngắt. Bên kia sông, cột cờ trên Phú Văn Lâu cao ngất và gió đánh lá cờ bay phất phới, màu tươi như nắng vàng. Hai đứa ôn lại những kỹ niệm mùa hè qua, rồi một vài đứa bạn nữa tới sớm, cả bọn kéo nhau tới bến đò Thừa Phủ, xăn quần lên tới gối, xuống dầm chân dưới bến. Những cơn mưa giông đã trôi hút và đem theo những tảng mây xám giăng lên bầu trời chết chìm nặng nề muốn vỡ. Trời đầu thu cao vút, trong xanh, những đám mây bạc trắng nõn tan dưới những làn nước đang vỡ tròn quanh mấy bắp đùi trắng nõn.
Cả bọn nghịch nước chán lại lên bờ, đi dọc theo bờ sông, tới trước vườn hoa ngồi tụm năm, tụm ba chờ giờ mở cửa. Giờ chơi, sân trường đầy áo trắng, những đám cỏ trước sân như chờ đợi đã vươn cao, bây giờ ép mình hứng chịu những đôi guốc giam những bàn chân hồng. Góc sân này một nhóm, góc tường kia một nhóm, Đông Nghi và bạn bàn tán về những thầy giáo, cô giáo vừa được tuyển mộ.
- Coi kìa, thầy ni có cái đầu bóng quá hí?
- Mỗi lần đi dạy, ít nhất phải năm hủ dầu.
- Đặt têân đi bây.
- Thầy Bờ ri đăng tin, được chưa?
- Được.
- Còn cô giáo dạy sử địa?
- Coi hơi dữ.
- Tóc tai uốn lối Kim Mao Sư Vương.
- Đặt là Kim Hoa bà bà.
- Kim Hoa bà bà có liên quan chi tới môn sử?
- Bờ ri đăng tin có liên quan chi đến môn Anh văn mô?
- Năm ni còn có mấy tên nữ quân nhân mới nữa.
- Để coi vài bữa xem cho vào nhóm nào.
- Năm ni chia nhóm có bồ, nhóm độc thân mệt đa, tụi lớn đã lộn xộn.
Khi nghe bạn bè nhạo báng câu đó, tự nhiên Đông Nghi cúi đầu, nhưng nàng tự cười mình ngay lúc đó. Chưa có tật, răng đã giật mình? Đông Nghi ngẩng đầu lên tin tưởng:
- Tao còn phe cũ nghe.
Tỷ Muội định nói câu gì đó, Đông Nghi bấu vào tay bạn. Lát sau, Đông Nghi dọa:
- Mi mà nói bậy, tao từ mi nghe không?
Đông Nghi biết Tỷ Muội ngán mình vì những câu nói là làm, mà lần này thì Nghi không dọa mà là nói thật. Tỷ Muội được bầu là đứa hiền nhất và tụi bạn gọi là Nai.
Buổi chiều hôm đó, khi tan trường Đông Nghi chia tay Tỷ Muội. Đông Nghi định sang cửa hàng bán giúp mẹ một tay rồi về cùng với mẹ. Nhưng khi sang tới cửa hàng, nàng không gặp mẹ. Chị Nại cho biết bà Phúc Lợi đi với ông Bồ Đào từ bốn giờ chiều. Đông Nghi bực tức càu nhàu:
- Đi chi mà đi hoài rứa?
- Chết, răng cô nói rứa, bà đi có công, có chuyện.
- Công chuyện chi thì nói ở đây không được răng? Cái thằng cha đó khó chịu thiệt.
Chị Nại to nhỏ:
- Cô đừng nói, bà nghe, bà buồn. Nghe mấy bữa ni bà rầu lắm, buôn bán thất bại chi đó.
- Thôi tui về.
Đông Nghi chán ngán, nàng ôm cặp lửng thửng đi bộ xuống cầu. Một vài đứa bạn đi học về giơ tay vẫy và gọi tên Đông Nghi ríu rít. Nhưng Đông Nghi cảm thấy niềm vui được chăm bón suốt ngày bỗng tan rời vội vả. Đông Nghi bỗng nghĩ nhiều tới mẹ. Hình như những ngày vừa qua mẹ có chuyện buồn thật, nhưng linh tính cho Đông Nghi tin chắc rằng mẹ không buồn vì chuyện buôn bán. Đông Nghi muốn ghé nhà bà nội, ít nhất cũng gặp một ông anh hay bà chị, nói chuyện học hành cũng đỡ buồn. Định vậy nhưng Đông Nghi vẫn bước qua cầu, nàng đi bộ một đoạn rồi gặp Trà đạp xe đi tới, Trà hỏi Đông Nghi có đi về nhà không, nó chở. Đông Nghi ngồi đằng yên sau, nàng nép vào lưng bạn. Trà vừa đạp xe, vừa nói với bạn:
- Năm ni trường mình có vẻ khá, quét vôi mới, có ít bàn ghế mới.
- Không biết cái bàn năm ngoái mình ngồi ở đệ tứ có còn đó không?
Trà hỏi:
- Chi vậy?
Đông Nghi nhớ tới lá thư nhét ở khe bàn gửi cho người sẽ ngồi ở bàn cũ của nàng. Đông Nghi bỗng vui vẻ trở lại:
- Đứa nào ngồi ở bàn tao hên lắm nghe.
- Có chi rứa?
- Một lá thư.
- Trò chơi đó cũ rích. Năm ngoái tao cũng để một lá thư nhỏ như rứa, mi biết cái con ngồi chỗ cũ tao là ai không? Con Hường lé đó, cái con khó chịu nhất lớp. Tao viết lá thư bày tỏ cảm tình như rứa mà mi biết hắn trả lời tao răng không? Hắn viết thưa chị, cái chỗ ngồi của chị vừa hôi, vừa nhớp, tui phải chùi rửa, tắm gội sạch sẽ mới dám tiếp tục học cho hết năm đệ ngũ.
Đông Nghi phá ra cười. Chiếc xe chao tay lái, bẻ ra đường, Trà gượng giữ tay lái cho thăng bằng rồi nói tiếp:
- Quả báo hay răng không biết năm ni hắn còn ngồi chỗ cũ thêm một niên khóa nữa mà chưa chừng sang năm đã lên lớp.
- Mi thù dai, để ý dữ.
- Thù chứ, mi coi tao tốt với hắn.
- Tốt ở lá thư, hắn cần chi tình cảm của mi.
- Rứa nhưng mất lịch sự.
Buổi chiều gió sông thổi tung tà áo của Trà bay phần phật đập vào ngực Đông Nghi, Đông Nghi phải một tay vịn yên xe, một tay cầm tà áo của mình và giữ thêm tà áo của bạn.
- Bữa họp văn nghệ, mi biết chuyện chi xảy ra không?
- Chuyện chi?
- Hai ba cặp mê nhau rồi đó.
- Mi bịa đặt.
- Tao thề, tao bịa đặt, tao chết. Nói ai xa xôi chi, anh Vinh tao không mê mi rồi đó, không mê chặt cái đầu tao đi.
- Tao có cấm được anh mi mô.
- Tao hỏi thiệt, mi có cảm tình với anh tao không?
Đông Nghi đắn đo:
- Đợi thời gian trả lời, bây chừ tao nói thiệt mi cũng không tin. Nhưng mi biết mạ tao đó, bà không thích tao có mấy chuyện đó.
- Đời của mi, mi lo chứ mạ mi lo được à?
- Không phải, tao không biết nói răng.
Trà tiếp:
- Hồi đạp xe qua cầu, tao thấy mạ mi ngồi xe với ông Bồ Đào.
Ông Bồ Đào, lại ông Bồ Đào. Sao đứa nào cũng biết, đứa nào cũng nhắc hết. Đông Nghi tái người, tay chân muốn run rẩy. Nhưng nàng vẫn còn đủ cố gắng giữ im lặng cho tới lúc nhảy xuống xe, trao đổi với Trà vài ba câu chào hỏi rồi đi vào nhà.
Đông Nghi lại xếp sách ngồi suy nghĩ vẩn vơ. Cả ngày hôm nay, nàng không nghe thấy tiếng đàn lục huyền cầm của Khánh, nàng cũng không nhìn thấy mặt Vinh. Thời theo chân không còn nữa hay sao đây? Đông Nghi đẩy hai cánh cửa sổ, nàng ngồi ở bàn học mà hồn để ở đâu trên cây nhãn, cây trần bì. Một mùi hương ngoài vườn theo gió tràn ngập cả phòng, Đông Nghi hít lấy, hít để: thơm quá. Đông Nghi nhớ lại lần lấy sào hái hoa bại hoại đem sang nhà bà nội. Bà nội lấy từng bông hoa đặt vào đĩa rồi nói: Mạ mi ưa hoa, ưa lá lắm. Cái cây bại hoại ni thơm lắm.
Câu nói của bà nội Đông Nghi không hiểu ý nghĩa, nhưng nàng cũng đứng sững và bàng hoàng cả người. Đông Nghi biết đó là một câu rủa rất xấu xa, khi nàng về không dám nói với mẹ. Nhưng Đông Nghi yêu hết mọi thứ hoa có sẵn trong vườn, kể cả hai chậu hải đường trước sân, khóm dạ lan hương và cả bụi hoa có cánh dày thơm như mùi chuối tiêu chín nữa.
Đến gần chín giờ tối, Đông Nghi nghe tiếng xe hơi đậu trước cửa, Đông Nghi biết là mẹ đã về. Ông Bồ Đào đi sau lưng mẹ, tuy có vẻ đi thong dong nhưng không che lấp được cái dáng lật đật, chiếc đầu luôn luôn chúi trước bước đi của ông. Đông Nghi nghe tiếng mẹ gọi lớn:
- Nghi ơi, Nghi ơi.
Đông Nghi không dạ lớn như mọi lần, nàng thủng thỉnh ra sân. Mẹ đã vào đến, bà nói:
- Bảo thằng Rọm lau cái bàn, bật dùm tui ngọn điện đằng trước hiên chút coi.
Đông Nghi gọi thằng Rọm lấy nước rồi bật điện. Mẹ không vào nhà chào bà ngoại mà ngồi ngay vào chiếc ghế kê dưới gốc cây nhãn. Đông Nghi nói thầm ở đó đang có rất nhiều dơi, lạy trời cho một con dơi rớt xuống trúng cái mồm có cặp môi dày của ông Bồ Đào. Bà Phúc Lợi lại gọi con gái đem cất cái ví. Đông Nghi đứng yên lặng ở cửa sổ, vòng tay nhìn ra sân, nơi mẹ và ông Bồ Đào đang ngồi. Thằng Rọm bưng bộ khay trà ra rồi lại đi vào. Đông Nghi chờ đợi mẹ sai lấy quạt, nhưng nàng không nghe bà gọi nữa. Đông Nghi đi xuống bếp theo lối sau ra giếng. Phía đằng sau góc vườn có thể nhìn thấy chỗ mẹ và ông Bồ Đào ngồi. Nàng cố lắng nghe những lời trao đổi của họ. Đại để những câu trao đổi như:
- Chị thấy thế nào?
Giọng mẹ hơi thảng thốt:
- Chuyện chi anh?
- Thì câu chuyện đó, chị tính kỹ đi.
Tiếng anh của mẹ nói với ông Bồ Đào như có vẻ khác lạ. Và tính kỹ đi là tính chuyện gì? Chuyện gì mà có vẻ quan trọng thế? Mẹ nàng im lặng rất lâu rồi tiếng ông Bồ Đào tiếp:
- Chỗ thân tình tôi mới lạm bàn như rứa, chấp thuận hay không chấp thuận, chị cũng đừng cho tôi là sổ sàng.
Đông Nghi thấy mẹ nhìn lên những tàn cây nhãn. Ông Bồ Đào mở cái cặp lớn lôi ra một bao thuốc lá. Bàn tay mập mạp của ông vân vê mãi điếu thuốc mà không chịu đặt lên mồm, châm lửa. Bà Phúc Lợi im lặng rất lâu, vẻ suy nghĩ làm vầng trán bà nhăn lại, đôi mắt cương quyết hơn một chút. Đông Nghi nhìn thấy vẻ già nua của mẹ, sự khám phá bất chợt và Đông Nghi không ngờ chỉ trong buổi tối hôm nay, khuôn mặt mẹ bỗng thay đổi kỳ lạ như thế. Chỗ thâm tình mới lạm bàn, rồi chị tính kỹ chưa? Rồi có gì như chờ đợi làm căng tròn hai cái má phính, sự rình rập đang lăn theo cái rãnh chia chiếc cằm thịt ra làm hai của ông Bồ Đào.
Rồi mẹ không nhìn lên những cây nhãn nữa mà cúi xuống nhìn tách trà trước mặt. Đông Nghi không nhìn thấy bàn tay của mẹ đặt trên bàn, nhưng hình ảnh chiếc nhẫn nạm ngọc nơi ngón tay áp út của mẹ thì như in sâu trong đầu óc nàng. Nhưng hình ảnh đó thì ăn thua gì đến câu chuyện mà mẹ đang tính toán trong chiếc đầu bí mật kia chứ? Phải rồi, ta đã ra khỏi bụng mẹ ta từ khi đủ ngày, đủ tháng, và chính khi ta còn nằm trong cái bụng tròn trĩnh của mẹ thì ta đâu có thể biết trên cái bụng còn có cái đầu, mẹ còn có ngón tay đeo chiếc nhẫn đó, nó có từ khi nàng chưa vào bụng, chưa vào đời.
Bà Phúc Lợi nói một câu gì đó thiệt nhỏ, và ông Bồ Đào đang nở một nụ cười gắng gượng làm những làn xếp trên da mặt ông như muốn nổi lên phản đối. Đông Nghi không còn nghe rõ câu chuyện nữa, tiếng của họ đã như chỉ thì thầm đủ cho nhau nghe. Đông Nghi quay lưng lại phía câu chuyện đang làm nàng bực mình và cúi xuống nhìn miệng giếng. Lòng giếng đã đen đíu, nhưng Đông Nghi cố mở lớn mắt để phân biệt mực nước đang ở khoang nào. Hình như một vùng đen láng lẩy hơn, đặc hơn và Đông Nghi đoán ở đó là mực nước.
Đông Nghi nghe tiếng gọi ngoài cổng, nhận ra tiếng Tỷ Muội, nàng đi vòng ngõ bếp, vào nhà rồi ra khỏi nhà bằng lối sân. Nàng đi qua mặt mẹ, cố lắng nghe, tiếng mẹ nàng vừa lọt vào tai nàng:
- Anh hiểu cho tôi đang rối ruột lắm, đang khổ tâm lắm.
Tiếng thở dài của ông Bồ Đào như một tiếng trống chầu rình rập chạm nhẹ trên mặt trống, khi cổ võ một tuồng hát bội, chỉ chờ cho khi câu ca dứt rồi thì khua lên ầm ĩ. Đông Nghi bất chợt cười nhạt một mình, rồi kéo guốc thật mạnh chạy băng ra ngõ. Tỷ Muội đang đi với cậu em trai nhỏ. Thấy bạn ra, Tỷ Muội vui mừng:
- Tui kêu hoài mà không thấy bạn ra.
Đông Nghi nhìn vào sân nheo mắt:
- Ê, bà rốp đang có khách trong sân, nói nhỏ chứ mi.
Tỷ Muội nhón gót nhìn qua hàng chè tàu:
- Thấy chi mô, ai rứa? Ông Bồ Đào đó à?
Đông Nghi miễn cưỡng:
- Ừ.
- Tối rồi mà còn đi cua, cua chi mà cua vô hậu rứa!
Đông Nghi la bạn:
- Vừa thôi chứ mi, mi nói tàm xàm rồi đó nghe.
Tỷ Muội đặt tay lên cổng gỗ, chằm chằm mặt Đông Nghi:
- Có chuyện ni hay lắm.
- Chuyện chi?
- Khi hồi chị Liên Ba ghé chơi với chị Khánh nì, tao nghe được chuyện lạ lắm.
- Chị Liên Ba tới nói chi với chị Phùng Khánh rứa?
Tỷ Muội kéo bạn dang xa cổng gỗ, nói thầm vào tai bạn:
- Khi chiều chị Liên Ba đi núi Ngự Bình ăn bánh bèo với mấy người bạn của chị gặp mạ mi với ông Bồ Đào cũng ở trên nớ, chị Liên nói thấy mạ mi khóc hay răng đó mà mắt đỏ hoe.
- Chị Liên Ba nói láo, mạ tao mà lên ngồi nơi cái quán toàn bọn con nít?
- Không phải quán mụ Chừng, mà nơi cái quán có giàn su trước sân, ngã quẹo lên núi Thiên Thai với lối đi Thiên An đó mi.
- Tao không tin, nói láo.
Đông Nghi cúi nhìn hai bàn chân mình như dính liền với bóng đất. Chị Liên Ba nói với chị Phùng Khánh, Tỷ Muội biết, em chị Liên Ba biết, con Tịnh Tâm biết, con Thạch Trúc cháu của chị Liên Ba biết, các lớp biết rồi cả trường Đồng Khánh biết nữa. Tủi hổ, Đông Nghi đâm ra oán hận mẹ vô chừng. Và Đông Nghi thấy căm cả Tỷ Muội:
- Mi sang để nói chuyện tòe loe, toát loét đó phải không? Tao không ngờ mi cũng tin chuyện đó.
Tỷ Muội ngạc nhiên:
- Tao thương mi tao cho mi biết rồi không cám ơn còn nói tao tòe loe, thôi, đã rứa, từ ni trở đi tao không nói chuyện chi cho mi nghe nữa hết.
Tỷ Muội kéo tay đứa em trai nhỏ bỏ đi thẳng. Đông Nghi nhìn theo bạn, nửa muốn gọi lại, nửa tự ái. Thôi thế là hết, bao nhiêu gìn giữ, bao nhiêu kín đáo, tất cả đã tanh banh hết rồi. Chợ miệng đã nhóm họp, nơi này, xóm nọ, không mấy hôm mà mọi người không biết. Kẻ hờm nhóm miệng thì lành, người ta nhóm miệng tanh banh cửa nhà.
Bóng Tỷ Muội đã khuất vào cuối đường. Câu chuyện đã tanh banh, cửa nhà rồi cũng sẽ tanh banh nữa. Đông Minh đóng mạnh cánh cửa gỗ, hăm hở đi trở vào. Lúc đó Đông Nghi muốn tới thẳng trước mặt mẹ và ông khách ngồi kia để hỏi chuyện gì đã xảy ra trong buổi chiều hôm nay. Tại sao Đông Nghi lại không có quyền can dự vào đời sống gia đình này? Bức ảnh cha nàng còn treo đó, bà ngoại còn đó, người đi xa còn làm tấm bình phong. Cái nhà, cái cửa, cái chổi cùn, bếp lửa, khu vườn, cây cối cũng chia đồng quyền lợi trong đời sống gia đình này chớ. Phải, tôi phải hỏi cho ra nhẽ. Cái gì đã chạy thành vồng bí mật trên khuôn mặt đạo đức giả kia?
Cái mặt đạo đức thì cái bụng tố cáo. Hai cánh tay cố gìn giữ, cố thong dong thì hai cái chân đầy mỡ lệch bệch xô cái mặt đạo đức về phía trước. Chính hắn là nguyên nhân tối tăm của khuôn mặt bà nội, nguyên nhân cay đắng của mọi lời nói mỗi lần bà nội nhìn thấy mặt nàng. Chính hắn là nguyên nhân sự lạnh lùng, sự cách xa giữa tình mẹ con. Bây giờ mình đi thật đàng hoàng. Tiến vô một bước nữa. Đó, hai người đang ngồi đó, đi tới đi. Can đảm lên và hỏi: Mẹ, con có việc muốn nói. Rồi đứng đó, thật bình tĩnh, hỏi hết, nói hết, hoặc giận dữ hoặc la hét, khóc lóc cho đã nư đi. Bước một bước, ra tới sân rồi. Nhưng tại sao chân tôi vừa sựng lại, sức mạnh ở đâu trì kéo thế. Đông Nghi mệt nhọc cố nhấc chân lên, bàn chân lỳ lợm ì ra rồi và giọng nói của bà Phúc Lợi đã làm tan biến nhanh chóng mọi ý định liều lĩnh của nàng:
- Đứa mô gọi mày ngoài cửa đó?
Khuôn mặt bà Phúc Lợi hất lên, đôi tròng mắt nâu hướng vào mặt nàng. Một luồng điện thật mạnh vừa chạm vào mắt và Đông Nghi bỗng thấy mình tủi hổ, nhu nhược muốn phát khóc:
- Con bạn con, Tỷ Muội.
- Con gái trời tối không có đứng ngoài ngõ nói chuyện. Vô nhà ngay, vô nhà ngay. Con gái không đứng ngoài ngõ nói chuyện với con gái, còn đàn bà có chồng, có con được dắt bạn lên núi ngồi hóng mát nói chuyện? Luân lý nào như thế, đạo đức ai dạy thế? Mi mở miệng ra nói cho mạ biết. Mạ là người đàn bà tàn nhẫn, độc ác. Mạ đúng là con sư tử, con hổ, con sói, là con chi đó đẻ con rồi ăn thịt con. Mạ ăn thịt đi, cắn mà nhai nuốt đi. Đông Nghi dợm thêm một bước, mạ nhai mạ, nuốt mạ, giết con đi. Mất một đứa bạn thân rồi, mất nhà trường rồi, mất lớp học nữa rồi. Không cần chi nữa hết, muốn ra răng thì ra. Đông Nghi tiến thêm một bước nữa.
- Tao bảo vô nhà, người lớn nói chuyện không có đứng nghe chùng, biết chưa? Mẹ đang nghĩ chi trong đầu óc đó. Con cọp đẻ thương con con, con gà đẻ còn ấp. Răng mẹ nỡ chưởi bới, ghét bỏ con rứa? Mi hèn rồi Đông Nghi ơi, răng mà mi khóc? Không nói được, không dự được thì vô căn phòng, thế giới riêng của mi đó đông Nghi ơi. Đông Nghi lủi thủi đi hết khoảng sân, tới bực thềm, rồi cánh cửa. Bức ảnh ba đang ngó lệch lạc với một điều suy nghĩ chi đang ẩn sau vầng trán. Không nhìn ai hết, không thèm biết mặt con. Trách chi người đi xa, cả mẹ đang ngồi ngoài sân kia cũng không nhìn thấy nàng bao giờ. Đông Nghi khép cửa phòng, gục mặt xuống bàn. Đông Nghi nhớ tới nét mặt sững sờ của Tỷ Muội khi nghe Đông Nghi mắng. Mình đã nói bạn mình tòe loe, tòe loe và ngồi lê đôi mách, con gái Huế mà bị chê tiếng đó là xấu lắm.
Chắc bạn đã giận ghê gớm lắm. Mi mất bạn rồi mi ơi. Tỷ Muội sẽ không còn đi học chung với Đông Nghi nữa. Ngày mai Đông Nghi đi học một mình, nói một mình, nghe một mình. Cả lớp sẽ biết chuyện, sẽ cười: Con mạ nó hết đứng đắn rồi. Thôi cái bình phong trước nhà bằng xi măng có gắn mảnh sành bằng sứ, những chén bát cổ bị bể, gắn thành đầu long, đầu phụng, bức khuôn son thếp vàng với hàng chữ nho, dấu tích dòng quan gia mấy đời đâu có chi cho người ta trọng vọng nữa. Đông Nghi chưa làm nổ tung Huế, mạ đã làm nổ rồi.
Vậy còn chi mà cấm đoán, mà la chưỡi nữa. Mỗi lời nói của mạ không còn một chút êm ái. Đông Nghi xếp đặt trong đầu óc những lời xin lỗi Tỷ Muội. Sáng sớm thế nào Tỷ Muội cũng đi ngang qua nhà nàng trước khi đến trường, Đông Nghi chờ thiệt sớm ở cổng, đợi Tỷ Muội đi qua rồi gọi: Tỷ Muội ơi, chờ Đông Nghi đi học với. Hay Đông Nghi đợi cho Tỷ Muội đến trường, giả đò quên tập rồi mượn của Tỷ Muội dò chép? Không thể mất bạn được nữa. Đông Nghi yên tâm với chuyện sẽ làm lành với Tỷ Muội ngày mai, nhưng nỗi thắc mắc, giận hờn mẹ thì không rời Đông Nghi được một phút.
Mâm cơm để dành cho mẹ vẫn còn để ở ngoài bàn chưa đụng tới. Bà Ấm gọi Đông Nghi bảo hỏi mạ mi có ăn cơm không biểu thằng Rọm dẹp di. Đông Nghi biết bà ngoại muốn đuổi khách, nhưng nàng không dám ra nhắc lời đó. Không biết mạ có nghe không, hay có nghe mà lỳ ra. Hai người nói chuyện đến gần mười giờ tối, ông Bồ Đào mới lái ì ạch cái xe trở về. Lần này mẹ đưa ra tận cổng và còn đứng lại nói gắng tới năm mười phút. Đông Nghi tức sôi người, lòng nàng nóng như lửa đốt. Bà Phúc Lợi trở vào bảo dẹp cơm, nói chuyện nhạt nhẽo với bà ngoại vài câu rồi bắc cái ghế một mình ngồi trước hiên. Một lát sau Đông Nghi thấy mẹ ho ở nhà ngoài, rồi tiếng chân mẹ đi tới cửa phòng.
- Thức hay ngủ trong đó Nghi?
Đông Nghi im lặng một lát mới nói:
- Con chưa ngủ.
- Ra mạ biểu.
Đông Nghi đi tới, đặt ly nước xuống bàn:
- Dạ, mạ kêu con.
Bà Phúc Lợi chỉ tay:
- Ngồi xuống đó.
Đông Nghi ngồi xuống chiếc ghế đối diện mẹ, cách với mẹ là một mặt bàn rộng, Đông Nghi đặt hai tay lên mặt bàn chờ câu chuyện của mẹ.
- Mạ nghe người ta nói con có đi họp hành văn nghệ chi đó.
- Dạ …
- Dạ là răng, có hay không?
- Dạ …
- Không có dạ nhịp nghe, có hay không?
- Con tưởng chuyện đó mạ không nên để ý, chuyện đó của con nít.
- Chuyện con nít? Đông Nghi, ai cho con ăn nói như rứa? Con chưởi lại mạ rồi phải không?
- Con đâu dám hổn hào với mạ, nhưng con có tới nhà bạn con chơi, con cần có bạn.
- Bạn? Bạn với tụi con trai. Tụi bây họp hành cái chi?
- Ai nói cho mạ hay mà mạ biết?
- Tao cần chi ai nói. tao hỏi là hỏi làm răng mi dám đi một mình không nói cho tao biết.
- Mạ đi cả ngày.
- Buổi túi làm chi?
- Túi còn học.
- Không mở miệng với tao được một câu à?
- Mạ không muốn nghe con nói.
Đông Nghi không hiểu tại sao mình có thể trả lời với mẹ như thế, và cơn giận như nước nguồn cứ ào ạt chảy hoài không dứt. Đông Nghi cố giữ vẻ lì lợm, không muốn bật khóc, mặc dù nước mắt đã tràn trong mũi, trong mắt và sự nghẹn ngào đã đè nặng ngực, ngộp hơi thở. Bà Phúc Lợi thì không thể tưởng tượng được những lời nói của con. Mặt bà tím lại. Đông Nghi thấy hai mắt mẹ như hai ngọn đèn pha quét hết mọi chướng ngại vật đằng trước mặt.
- Đông Nghi! Nghi. Ai cho mày ăn nói rứa hỉ?
Đông Nghi cũng không ngờ được cơn giận dữ của mẹ. Bà Phúc Lợi ngồi xuống, đứng dậy, mặt bà tím bầm, mắt bà long lên sòng sọc. Con hổ đang đứng trướùc một con mồi đó. Mạ nhai đi, mạ nuốt đi, không cần chi nữa hết. Tiếng nói nổ ran buồng ngực của Nghi, đốt lửa nóng hực hai gò má. Mạ nhai đi, nuốt đi. Bà Phúc lợi đã rút cây roi dưới tấm trướng, ngọn roi đưa trong không khí mà đã bầm dập ruột gan Đông Nghi.
- Ai cho mi ăn nói với mạ mi kiểu đó?
Đông Nghi cũng không dằn được nữa:
- Thì mạ giết con đi. Con cũng không chịu được cảnh mất mạ, mất cha.
- À! Thì con ni giỏi quá rồi.
Đông Nghi bị kéo ra khỏi ghế, xuống nền nhà. Một roi, hai roi, rồi ba bốn roi. Đông Nghi không đau ở thịt da mà đau nhói tận ruột gan bầm dập.
- Tao đánh chết mi rồi tao ở tù.
Nghe giọng nói như vừa rên, vừa khóc của mẹ, Đông Nghi thấy mũi lòng, không phải nàng mũi lòng vì thương mẹ hay thương mình mà nàng mũi lòng vì số phận hèn mọn của đời sống gia đình mình. Giấy rách phải giữ lấy lề đó. Còn lại mấy bức hoành, bức trướng đã rã hết sơn son, thếp vàng, mấy bức ảnh võ quan, mấy thanh gươm giáo cổ. Bức ảnh cha nàng phóng đại treo giữa nhà là tấm bình phong thứ hai cho cánh cửa nhà. Tấm bình phong có chạm rồng phụng mới chỉ là tấm bình phong che cái lưng mà thôi.
- Con ni giỏi. Mi lỳ hí. Lỳ ni, lỳ ni …
Từ nhỏ tới lớn, có lẽ đây là trận đòn đau nhất. Chưa bao giờ mẹ đánh đau như thế. Cái roi da này được cất kỹ từ lâu, khi Đông Nghi qua khỏi tuổi mười bốn. Vậy mà lần này được mang ra sử dụng trong một trường hợp hết sức tình cờ. Đi dự một buổi họp là một trọng tội sao? Được rồi, để mẹ coi, tui sẽ làm nổ tung cái gia đình này, cái thành phố này. Mẹ có làm nổ cũng chưa tan tác, tui sẽ làm tan tác. Đông Nghi nghiến răng chịu đựng cơn giận dữ của mẹ. Chờ cho mẹ ngừng roi, nàng đứng dậy đi vào phòng, khóa chặt cửa lại. Đông Nghi không nghe tiếng guốc của mẹ, đoán làø bà vẫn còn ngồi ở nơi cái ghế cũ.
Vừa đau đớn, vừa chán ngán, Đông Nghi nằm mọp xuống giường. Khi còn một mình, nỗi tủi thân của Đông Nghi không còn đè nén vào đâu được. Đông Nghi vùi mặt xuống gối mà khóc. Đông Nghi khóc lâu lắm. Cho tới một giờ sáng nàng vẫn còn nằm úp mặt xuống gối. Mấy lần Đông Nghi nghe tiếng chân mẹ đi lại gần phòng rồi lại đi xa. Cho tới khi Đông Nghi nghe tiếng chân mẹ đi buông mùng, cánh cửa sổ ngoài nhà được gài kỹ và tiếng thằng Rọm hết quạt muỗi, Đông Nghi mới biết là cả nhà đã đi ngủ. Đông Nghi không tài nào ngủ được, nỗi tủi thân mỗi lúc một dâng trào. Lúc này, Đông Nghi muốn làm một cái gì?
Khóc thật to, đập bể một cái ly hay bỏ ra ngoài đường đi lang thang một mình? Đập phá bằng sự tưởng tượng một lúc, đầu óc Đông Nghi dịu dần lại. Đông Nghi mở cửa sổ, đêm tối bên ngoài như giúp cho nỗi cô đơn trong lòng Nghi lan rộng. Đông Nghi vùng dậy. Phải làm một cái gì, phải làm một cái gì cho hả tức. Đông Nghi kéo ngăn kéo rồi đẩy lại. Mở ra, đẩy lại như thế tới mấy lần, Đông Nghi mới chợt nghĩ ra việc viết một lá thư. Nhưng viết thư cho ai? Cho Vinh, cho Khánh hay cho Tỷ Muội? Tỷ Muội thì mình có thể tâm sự được rồi. Còn Vinh? Viết thư cho Vinh là chịu thua cuộc. Mình tìm tới Vinh dễ dàng quá. Đông Nghi mở một tờ báo cũ. Thôi không viết thư mà đọc báo vậy.
Bỗng một trang báo mở trước mắt Đông Nghi với những lời mời mọc. Cái gì lạ thế này? À, một lời rao tìm bạn. Đông Nghi đọc một hàng chữ: Lính, xa nhà, cô đơn, nghèo, thích âm nhạc, thi văn. Mong tìm một cô bạn gái dịu dàng, cũng cô đơn để làm bạn và cũng vừa làm em gái.
Thư về:
Vũ Tuấn KBC…
Vũ Tuấn, đó là một cái tên rất đàn ông. Hắn lại đang tìm bạn, tìm bạn vì hắn cô đơn. Đông Nghi cũng đang cô đơn như hắn. Nhưng Vũ Tuấn là ai? Tại sao phải xưng là lính trẻ, tại sao lại cô đơn, có bị đòn như Đông Nghi không? Có bị sống ở một nơi gò bó như Đông Nghi không? Những lằn roi của mẹ đã hất Đông Nghi ra khỏi đời sống của bà rồi. Đông Nghi không còn ai nữa hết. Tỷ Muội đã lớn, nó cũng sắp có chuyện riêng tư như mình, bà ngoại thì làm sao hiểu mình được. Còn mạ, mạ có ông Bồ Đào. Phải đó, vì có ông Bồ Đào nên mạ mới ghét con, mạ thấy con như cái bụi gai, như cái cây nhỏ mọc trơ vơ trên thảm cỏ mềm, vướng bước chân của mạ.
Vì lý do chi mà mạ đánh con như rứa? Không, Đông Nghi không đau khổ vì những lằn roi kia mà đau đớn vì bàn tay mạ đã đánh xuống, mắt mạ đã đầy những ghét bỏ, thù hằn. Phải cho mạ biết, phải làm gì đi chứ. Đừng thèm khóc lóc, rồi mày sẽ khóc lóc cả đêm nay cho mà xem. Đông Nghi hiểu mình lắm khi buồn sầu, tủi hổ. Đông Nghi không đủ can đảm để tự chủ. Đông Nghi phải khóc, nước mắt như đã sẵn sàng, chỉ chực có một nỗi u uất nhỏ là dâng tràn, là trải ra. Con gái khôn nhiều nước mắt lắm. Lời mắng của mẹ mỗi lần thấy Nghi khóc. Còn có một lần, lâu lắm rồi, mẹ đã mắng Đông Nghi và đã xúc phạm đến người đàn ông trong chiếc ảnh lồng lớn treo giữa nhà: Đó, cha mi đó, mi cuốn gói mà đi theo ông đi.
Nếu Đông Nghi biết được cha ở đâu, chắc nàng sẽ có chuyến đi thực. Đông Nghi nghĩ một người đàn ông bao giờ cũng ít ồn ào hơn một người đàn bà, dù mẹ có tiếng là ít nói, lạnh lùng đi nữa, mẹ cũng là đàn bà, mẹ thuộc loại ồn ào.
Tờ báo đã xếp trên bàn từ bao giờ. Đông Nghi đã không đọc thêm một dòng chữ nào ngoài mấy dòng tìm bạn với cái tên Vũ Tuấn. Đông Nghi bóp chặt tay mình: Ta đang cần gì, ta đang muốn gì? Đông Nghi muốn mẹ biết là mình đã lớn, đã lớn và tự ý làm theo mình được rồi. Thành phố, thành kiến, tất cả đã tù túng ta, bóp chẹt ta. Phải vậy, Vũ Tuấn, người lính cô đơn như ta, buồn bả như ta. Chắc hiểu ta nổi. Nhưng tại sao mày khóc hở Nghi? Tại sao nước mắt mày chảy dài? Con gái chi mà mau khóc quá, mau khóc rứa thì khổ một đời. Đông Nghi mở tờ báo, đọc lại dòng rao tìm bạn và Đông Nghi xé một tờ giấy trong tập vở, nàng viết:
Ông Vũ Tuấn,
Khi nhận bức thư này lẩn trong nhiều bức thư khác gửi đến ông, chắc ông nghĩ rằng tôi cần một người anh để làm nũng, để nhõng nhẽo, hay một người bạn để tâm tình, rồi ông sẽ xếp theo thứ tự để mà trả lời theo thời gian trước sau. Ông có thể hiểu lầm như rứa cũng được, nhưng tôi thì không, bởi vì tôi viết thư này cho ông khi tôi đang khóc, đang buồn, và đang cô đơn nữa. Thấy ông rao trên báo ông cũng cô đơn, cần bạn để tâm sự và tôi lúc này cũng cô đơn, cũng cần bạn để tâm sự nên tôi viết thư này.
Ông cô đơn vì cái chi? Có phải thiếu thốn tình thương gia đình như tôi không? Có phải vừa bị mẹ đánh đòn như tôi không? Ông có nghi ngờ bạn bè như tôi không? Ông có buồn chán thành phố, ghét ghê gớm những khuôn mặt quen thuộc hàng ngày? Còn tôi, tôi ghét hết, nên mới viết thư này cho ông, một người ở xa chắc dễ chịu.
Ông có muốn làm bạn với một cô gái Huế như tôi thì gửi thư về địa chỉ ghi ngoài phong bì cho tôi. Tôi không quen viết thư chắc lủng củng lắm, ông đừng cười nghe ông, mong thư ông.
Viết đến những dòng cuối, Đông Nghi ngập ngừng mãi vì không biết có nên ký tên thực của mình không. Đông Nghi nhất định tìm ra một cái tên khác, Đông Nghi không muốn ai biết việc này, kể cả người bạn gái thân nhất là Tỷ Muội. Đông Nghi đặt một lô tên rồi lựa chọn, cuối cùng nàng ký là Tương Giang.
Làm sao ta tạo ra hai con người, một Tương Giang và một Đông Nghi, hai đứa bây giờ sẽ không giống chi nhau hết. Đông nghi ơi, mi cứ sống y như những ngày của mi là của Huế, của khu vườn này, của căn nhà này, của đời sống này. Còn Tương Giang, đời sống mi là ảo tưởng, là mơ ước.
Đông Nghi bỏ lá thư vào ngăn kéo. Đèn bên ngoài đã tắt, chắc mẹ cũng đã ngủ. Mẹ đâu có thao thức vì ta, mẹ phải ngủ cho trơn da, trơn thịt để ngày mai gặp ông Bồ Đào nữa. Phải chi ngủ một đêm ra, mẹ già, mẹ xấu như bà ngoại, mẹ mới là của mình. Đông Nghi đi đến bên cửa sổ nhìn ra ngoài vườn, khuôn mặt mẹ và căn nhà như đã biến mất đằng sau lưng, Đông Nghi đưa tay ra ngoài bóng đêm, nàng nhìn về phía bụi hoa mộc, dù không trông thấy gì ngoài bóng cây đen như hình ảnh con gấu đang đứng ngó mặt lên trời. Đông Nghi cũng tưởng tượng ra được những búp hoa mộc đang chờ sương xuống để hé nụ, những bông hoa nằm lịm trong bóng đêm đang nao nao tỏa những làn hương mới nhúm và đang hòa hợp cùng với nhiều thứ hương khác trong vườn.
Đông Nghi thấy mắt mình nặng trĩu. Nàng không khóc lớn nhưng những giọt nước mắt đã sưng húp mi mắt. Một âm thanh nào đó đi qua trong đầu rồi biến mất trong tiếng động nhỏ ngoài vườn: Mi không còn là con gái Huế, con gái Huế mô có hư như mi. Tiếng động vụt ngang qua cửa sổ và những chiếc lá chết chưa ngừng rung rẩy, Đông Nghi đoán là một chú chuột vừa bỏ một hốc cây chạy tới đống gỗ mục ở mé vườn.
Không hiểu sao Đông Nghi thở dài. Con chuột đâu có giống ta, phải không Đông Nghi ơi. Đông Nghi gọi tên mình, tay này cầm chặt tay kia và Đông Nghi gục xuống thành cửa, những giọt lệ lại trào ra, Đông Nghi nức nở: Mạ ơi, mạ không thương con đành răng mạ?
Không còn ai để cho Đông Nghi nương dựa nữa hết, bà ngoại đã già, mẹ đã ghét, cả tiếng đàn lục huyền cầm của Khánh nữa, sao đêm nay cũng không thấy.
Đông Nghi gượng đứng dậy, và như thuở nhỏ mỗi lần bị nhừ đòn, Đông Nghi rên những tiếng nhỏ. Những lằn roi của mẹ đêm nay cũng không phải không đau lắm, Đông Nghi ôm chầm lấy cái gối, cắn chặt răng vào một góc gối, mặc cho dòng lệ tha hồ chảy. Mẹ có đáng cho Đông Nghi căm giận không? Tại mẹ một phần, tại Đông Nghi một phần, tỷ dụ như không có Đông Nghi, không có căn nhà, không có những bức hoành sơn son thếp vàng, tấm bình phong sẽ bứt đi dễ dàng, mẹ không vướng víu gì hết. Tại mẹ, tại mẹ hết, tại ông Bồ Đào nữa. Thôi cũng đừng tủi thân nữa nghe không, cũng đừng nghĩ tới mẹ, tới ông Bồ Đào nữa.
Lá thư được gửi một ngày sau đó. Một buổi chiều, đợi giờ tan học, Đông Nghi nói dối với Tỷ Muội sang cửa hàng, nàng ghé vào bưu điện bỏ thư. Đông Nghi đọc đi, đọc lại bức thư cả chục lần, thấy lá thư không hay ho gì hết, nhưng có viết lại rồi cũng chả có gì mới lạ hơn. Lá thư được gửi đi rồi, lòng Đông Nghi càng bối rối thêm, nàng mơ màng tưởng tượng đủ thứ về lá thư. Đông Nghi tưởng tượng lá thư đang đi trên những đoạn đường dài để tới tay Vũ Tuấn. Rồi Vũ Tuấn sẽ nghĩ như thế nào về lá thư với những lời lẽ ngây ngô đó nữa. Đông Nghi thấy mình dại dột rồi bần thần mãi. Đôi khi nàng muốn khóc vì những mặc cảm cô đơn, yếu đuối. Đứng trước lũ bạn, Đông Nghi cảm thấy ngại ngùng lắm, lớn như nàng còn bị đòn, nếu bạn bè Nghi nó biết được, chắc chúng cười Nghi không ngướcmặt lên nổi. Vũ Tuấn. Sao không có một khuôn mặt nào cho Đông Nghi tưởng tượng ra hết, nhỡ chàng cũng là một Khánh, một Vinh thì sao? Nhưng tại sao Đông Nghi lại có những ý nghĩ với người ở xa thân thuộc như thế? Tại vì chàng cũng cô đơn như mình? Nhưng sự cô đơn đó như thế nào, Đông Nghi chưa có biết. Trong lớp học Nghi thường hỏi dò Tỷ Muội:
- Mi biết thư mình gửi ở Huế đi Sài Gòn mấy ngày tới nơi không?
- Mi hỏi chi rứa, mi quen ai trong Sài Gòn?
- Ờ, tao gởi thư cho ông chú.
Tỷ Muội đã có lần nghe Đông Nghi tâm sự về một vài người bà con ở xa, nó hỏi lại bạn:
- Mấy ông chú mi ở Sài Gòn à, mà ăn nhằm chi mà viết thư?
Đông Nghi cười lấp liếm:
- Mạ tao khiến viết thì tao viết đó chớù.
- Răng mạ mi không viết.
- Tao biết răng được.
- Rứa thì khoảng ba hôm là thư tới, mau lắm là hai hôm, nhưng trường hợp này hiếm lắm.
Đông Nghi hỏi lại Tỷ Muội:
- Sợ thư không đến.
Tỷ Muội ngó bạn:
- Con ni kỳ khôi không, thư của mạ mi chớ của mi mô, không đến thì thôi.
Đông Nghi vò vò cái khăn trong tay:
- Thư gởi bưu điện có hay mất không?
- Không mô, ít khi mất lắm. Tao bày cho mi cách này, muốn thư không mất, dán tem thiếu là họ đem tới tận nhà họ bắt phạt.
- Răng mi biết?
- Thì chị Khánh tao hay chơi rứa lắm. Mi biết, anh Yên hay lẫy lắm, vắng thư chị Khánh là anh gởi năm bảy lá thư thiếu tem cho chị Khánh bị phạt chơi, anh Yên hay chơi lạ rứa đó.
- Anh Yên ở Sài Gòn?
- Thì anh Yên bữa trước đứng ở bên vườn hái ổi đưa ra cho tụi mình đó. Anh về thăm nhà, hết hè lại vô Sài Gòn học. Huế mình, người ta đi lần, đi hồi hết.
Đông Nghi hỏi bạn:
- Tỷ Muội có ưa xa Huế không?
- Không, tao ở đây tới tra, tới chết. Còn Đông Nghi?
- Tao không biết.
- Phải biết chớ, phải có lập trường chớ.
Rồi trong lớp, thấy Đông Nghi cứ hay nhìn ra cửa sổ, hồn như gởi trên những tàng cây phượng, Tỷ Muội trách bạn:
- Dạo này trông Nghi thay đổi nghe. Coi chừng cuối năm đứng thấp là không được, cái băng mình đang học giỏi, để tụi nó tranh thì ức chết.
Trà nói nhỏ vào tai Tỷ Muội:
- Nhớ anh Vinh tao đó. Anh chị mê nhau rồi nghe.
Nghe nhắc loáng thoáng tới tên Vinh là Đông Nghi cau mày. Nói làm chi tới anh chàng nhát gái đó. Đông Nghi chỉ trông hết giờ học để về nhà xem có thư không.
Và mỗi lần đi học, nàng dặn thằng Rọm:
- Rọm, có ai gọi đưa thư thì nhận rồi cất trong phòng học cho tui nghe, đừng đưa cho ai nghe.
- Thư từ, thư từ cái chi. Mà ai gởi thư? Tui mách mạ đánh cho nứt đít chừ. Bữa hổm bị đánh nứt đít mà không khóc giỏi cha hí.
Đông Nghi năn nỉ thằng Rọm:
- Thôi mà, Rọm thấy tui hay bị mạ đánh, Rọm không thương tui răng?
- Không thương thì tao đâu thèm ở, tao sang bên Phan Bội Châu tao xin giữ cửa hát bội. Mi coi tao hát bội thua chi thằng Chắt. Rứa mà hắn làm tới Tôn Tẩn, đôi khi đóng Bàng Quyên.
- Thương tui thì cất thư giùm tui, mạ biết, mạ đánh tui chết luôn.
- Mà thư chi, ai đem tới?
- Cái ông đi xe đạp ngang qua nhà, cái xe có cái chuông kêu to Rọm hay chưởi đó.
- À, cái thằng có hai cái túi đeo hai bên xe há?
- Đúng đó.
- Mà thư ai?
Đông Nghi giả vờ thì thầm với thằng Rọm:
- Đừng nói cho ai nghe nghe, tui gửi thư hỏi ông chú ở Sài Gòn về ba, để coi ba chừ ở mô. Ba mà về là cái ông Bồ Đào hết đến nhà nữa. Rọm ưng không?
Thằng Rọm cười hí hửng:
- Phải đó.
- Vậy nhận thư cho tui nghe.
Thằng Rọm làm bộ suy nghĩ:
- Không được, mi phải đọc cho tao nghe.
Biết thằng Rọm không thuộc được một chữ A, chữ B, Đông Nghi hứa:
- Ừ, được rồi, tui coi rồi, tui kể cho mà nghe.
Thấy thằng Rọm đã xuôi tai, Đông Nghi thấy cần phải dọa già, không thì sợ khi nó không vừa ý, nó nói vung ra thì nàng ốm đòn thật, Đông Nghi dặn:
- Đừng nói với ai, chuyện này có ai biết thì cả tui với Rọm đều bị đòn hết, Rọm thề đi.
- Thề thì thề, tui mà nói đi, nói lại cho Ôn vật chết tui, ông Chín thượng ngàn bẻ răng tui. Muốn thề nữa, mai tui lên điện hàng chén ….
- Thôi, nghe mi nói dễ sợ ghê rứa thế …
Từ hôm đó trở đi, thằng Rọm cứ thấp thỏm hoài. Mỗi lần Đông Nghi đi học về là nó nhìn Nghi lắc đầu ra dấu là không có thư từ chi hết. Hơn một tuần lễ trôi qua như thế, Đông Nghi hết hy vọng. Chắc lá thư không đến hoặc có thể vì nàng viết dở quá, quê mùa quá làm người bạn xa cười nàng và không thèm trả lời nữa. Thằng Rọm mỗi sáng chờ giờ người phát thư ngang qua đường trước nhà là quét sân, đợi để hỏi thư, mỗi lần thấy người phát thư đưa tay khoát lui lia lịa, nó lại chưởi thầm:
- Mụ cô bà nó chớ cả xấp thư mà không chịu đưa cho người ta một cái.
Ngoài chuyện trông thư và nói chuyện với thằng Rọm về lá thư đến chưa đó, Đông Nghi không còn ai để nói chuyện nữa. Bà ngoại tự nhiên ngã bệnh, bác sĩ khám cho biết là bệnh già. Mấy hôm sau, bà bại hẳn một chân và mỗi lần đi đứng bà cần phải chống gậy. Còn bà Phúc Lợi thì đi tối ngày, từ khi đánh Đông Nghi mấy roi, bà ít nói chuyện với nàng và mỗi lần ông Bồ Đào đưa bà về, bà vào thăm mẹ, hỏi thăm bệnh và tự tay sắc thuốc bắc cho bà ngoại uống. Mẹ càng ít nói chuyện với Đông Nghi hơn, đôi khi bắt chuyện thì cũng chỉ là những chuyện học hành, nhà trường, sách vở. Ông Bồ Đào cũng ít vào nhà, ông chỉ đưa bà Phúc Lợi đến ngõ rồi nói qua quít vài câu là ông rồ máy chạy.
Thằng Rọm mỗi tối lại lôi Đông Nghi ra giếng nước hỏi:
- Nì, răng lá thư đó chưa đến rứa?
Đông Nghi cố nuôi hy vọng, nàng nói với Rọm bằng giọng tin tưởng:
- Đợi vài bữa nữa, răng cũng có.
- Chắc không? Răng mà tui thấy hết hơi rồi.
Thằng Rọm đưa tay lên phân trần:
- Tại cái thằng đưa thư nó dấu đi. Nó có cả xấp mà bữa mô cũng nói không có, tức chi lạ.
- Không phải của mình, của người ta.
Thằng Rọm lại hỏi:
- Mi biết ba mi ở mô không?
- Rọm có biết không?
- Không, hồi đó tao ở dưới quê, tao lên ở khi ba mi đi rồi, hồi đó mi nhỏ chút xíu nì.
- Rồi ba tui đi luôn?
- Thì đi luôn. Tao bày nghe mi, hỏi bên nội a tề.
Đông Nghi cúi đầu làm thinh. Thằng Rọm làm răng hiểu được những uẩn khúc bên trong gia đình. Đông Nghi nhớ lại có một lần giổ ông nội. Đông Nghi được mẹ sai đem hoa quả, bánh trái sang góp cúng. Lần đó, ông chú của nàng ở Sài Gòn cũng về, thấy Nghi ngồi chung với anh chị em ở một mâm dành cho con nít, ông hỏi:
- Đứa mô rứa chị?
- Con Nghi, con của anh Tham đó.
- À, nó đó à, nó lớn rồi hỉ.
Giọng nói của người chú như nói với một kẻ xa lạ nào. Đông Nghi định bỏ đũa đứng lên đi về, nhưng nàng sợ những trận đòn của mẹ. Thuở nhỏ Đông Nghi có tiếng là giỏi chịu đòn, vậy mà cũng không chịu nổi tiếng quát lớn hơn của mẹ. Ông chú đó về một hai bữa rồi đi. Hôm sau Đông Nghi sang cửa hàng với mẹ, ông chú đi sắm hàng ngang qua, bất đắc dĩ ghé vào chào mẹ. Chị Nại dẫn Đông Nghi đứng trước mặt ông chú, cúi xuống bảo:
- Em chào chú đi. Em nói bẩm chú đi.
Đông Nghi đứng lỳ, nhất định không nói gì. Ông chú cười khẽ mà không nhìn Nghi, rồi ông vội vàng chào mẹ và đi thẳng. Lần đó Đông Nghi lấy làm lạ sao mẹ không đánh đòn vì tội vô lễ trước mặt người lớn. Đông Nghi chẳng thấy nàng có chút trìu mến nào với người chú xa lạ hết, mặc dù hồi đó còn nhỏ, Đông Nghi cũng biết nàng là con bé đáng thương, là nàng đã bị loại trừ ra khỏi họ hàng, vì cha nàng đã đi xa và mẹ nàng không hạp tính nết gia đình bên nội nàng. Thuở nhỏ, nhiều lúc Đông Nghi quan tâm đến và hay buồn tủi, bây giờ, Đông Nghi coi như mình không dính dáng đến gia đình đó là một cái may. Đông Nghi không chịu đựng được những tiếng bẩm bà, lạy bà, lạy chú, bẩm bác.
Thằng Rọm thấy Đông Nghi không nhìn nó mà nhìn đi đâu, nó cũng không buồn nói chuyện nữa mà bỏ vào nhà. Và mỗi tối, Đông Nghi cũng không còn cảm động khi thấy Vinh đi tới, đi lui trước ngõ nhà nàng nữa. Nhưng đối Trà, Nghi không hề cải chính gì hết. Đông Nghi cũng chỉ là một đứa con gái, tại sao Đông Nghi lại khác bạn bè là muốn có nhiều người yêu mình, để ý mình? Làm con gái, không ai đi theo chắc là buồn lắm. Đông Nghi chỉ tiếc những người đang theo nàng lại không phải là những mẫu người nàng chọn. Mẫu người thích hợp với Đông Nghi như thế nào, chính Nghi cũng chưa hình dung nổi, mà những mẫu người sẵn có thì thật là cách biệt, trước mắt nàng họ hết sức tầm thường.
Nhưng khoảng hơn một tuần lễ sau, một buổi trưa đi học về Nghi thấy thằng Rọm cứ nháy nháy nàng hoài. Đông Nghi biết là có chuyện lạ, nhưng rủi cho nàng là trưa đó, mẹ nàng cũng về ăn cơm. Đợi cho mẹ vào phòng nằm nghỉ trưa, Đông Nghi lén xuống bếp. Thằng Rọm đã rửa chén bát xong, đang đứng ở giếng nước nói chuyện với O Cau. Nhà có giếng nước nhưng mẹ cứ thuê gánh nước giếng khác vì giếng này nước trong và ngọt, nấu trà rất thơm. Giếng nhà chỉ dùng để giặt rửa, tưới cây. Đông Nghi phải làm dấu mãi, thằng Rọm mới nói khéo cho O Cau gánh đôi thùng không đi ra ngõ. Gài ngõ cẩn thận, thằng Rọm mới trở vào, ghé vào tai Đông Nghi:
- Nì, có rồi.
Đang hồi hộp, Đông nghi cũng phải phì cười. Tự nhiên kêu lên là có rồi, dù biết thằng Rọm ám chỉ lá thư, nhưng Đông Nghi không thể không cười trước vẻ mặt và giọng nói quan trọng đặc biệt của Rọm. Đông Nghi giựt tay thằng Rọm:
- Mô, đưa đây.
- Không.
Đông Nghi ngạc nhiên:
- Răng rứa, thư của người ta mà. Rọm biết chi mà giữ?
- Đưa rồi mi không đọc cho tao nghe răng?
- Đọc mà. Túi tôi kể cho nghe.
- Đọc to cho tao nghe với.
- Thì đưa đây đã. Mi chộn rộn, mạ biết là chết hết.
- Mi hay lừa tao lắm, thuở trước chơi đánh ô làng, chơi lò cò, chơi đánh căng, mi hay ăn gian tao, tao biết rồi, tao không chịu mô.
Đông Nghi phì cười:
- Rứa làm răng bây chừ?
- Thề đi …
- Được rồi, thề thì thề. Tui nói láo cho lá thư rớt máy bay mất tiêu không tới Huế nữa.
Thằng Rọm tươi nét mặt. Đông Nghi lạ lùng không hiểu tại sao khuôn mặt già khằn đầy nếp nhăn của thằng Rọm khi cười cứ loắt choắt như đứa con nít.
- Tui đi lấy nghe, tui chằn dưới cái gối.
Thằng Rọm đi lấy cái thư đưa cho Đông Nghi. Nghi cầm lá thư trên tay mà không dấu được sự run rẩy. Không biết cái gì ở trong này, mong là niềm vui. Đông Nghi cầm chặt lá thư nói với thằng Rọm:
- Túi tui kể cho nghe, chừ đi làm việc đi.
- Túi tui đợi ngoài giếng ni nghe, nghe tiếng tui úp chén dĩa vô cụi là ra đợi tui nghe.
Đông Nghi hứa chắc chắn cho thằng Rọm tin rồi nàng bỏ chạy vào phòng, đóng kín cửa lại. Đông Nghi vội vả xé lá thư đọc ngấu nghiến:
Cô Tương Giang,
Không biết chúng ta có căn duyên nào không mà khi đọc lá thư của cô, tôi cảm động lắm. Lá thư của cô đến làm cho những lá thư khác từ muôn phương gửi về mất hết ý nghĩa, tôi sẽ tìm ra người bạn gái dễ thương nhất, hiền lành nhất và cũng nhút nhát nhất nữa. Tôi yêu thích sự nhút nhát đó và vì thế, tôi đã chọn cô để xin được làm bạn, cô có bằng lòng không hở cô Tương Giang?
Trước khi chúng ta quen nhau, trao đổi thư từ với nhau, tôi muốn được tự giới thiệu với cô. Như lời rao ở dòng tìm bạn thơ tín, tôi nói tôi là một người lính cô đơn, cô đơn lắm. Tuy ở miền Nam nhưng tôi ở cách Sài Gòn rất xa. Nơi tôi ở là một vùng rừng núi hoang vu, chắc Tương Giang cũng biết là lính ăn uống và sống ra sao rồi. Tương Giang cho phép tôi được gọi cô Tương Giang nhé. Năm nay tôi 23 tuổi, đang phục vụ trong một đơn vị pháo binh, vậy chắc cô Tương Giang cũng đoán ra được đời sống chúng tôi buồn tẻ như thế nào rồi. Nhìn dòng chữ mềm mại của Tương Giang, tôi tưởng tượng ra Tương Giang là một cô gái Huế mảnh khảnh như liễu, rất hiền, rất thơ mộng. Tôi thích hình ảnh này lắm. Đã từ lâu, tôi mong tìm được một cô bạn gái ở Huế, một cô bạn hay một người em gái Huế. Tôi không đoán ra nổi tuổi của Tương Giang, nhưng tôi hy vọng rằng Tương Giang còn nhỏ tuổi lắm, mặc dù với lá thư đầu, Tương Giang đã cố tỏ ra rất người lớn. Tương Giang có biết những đứa trẻ con thường ưa làm người lớn không?
Tương Giang nghĩ sai rồi, không có lá thư nào tới trước hoặc sau thư của Tương Giang để tôi sắp ra, lựa chọn hết. Chỉ có mỗi mình lá thư của Tương Giang thôi, vì có ai thích nổi một anh lính nghèo, cô đơn, không gia đình.
Gia đình tôi còn lại ở Bắc, thuở nhỏ tôi được gởi học ở Hà Nội, ở với một ông chú ruột và đi di cư cùng với gia đình này. Về những điều này, tôi sẽ phải còn tâm sự với Tương Giang nhiều nữa, những lá thư đầu cũng cần phải có giới hạn, Tương Giang có nghĩ như thế không?
Hãy kể cho tôi nghe về cầu Tràng Tiền, về sông Hương, Lăng tẩm … Tôi chưa có dịp ra Huế, nhưng hy vọng rằng, bắt đầu từ nay, Huế sẽ là một nơi tôi nghĩ tới nhiều nhất trong cuộc sống đầy buồn phiền này.
Mong thư của Tương Giang đến sớm. Lời chúc đầu tiên của tôi đến với Tương Giang là cầu mong giấc ngủ đêm nay, Tương Giang mơ thấy một giấc mơ đẹp.
Đông Nghi đọc đi, đọc lại mãi lá thư, nàng nằm dài ra giường, rồi đứng bên cửa sổ, dựa lưng vào tường. Những dòng chữ cứng rắn cứ nhảy múa trước mắt Đông Nghi và Đông Nghi thuộc lòng lá thư. Sao nó dễ thấm vào ta hơn cả một bài học ưa ý nhất. Mà bài học thì chả có bài nào ưa ý đâu. Lá thư của Vũ Tuấn tới với Đông Nghi lúc nàng đã ngút hết chờ đợi. Nhưng làm thế nào để trả lời thư đây? Đông Nghi loay hoay hết cả buổi trưa mà không viết được chữ nào, không học được chữ nào. Đông Nghi dấu lá thư mang ra vườn. Lâu lắm nàng mới ngồi trên chiếc võng, cây trần bì đã chín, những quả mọng nước bị dơi ăn rơi vung vải trên đất, lẫn với lá vàng.
Vườn tràn ngập lá vàng và quảû khô, một mình thằng Rọm dọn không hết. Đông Nghi đung đưa hai chân, lòng nàng thơi thới, một tình cảm mong manh, lảng vảng như những hơi nắng lọc dưới lá ve vãn trong tâm hồn nàng. Đông Nghi cũng nhìn thấy tất cả, những ngày thơ ấu tròn mắt nương trong những giọt nắng vàng về chia vui với nàng. Lá xanh thẩm đã óng ả vàng như lòng nàng đã ngả theo nắng. Đông Nghi lại lấy lá thư ra, lại đọc. Anh ấy tưởng tượng ra ta như liễu, tưởng tượng ra ta như một bóng mây, như một ngọn lá, như nỗi thơ mộng. Vũ Tuấn là một người lính 23 tuổi cô đơn. Đông Nghi thắc mắc không hiểu tại sao với số tuổi đó, Vũ Tuấn đã vào lính, đã từng trải. Không hiểu sao chỉ mới đọc lá thư đó, Đông Nghi đã linh cảm thấy Vũ Tuấn khác hẳn mọi người mà từ trước tới nay nàng đã gặp. Nhất định là Vũ Tuấn không nhát gái như Vinh, không lãng mạn quê mùa như Khánh.
Đông Nghi xếp lá thư bỏ gọn vào giữa trang vở học rồi nàng cúi xuống nhặt mấy hột sầu đông khô rơi trên mặt đất. Đông Nghi đặt những hạt khô trong lòng bàn tay và bỗng dưng nàng cảm động ghê gớm, cảm động vì một lẽ gì không biết mà sắp muốn khóc được. Có nhẽ ta đang nhớ lại những ngày cũ và không bao giờ ta còn trở lại với chúng nữa. Đông Nghi ơi, mi bắt đầu có một thế giới mới rồi, một tâm tình mới rồi. Hãy báo cho vườn cây biết, cho cây sầu đông biết, cây bại hoại cuối vườn, cây ngọc lan đã cuối mùa nở hoa nữa.
Một ngọn gió trưa đang thổi đến ve vãn trên mấy đọt cây. Ngọn gió cũng tới rất nhanh, phe phẩy trên tóc, trên da mặt nàng. Đông Nghi nhắm mắt lại, nàng chìm đi trong một cảm giác hân hoan tràn ngập
CHƯƠNG 3.
Đông Nghi ơi, mi hãy mở mắt ra đi chứ. Cố gắng lên, cố gắng mở mắt nhìn ra ngoài khu vườn. Nắng đã lên rồi đó. Hay ít nhất nắng cũng đã đâm thủng sương mù và những ngọn lá già nua đang cố lay động để hất những giọt nước tai ác xuống đất. Có lẽ đêm qua sương mù dày lắm, đôi mắt mày đã mở thao láo cả đêm, bây giờ đã dày sương mù, lệ đã cứng thành bụi. Mở mắt ra, mở mắt đi Đông Nghi. Đông Nghi cố gắng để mở đôi mắt mà quả thật nàng không muốn mở mắt ra nữa. Giữa bàn lá thư viết cho Tuấn còn đó, viết lở dở ,viết không đầu, không đuôi và đã bôi nhòa những giọt lệ.
Nói cho anh nghe đi chứ Đông Nghi, em đang làm gì, đang nghĩ gì trong thành phố đó? Hơn một tuần lễ rồi không có thư em, anh còn phải chờ đợi trong bao lâu nữa? Anh đang chờ đợi được em cho phép, được em gật đầu để dồn tất cả những ngày phép trong một năm để trở về Huế, để trông thấy mặt em. Cô Đông Nghi, cô nàng tôn nữ sầu mộng. Làm sao anh chịu đựng được sự xa cách, chịu đựng được những tháng ngày lẻ loi như thế này. Anh muốn biết gia đình em, muốn được mẹ em nhận anh vào gia đình. Đông Nghi ơi, sao em không tả cho anh nghe về mẹ? Người đàn bà Huế búi tó hay vấn tóc trần đều đẹp quý phái cả.
Tóc em cũng dài lắm, ngày nào anh trở về để trông thấy tóc em búi ngược như người đàn bà hiền thục nhất. Em ơi, mình sẽ có bao nhiêu ngày chiều vàng núi Ngự, bao nhiêu sáng soi chung mặt dưới dòng Hương Giang. Anh sẽ nói với mẹ như thế nào? Bắt đầu như thế nào? Em ơi, cùng với anh đứng trước mặt mẹ nhé. Anh nói anh yêu Nghi, yêu Nghi, như vậy đã đủ chưa hở Nghi? Anh đang giận và tự cười anh đây. Từ ngày có Nghi, yêu Nghi, anh đã hết khật khùng rồi, có điên mấy cũng phải tỉnh dậy trước nhan sắc rực rỡ, đằm thắm của em … Tội nghiệp em ở trong một thành phố nghiệt ngã đó. Nhưng em đừng nói với anh là em chỉ có một mình. Em có mẹ. Phải, anh nhìn ảnh em, uống hết những dòng thư của em, qua tâm hồn và đức tính của em, anh đã nhìn được ra mẹ.
Anh đã nhìn được ra mẹ. Tay Đông Nghi muốn bấu cho lủng mặt bàn. Phải đó, nếu anh ra được mặt mẹ. Khuôn mặt của mẹ đêm qua, đêm kia. Buổi tối đêm trước mẹ đi không về. Gần mười hai giờ đêm Đông Nghi mới rủ thằng Rọm ra đóng cửa. Bà ngoại ốm gần liệt giường không ai chăm sóc. Đông Nghi phải đi lạy lục, năn nỉ O Cau tới ở đêm trông giúp. Buổi sáng sớm, Đông Nghi dậy nấu nước, sắc thuốc cho ngoại xong, nàng phải đến trường.
Nghe thấy tiếng rên của bà ngoại, Đông Nghi dấu lá thư viết dở vào ngăn kéo rồi mở cửa đi ra nhà ngoài. Ngang qua tấm sập gụ, Đông Nghi thấy mẹ vẫn còn nằm ngủ vùi.
Từ hôm bà ngoại ốm, mẹ nàng phải ra ngủ ở sập gụ căn ngoài để buồng trong cho bà ngoại nằm cho kín gió. Đông Nghi thấy mẹ nằm ngữa, một vạt áo trước lật lên bày một khoảng bụng trắng phêu. Thêm vào đó, cáo áo trắng vải phin mỏng nổi bật cái nịt ngực bằng ren nịt thật chặt. Hình ảnh trang trọng của mẹ bình thường không còn nữa, và Đông Nghi cảm thấy khó chịu như nhìn một cảnh không đẹp mắt. Đông Nghi rón rén đi vào phòng ngoại. Bà ngoại nằm xây mặt vào trong vách, mái tóc bạc của bà xổ tung, rủ xuống chân giường. Đông Nghi ngồi xuống bên cạnh, vén tóc cho bà ngoại. Nàng sờ tay lên trán bà ngoại, thấy trán bà vẫn hâm hấp như mọi ngày, nhưng hơi thở của bà coi có vẻ nặng nhọc hơn. Bà Ấm nhận ra cháu thì xoay lại:
- Con Nghi đó hở?
Đông Nghi cầm chặt lấy tay bà ngoại, tự dưng nàng cảm thấy thương thân mình, thương thân bà. Đông Nghi ứa nước mắt:
- Bà ăn cháo, cháu đi nấu nghe bà.
- Thôi, cháu sửa soạn đi học đi.
Đông Nghi vẫn đặt một tay lên trán ngoại. Ánh sáng mờ mờ của căn phòng đóng cửa bít bùng với ánh đèn dầu đặt đằng góc phòng hắt lại, tạo cho khuôn mặt bà ngoại một vẻ gầy gò, hốc hác như chỉ còn da bọc xương.
- Bữa ni chủ nhật, cháu nghỉ mà bà.
Giọng bà Ấm áy náy, rung rung:
- Ừ, để trưa rồi nấu cháo cho bà. Bữa ni cháu nghỉ vô ngồi chơi với bà nghe cháu.
- Bà coi trong mình ra răng, có bớt mệt không?
- Không răng mô. Bà già, bà đau ốm lặt vặt, cháu ơi.
Đông Nghi dạ nhỏ. Bàn tay Đông Nghi vẫn nằm gọn trong bàn tay già nhăn nheo.
- Cháu sợ bà chết không?
Nước mắt Đông Nghi trào ra ướt đẫm cả má.
- Bà ơi, bà đứng chết. Bà chết, cháu sống với ai.
Bà Ấm cố mở lớn mắt nhìn khuôn mặt cháu gái, nước mắt bà cũng trào ra:
- Ừ, bà không chết mô. Nhưng bà già rồi, bà sống cũng không mấy nữa.
Rồi giọng bà ngoại nhỏ hơn:
- Con đó đã đi qua hàng chưa?
Đông Nghi biết bà hỏi con đó là ai rồi. Con đó đã đi qua hàng chưa, giọng nói của bà ngoại vừa mỉa mai, vừa khinh bạc. Đông Nghi nói thật nhỏ:
- Mạ con đang ngủ ở ngoài sập.
- Nằm cho thúi thây, trây trúa ra luôn.
Đông Nghi cầm lấy tay bà ngoại. Bà ơi, bà đừng nói thế. Mỗi lời đay nghiến của bà là một đòn xóc, moi móc tim gan, phèo phổi của cháu rồi. Đông Nghi lay lay tay bà ngoại:
- Bà ghét cháu không?
- Tự nhiên răng lại nói với bà rứa?
- Tại bà ghét mạ con.
Bà Ấm trợn mắt. Rứa ra con ni hắn không hề oán ghét chi mạ hắn hết. Giọng bà lạc đi:
- Cháu thương mạ lắm lắm hả?
- Cháu thương mạ, nhưng mạ mô có thương cháu, phải không bà?
Đông Nghi thấy bà ngoại thâm trầm:
- Túi qua cháu có thấy cái thằng Bồ Đào đưa mạ cháu về không?
- Có.
- Có rì rầm chi không?
- Dạ không.
- Lát nữa mạ cháu dậy nói vô bà biểu.
- Dạ.
Bà Ấm quay mặt vào trong vách:
- Thôi cháu ra ngoài cho bà nằm.
Đông Nghi rón rén đi ra khỏi phòng. Nàng khép cánh cửa lại rồi đi xuống bếp. Thằng Rọm đang ngồi sắc thuốc cho bà ngoại, mặt nó gục vào hai đầu gối, trông đằng sau y hệt một đứa con nít. Đông Nghi đi tới gần. Thằng Rọm ngẩng đầu lên hỏi:
- Bữa nay chủ nhật Nghi hí?
- Ừ.
- Bà ngoại dậy chưa?
- Chưa.
Thằng Rọm cười hích hích. Hắn đưa tay áo lên quẹt mũi:
- Con Cau nói rứa mà đúng rầm rầm.
Đông Nghi bước tới gần thằng Rọm:
- O Cau nói chi?
- Mạ mi với thằng Bồ Đào. Cái thằng có vợ con đùm đề mà mê gái.
Suýt nữa thì Đông Nghi đưa tay bịt miệng thằng Rọm lại. Tay chân nàng bỗng run lẩy bẩy:
- O Cau nói với Rọm rứa?
- Ừ.
- Răng O biết được?
- Biết chứ răng không biết. Biết mạnh a rồi. Con Cau hắn nói thấy thằng nớ ôm vai mạ mi nữa.
Đông Nghi ôm mặt, nàng không muốn nghe gì nữa hết. Đầu óc Đông Nghi như có lúc vừa lạnh đi, bất tỉnh trong một giây ngắn. Nàng lại ứa nước mắt:
- Thôi Rọm ơi.
- Nói cho mà nghe lại kêu thôi, hỏi tao, tao mới nói.
Đông Nghi thấy thằng Rọm lớn tiếng, nàng năn nỉ:
- Nói nhỏ thôi Rọm ơi, mạ nằm ngủ trên sập.
- Tao sợ chi, mạ mi nói, tao cũng nói cho mà nghe …
Nhưng thằng Rọm chưa nói dứt lời thì Đông Nghi đã nghe thấy tiếng mẹ gọi thằng Rọm ầm nhà. Rồi tiếng guốc mẹ bước xuống cửa bếp:
- Rọm ơi, Rọm, biểu. Mi đi mô rồi?
Đông Nghi kéo tay thằng Rọm:
- Lên đi.
- Không lên.
- Mạ xuống.
- Xuống thì xuống chớ, tao sợ chi.
Tiếng guốc của bà Phúc Lợi đã xuống tới nơi. Đông Nghi quay mặt lại. Mắt nàng vừa chạm đôi mắt mẹ đã vội cúi xuống. Đông Nghi rất bực mình vì sự nhút nhát, quá mặc ảm của mình, nhưng trong phút này, nàng vẫn không kìm hãm được sự run rẩy. Khi mô đứng trước mạ, tui vẫn như con thỏ con đứng trước con thú dữ.
Bà Phúc Lợi chống hai tay cạnh sườn:
- Rọm, sao tao kêu không ư hử chi hết rứa hỉ?
- Có ư hử không nghe thì thôi cha.
- Mi nói với tao rứa hả? Đồ mất dạy, tổ cha mi.
- Ê, đừng chưởi bới, bà con dòng họ hết. Có bà con tui mới làm mọi, nấu cơm, giặt giủ cho chớ. Chớ ai dám vô ở nhà mi, mà nhà mi dám thuê ai hỉ?
Bà Phúc Lợi giận đến tím mặt lại. Đông Nghi đứng cúi đầu xuống đất, không dám ngó mặt mẹ, cũng không dám ngó thằng Rọm. Nàng đứng chết cứng mà nghe hai bên đối đáp.
- Thằng ni giỏi hí, mi cải tay đôi với tao.
- Dữ như cọp, ai mà dám cải. Phải thì nói …
- Mi làm chi tao kêu hoài không lên?
Thằng Rọm nói cụt ngủn:
- Sắc thuốc.
Đông Nghi cảm thấy như đôi mắt mẹ chiếu thẳng vào mặt mình:
- Tụi bây nói chi tao mà cải vả om sòm?
Đông Nghi khổ sở ngó tằng Rọm. Thằng Rọm vẫn nhìn vào lò lửa, nói trống không:
- Tui với nó nói chuyện chơi, được không?
Đôi mắt mẹ quắc lên, liếc như chém từ mặt thằng Rọm sang bổ mạnh vào mặt nàng:
- Nghi, ngửng mặt tao ngó coi.
Đông Nghi đưa mắt sợ sệt, nàng vẫn chưa dám nhìn vào mặt mẹ:
- Dạ, thưa mạ ….
- Lên nhà tao biểu coi.
Bà Phúc Lợi bỏ đi lên nhà. Đông Nghi dợm bước theo. Thằng Rọm nói vọng lên:
- Đ ngủ lang về nhà ỏm làng, ỏm xóm.
Không biết bà Phúc Lợi có nghe không mà Đông Nghi không thấy bà quay lại. Đông Nghi thấy thằng Rọm đưa mắt nhìn nàng, rồi mỉm cười khuyến khích, hai tay nó đánh chéo vào nhau, Đông Nghi không hiểu nó muốn nói chi hết.
Lên tới nhà trên, Đông Nghi không còn can đảm đến trước mặt mẹ nữa. Nàng đẩy cửa buồng, chạy vào phòng ngoại, ôm lấy bà mà khóc nức nở:
- Ngoại ơi, ngoại ơi.
Cánh tay bà ngoại đưa lên vỗ về trên lưng Đông Nghi. Một lúc sau, Đông Nghi ngửng lên, nàng thấy đôi mắt hấp hem của bà cũng dầm dề nước mắt. Đông Nghi ôm chặt bà hơn. Cùng lúc đó, Đông Nghi nghe tiếng dép của bà Phúc Lợi đi vào. Đông Nghi vẫn úp mặt trên ngực bà. Một cánh tay của Đông Nghi được nhấc lên, rồi tiếng của mẹ:
- Nghi, ra đây nghe mạ nói chuyện.
Giọng nói của bà dịu dàng hẳn. Đông Nghi còn phân vân chưa biết tính sao thì bà ngoại đã giựt tay Nghi lại:
- Tui tưởng cô không còn quyền hạn chi để nói chuyện với nó.
Giọng bà Phúc Lợi sửng sốt:
- Mạ cũng rứa. Mạ bênh nó leo lên đầu, lên cổ. Con của con thì con dạy.
- Cô hết dạy được nó rồi.
- Tại răng như rứa được. Mạ nói khó nghe quá.
Giọng nói của bà Ấm như chìm trong tiếng nấc nghẹn ngào:
- Kể từ khi cô bỏ căn nhà ni đi ngủ lang …
Tiếng ngủ lang của bà bị chìm ngỉm trong tiếng nấc, nhưng mẹ đủ nghe rồi. Đông Nghi thấy mẹ ngồi bệt xuống giường, tay bà bám chặt vào mép chiếu:
- Trời phật ơi, mạ mà cũng nghĩ như rứa, trách chi con Nghi nó khinh con.
Bà Ấm vẫn một tay ôm cháu, day mặt vào tường:
- Nếu cô muốn bước đi bước nữa thì cô cứ việc lấy chồng. Con cô, tui sống thì tui nuôi, tui chết thì cho nó về làm đầy tớ bên nội.
- Mạ tưởng họ bằng lòng cho con Nghi vô nhà họ làm đầy tớ?
- Thì làm đầy tớ thiên hạ, có răng không?
- Mạ nói con đi ngủ lang? Ai nói với mạ?
Bà Ấm không dằn được cơn tức giận, bà day mặt lại, đưa tay đấm vào ngực:
- Cái ni nói, cái ni nói. Thôi đùng có nói nữa mà tui hộc máu, tui chết.
- Con nói con ngủ bên cửa hàng, răng bà không hỏi chị Nại?
- Tui què, tui đui, tui nằm một chỗ mà.
Bà Phúc Lợi đứng lên. Bà nhìn mặt bà Ấm, nhìn vào mặt Đông Nghi rồi đi thụt lùi ra cửa:
- Tui biết rồi. Tại răng mười mấy năm mạ cứ nghĩ một điều mãi. Chừ hiểu nữa. Nghi, con cũng khinh mạ luôn phải không?
Không mạ ơi, con không còn đủ sức để khinh ghét ai, để thương xót ai được nữa. Con thương xót con quá, con tội nghiệp con quá. Đông Nghi muốn nói với mạ một câu nào đó, nhưng nàng không nghĩ ra được một câu nào hết. mạ đã tới cửa, đã sắp khuất. Cánh tay của Đông Nghi muốn đưa lên, muốn kéo níu. Nhưng đâu rồi sức lực của ta? Đông Nghi vẫn bấu chặt một tay xuống chiếu, một tay vẫn nằm gọn trong tay bà. Nước mắt Đông Nghi trào ra như mưa:
- Mạ, mạ …
Nhưng cánh cửa đã khép lại. Tiếng guốc của mẹ giận hờn, cương quyết đi xa khỏi cửa buồng. Đông Nghi khóc vùi trên ngực bà. Bà ơi, cháu khổ vô vàn, chẳng thà cháu đừng sinh ra, hay cháu sinh ra mà cháu đừng sống. Không, cháu cũng ham sống lắm. Như lúc này, cháu đau khổ đến ngất lịm, cháu vẫn sung sướng được bàn tay bà thoa trên lưng, luồn trên tóc. Cháu được nước mắt bà nhỏ chung với lệ đau khổ của cháu. Nhưng sao cháu có bà, cháu vẫn thấy chưa đủ, bà ơi. Đông Nghi áp mặt mình lên ngực bà, dưới lớp vải mỏng này là đôi vú nhăn nhúm. Đôi vú này đã nuôi mẹ, đã xẹp lép vì mẹ, đã nhăn nhúm vì ta. Bà ơi, bà nói ra cho cháu biết điều chi mà ghê gớm đến như rứa?
Có tiếng mở tủ rồi đóng cửa tủ. Tiếng guốc của mẹ kéo lê từ nhà xuống bếp, rồi tiếng mẹ quát tháo thằng Rọm, rồi mẹ bỏ đi. Thằng Rọm dưới bếp hát một bài hát bội. Bà ngoại vẫn nằm im, tay bà vẫn đặt trên lưng Đông Nghi, mặt bà nhìn lên mái nhà, những rui, kèo đã cũ, những mảnh ngói đã có kẽ hở. Đông Nghi không biết bà đang nghĩ gì. Đông Nghi cũng không muốn đụng mạnh để vỡ tan cảm giác buồn khổ đến lịm người lúc đó.
Nhưng Ngoại đã đẩy Đông Nghi ngồi dậy:
- Thôi nín đi, đừng khóc nữa, hổ ngươi lắm.
Đông Nghi ngồi dậy theo đà tay đẩy của bà ngoại. Khuôn mặt của bà ngoại chỉ trong giây lát mà như già hơn mấy tuổi. Đông Nghi nhìn thấy những giọt lệ còn ngập trong tròng mắt bà. Tội nghiệp ngoại quá, ngoại đã già, những năm cuối đời không được thảnh thơi. Thấy Đông Nghi còn nhìn mình, bà Ấm đưa tay vuốt ve vai cháu:
- Thôi cháu đi học bài đi, lát trưa nấu cho ngoại bát cháo.
Đông Nghi nghe lời bà, nàng vào phòng học. Nhưng Đông Nghi không tài nào học vào nổi một chữ. Hình như đã lâu, mấy tuần rồi, Đông Nghi không nhìn rõ khuôn mặt ông Bồ Đào. Ở hắn có cái gì khác lạ, có cái gì ghê gớm thế? Mạ mà mê được thằng cha trời đánh, thánh vật đó?
Đông Nghi cố tìm mọi lý lẽ để bào chữa cho mẹ, nhưng cuối cùng nàng vẫn không chấp nhận mối tình vô luân đó. Ông Bồ Đào đã có vợ con. Ông mê mẹ vì lẽ gì? Mẹ giàu có? Không, gia đình ông còn giàu có hơn. Vì lẽ gì nữa, trời ơi, sao tôi ngu muội, tôi tối thui như đêm mịt mù, đầu óc tôi đã bị mục rã, mối đã gặm, dán đã ăn hết rồi hay sao? Tui mà đi ngủ lang? Trời ơi, mạ mà cũng tin thế? Bà ngoại đã tin thế đó. Cả Đông Nghi nữa, Nghi cần chi phải hỏi chị Nại. Hỏi làm chi một sự đã rồi. Tang chứng còn đó, cái mặt ông Bồ Đào đó. Làm sao gặp hắn, làm sao nói với hắn? Tui lạy ông, ông buông tha mạ tui ra, danh giá nhà tui đổ cái rập với cái bộ mặt màu mỡ của ông rồi. Làm sao để có can đảm nói như rứa nữa ….
Đông Nghi muốn sang cửa hàng gặp chị Nại, dù sao được hỏi, được giải thích, dù chị Nại nói dối, sự giải thích dối trá ấy cũng có còn hơn không. Đông Nghi sẽ bớt dằn vặt, bớt khổ sở. Có lý do mà tựa, bám riết vào. Cứ giả đò như lời chị Nại nói đúng đi cũng chẳng làm răng hết.
Nghĩ thế nhưng Đông Nghi không rời khỏi nhà. Buổi xế trưa, nàng vội nấu cháo cho bà ngoại. Một lát sau, chị Nại đi xích lô về, mang theo miếng thịt bò và mấy cái cật heo nói của mạ mua gửi về đó để nấu cháo cho bà ngoại ăn. Đông Nghi phải nấu nồi cháo khác. Đông Nghi hỏi chị về đêm hôm mẹ không ngủ nhà, chị Nại nói:
- Bà ngủ bên cửa hàng mà.
- Răng chị biết? Túi chị có ngủ lại mô mà rành đã chớ?
- Thì bà nói rứa.
- Chị thấy mạ ngủ thiệt ở cửa hàng?
- Tui về, sáng tui vô, thấy mạ có đó rồi.
- Chị tới lúc mấy giờ?
- Tám giờ.
Đông Nghi thở dài thất vọng. Tám giờ, giờ mà mọi người đủ sức sửa soạn lại khuôn mặt, mọi nhà đã mở toang, hột bụi trên đường cũng bị quét đi hết. Đông Nghi lại hối hận vì đã lỡ hỏi chị Nại cho sự nghi ngờ không lối thoát. Chả thà đừng biết thêm để còn có thể nghĩ khác đi, tin khác đi. Chị Nại ăn cơm trưa xong nói với Đông Nghi:
- Chiều ni em sang trông cửa hàng, tui xin bà nghỉ, cháu nhỏ ở nhà nóng đầu.
- Có mạ bên mần chi?
- Mạ biểu em sang cửa hàng, chắc mạ đi mô đó.
- Mạ đi mô mới được chớ?
- Không chắc, sợ mạ đi đó. Em cứ qua, chủ nhật mà.
Đông Nghi làm thinh, nàng bưng cháo vào cho bà ngoại. Bà Ấm đã gặp chị Nại, đã hiểu thịt ở đâu đem về. Nhưng bà sợ Đông Nghi buồn nên cố ăn cho hết bát cháo. Đông Nghi ngồi quạt cho bà, pha nước cho bà uống. Bà Ấm uống xong bát nước, vả mồ hôi ra như tắm. Thấy cháu ngồi quạt, bà không đành:
- Thôi cháu đi ngủ trưa đi.
- Cháu ngồi quạt cho bà một lát rồi cháu sang cửa hàng.
- Sang mần chi?
- Mạ nhắn chị Nại về biểu cháu rứa.
Bà Ấm làm thinh không nói gì thêm nữa. Đông Nghi hỏi:
- Cháu có đi không?
- Qua hay không, tùy cháu.
Bữa trưa hôm đó, đợi cho bà ngủ, Đông Nghi mới rón rén ra khỏi phòng. Nàng nghe tiếng chị Nại cải nhau với thằng Nại ở góc vườn, cạnh lu nước mưa. Rồi chị Nại te tái xách nón đi ra cửa. Đông Nghi nằm nghỉ được mười mấy phút, nhìn đồng hồ đã gần hai giờ. Đông Nghi thay áo quần, sang Tỷ Muội mượn xe đạp sang cửa hàng. Tỷ Muội rủ buổi chiều nhớ về sớm đi tắm rồi lội lên Đò Cồn, bẻ bắp về nướng ăn, Đông Nghi nói không chắc. Đông Nghi đạp xe một mình sang phố. Đường vắng ngắt, Đông Nghi đạp xe đạp được tự nhiên hơn. Nàng nghĩ sang tới cửa hàng, thế nào mẹ cũng la sao dám đi xe dằn. Mẹ thường biểu không mua xe đạp cho Nghi không phải vì không có tiền mà sợ đi xe đạp đen người, sợ xe dằn, sợ có xe như ráp thêm cho Nghi hai cái chân nữa, Đông Nghi đi chơi nhiều hơn. Nhiều lý do để Đông Nghi đi mô cũng phải leo lên cái xích lô. Đi xe ngoài hoặc gọi bác Đậu rồi tới tháng mạ trả tiền.
\
Cả đi học muốn đi xích lô, mạ cũng không cấm. Đông Nghi thèm đi xe đạp lắm, tự do đạp bằng chân, tự do suy nghĩ, nhìn ngắm. Buổi trưa trời nắng nhưng gió sông thổi lên làm nón nàng mấy lần muốn bay, Đông Nghi tưởng tượng ra lúc này mẹ đang nằm nơi cái sập nhỏ bên trong cửa hàng. Bà sẽ búi tóc khi thấy nàng đi vào và bà sẽ hỏi chi nữa hỉ? Chắc bà hối hận vì cử chỉ ban sáng, và thấy có mặt bà ngoại nên mạ càng giận, càng làm nư thêm. Giờ mạ nghĩ lại, mạ muốn tâm sự với mình rồi. Đông Nghi tưởng tượng ra cảnh khi nàng bước vào cửa hàng: Con qua đó à? Mạ muốn giữ bộ mặt lạnh lùng, nhưng không được lâu nữa. Mạ bước tới, mạ kéo cả Đông Nghi ngồi xuống sập. Mạ ôm Đông Nghi và dụi mặt vào tóc, vào vai nàng: Con ơi, con không biết, con không thể nào biết được mạ thương con như thế nào. Nhưng còn ông Bồ Đào đó. Lỡ trưa này nàng sang và gặp ông ta? Chắc ghê gớm lắm. Không, không được đâu. Mạ cũng chả bao giờ ôm Nghi vào lòng, mạ chả bao giờ khóc với Đông Nghi. Mạ lạnh lùng, mạ có thừa can đảm để làm mặt lạ.
Để mẹ sống cho mẹ. Tôi lãng mạn quá, mơ mộng quá. Tôi chỉ nhìn trên mây mà không nhìn vào thực tế bao giờ. Giả dụ mình sang rồi mẹ sẽ bảo: Mi trông cửa hàng để mẹ đi đây một chút. Một chút thôi rồi cả buổi chiều đi ra, đi vô lóng ngóng. Đi ra, đi vô mà tức tối khi nghĩ ra mẹ đã đi với ông Bồ Đào. Không, mình nối giáo cho giặc. Không sang cửa hàng nữa, cho cuộc hẹn hò trật lất chơi, cho mạ biết là mình đã lớn, đã can dự được vào đời sống mẹ.
Nghĩ thế Đông Nghi hăm hở đạp xe qua cầu rồi nàng đạp vòng lên ngã cửa Thượng Tứ. Lúc này đến nhà một con bạn nào cũng được hết, một con bạn nào đó và cho nó cả buổi chiều. Đi cho thật tối để mạ về trước, mạ sẽ hoảng hốt. Để coi mạ còn hoảng hốt như ngày xưa còn bé, mỗi lần Đông Nghi đi chơi, mạ về không thấy là đôn đáo đi tìm không. Chắc chi bà còn thương như ngày trước nữa. Nhưng bà ngoại sẽ hoảng. Kệ, mình sẽ xin lỗi bà ngoại sau. Đông Nghi bẻ xe theo hướng đến nhà Trà. Tới trước cổng nhà Trà, Đông Nghi đẩy cổng, thấy bên trong cổng, giữa sân có chiếc xe đạp của ai dựng ở gốc cây trứng cá, Đông Nghi dựng đại xe vào đó luôn.
- A, cùng thanh tương ứng, cùng khí tương cầu, anh chị không hẹn mà tới cùng lúc. Coi chừng hai xe cùng rớt cái bịch xuống đất cùng lúc chừ nghe.
Đông Nghi ngửng đầu lên thấy Trà đứng trên thềm cười cười, nói nói. Đông nghi hiểu chiếc xe đạp này của ai rồi, nàng luýnh quýnh làm sao mà cả hai chiếc xe cùng ngã rạp xuống đất thật. Đông Nghi cố loay hoay dựng, nhưng càng luýnh quýnh thêm. Vinh đã đi ra tới, giọng Vinh nhẹ nhàng:
- Thôi Nghi vô đi, để tui dựng cho.
Đông Nghi thả tay ra, chạy vào với Trà. Trà lôi tuốt Nghi vào nhà:
- Vô đây, kệ anh nớ, tập hầu hạ cho quen.
Nghi bấu vào vai bạn:
- Khỉ, nói chi lạ rứa.
Trà cười khúc khích nói lớn:
- Rứa không phải hai người hẹn chiều ni đến đây à?
- Nói tầm bậy, mình đi có việc, tiện đường ghé vô Trà chơi đó chừ.
Trà cười nghi ngờ rồi nó làm bộ liếng thoắng:
- Rứa há. Mình xin lỗi ấy nghe. Thôi ngồi chơi.
Đông Nghi ngồi xuống ghế. Cái bàn vuông và bốn cái ghế gỗ là kiểu thông thường nhất ở mọi nhà. Đông Nghi cúi nhìn mấy tấm ảnh lót dưới kiếng có trải tấm nỉ màu xanh. Trà đùa:
- Ngoài nớ, chớ chỗ đó có chi đâu mà nhìn.
Đông Nghi chưa kịp trách bạn thì Vinh đã vào tới:
- Trà đang nói xấu chi anh đó?
- Dạ mô có. Em nói Đông Nghi có duyên ghê, tới lúc mô cũng có anh Vinh chực sẵn.
Vinh kéo ghế ngồi đối diện với Nghi:
- Cô Trà lớn rồi mà như con nít phải không, Đông Nghi?
- Dạ.
- A, mi vô phe với anh Vinh. Mi người lớn rồi hí.
Đông Nghi nhìn Trà van nài:
- Thôi chớ Trà, thôi mình về nghe.
Đông Nghi dợm đứng dậy, nhưng Trà đã đứng dậy trước Nghi, dúi bạn ngồi xuống:
- Thôi, mới đùa có chút mà đã giận. Xin lỗi nghe. Ngồi chơi nói chuyện với anh Vinh chút. Anh mới nhắc đó.
Cực chẳng đã, Đông Nghi phải ngồi xuống. Nàng không dám nhìn thẳng vào mặt Vinh.
- Nghe nói đông Nghi học giỏi lắm há?
- Nghe ai, nghe Trà phải không?
Trà chen vào, giọng lau chau. Vinh vũng đâm ra lúng túng. Đông Nghi dạ nhỏ rồi nàng chợt giật mình, dạ như rứa rồi Vinh tưởng rằng mình kiêu, cho mình học giỏi làm sao. Nàng bào chữa:
- Dạ, tụi này học ngang sức nhau.
- Trà phải nhờ anh Vinh kèm thêm về toán lý hóa đó. Trà ghét môn vật lý dễ sợ.
- Nghi cũng rứa.
- Mà Trà cũng không ưa giờ anh văn của thầy bờ ri đăng tin. Nhai hoài không nhỏ, nuốt vô mắc cổ.
- Thấy ni tốt đó chớ.
Vinh lừa mãi mới có dịp được xen vào:
- Đông Nghi có tánh thương người hỉ?
- Dạ mô có.
Đông Nghi cúi mặt nhìn xuống tấm kiếng, cười một mình. Vinh nhìn trộm mặt Đông Nghi một cái rồi nhìn lơ ra sân:
- Hôm ni trời đẹp ghê.
- Ê, anh Vinh mớ ngủ, nắng chảy mỡ mà bảo trời đẹp.
Trà nhìn Vinh cười tinh ranh. Thừa dịp Đông Nghi nhìn xuống mặt bàn, Vinh trợn cô em họ một cái ra điều đe dọa. Trà che miệng cười khúc khích. Vinh cố vớt vát:
- Trời mùa thu mà không đẹp à?
- Mùa thu mà buổi sáng mai hay buổi chiều im mới đẹp, buổi trưa nắng chết cha mà ngồi tả cảnh, tả tình …
Đông Nghi thấy Trà bắt bí Vinh quá, đâm thương hại. Nàng ngẩng đầu hỏi Trà:
- Trà làm mấy bài toán chưa?
- Rồi.
Đông Nghi giả vờ thở ra, tiếc hụt:
- Rứa mà mình nói sang ghé vô Trà làm chung, mình giải không ra.
Trà vẫn nghịch ngợm:
- Thôi bạn ơi, toán với tung chi nữa, số bay mù hết rồi. Thôi ở đây chơi rồi ta cho mượn vở nháp về chép. Hay nhờ anh Vinh giảng hộ, toán một cây đó nghe.
- Nghi thích môn toán không?
- Dạ không thích mà cũng không ghét.
- Con gái mà giỏi toán khô khan lắm. Nghi là người trung bình.
- Dạ.
- Mấy tuần ni không thấy Nghi sang Trà chơi.
- Dạ tại bà ngoại bị đau …
- Rứa há?
- Dạ.
Trà chen vào:
- Còn chuyện chi nữa không? Đố ngày mai trời mưa hay nắng, trên cây có mấy con kiến, dưới đất có mấy con trùn …. Hết chuyện hỏi thăm nhau rồi há?
Trà cười lớn. Đông Nghi cũng thấy tức cười nhưng nàng cố nhịn mãi đến đau bụng. Tuấn của ta chắc không nhà quê như rứa, quả thiệt Vinh quá lù đù. Đông Nghi thấy ngồi mãi cũng không có chuyện chi hơn. Nàng định về rủ Tỷ Muội đi tắm, Đông Nghi nói:
- Thôi để Đông Nghi về, bài chưa làm chưa học chi hết.
- Mai mô có bài chi. Chỉ có hai giờ đầu là giờ toán. Toán tao cho chép, ngồi chơi đã.
Rồi Trà đứng lên:
- Anh Vinh tiếp dùm em, em đi rót nước cho mà uống. Đừng có chọc Nghi giận bỏ về, em bắt đền đó nghe.
Trà nói xong bỏ chạy vào phòng trong, che khuất bởi tấm màn. Đông Nghi không kịp nói một lời nào. Bây giờ, chỉ còn nàng với Vinh ngồi cách nhau một mặt bàn hẹp. Tay chân Đông Nghi thấy quá thừa thải, nàng dấu hai bàn tay vào trong vạt áo dài. Im lặng một chút, Vinh mở lời:
- Hình như hôm ni Đông Nghi không được vui?
- Dạ có chi mô.
- Anh thấy lâu ni Đông Nghi có vẻ muốn tránh anh, phải không?
Vinh đã đổi cách xưng hô khi vắng mặt Trà. Đông Nghi công nhận là nàng có lẩn trốn Vinh thiệt. Nghi tránh ra đóng cổng, tránh đi học về một mình và ít qua nhà Trà nữa, mặc dù nàng biết Vinh luôn chờ nàng ở nhà Trà. Đông Nghi tìm câu trả lời:
- Dạ mô có.
- Đông Nghi nghĩ răng về chuyện đó?
- Dạ Nghi có nghĩ chi mô. Nghi không biết nữa.
- Nghi làm anh không yên tâm. Hay Nghi có yêu ai rồi không yêu anh?
Đông Nghi chối biến:
- Dạ không có mô, chưa có mô.
Tuấn ơi, chắc anh giận em lắm. Em xin lỗi Tuấn nghe. Lòng người ta phức tạp nữa đó. Nhưng anh hiểu em hơn ai hết phải không? Đông Nghi thầm nhủ những lời che đậy cho lời nói không phải vừa rồi. Vinh đặt cả hai tay lên bàn nhìn chăm chăm vào mặt Nghi:
- Nghi.
- Dạ.
Nghi vừa bỏ một tay ra khỏi vạt áo đặt trên mặt bàn đã vội rút tay dấu dươi bàn. Bàn tay Vinh như đang muốn vươn tới. Đông Nghi ngồi thẳng lưng lại, liếc nhìn vào trong. Sao Trà đi rót nước lâu thế? Chắc con nhỏ muốn phá Đông Nghi đây. Được rồi, cho con nhỏ biết tay. Đông Nghi cố lấy dáng điệu tự nhiên trước:
- Mấy bài toán Trà nhờ chắc anh đã giải xong, nếu chưa, anh giảng cho Nghi nghe với.
Hình như đề nghị của Nghi không phải lúc làm Vinh nhăn mặt. Vừa lúc đó, Trà lò đầu ra:
- Đợi nước sôi đã nghe, đang nấu.
Đông Nghi giận Trà mà cũng phải phì cười. Vinh lắc đầu:
- Chắc trong lớp nó nghịch lắm.
Trà hình như chưa đi xuống bếp, nó nghe được câu hỏi của Vinh lại ló đầu ra:
- Không nghịch lắm, chỉ vừa đủ dành tặng anh Vinh thân mến thôi.
Biết Trà lại sắp giở trò gì để mua vui, Đông Nghi chặn trước:
- Không có nước uống là Nghi về đó nghe.
- A, anh chị ngồi tâm tình bắt tui hầu trà, cũng được, làm bà mối mệt rứa đó.
Vinh nhìn Đông Nghi mỉm cười, không dấu mắt được vào đâu, Đông Nghi cười lại như một thỏa thuận. Thôi chết rồi, Đông Nghi tái mặt. Thái độ của ta có thể làm Vinh hiểu lầm lắm. Đông Nghi không biết Trà có nhìn thấy nụ cười đồng lõa của nàng và Vinh không, Đông Nghi nói lớn để lấp liếm sự ngượng ngùng:
- Thôi, Trà không ra ngồi nói chuyện là Đông Nghi về a nghe.
Nhưng Đông Nghi không nghe tiếng Trà trả lời nữa. Đông Nghi nhìn ra sân, chiếc xe đạp của Nghi dựng bên trong chiếc xe của Vinh, không hiểu sao Đông Nghi thấy hai chiếc xe dễ thương lạ. Hai chiếc xe dễ thương, nhưng hai người ngồi ở đây thì ít dễ thương quá.
- Hình như bên vườn của Nghi có nhiều hoa lắm hỉ?
- Dạ mệ ngoại trồng đủ thứ.
- Anh thấy có cây ngọc lan.
Đông Nghi nói:
- Không hiểu răng bà ngoại ưa trồng nhiều cây ngọc lan trong nhà, em thấy hoa ngọc lan thường trồng ở chùa hơn. Hoa ngọc lan tinh khiết, ở cảnh chùa thích hợp …
Nghi bỗng giật mình và rủa thầm: Hố mất rồi, tự dưng đi xưng em. Đông Nghi sửa lại:
- Vườn Nghi có cây bại hoại, vì rứa chuối nhà hay chín trước ngày lắm.
- Ừ, ngày còn nhỏ anh vẫn nhìn thấy bà ngoại anh hái hoa bại hoại bỏ trên chuối xanh mà cúng, sáng ngày, chuối chín đều, thơm phức, ngon lắm.
- Dạ.
- Ngày còn nhỏ, anh thích nhìn tụi con gái chơi buôn bán, cứ lấy vỏ bưởi cắt nhỏ, hái bông ngũ sắc bỏ vào mấy cái vỏ nghêu, con gái chơi tức cười rứa đó.
- Hồi nhỏ Nghi cũng thích chơi rứa.
- Có đánh thẻ không?
- Có.
- Có đánh bi không?
- Đánh bi thì mấy đứa con trai hắn phá. Tụi con trai ưa phá lắm. Chơi cò cò, tụi nó lấy chân chà đường chỉ, lượm mạng đem đôi vô bụi. Con trai ác dễ sợ.
- Con trai chỉ được ác hồi nhỏ, lớn lên thấy con gái sợ hết hồn. Như anh chừ ngồi trước mặt Nghi cho ăn bánh anh cũng không dám.
Anh chàng hôm nay tiến bộ quá rồi. Ai nói con trai Huế lù đù? Đông Nghi thấy bối rối, nàng cứ đưa tay vén tóc cho ra đằng sau lưng, rồi lại lôi mớ tóc thả đằng trước vai. Vinh ngồi nhìn dáng điệu lúng túng của Đông Nghi với vẻ vui thích, khám phá.
- Anh không có em gái cũng thiệt, có một cô em gái chắc vui lắm.
- Trà đó chi anh.
- Trà mô phải em ruột. Mà nó nghịch như con trai, dạo trước trong nhà nói bà mụ bắt lộn nó thành con gái, cho nó con trai mới đúng.
- Thôi cho Nghi làm em gái anh hỉ?
Vinh cười hiền lành:
- Không được mô …
- Tại răng rứa?
- Tại ….
Vinh đỏ mặt. Đông Nghi hỏi xong câu đó cũng cảm thấy mình táo bạo quá. Nàng nghĩ tới Tuấn sau câu nói với Vinh và thấy hối hận. Nhưng tại em ở đây buồn quá, cô đơn quá. Trưa nay em đi tìm mẹ, tìm mẹ để mong được mẹ thương, như anh nói tìm mẹ để khóc với mẹ, để được mẹ ôm, mẹ hun. Rứa mà em không có can đảm tìm mẹ đó. Đông Nghi tự nói thầm như để phân trần sự có mặt hôm nay của mình ở nhà Trà. Vinh hình như cũng sốt ruột, chàng gọi lớn:
- Trà ơi, Trà.
Trà vén bức màn, bưng khay nước đi ra, cười lỏn lẻn:
- Kêu chi rứa?
- Để người ta ngồi một mình hoài.
- Hai mình đó chớ.
Trà đặt khay nước xuống bàn, vỗ vai Đông Nghi:
- Nói chuyện nhiều chưa?
- Người ta muốn về bắt chết đây nì. Nghi phải ra cửa hàng với mạ.
- Uống nước đi đã rồi về. Anh Vinh đưa về hỉ?
Đông Nghi dẩy nẩy:
- Thôi, không được mô, dị lắm.
Vinh đề nghị:
- Tui đưa về, nhưng đi xa thôi.
- Tùy anh, tui không biết.
Trà bưng ly nước đưa tận tay Nghi:
- Thì uống đi đã rồi về. Còn nắng chang chang mà đòi về, dị thiệt. Mấy giờ rồi anh Vinh?
- Hơn ba giờ rồi, ba giờ hai mươi lăm.
Trà nhìn đồng hồ treo tường:
- Đồng hồ bốn giờ kém mười rồi. Đồng hồ anh Vinh giữ khách đó.
Vinh hỏi:
- Nghi ra cửa hàng hya về nhà?
Nghĩ tới mẹ, Nghi buồn bả hẳn. Nhưng nàng không muốn làm phiền Vinh.
- Chắc Nghi ra cửa hàng. Đây ra đó có chút, anh đừng đưa Nghi làm chi cho mệt.
- Thôi được, tui cũng đi ra phố mua mấy cuốn sách.
Đông Nghi uống xong chiếc nước, đứng dậy:
- Trà ơi, mình về nghe. Mai đi học hỉ?
Trà cầm tập vở đưa cho Nghi:
- Mấy bài toán giải rồi, về coi lại không mai đi học, bà thầy truy dữ lắm đó.
Nghi cầm tập sách đi ra sân. Vinh đã nhanh nhẹn dắt lấy xe chàng dựng vào hàng hiên và dẫn xe ra cho Đông Nghi. Đông Nghi chào Trà lần nữa rồi đạp xe ra đường trước. Vinh lẽo đẽo đi sau. Tới cửa Thượng Tứ, thấy vắng, Vinh đạp xe gần lại:
- Nghi đi xe còn dở lắm nghe.
- Nghi ít đi xe lắm. Mạ không cho, xe ni của Tỷ Muội.
- Em có cô bạn tên Cam Đường?
- dạ, có răng không anh?
- Không, anh hỏi rứa thôi.
Đông Nghi buông một tay giữ lấy quai nón, một ngọn gió vừa thổi tới chiếc nón của Nghi suýt lật đằng sau. Đông Nghi đạp xe nhanh hơn và Vinh lại thụt lùi phía sau. Qua tới cửa hàng, Đông Nghi thấy cửa hàng đóng cửa. Nàng nhảy xuống dựng xe, đập tay gọi cửa, con Tý ghé mắt qua cửa sắt ra dấu không có bà. Đông Nghi hỏi:
- Biết mạ đi mô không?
- Đi với ông Bồ Đào khi trưa lận.
- Khi mấy giờ?
- Khi hai giờ.
- Có nói khi mô về không?
- Bà nói đóng cửa nghỉ luôn, chiều ni nghỉ cả chiều. Bà nói tối đóng cửa cẩn thận mà ngủ.
- Bữa trước bà có ở lại?
- Dạ?
- Bữa trước bà ngủ lại bên ni có biết không?
- Khi mô?
- Bữa trước đó.
Tý ngẩn ngơ một lúc rồi gật đầu. Có thì phải, có mấy đêm tui xin bà về mà.
Đông Nghi thất vọng, nàng biểu Tý đóng cửa lại rồi ra lấy xe đạp đi. Đông Nghi định trở về nhà, nhưng xe Vinh đã tiến đến bên cạnh:
- Mạ đi vắng rồi hỉ?
- Dạ.
- Ừ, chiều chủ nhật phải nghỉ chớ, bán cả tuần cũng mệt rồi.
Đâu có phải vì lý do đó. Mạ đi với ông Bồ Đào kia mà. Đông Nghi mím môi lại, gió hất ngược tạt vào khuôn mặt nàng càng làm cho sự nóng nực hừng hực lên sau đó.
Mạ đi mô? Tìm một căn nhà nào vắng vẻ hay lên núi Ngự để già nhân ngải, non vợ chồng. Dám lắm, đã một lần như thế rồi. Hèn chi mạ chả bảo mình sang. Mình sang để ngồi trông cửa hàng cho mạ đi với trai? Ông Bồ Đào mà là trai? Không, hắn là con quỷ sứ quyến rũ đàn bà tiết hạnh. Nhưng mạ tiết hạnh thì làm gì hắn quyến rũ được? Trời ơi, Huế bằng cái lỗ mũi, chưa chi mạ nó đã làm nó tan hoang hết rồi. Chuyện sẽ đổ bể tùm lum, rồi ai cũng biết. Bọn con trai sẽ nhìn nàng mà thì thầm: Con nớ có bà mẹ ác liệt lắm.
Đông Nghi nhớ lại câu chuyện của một cô bạn học cùng lớp. Cô bạn mồ côi cha, ở với mẹ, rồi tự nhiên mẹ nó có bầu. Cả lớp không ai làm thân với nó. Nó đi học không dám cất mặt nhìn ai, rồi vì xấu hổ quá, con nhỏ bỏ nhà đi mất. Bà mẹ nó ở lại một thời gian, không chịu nổi miệng tiếng và sự hất hủi của bà con, cũng phải bỏ xứ mà đi. Bỏ xứ mà đi cũng không yên nữa. Lâu lâu Nghi nghe tụi bạn nói: Mi biết má con Thuận chừ làm chi không? Nghi chưa kịp hỏi, chúng đã nói: Làm gái giang hồ. Nhiều khi Đông Nghi thấy chuyện vô lý, hỏi tụi bạn làm sao biết được tin đó, chúng nó cũng bảo nghe người ta nói lại. Đó, cái miệng người ta sắc bén như rứa đó. Lời nói giết người không cần gươm dao mà. Rồi đây mạ cũng rứa, đố chạy đi mô cho khỏi.
- Đông Nghi nghĩ chi mà buồn rứa?
Mắt Đông Nghi đã mọng lệ:
- Không, Nghi bị bụi vô mắt.
- Chừ Nghi đi mô?
- Dạ đi về.
- Còn sớm mà, tụi mình lên Trà Am chơi đi.
- Xa quá.
- Lên núi Ngự ăn bánh bèo. Mình đi ngã An Cựu, gần lắm. Nghi đi hí?
Lên núi Ngự. Mắt Nghi sáng lên. Phải, lên núi Ngự, biết đâu mẹ và ông Bồ Đào đang ngồi đó. Mẹ đã từng ngồi, đã từng có người nhìn thấy. Tỷ Muội ơi, rứa mà tao giận mi, tao chưởi mi. Mi đừng giận tao tội nghiệp. Tao chừ như con điên rồi. Rồi mi cũng khinh tao, không ai còn chịu tao được nữa. Tao làm nổ thành phố cho mà coi. Phải có một tiếng nổ, dù tiếng nổ của một cây pháo, Đông Nghi cúi đầu:
- Nghi sợ lắm, tụi bạn biết nó cười.
- Cười chi mà cười. Bộ Nghi tưởng chuyện đề nghị của anh không đứng đắn hay răng?
Đứng đắn hay răng tôi cần gì phải không anh Tuấn? Em phải sống mạnh bạo, phải gạt bỏ mọi mặc cảm. Mình sống cho mình nhiều nhất, có sống cho mình mới cho mọi người. Trong một lá thư nào, Tuấn viết thế. Tôi cũng cần sống mạnh bạo. Xấp vải ông Bồ Đào cho ta còn để trong rương, sẽ lấy ra đi may chiếc áo dài, eo sát hơn chút nữa. Đông Nghi đạp xe chậm lại:
- Đi cũng được, nhưng anh đừng đi gần Nghi quá, Nghi sợ người ta mét mạ lắm.
Vinh cười, lần này chàng đạp xe lên trước:
- Được rồi, ráng mà đạp theo anh nghe.
Nghi vừa đạp xe theo Vinh, vừa có ý nghĩ ngộ nghĩnh như mình đang dự một cuộc đua xe đạp. Nhưng tại sao ta lại cứ lẻo đẻo đi theo xe một thằng con trai. Đông Nghi muốn bật cười thành tiếng.
Chỉ một lát sau, Vinh đạp xe chậm lại rồi Đông Nghi qua mặt. Xe lên khỏi đường rầy, sắp tới núi Tam Thái, Vinh đi chậm lại chờ. Con đường này hoàn toàn vắng vẻ rồi. Nơi đây, Đông Nghi đã có lần mơ được cùng người yêu ngồi dưới chân núi, bứt những cọng bông trang hay cây tràm, cây chổi mà nói chuyện tâm tình. Dạo nghĩ như thế, Đông Nghi vẫn chưa chọn được ai là người yêu mình hết.
Bây giờ nàng đang đạp xe đạp đi song song với Vinh trên con đường vòng quanh chân núi này. Cây tràm, cây chổi và bụi cây vẫn xanh um trên sườn núi. Những bông trang đỏ mọc rải rác, loại cây này nở hoa quanh năm.
Đông Nghi nhớ lại những lần đi chơi núi với bạn, cả bọn leo lên tận đỉnh núi Ngự Bình, nhìn xuống thành phố như trong bản đồ và con sông Hương như cái lạch nhỏ chảy vòng vo, xanh mướt. Lát nữa mình cũng sẽ rủ Vinh leo lên đỉnh núi, nhìn xuống thành phố và một nơi nào đó, khuất giữa những chòm cây xanh um là ngôi nhà của nàng. Nàng sẽ đứng nhìn lại nơi mình vừa ra khỏi đó và chắc sẽ bồi hồi, sẽ ngẩn ngơ không hiểu tại sao nơi chút đất đai nhỏ bé đó lại là nơi xảy ra bao nhiêu thảm kịch.
- Nghi đã đi đường ni lần nào chưa?
- Đi rồi. Mùa hè Nghi đi núi với tụi bạn. Đôi khi lên tới dòng Thiên An lận.
- Có đi Lăng không?
- Có, đi gần hết các Lăng rồi.
- Đố Nghi Lăng Tự Đức có chi?
- Có cây sâu, có xoài. Đặc biệt nhứt hạng là cái mạch nước trong đá, tụi Nghi cứ lấy lá bẻ lại như cái loa rồi hứng nước uống.
- Như cái loa ba nước chảy hết.
- Ừ hí.
Đông Nghi phì cười. Nàng nói lại:
- Hứng nước trong lá chuối hay lá xoài non, uống mát mà ngọt lắm.
- Đố Nghi Lăng Minh Mạng có chi?
- Lăng Minh Mạng có hồ sen, có nhiều xoài và nhãn.
Rồi Đông Nghi liếng thoắng:
- Nghi thích đi Lăng Khải Định, Lăng không đẹp nhưng mấy ngọn đồi thì chui ôi là sim với móc. Anh Vinh ưa ăn móc không?
- Anh đâu phải con gái.
Nghi cười kiêu ngạo:
- Con trai thì hơn chi con gái? Nghi ghét ai làm dốc lắm.
Vinh làm hòa:
- Hôm ni mới nói được nhiều chuyện với Nghi.
Nghi quay mặt nhìn vào sườn núi. Một vài tà áo dài phất phơ trên sườn núi chi chít những ngôi mộ cũ. Đi được một đoạn, Vinh chỉ vào ngôi nhà nằm bên đường, có giàn su trước sân:
- Nghi có thích ở vắng vẻ như ri không?
- Nghi sợ ma lắm.
- Con gái cô mô cũng sợ ma hết.
Mấy cái quán bánh bèo đã hiện ra, nhưng quán nào cũng đông hết. Đông Nghi tìm kiếm mấy chiếc xe hơi đang đậu trước quán, có cái nào của ông Bồ Đào không, nhưng nàng không trông thấy. Vinh đề nghị:
- Mình lên chút nữa tìm quán mô vắng vẻ chút.
Đông Nghi che thấp vành nón xuống và đạp xe nhanh hơn, nàng sợ người quen trông thấy. Khi vào quán ngồi rồi, Đông Nghi mới thấy mình đã làm một việc hết sức rồ dại. Lỡ có đứa bạn nào trông thấy, ngày mai đồn, rồi cả trường sẽ biết, mạ sẽ biết. Còn cây roi của mạ nữa, mỗi lần quất vào da như đau thấu thịt xương, đứt dây thần kinh, văng tràn nước mắt. Thấy Đông Nghi thay đổi nét mặt, Vinh hiểu ra, an ủi bạn:
- Nghi đừng có sợ, quán ni vắng mà.
- Giờ ni còn sớm, lát nữa đông lắm.
- Ăn bánh bèo xong mình leo núi chơi.
Đông nghi liếc nhìn quanh, quán không đông mấy. Vinh và Đông Nghi ngồi tuốt bên trong, được treo bớt nhờ một cái màn đã cũ treo ngăn đôi gian nhà trên, màu đã ngả vàng, dính đầy bụi và bồ hóng. Phía ngoài là cái bàn dài. Vinh gọi bánh bèo rồi hỏi Đông Nghi uống gì. Đông Nghi nói uống nước cam chai. Còn Vinh muốn tỏ ra mình là người lớn, sành điệu, chàng gọi một chai bia lớn với cái ly và cục nước đá thật bự.
- Cô cậu ăn bánh bèo có thịt heo không?
Vinh nhìn Đông Nghi mặt tươi tỉnh:
- Nghi có ăn không?
Đông Nghi thấy ngại ngùng quá, nàng không quen ngồi ăn với người lạ bao giờ. Ở nhà cũng vậy, dạo trước mạ hay có khách, Đông Nghi cứ chờ ăn mâm sau, đôi khi thằng Rọm dọn cho trong phòng, đôi khi ngồi ăn dưới bếp với thằng Rọm. Nghe Vinh hỏi, Nghi lúng túng:
- Răng cũng được anh.
Bà chủ hàng vừa là chủ nhà bưng lên một lô chén bánh bèo nhỏ xíu. Người Huế vốn tỉ mỉ, ăn uống cũng lích ca, lích kích lắm. Bà ngoại Nghi thường kể ngày xưa các mệ ăn uống thiệt thanh lịch, mỗi món ăn đựng một ít trong những chiếc đĩa nhỏ xíu và mỗi bữa ăn thường có nhiều món. Lúc nào cũng có chén nước mắm gạn trong nước ruốt, bỏ cơm vào là nổi lều bều, ăn vào nhức cả răng, có mấy trái ớt xanh hay chùm ớt chỉ thiên trái li ti mà cay xé lưỡi. Chén bánh bèo cũng tượng trưng cho tính nết trên. Mỗi chén bánh cầm lọt hai ngón tay, lấy cái chèo bằng tre nậy ra bỏ vào miệng, chưa nuốt đã trôi mất tiêu vào cổ, chỉ để lại nơi lưỡi một chút bột chín nhuyễn, một chút béo, một chút cay, một chút hành thơm thơm và chút ngọt của nước mắm nấu với đường được gạn ra để lắng trong trong cái thẩu lớn.
Tuy mẩu bánh có chút xíu mà hai người ăn trước mặt nhau hết sức dè dặt. Đông Nghi chỉ ăn hết chừng năm chén. Vinh ăn hơn nàng ba bốn chén chi đó. Trong khi ăn, cả hai như tránh nói chuyện với nhau. Nghi cho rằng ai bắt gặp miệng mình trong khi nhai thật là xấu hổ. Vinh cũng thế, mỗi khi hỏi Đông Nghi một câu, chàng đợi cho miếng bánh tan hết trong cổ rồi mới hỏi.
Khi ăn xong ra khỏi quán thì mặt trời đã ngã đằng sau núi. Vinh gởi bà chủ quán hai chiếc xe đạp rồi cả hai đi bộ lên núi. Không gặp mạ ở đây, Đông Nghi ngẩn ngơ và cảm thấy cuộc đi chơi mất hết hứng thú. Nhưng giá gặp mạ thì chắc Đông Nghi cũng không đủ bình tĩnh ngồi được trước mặt mạ rồi. Đông Nghi cố nhớ lại lời nói của Tỷ Muội để đoán xem mạ đã ngồi ở quán nào, nhưng nàng không đoán nổi.
Đến một khúc dốc, Vinh cầm tay Đông Nghi:
- Đi khéo kẻo bổ em.
Đông Nghi để yên tay nàng trong tay Vinh. Nàng không thấy rung động nhưng có một chút xao xuyến nhẹ. Qua khỏi khúc đó, Vinh thả bàn tay Nghi ra, chàng nhảy tới trước, đưa tay giữ mấy nhành gai chắn đường cho Nghi đi qua. Lên tới đỉnh núi, chọn một chỗ ngồi nhìn xuống sườn núi và thành phố rồi cả hai không biết nói chuyện gì với nhau. Đông Nghi vừa nhìn xuống thành phố vừa bứt nát bông hoa trang mà nàng vừa rứt được ở một bụi cây đằng sau lưng. Còn Vinh thì ngồi hết nhìn trời đến nhìn đất. Trên đỉnh núi vắng tanh, mấy cặp khác chỉ đến lưng chừng núi hoặc đưa nhau đi tìm những quả sim chín.
Tự nhiên Đông Nghi đâm ra hồi hộp, mặc dù Nghi không cảm thấy yêu Vinh, nhưng lúc này một mình với người con trai này trên đỉnh núi, Đông Nghi đâm ra hoảng hốt. Không hiểu ma lực nào đã xúi dục nàng theo Vinh lên tới đây. Nhất định không hoàn toàn vì chuyện mẹ. Có cái gì xúi dục Nghi đây mà. Đông Nghi nhìn về phía những rặng cây xanh để đoán vị trí ngôi nhà của mình. Đông Nghi nhớ tới bà ngoại, bây giờ chắc bà đang một mình, đang mong ngóng Đông Nghi. Cái điệu này chắc mẹ nàng cũng chưa về.
Đông Nghi cảm thấy hối hận và thương bà ngoại dào dạt.
- Nghi ơi.
Đông Nghi không quay lại, nàng có cảm tưởng như bàn tay Vinh vừa chạm hờ lên mái tóc nàng:
- Dạ.
- Chiều đẹp quá há Nghi.
Chán muốn chết, ai mà không biết buổi chiều đẹp. Chỉ có buổi chiều đẹp trời như thế này, Nghi mới dám đi lên núi với một người con trai như Vinh, chứ trời mưa như trút, với Vinh chưa có lý do gì khiến nàng liều lĩnh đi dầm mưa như thế. Bộ không còn chi để nói nữa hết sao? Tôi biết buổi chiều đẹp rồi. Đông Nghi nặt một hòn đá ném mạnh vào một bụi cây đằng trước mặt:
- Ờ, chiều đẹp.
Anh Tuấn ơi, lúc này Nghi chỉ muốn mình bay bổng xuống chân núi, hay có đôi cánh để trôi nổi trên những đám mây giăng làng xóm ở trên trời kia. Trên trời kia, chiều nay mây nổi lên làng xóm, em nghĩ ra đó là những ngôi nhà khuất sau những bóng cây. Khung cảnh tưởng tượng ra như một bức tranh vẽ. Ồ, đó là ngôi nhà của chúng ta, ngôi nhà không xây, ngôi nhà không bao giờ có trong thực tế. Em mơ mộng thật là lãng mạn. Con gái Huế đa sầu, đa cảm mà cũng đa tình nữa. Anh chỉ nhắc tới đa sầu, đa cảm mà thôi. Còn đa tình nữa, anh chưa nhìn bộ mặt thật, anh chưa lật lòng, lật phổi, lật tim gan của em lên mà xem. Vậy mà cù lần vậy đó anh Tuấn. Anh chàng Vinh ngồi kia, hai tay đã run rồi, cứ nhìn cái mặt cố làm vẻ trầm tĩnh cũng đủ cho em ghét.
Không, rõ ràng mình không ghét Vinh đấy chứ. Vậy mà mình đã tìm lời, đã đặt điều cầu cứu. Kể ra lúc này ngồi với Vinh ở đây, mình cũng thấy lòng thanh thản nhiều. Đông Nghi muốn quên hết, cho tôi sống một giờ phút này. Vinh như choáng váng trước vẻ nhìn đặc biệt của Đông Nghi. Chàng cúi đầu ngẫm nghĩ, rồi như sự vắng vẻ của đỉnh núi cao làm Vinh lấy lại bình tĩnh. Bàn tay Vinh đã nắm chặt tay Đông Nghi lúc nào:
- Em.
- Anh.
Sự giả tạo hay có một phần rung động thật đó. Đông Nghi ngẩn ngơ mất vài giây khi tiếng kêu thoát ra khỏi cổ họng. Cái gì vừa xẩy ra vậy? Sau phút bàng hoàng trôi qua quá nhanh, nhanh đến nổi mình không nhận thấy, mình đang nghi ngờ. Khuôn mặt ai vừa tượng hình ở chân trời kia? Khuôn mặt ai mà Nghi không thể gọi ra bằng tên được. Anh. Tôi vừa gọi ai đó, tên người ở trước mặt mình hay người ở nơi xa xôi khác? Tại sao tiếng nói đó còn vọng lại bên tai Nghi như một điệp khúc. Mặt Nghi bỗng nóng bừng, bàn tay Nghi run rẩy trong bàn tay đầy truyền cảm của Vinh. Tiếng gọi này có thể cũng đã lọt ra từ miệng mẹ và còn lẩn quất đâu đây, còn vang vọng trong hơi núi. Một cơn gió thổi tới, hơi hướm Vinh tạt đầy mặt mũi nàng. Đông Nghi thấy một cảm giác lạ lùng làm da tay, da chân nàng nổi gai ốc. Hơi hướm đó chợt đọng lại và ấm một khoảng ngực nơi trái tim đang đập dồn dập ở bên trong … Những cảm giác mới mẻ đó làm Đông Nghi sợ hải, nàng đứng bật dậy:
- Mình đi xuống thôi anh, ở đây vắng vẻ quá.
Giọng Vinh lạc hẳn đi, yếu đuối:
- Không, Nghi ngồi xuống đây với anh.
Bàn tay Vinh đã cầm chặt chéo áo của Nghi. Vạt áo căng dài, Đông nghi hơi ngã người ra đằng sau, vạt áo che gần hết khuôn mặt của Vinh. Đông Nghi chỉ nhìn thấy đôi mắt của Vinh, đôi mắt như thu hết bóng tối từ chân núi vừa dồn tới. Chưa bao giờ Đông Nghi bắt gặp một đôi mắt kỳ lạ như thế, đôi mắt ươn ướt, nửa long lanh, nửa tối sầm kia như trì kéo nàng tới gần, ngồi xuống.
- Ngồi xuống đây với anh, Đông Nghi.
Đôi mắt vẫn nhìn Nghi, vẻ say mê mù mịt hết khuôn mặt. Phải có những giờ phút như thế này để nổ tung ra chứ. Đông Nghi ơi, chỉ có một buổi chiều như thế, chỉ có một lần cảm xúc như thế. Đông Nghi không suy nghĩ gì thêm nữa, nàng ngồi xuống bên cạnh Vinh, cánh tay chàng đã choàng qua vai nàng:
- Nghi ơi, em yêu anh đó chớ?
Yêu Vinh không? Tại sao mình lại vừa giật mình? Có tiếng nói nào vừa thoát ra từ cơn gió, lọt vào tai mình? Không, không phải. Lại sai nữa rồi, có đấy chứ. Cánh tay Vinh vẫn đặt hờ trên vai Đông Nghi. Như thế này là đã quá lắm. Dù nghĩ thế, Đông Nghi vẫn để yên mà không tìm cách gỡ cánh tay người con trai ra. Lặng đi một lúc, tiếng Vinh nhắc lại:
- Đông Nghi, em có yêu anh không?
- Dạ.
Khi nào bối rối quá, Đông Nghi dùng tiếng dạ. Những đứa con gái khác cũng thế. Mỹ Chánh có lần cười khúc khích: Ưa hay không ưa cứ dạ tưới đi, dạ là có, dạ là không. Mặc cho họ hiểu răng thì hiểu.
- Cho anh cầm bàn tay Nghi chút nghe.
Vinh đưa bàn tay mặt ra, cánh tay trái vẫn choàng trên vai nàng. Tự nhiên Đông Nghi cúi đầu:
- Anh làm em dị quá!
- Dị chi mà dị. Tụi mình lớn rồi.
- Em sợ.
- Sợ mạ biết há. Anh cũng thấy mạ khó quá. Nhiều lần anh muốn vô nhà chơi mà anh sợ mạ em.
- Thôi bỏ chuyện đó đi anh.
- Ừ. Mà đưa bàn tay anh cầm chơi, nói lơ hả?
Đông Nghi nghĩ tới Tuấn, lòng nàng chợt lạnh đi. Mặt trời đã khuất hẳn bên kia dãy núi, từng đàn chim bay về tổ. Đông Nghi sực nhớ nàng cũng phải về nhà. Nhưng Vinh thì còn như quá say sưa với hương vị tình yêu, chàng đứng dậy hái một nắm bông trang, đưa tận tay Nghi:
- Anh tặng em, hoa này mộc mạc nhứt, như tình yêu tụi mình rứa.
Như tình yêu tụi mình? Có phải tôi đang yêu Vinh đây không? Tôi có cảm tình với Vinh, chắc chắn thế. Ở đây buồn quá rồi, nếu không phải Vinh, là một người nào khác chắc Đông Nghi không lựa chọn nổi. Đông Nghi cố tươi cười cầm nắm bông trang chung với những cọng lá tràm, lá chổi. Bất chợt Đông Nghi cảm thấy sợ hải vì sự liều lĩnh của mình. Thế nào Trà nó cũng biết, lỡ ra có người nào bắt gặp mình đi chơi núi với Vinh nữa thì sao? Nhưng những chuyện đó cũng chưa tai hại bằng chuyện Vinh đang nghĩ là Nghi đã yêu Vinh ghê gớm lắm. Mà không ghê răng được khi mình dám nhận lời đi chơi núi với Vinh, nhận lời leo lên đỉnh núi chỉ có hai đứa vắng vẻ. Mặt Đông Nghi bỗng méo như sắp khóc:
- Anh Vinh …
- Chi rứa em?
Mắt Vinh vừa bắt gặp khuôn mặt của Đông Nghi, niềm vui đang rực rỡ trên khuôn mặt bỗng bay mất theo ánh nắng:
- Kìa Nghi, tại răng rứa?
Đông Nghi nuốt nước mắt, nàng dấu quanh:
- Thôi về anh, túi rồi, Nghi sợ lắm.
Giọng Vinh chợt bàng hoàng:
- Hình như Nghi sợ vụ đi chơi núi ni lắm hỉ?
- Dạ.
- Dạ là sợ?
- Dạ.
Vinh hỏi dồn dập:
- Như rứa là em không yêu anh?
- Dạ …
- Dạ là không?
- Dạ không phải …
Vinh đưa hai tay lên trời:
- Nghi làm anh điên cái đầu rồi. Nghi làm anh thiệt không biết trời trăng chi nữa hết.
Đông Nghi không chịu đựng được nữa, nàng bật khóc. Chiếc khăn tay bằng vải phin nõn quấn chặt trong mấy ngón tay Vinh. Vinh nhìn vào mặt người yêu, ánh mắt như muốn bốc lửa. Nhưng chừng mấy giây sau, khi giọt nước mắt của Đông Nghi rơi xuống đất, mắt Vinh dịu hẳn lại và chàng sững sờ:
- Anh xin lỗi, anh đã làm Đông Nghi buồn.
Rồi rút mùi xoa lau nước mắt cho Đông Nghi, giọng Vinh buồn nản:
- Thôi, để anh đưa về.
Nghi còn dùng dằng:
- Anh Vinh. Anh đừng giận Nghi.
Hai người di xuống chân núi. Khi đã ra khỏi chân núi gồ ghề, Vinh hỏi nhỏ bên tai bạn:
- Tại sao em khóc?
Đông Nghi quay mặt nhìn ra đường:
- Tại Nghi sợ tụi bạn biết, tụi bạn cười.
Nghe Nghi nói câu đó, bao nhiêu thắc mắc của Vinh tan biến hết. Đông Nghi cũng thở phào nhẹ nhõm. Như rứa là tránh hết mọi hiểu lầm về phía Vinh và chàng cũng không thể giận nàng, cũng không thể hiểu thêm gì về nàng nữa hết. Quán bánh bèo còn thật đông khách. Đông Nghi đứng đợi ở ngoài xa. Vinh vào dắt lần hai chiếc xe đạp. Đông Nghi thấy Vinh chìu mình cũng cảm động:
- Lần sau chắc anh không dám đi chơi với Nghi nữa.
- Sợ Nghi chê anh, còn anh thì …
Vinh nhìn Nghi chăm chăm. Nghi tránh đôi mắt say đắm của Vinh, nàng leo lên ngồi trên yên xe, chống chân muốn đạp:
- Thôi về anh, trời túi rồi.
Vinh nhìn đồng hồ:
- Hơn sáu giờ, chừ mình về tới là bảy giờ. Hay mình vô uống nước đã.
- Không được, Nghi mượn xe của Tỷ Muội, chiều ni hắn đi tắm bến.
Vinh cười:
- Tắm chi nữa, chừ tối rồi. Chắc Nghi hay đi tắm với Tỷ Muội rồi lội lên Đò Cồn, bẻ bắp về nướng hả?
Nghi vừa đạp xe, vừa hỏi:
- Răng anh biết?
- Nghi làm chi mà anh không biết.
Nghi mắc cỡ:
- Anh dị quá à.
- Anh còn biết em có cô bạn thân tên Cam Đường nữa.
- Anh nhắc khi ở nhà Trà rồi.
- Cô nớ hư lắm, răng mà em thân?
Đông Nghi quay mặt nhìn phía chân núi, những cây cối xanh tươi, những gò mồ mả cao thấp. Huế rứa đó, căn bệnh cố hữu của Huế, một cố tật của Huế, Huế của em rứa đó anh Tuấn. Chuyện trong chưa rõ, ngoài ngõ đã hay. Cam đường chỉ là một nạn nhân của bệnh cố chấp ở Huế. Cũng không phải vì bệnh cố chấp nữa. Cam Đường là nạn nhân của bệnh đồn đại. Họ khơi từ chuyện người này tới người khác và vô phúc khi những con mắt rình rập nhìn tới. Đâu phải chỉ mới Cam Đường là nạn nhân, những lời nói sắc như gươm dao, ác độc như lời phù thủy đã chém ngã bao nhiêu người rồi. Tự nhiên Đông Nghi thấy tầm thường. Buổi trưa ở nhà Trà, Vinh nhắc một lần, Nghi không để ý, nàng cho rằng Vinh có quen biết Cam Đường. Đến giờ thì chuyện đã rõ. Vinh yêu Nghi nhưng chàng không an tâm vì Nghi chơi thân với Cam Đường. Thành phố này không dung dưỡng những người hiền lành, không dung dưỡng cả những người dám chọn lựa đời sống khác sự sắp xếp chung. Những người nằm dưới mồ mả kia cũng vậy, họ đẻ ra con cháu và đẻ cả ra một bệnh di truyền. Đông Nghi thở dài nhẹ nhẹ.
- Răng Nghi không trả lời anh?
- Trả lời chi?
- Trả lời câu anh vừa mói đó.
A, anh chàng đã coi là có quyền hạn với mình rồi đây. Anh ta muốn yêu anh, muốn chiếm hữu, muốn cai trị, cái dân vua chú mà. Anh đúng tác phong con cháu của mấy mệ. Nghi hỏi lại:
- Chuyện Cam Đường?
- Ừ.
- Hắn hư thân mất nết?
- Ừ.
- Em lại thân với hắn chắc vì em giống hắn.
Đông Nghi biết Vinh đang trợn to mắt và chắc đang nhìn nàng như nhìn một con khủng long. Chắc Vinh nghĩ rằng không có một cô gái Huế nào lại có một lời đối đáp như rứa. Đông Nghi cũng thấy không thích thú gì với lối nói chuyện trên, nàng quay sang nhìn Vinh mỉm cười, cố hòa nhã:
- Thôi bỏ qua chuyện đó đi anh Vinh.
Vinh lắc đầu:
- Gần em, anh mới thấy em đầy bí mật.
- Không phải đâu mà là đầy sự kỳ cục đó.
Hai người theo con đường dốc khỏi chân núi Tam Thái, khi đến đường rầy xe hỏa, Đông Nghi đạp xe vọt lên trước, Vinh biết ý, đạp lùi phía sau. Đông Nghi cố lấy dáng tự nhiên, tà áo nàng bay phất phớt đằng sau và Đông Nghi biết Vinh đang ngắm nàng, đang thấy nàng đẹp. Buổi đi chơi núi cũng chả có gì hết. Hai người đưa nhau lên núi cao, ngồi nhìn thành phố, những lời nói vu vơ. Một cái nắm tay ngập ngừng và buông thả vội vả. Có vậy thôi sao? Nhưng nếu thành phố thấy hai người đi như thế, họ sẽ nghĩ sao và bao nhiêu chuyện ghê gớm sẽ được dựng lên trong đầu óc họ. Làm thế nào cho vỡ ra, cho hủy diệt hết những thành kiến đó.
Đông Nghi nhớ tới một lá thư của Tuấn viết về những ngôi chùa ở Huế và ao ước tình yêu của hai người sẽ tuyệt diệu hơn trong những yên tĩnh. Anh sẽ về, chắc chắn thế. Và em sẽ đưa anh đi thăm Lăng tẩm, thăm chùa chiền. Chúng ta chẳng cần thề thốt, chẳng cần nói gì với nhau. Anh hoàn toàn yên tâm khi gởi gắm em ở cái thành phố đó. Em bị nhốt trong thành kiến, trong sự giáo dục khắt khe và chỉ có anh xứng đáng để đưa em đi khỏi nơi đó. Nhưng bây giờ anh cám ơn Huế, cám ơn thành kiến của Huế. Không, anh Tuấn ơi, tất cả chỉ là cái vẻ bên ngoài. Em sẽ đưa anh đi thăm Lăng Tự Đức. Ở đó, anh sẽ thấy nào cây vàng, trái ngọc, nào sơn son, thếp vàng, nhưng cây vàng trái ngọc đã mất tích và người ta thế vào những cây giả, những hoành phi, những liễn đối đã bạc màu, những sơn son, thếp vàng đã mục rã. Lá thư sẽ viết cho Tuấn đã tượng hình trong đầu Đông Nghi sau buổi leo núi và trước cái bóng của Vinh đang lẽo đẽo.
Chưa bao giờ Đông Nghi thấy thấm thía buồn nản trong sự yên tĩnh như thế. Buổi chiều đã tới thật hoàn toàn. Những sân cây đầy bóng tối. Những cụ già đứng chắp tay sau lưng, ngó mông lung ra đường. Lũ trẻ con nhìn Vinh và nàng đạp xe đi qua với vẻ tinh nghịch dò xét. Nơi chiếc ga tạm An Cựu, ông xếp ga đứng nhìn lũ trẻ đang đi bên trong đường rầy, cái cờ đỏ cắm nơi một cành cây khế. Ông cũng nhìn theo Vinh và nàng đang đi ngang qua. Thành phố với những đôi mắt xoắn chặt vào nhau làm người ta có cảm tưởng chính chiếc bóng đằng sau lưng mình cũng rình mò mình nữa.
Qua khỏi cầu An Cựu, Nghi chia tay Vinh. Vinh muốn đưa nàng đi thêm một quãng đường nữa nhưng thấy gương mặt Đông Nghi có vẻ không vui, Vinh đành từ giả. Vinh nói với Nghi:
- Tuần tới hẹn gặp ở nhà Trà nữa nghe.
Thấy Đông Nghi làm thinh, Vinh đề nghị:
- Hay mình hẹn nơi khác Nghi hí?
- Hẹn nơi khác làm chi?
Câu nói của Đông Nghi làm Vinh tiu nghỉu, nhưng Vinh cũng cố mỉm cười:
- Mình đi Trà An chơi. Trà An vắng hơn. Hay em thích đi Tây Thiên?
Thấy Đông Nghi vẫn im lặng đạp xe, Vinh cố lẻo đẻo theo một đoạn:
- Hay đi Thiên Mụ chơi em.
Đông Nghi muốn cho Vinh khỏi đi theo thêm nữa, nàng gật đầu đại:
- Được rồi, để em tính lại đã.
- Túi anh tới nghe, nhớ ra đóng cửa cho anh nhìn một cái cho đỡ nhớ hí.
Đông Nghi không trả lời cũng không quay lại. Vinh đã đạp xe quẹo trở lại, Đông Nghi đạp xe dọc bờ sông đi về nhà. Đông Nghi đạp xe thủng thỉnh để về nhà muộn hơn, Nghi muốn về sau mẹ. Bây giờ Đông Nghi bình tỉnh lắm, nàng có đủ can đảm chịu đựng cơn giận dữ của mẹ rồi. Biết đâu khi Nghi về tới sẽ thấy ông Bồ Đào có mặt ở đó nữa.
Đông Nghi ghé nhà Tỷ Muội trả xe đạp. Tỷ Muội thấy bạn về trễ trách bạn:
- Mi hẹn đi tắm mà không về sớm. Ăn cơm chưa?
- Chưa.
- Ở đây ăn cơm với mình. Có mấy chị nữa vui lắm.
- Túi rồi, tao phải về.
Tỷ Muội chợt nhớ ra, lo sợ giúp bạn:
- Mi đi túi rứa về mạ đánh chết. Bữa trước thằng Rọm mét với tao mi bị mạ mi đánh phải không?
Đông Nghi không giận, nàng cười nhạt:
- Ừ, vui lắm mi ơi.
- Thôi mi về đi, mạ mi đánh nữa chừ.
- Đánh tao thì đánh, tao có sợ mô.
Tỷ Muội trợn mắt, nó không thể tưởng tượng được Đông Nghi có thể thay đổi mau như thế. Mà Đông Nghi thay đổi thật rồi, mới một ngày, Đông Nghi thấy mình đã bỏ xa mình ngày hôm trước, hôm qua nhiều quá. Nàng đoán được câu nói của bạn:
- Mi nói dó, mi sợ mạ mi như cọp.
Đông Nghi vỗ vai bạn:
- Tao về, mai đi học hí.
- Mai sáng tao kêu mi đi học sớm. Hai đứa mình xuống đò qua Thừa Phủ chơi, buổi sáng sớm qua đò đẹp ghê, nhìn trời đầy sương, không thấy nước mô hết, đò cứ như chèo trên sương, trôi vào trong sương.
Đông Nghi chế nhạo bạn lãng mạn rồi từ giã bạn đi ra cổng. Từ nhà ra cửa ngõ nhà Tỷ Muội cũng xa ghê, hai bên ngõ trồng mấy cây bạc hà cao vút, lá dài rũ xuống như những lưỡi dao ngọt bén. Tỷ Muội đuổi theo cho bạn một trái ổi mới hái trên cây còn nguyên cuống lá. Đông Nghi đi bộ thủng thẳng về nhà.
Có thể mẹ chưa về giờ này và cũng có thể mẹ đang ngồi giữa sân hay đứng trước hiên đợi nàng. Bà ngoại chắc cũng sốt ruột lắm. Đông Nghi hơi hối hận. Nàng hối hận vì thương bà ngoại nhiều hơn là sợ mẹ. Nhưng giá gặp mẹ thì Đông Nghi sẽ trả lời ra làm sao về vụ bỏ đi chơi trọn cả buổi chiều hôm nay mà không sang trông cửa hàng. Không thể nói là không gặp chị Nại được rồi. Thế nào mẹ cũng hỏi bà trước. Đông Nghi nghĩ quanh co rồi đâm lỳ: Bị đòn là cùng, bị đòn rồi cũng quen. Đông Nghi nghĩ tới những lằn roi, những lời nhiếc móc của mẹ, nàng biết mặt mình đang đanh lại.
Đông Nghi đẩy cánh cổng, cánh cổng không khóa. Chắc mẹ về rồi. Mẹ về, cửa mới không rào bên trong. Đông Nghi khép hờ cửa lại và đi vào nhà, dù đã tự nhủ lòng là phải bình tỉnh, phải lỳ lợm, nhưng gần tới khoảng sân trống ngực Đông Nghi vẫn đập mạnh, nàng không kìm được sự hồi hộp. Nhưng khoảng sân vắng ngắt, không có mẹ ngồi ở đó. Mẹ chưa về. Đông Nghi đẩy cửa vào nhà. Nhà sao tối om thế này, đèn đuốc đâu không thắp? Rọm đâu rồi? Nó chui ở cái xó nào mà không coi nhà cửa, không bật điện. Hay cúp điện?
Cúp điện thì cũng có đèn cầy hay đèn sắp chớ. Đông Nghi đứng giữa nhà, nàng với tay bật công tắc nơi chiếc cột chính gần nhất. Ánh điện đỏ bật, căn phòng nhòa ánh sáng. Nhưng Đông Nghi bỗng thấy lạnh cả xương sống. Căn nhà vắng ngắt và có một vẻ lạnh lùng. Đông Nghi dợm thêm một bước nữa. Sao không có ai hết? Mẹ đâu? Thằng Rọm đâu? Bà ngoại đâu rồi? Đông Nghi vụt chạy tới phòng bà ngoại, cánh cửa đã mở toang từ bao giờ. Ngoại ơi, ngoại nằm như ri, gió làm răng? Đông Nghi chạy tọt vào phòng. Phòng bà ngoại cũng không bật điện. Đông Nghi chỉ choáng mắt có mấy giây rồi nàng thấy hiện rõ lờ mờ những giường chiếu nhờ ánh điện ở ngoài nhà chiếu vào. Nhưng bà ngoại không còn nằm trên giường đó nữa. Một cảm giác kinh hoàng chạy thật nhanh từ các đầu mút tay chân rồi dồn cứng xương sống. Đông Nghi muốn kêu mà không kêu được, nàng há hốc mồm, hai tay đưa lên lưng chừng và cứng nhắc. Bà ơi, bà ơi. Nhiều tiếng kêu vang ra trong đầu óc mà không tài nào thốt ra ở miệng được. Một luồng gió thổi đập vào cánh cửa, tiếng động làm Đông Nghi giật mình và gai ốc mọc khắp tay chân, hai tay Đông Nghi rơi thỏng xuống như có một sự dã dượi nào vừa giật nó xuống.
- Bà ơi, bà ơi.
Đông Nghi đã kêu được rồi. Nhưng tiếng kêu của Đông Nghi chìm ngỉm trong sự im vắng của căn nhà. Bà ngoại đi đâu? Chỉ có một buổi chiều mà chuyện gì đã xảy ra cho bà ngoại, cho mẹ? Sao mẹ cũng chưa về? Bà ngoại đi đâu? Ai đã đưa bà đi?
Qua phút giây sửng sốt, Đông Nghi bỗng bải hoải tay chân vì sợ hải, chiếc giường vắng ngắt và lạnh lẻo như đã từ lâu không có người nằm. Cánh cửa sổ lay lắt theo gió như có bàn tay nào xô đẩy. Ngoài vườn cây lá xào xạc, những bóng lá gần cửa sổ lay lắt như những bóng ma. Đông Nghi kinh hoàng ôm đầu chạy bổ ra khỏi phòng bà ngoại, nàng đứng giữa nhà, dưới bóng ngọn điện, tay đè lên ngực. Đông Nghi không dám đẩy cánh cửa vào phòng mình nữa, nàng tưởng tượng ra đủ mọi chuyện kinh khủng nhất và đầu óc nàng buốt đi vì sợ hải.
Một lúc sau, cố thu hết can đảm, Đông Nghi đi xuống bếp, nàng đứng nơi cửa ngăn nhà lớn với nhà bếp mà réo om sòm:
- Rọm ơi, Rọm.
Cánh cửa đẩy ra bất thình lình, Đông Nghi nhảy lùi lại, ôm ngực suýt nữa rú lên. Một bóng đen từ trong bóng tối đi lần ra, khật khà, khật khưởng, Đông Nghi nhảy hai bước đã lên đến nhà. Nàng giương mắt nhìn về phía bóng đen đang đi tới:
- Nghi đó há Nghi?
Đông Nghi nhận ra thằng Rọm, áo quần nó xốc xếch, tóc tai rũ rượi như chui từ một gầm giường ra. Đông Nghi thở phào, có thằng Rọm, nàng không còn sợ hải ma quỷ nữa. Thằng Rọm trông ghê gớm hơn ma quỷ, chắc ma quỷ cũng còn sợ nó. Đông Nghi hỏi:
- Bà ngoại đi mô rồi?
- Bà ngoại đi nhà thương.
- Bà làm răng mà đi nhà thương?
Đông Nghi hỏi vội vả nhưng thằng Rọm cứ khật khùng:
- Có thơ đó mi ơi, mi mừng không?
- Con khỉ, tui hỏi bà mần răng mà đi nhà thương?
- Thì bà đau nhiều, tao phải đi tìm mạ mi về, mạ mai chở đi nhà thương rồi.
- Nhà thương mô?
- Tao không biết, đợi mạ mi về mà hỏi.
- Ai chở? Bác Đậu xích lô há?
- Thằng cha Bồ đào.
- Lại thằng cha nớ nữa.
Rồi Đông Nghi thắc mắc:
- Mi kiếm mạ chỗ mô?
- Bên cửa hàng chớ mô.
- Răng có ông Bồ Đào bên nớ?
- Răng không có, đi mô cũng đeo trù trù, như đĩa trâu đeo khu trâu.
- Chở khi mô?
- Khi chiều lận.
- Bà làm răng?
- Tui vô kêu bà ăn cháo tui nấu, thấy bà nằm ngay đơ. Tưởng chết tao la, tao khóc quá trời. May con Cau nó gánh nước tới, nó coi nhà cho tao đi tìm mạ mi về. Nó cam đoan là bà còn sống tao mới dám đi đó.
- Rứa khi hồi tới chừ mi ở mô? Răng đèn đuốc không thắp, túi om rứa?
- Ngủ.
- Ngủ ở mô tui kêu hoài không nghe rứa?
Thằng Rọm vươn vai, nó bẻ ngón tay kêu lắc cắc:
- Chui dưới bộ ngựa ngủ. Ngủ ngon quá trời ai biết chi mô. Ăn cơm tui dọn, nấu khi hồi lận.
- Đã đi ăn chưa?
- Ai rảnh mô mà ăn.
Đông Nghi đi vào phòng thay quần áo. Nàng vừa thay quần áo xong thì nghe tiếng xe đỗ ngoài cửa. Biết mẹ về, Đông Nghi không khỏi nóng lòng muốn biết tin bà ngoại, nàng chạy ùa ra trước sân.
Mẹ nàng với ông Bồ Đào đi vào nhà. Ông tự nhiên kéo cái ghế ra ngồi, đối diện trước ảnh ba. Đông Nghi bất đắc dĩ phải cúi đầu chào bác. Nàng quay lại hỏi mẹ:
- Thưa mạ, bà con ra răng mà đi nhà thương?
Nhưng nàng thấy gương mặt mẹ lạnh lùng. Bà hất hàm:
- Đi lấy nước.
Đông Nghi tiu nghỉu đi rót hai chén nước trà bưng ra. Nàng đứng đằng sau lưng mẹ, khổ sở muốn biết về bà ngoại:
- Thưa mạ, bà con …
Ông Bồ Đào đỡ lời:
- Con đừng lo, bà ngoại không chi mô, chắc tại bà già, bác với mạ đưa vô nhà thương Huế rồi. Chừ túi quá, nhà thương đã hết giờ, mai bác đưa con vô thăm ngoại.
- Dạ thưa bác, ngoại con có răng không?
- Không răng, không răng. Bệnh để lâu quá nhưng chữa được, bác hỏi bác sĩ kỹ rồi. Tên bác sĩ trong đó là bạn của bác, cháu đừng lo.
Đông Nghi thương bà ngoại quá, mắt nàng rưng rưng muốn khóc. Bà Phúc Lợi ngước mắt nhìn Đông Nghi, mắt bà đanh lại:
- Con ra đứng trước mặt mạ biểu.
Đông Nghi lại đứng trước mặt mẹ. Chắc chắn nàng sẽ nhận được những lời trách mắng của mẹ rồi. Buổi chiều khi về, thế nào mẹ cũng biết nàng bỏ nhà đi chơi, không sang cửa hàng. Đông Nghi cúi đầu chịu tội:
- Thưa mạ, con nghe.
- Chiều này cô đi mô mà không sang cửa hàng?
- Dạ con qua nhà bạn.
- Con đi mô?
- Con ở nhà con Trà.
Bà Phúc Lợi quát:
- Mày im đi, nói rứa mà nói được. Khi chiều tao gặp con Trà đi ra phố mua hàng. Nó đi một mình. Mà tao hỏi tại răng không sang cửa hàng hả con kia?
Đông Nghi cúi gầm mặt xuống. Tốt hơn hết là ta lỳ ra. Trước mặt ông Bồ Đào mà mạ chưởi mắng mình như rứa đó. Dù Đông Nghi biết mình có lỗi, nhưng nàng không chịu được lối mắng mỏ của mẹ. Mẹ cứ la, cứ nói, nói cho chán đi, có ngày mẹ sẽ thấy mẹ lầm.
- Cái mặt mi lỳ lỳ ra há? Mi không sợ tao phải không?
- Dạ con sợ.
- Tao hỏi mi đi mô chiều ni hở? Mi không nói mi chết với tao, mi chết với tao.
Như mọi lần, Nghi đều khóc, đều xin lỗi mẹ. Lần này, thái độ của nàng chắc sẽ làm mẹ cáu tiết thêm. Hừ, mẹ rứa đó, bà ngoại đau không lo mà bà lo sử dụng quyền hành của bà trước mặt một người đàn ông. Ba ơi, ba nhìn thấy đó chứ. Ba đã bỏ nhà ra đi, ba thoát, còn con, con làm sao để thoát hở ba? Cái mặt phì nhiêu thịt mỡ kia có quyền chi ngồi trước mặt ba nghe mẹ chưởi mắng con ba được. Đông Nghi hằn học nhìn ông Bồ Đào. Ông Bồ Đào nhẹ nhàng can mẹ:
- Thôi chị, la mắng con tội nghiệp, con nó dại.
Ông ta vừa nói gì vậy? Con nó dại, con tội nghiệp, con của ai? Con của ai mới được chứ?
Khuôn mặt đang đanh đá của mẹ bỗng biến mất. Đông Nghi thấy như mẹ vừa thở ra nặng nhọc. Đông Nghi thấy mẹ có lý khi giận mình, la mắng mình. Đông Nghi thấy bớt giận mẹ. Ông Bồ Đào nói thêm:
- Tui xin chị, tha cho cháu lần ni. Cháu làm răng biết được bà ngoại ốm nặng rứa. Chắc cháu đi chép bài vở. Thôi cháu xin lỗi mẹ cháu đi.
Đông Nghi còn đang phân vân không biết phải đối phó làm sao với tình cảnh thì đã nghe tiếng mẹ quát:
- Con chó, đồ mất dạy, miệng mồm mô hết?
Đông Nghi cực chẳng đã phải lí nhí:
- dạ cháu cám ơn bác.
- Ừ, bác biết cháu đi chép bài phải không?
- Dạ ….
- Lâu ni bác bận việc quá, bác chẳng có quà chi cho cháu, bác tệ thiệt.
- Dạ.
- Cháu ráng học giỏi, kỳ nghỉ hè ni bác cho đi Sài Gòn rồi đi Đà Lạt chơi.
- Anh đừng có bênh nó. Bây chừ nó lớn, nó đâu cần ai nữa. Bởi rứa, tôi có nỗi khổ tâm mà không ai thấu.
Giọng nói của mẹ vừa buồn bã, vừa chua chát. Đông Nghi đứng cúi gầm mặt nhìn xuống hai bàn chân của mình. Cơn giận dữ của mẹ có thể bùng lớn hơn nữa, cố gắng mà chịu đựng. Giọng ông Bồ Đào có vẻ pha trò:
- Chị thì hay suy nghĩ rồi cứ ấm ức trong bụng, tôi thấy cháu Nghi ngoan lắm đó chớ.
Đông Nghi có cảm tưởng như mẹ đang thở dài. Dưới ánh đèn néon trắng như sữa, nàng thấy mặt mẹ tái xanh và mắt quầng thâm. Lâu lắm Đông Nghi mới nhìn kỹ khuôn mặt mẹ. Khuôn mặt của mẹ cũng môi đó, mắt đó, nhưng bên trong làn da nhờ nhờ tái kia, như có những lằn nhăn se lại. Cùng lúc đó, đôi mắt của bà Phúc Lợi ngẩng lên, nơi tia mắt của mẹ sửng sốt làm Nghi luýnh quýnh.
- Nhìn chi mà nhìn nớ, rồi mày không biết nói chi nữa hay răng?
- Thôi cháu xin lỗi mạ đi. Mạ giận, mạ la chớ ai mô mà giận lẫy, dị lắm.
Đông Nghi thấy lúc này mình cũng cần yên tĩnh, nàng cúi đầu lí nhí nói:
- Con xin lỗi mạ.
Bà Phúc Lợi thở ra:
- Con biết đó, bà ngoại đau, mạ bận buôn bán rứa mà con bỏ nhà đi chơi. Mạ muốn biết con đi chơi với ai? Con gái lớn rồi, khôn ba năm, dại một giờ … Đời mạ đã khổ, mạ đã khổ, mạ biết. Chừ tới đời con, mạ không lo cho con tránh con đường của mạ hay răng?
Đời mạ khổ, mạ cũng đã biết, nhưng răng mà mạ không thương con? Con có làm chi nên tội mà mạ lạnh lùng. Con cần tình thương của mạ hơn là cần quần áo ăn mặc. Đông Nghi muốn tìm thấy trong ánh mắt mẹ một gợn nhỏ xao xuyến yêu thương. Nhưng không, qua cái chớp mắt, khuôn mặt mẹ lại bình thản, lạnh lùng như muôn đời. Ông Bồ Đào nói với Đông Nghi:
- Thôi túi rồi, cháu đi học hành đi. Sáng mai cháu sửa soạn sớm, bác đưa vô thăm bà ngoại trước khi tới trường. Để bác đưa cháu đi học luôn cũng được.
Bà Phúc Lợi ngăn lại:
- Được mà anh, phiền anh chi. Để tui bảo bác Đậu chở nó đi rồi đưa nó tới trường. Anh sang sớm bất tiện. Thôi con Nghi đi vào trong đi. Lần sau muốn đi mô, phải cho mạ biết trước chớ không được đi tự tiện như rứa hí.
Đông Nghi thấy nhẹ nhõm người, nàng thở nhẹ như thoát một gánh nặng. Đông Nghi đi vào phòng bà ngoại, cây quạt của bà ngoại còn bỏ trên giường, cả cái cơi trầu của ngoại cũng để sát bên vách. Đông Nghi nằm xuống, nàng ôm lấy cái gối của bà ngoại và đưa mũi hít thật dài. Hơi hướm của bà ngoại còn phảng phất, mùi thuốc lá với mùi mồ hôi, mùi quần áo cũ như thấm sâu vào bông gòn của chiếc gối, nồng nàn một mùi mốc cũ, ngợp lòng. Rồi hình ảnh buổi đi chơi núi với Vinh chập chờn sống lại. Đông Nghi còn tưởng tượng ra được tà áo trắng của nàng nổi bật trên những màu xanh của cây cỏ và Vinh nhìn ngắm Đông Nghi như muốn nuốt trửng nàng, một phiến thạch mềm, dễ tan như bọt.
Nói cho anh nghe đi chứ Đông Nghi, em đang làm gì, đang nghĩ gì trong thành phố đó? Hơn một tuần lễ rồi không có thư em, anh còn phải chờ đợi trong bao lâu nữa? Anh đang chờ đợi được em cho phép, được em gật đầu để dồn tất cả những ngày phép trong một năm để trở về Huế, để trông thấy mặt em. Cô Đông Nghi, cô nàng tôn nữ sầu mộng. Làm sao anh chịu đựng được sự xa cách, chịu đựng được những tháng ngày lẻ loi như thế này. Anh muốn biết gia đình em, muốn được mẹ em nhận anh vào gia đình. Đông Nghi ơi, sao em không tả cho anh nghe về mẹ? Người đàn bà Huế búi tó hay vấn tóc trần đều đẹp quý phái cả.
Tóc em cũng dài lắm, ngày nào anh trở về để trông thấy tóc em búi ngược như người đàn bà hiền thục nhất. Em ơi, mình sẽ có bao nhiêu ngày chiều vàng núi Ngự, bao nhiêu sáng soi chung mặt dưới dòng Hương Giang. Anh sẽ nói với mẹ như thế nào? Bắt đầu như thế nào? Em ơi, cùng với anh đứng trước mặt mẹ nhé. Anh nói anh yêu Nghi, yêu Nghi, như vậy đã đủ chưa hở Nghi? Anh đang giận và tự cười anh đây. Từ ngày có Nghi, yêu Nghi, anh đã hết khật khùng rồi, có điên mấy cũng phải tỉnh dậy trước nhan sắc rực rỡ, đằm thắm của em … Tội nghiệp em ở trong một thành phố nghiệt ngã đó. Nhưng em đừng nói với anh là em chỉ có một mình. Em có mẹ. Phải, anh nhìn ảnh em, uống hết những dòng thư của em, qua tâm hồn và đức tính của em, anh đã nhìn được ra mẹ.
Anh đã nhìn được ra mẹ. Tay Đông Nghi muốn bấu cho lủng mặt bàn. Phải đó, nếu anh ra được mặt mẹ. Khuôn mặt của mẹ đêm qua, đêm kia. Buổi tối đêm trước mẹ đi không về. Gần mười hai giờ đêm Đông Nghi mới rủ thằng Rọm ra đóng cửa. Bà ngoại ốm gần liệt giường không ai chăm sóc. Đông Nghi phải đi lạy lục, năn nỉ O Cau tới ở đêm trông giúp. Buổi sáng sớm, Đông Nghi dậy nấu nước, sắc thuốc cho ngoại xong, nàng phải đến trường.
Nghe thấy tiếng rên của bà ngoại, Đông Nghi dấu lá thư viết dở vào ngăn kéo rồi mở cửa đi ra nhà ngoài. Ngang qua tấm sập gụ, Đông Nghi thấy mẹ vẫn còn nằm ngủ vùi.
Từ hôm bà ngoại ốm, mẹ nàng phải ra ngủ ở sập gụ căn ngoài để buồng trong cho bà ngoại nằm cho kín gió. Đông Nghi thấy mẹ nằm ngữa, một vạt áo trước lật lên bày một khoảng bụng trắng phêu. Thêm vào đó, cáo áo trắng vải phin mỏng nổi bật cái nịt ngực bằng ren nịt thật chặt. Hình ảnh trang trọng của mẹ bình thường không còn nữa, và Đông Nghi cảm thấy khó chịu như nhìn một cảnh không đẹp mắt. Đông Nghi rón rén đi vào phòng ngoại. Bà ngoại nằm xây mặt vào trong vách, mái tóc bạc của bà xổ tung, rủ xuống chân giường. Đông Nghi ngồi xuống bên cạnh, vén tóc cho bà ngoại. Nàng sờ tay lên trán bà ngoại, thấy trán bà vẫn hâm hấp như mọi ngày, nhưng hơi thở của bà coi có vẻ nặng nhọc hơn. Bà Ấm nhận ra cháu thì xoay lại:
- Con Nghi đó hở?
Đông Nghi cầm chặt lấy tay bà ngoại, tự dưng nàng cảm thấy thương thân mình, thương thân bà. Đông Nghi ứa nước mắt:
- Bà ăn cháo, cháu đi nấu nghe bà.
- Thôi, cháu sửa soạn đi học đi.
Đông Nghi vẫn đặt một tay lên trán ngoại. Ánh sáng mờ mờ của căn phòng đóng cửa bít bùng với ánh đèn dầu đặt đằng góc phòng hắt lại, tạo cho khuôn mặt bà ngoại một vẻ gầy gò, hốc hác như chỉ còn da bọc xương.
- Bữa ni chủ nhật, cháu nghỉ mà bà.
Giọng bà Ấm áy náy, rung rung:
- Ừ, để trưa rồi nấu cháo cho bà. Bữa ni cháu nghỉ vô ngồi chơi với bà nghe cháu.
- Bà coi trong mình ra răng, có bớt mệt không?
- Không răng mô. Bà già, bà đau ốm lặt vặt, cháu ơi.
Đông Nghi dạ nhỏ. Bàn tay Đông Nghi vẫn nằm gọn trong bàn tay già nhăn nheo.
- Cháu sợ bà chết không?
Nước mắt Đông Nghi trào ra ướt đẫm cả má.
- Bà ơi, bà đứng chết. Bà chết, cháu sống với ai.
Bà Ấm cố mở lớn mắt nhìn khuôn mặt cháu gái, nước mắt bà cũng trào ra:
- Ừ, bà không chết mô. Nhưng bà già rồi, bà sống cũng không mấy nữa.
Rồi giọng bà ngoại nhỏ hơn:
- Con đó đã đi qua hàng chưa?
Đông Nghi biết bà hỏi con đó là ai rồi. Con đó đã đi qua hàng chưa, giọng nói của bà ngoại vừa mỉa mai, vừa khinh bạc. Đông Nghi nói thật nhỏ:
- Mạ con đang ngủ ở ngoài sập.
- Nằm cho thúi thây, trây trúa ra luôn.
Đông Nghi cầm lấy tay bà ngoại. Bà ơi, bà đừng nói thế. Mỗi lời đay nghiến của bà là một đòn xóc, moi móc tim gan, phèo phổi của cháu rồi. Đông Nghi lay lay tay bà ngoại:
- Bà ghét cháu không?
- Tự nhiên răng lại nói với bà rứa?
- Tại bà ghét mạ con.
Bà Ấm trợn mắt. Rứa ra con ni hắn không hề oán ghét chi mạ hắn hết. Giọng bà lạc đi:
- Cháu thương mạ lắm lắm hả?
- Cháu thương mạ, nhưng mạ mô có thương cháu, phải không bà?
Đông Nghi thấy bà ngoại thâm trầm:
- Túi qua cháu có thấy cái thằng Bồ Đào đưa mạ cháu về không?
- Có.
- Có rì rầm chi không?
- Dạ không.
- Lát nữa mạ cháu dậy nói vô bà biểu.
- Dạ.
Bà Ấm quay mặt vào trong vách:
- Thôi cháu ra ngoài cho bà nằm.
Đông Nghi rón rén đi ra khỏi phòng. Nàng khép cánh cửa lại rồi đi xuống bếp. Thằng Rọm đang ngồi sắc thuốc cho bà ngoại, mặt nó gục vào hai đầu gối, trông đằng sau y hệt một đứa con nít. Đông Nghi đi tới gần. Thằng Rọm ngẩng đầu lên hỏi:
- Bữa nay chủ nhật Nghi hí?
- Ừ.
- Bà ngoại dậy chưa?
- Chưa.
Thằng Rọm cười hích hích. Hắn đưa tay áo lên quẹt mũi:
- Con Cau nói rứa mà đúng rầm rầm.
Đông Nghi bước tới gần thằng Rọm:
- O Cau nói chi?
- Mạ mi với thằng Bồ Đào. Cái thằng có vợ con đùm đề mà mê gái.
Suýt nữa thì Đông Nghi đưa tay bịt miệng thằng Rọm lại. Tay chân nàng bỗng run lẩy bẩy:
- O Cau nói với Rọm rứa?
- Ừ.
- Răng O biết được?
- Biết chứ răng không biết. Biết mạnh a rồi. Con Cau hắn nói thấy thằng nớ ôm vai mạ mi nữa.
Đông Nghi ôm mặt, nàng không muốn nghe gì nữa hết. Đầu óc Đông Nghi như có lúc vừa lạnh đi, bất tỉnh trong một giây ngắn. Nàng lại ứa nước mắt:
- Thôi Rọm ơi.
- Nói cho mà nghe lại kêu thôi, hỏi tao, tao mới nói.
Đông Nghi thấy thằng Rọm lớn tiếng, nàng năn nỉ:
- Nói nhỏ thôi Rọm ơi, mạ nằm ngủ trên sập.
- Tao sợ chi, mạ mi nói, tao cũng nói cho mà nghe …
Nhưng thằng Rọm chưa nói dứt lời thì Đông Nghi đã nghe thấy tiếng mẹ gọi thằng Rọm ầm nhà. Rồi tiếng guốc mẹ bước xuống cửa bếp:
- Rọm ơi, Rọm, biểu. Mi đi mô rồi?
Đông Nghi kéo tay thằng Rọm:
- Lên đi.
- Không lên.
- Mạ xuống.
- Xuống thì xuống chớ, tao sợ chi.
Tiếng guốc của bà Phúc Lợi đã xuống tới nơi. Đông Nghi quay mặt lại. Mắt nàng vừa chạm đôi mắt mẹ đã vội cúi xuống. Đông Nghi rất bực mình vì sự nhút nhát, quá mặc ảm của mình, nhưng trong phút này, nàng vẫn không kìm hãm được sự run rẩy. Khi mô đứng trước mạ, tui vẫn như con thỏ con đứng trước con thú dữ.
Bà Phúc Lợi chống hai tay cạnh sườn:
- Rọm, sao tao kêu không ư hử chi hết rứa hỉ?
- Có ư hử không nghe thì thôi cha.
- Mi nói với tao rứa hả? Đồ mất dạy, tổ cha mi.
- Ê, đừng chưởi bới, bà con dòng họ hết. Có bà con tui mới làm mọi, nấu cơm, giặt giủ cho chớ. Chớ ai dám vô ở nhà mi, mà nhà mi dám thuê ai hỉ?
Bà Phúc Lợi giận đến tím mặt lại. Đông Nghi đứng cúi đầu xuống đất, không dám ngó mặt mẹ, cũng không dám ngó thằng Rọm. Nàng đứng chết cứng mà nghe hai bên đối đáp.
- Thằng ni giỏi hí, mi cải tay đôi với tao.
- Dữ như cọp, ai mà dám cải. Phải thì nói …
- Mi làm chi tao kêu hoài không lên?
Thằng Rọm nói cụt ngủn:
- Sắc thuốc.
Đông Nghi cảm thấy như đôi mắt mẹ chiếu thẳng vào mặt mình:
- Tụi bây nói chi tao mà cải vả om sòm?
Đông Nghi khổ sở ngó tằng Rọm. Thằng Rọm vẫn nhìn vào lò lửa, nói trống không:
- Tui với nó nói chuyện chơi, được không?
Đôi mắt mẹ quắc lên, liếc như chém từ mặt thằng Rọm sang bổ mạnh vào mặt nàng:
- Nghi, ngửng mặt tao ngó coi.
Đông Nghi đưa mắt sợ sệt, nàng vẫn chưa dám nhìn vào mặt mẹ:
- Dạ, thưa mạ ….
- Lên nhà tao biểu coi.
Bà Phúc Lợi bỏ đi lên nhà. Đông Nghi dợm bước theo. Thằng Rọm nói vọng lên:
- Đ ngủ lang về nhà ỏm làng, ỏm xóm.
Không biết bà Phúc Lợi có nghe không mà Đông Nghi không thấy bà quay lại. Đông Nghi thấy thằng Rọm đưa mắt nhìn nàng, rồi mỉm cười khuyến khích, hai tay nó đánh chéo vào nhau, Đông Nghi không hiểu nó muốn nói chi hết.
Lên tới nhà trên, Đông Nghi không còn can đảm đến trước mặt mẹ nữa. Nàng đẩy cửa buồng, chạy vào phòng ngoại, ôm lấy bà mà khóc nức nở:
- Ngoại ơi, ngoại ơi.
Cánh tay bà ngoại đưa lên vỗ về trên lưng Đông Nghi. Một lúc sau, Đông Nghi ngửng lên, nàng thấy đôi mắt hấp hem của bà cũng dầm dề nước mắt. Đông Nghi ôm chặt bà hơn. Cùng lúc đó, Đông Nghi nghe tiếng dép của bà Phúc Lợi đi vào. Đông Nghi vẫn úp mặt trên ngực bà. Một cánh tay của Đông Nghi được nhấc lên, rồi tiếng của mẹ:
- Nghi, ra đây nghe mạ nói chuyện.
Giọng nói của bà dịu dàng hẳn. Đông Nghi còn phân vân chưa biết tính sao thì bà ngoại đã giựt tay Nghi lại:
- Tui tưởng cô không còn quyền hạn chi để nói chuyện với nó.
Giọng bà Phúc Lợi sửng sốt:
- Mạ cũng rứa. Mạ bênh nó leo lên đầu, lên cổ. Con của con thì con dạy.
- Cô hết dạy được nó rồi.
- Tại răng như rứa được. Mạ nói khó nghe quá.
Giọng nói của bà Ấm như chìm trong tiếng nấc nghẹn ngào:
- Kể từ khi cô bỏ căn nhà ni đi ngủ lang …
Tiếng ngủ lang của bà bị chìm ngỉm trong tiếng nấc, nhưng mẹ đủ nghe rồi. Đông Nghi thấy mẹ ngồi bệt xuống giường, tay bà bám chặt vào mép chiếu:
- Trời phật ơi, mạ mà cũng nghĩ như rứa, trách chi con Nghi nó khinh con.
Bà Ấm vẫn một tay ôm cháu, day mặt vào tường:
- Nếu cô muốn bước đi bước nữa thì cô cứ việc lấy chồng. Con cô, tui sống thì tui nuôi, tui chết thì cho nó về làm đầy tớ bên nội.
- Mạ tưởng họ bằng lòng cho con Nghi vô nhà họ làm đầy tớ?
- Thì làm đầy tớ thiên hạ, có răng không?
- Mạ nói con đi ngủ lang? Ai nói với mạ?
Bà Ấm không dằn được cơn tức giận, bà day mặt lại, đưa tay đấm vào ngực:
- Cái ni nói, cái ni nói. Thôi đùng có nói nữa mà tui hộc máu, tui chết.
- Con nói con ngủ bên cửa hàng, răng bà không hỏi chị Nại?
- Tui què, tui đui, tui nằm một chỗ mà.
Bà Phúc Lợi đứng lên. Bà nhìn mặt bà Ấm, nhìn vào mặt Đông Nghi rồi đi thụt lùi ra cửa:
- Tui biết rồi. Tại răng mười mấy năm mạ cứ nghĩ một điều mãi. Chừ hiểu nữa. Nghi, con cũng khinh mạ luôn phải không?
Không mạ ơi, con không còn đủ sức để khinh ghét ai, để thương xót ai được nữa. Con thương xót con quá, con tội nghiệp con quá. Đông Nghi muốn nói với mạ một câu nào đó, nhưng nàng không nghĩ ra được một câu nào hết. mạ đã tới cửa, đã sắp khuất. Cánh tay của Đông Nghi muốn đưa lên, muốn kéo níu. Nhưng đâu rồi sức lực của ta? Đông Nghi vẫn bấu chặt một tay xuống chiếu, một tay vẫn nằm gọn trong tay bà. Nước mắt Đông Nghi trào ra như mưa:
- Mạ, mạ …
Nhưng cánh cửa đã khép lại. Tiếng guốc của mẹ giận hờn, cương quyết đi xa khỏi cửa buồng. Đông Nghi khóc vùi trên ngực bà. Bà ơi, cháu khổ vô vàn, chẳng thà cháu đừng sinh ra, hay cháu sinh ra mà cháu đừng sống. Không, cháu cũng ham sống lắm. Như lúc này, cháu đau khổ đến ngất lịm, cháu vẫn sung sướng được bàn tay bà thoa trên lưng, luồn trên tóc. Cháu được nước mắt bà nhỏ chung với lệ đau khổ của cháu. Nhưng sao cháu có bà, cháu vẫn thấy chưa đủ, bà ơi. Đông Nghi áp mặt mình lên ngực bà, dưới lớp vải mỏng này là đôi vú nhăn nhúm. Đôi vú này đã nuôi mẹ, đã xẹp lép vì mẹ, đã nhăn nhúm vì ta. Bà ơi, bà nói ra cho cháu biết điều chi mà ghê gớm đến như rứa?
Có tiếng mở tủ rồi đóng cửa tủ. Tiếng guốc của mẹ kéo lê từ nhà xuống bếp, rồi tiếng mẹ quát tháo thằng Rọm, rồi mẹ bỏ đi. Thằng Rọm dưới bếp hát một bài hát bội. Bà ngoại vẫn nằm im, tay bà vẫn đặt trên lưng Đông Nghi, mặt bà nhìn lên mái nhà, những rui, kèo đã cũ, những mảnh ngói đã có kẽ hở. Đông Nghi không biết bà đang nghĩ gì. Đông Nghi cũng không muốn đụng mạnh để vỡ tan cảm giác buồn khổ đến lịm người lúc đó.
Nhưng Ngoại đã đẩy Đông Nghi ngồi dậy:
- Thôi nín đi, đừng khóc nữa, hổ ngươi lắm.
Đông Nghi ngồi dậy theo đà tay đẩy của bà ngoại. Khuôn mặt của bà ngoại chỉ trong giây lát mà như già hơn mấy tuổi. Đông Nghi nhìn thấy những giọt lệ còn ngập trong tròng mắt bà. Tội nghiệp ngoại quá, ngoại đã già, những năm cuối đời không được thảnh thơi. Thấy Đông Nghi còn nhìn mình, bà Ấm đưa tay vuốt ve vai cháu:
- Thôi cháu đi học bài đi, lát trưa nấu cho ngoại bát cháo.
Đông Nghi nghe lời bà, nàng vào phòng học. Nhưng Đông Nghi không tài nào học vào nổi một chữ. Hình như đã lâu, mấy tuần rồi, Đông Nghi không nhìn rõ khuôn mặt ông Bồ Đào. Ở hắn có cái gì khác lạ, có cái gì ghê gớm thế? Mạ mà mê được thằng cha trời đánh, thánh vật đó?
Đông Nghi cố tìm mọi lý lẽ để bào chữa cho mẹ, nhưng cuối cùng nàng vẫn không chấp nhận mối tình vô luân đó. Ông Bồ Đào đã có vợ con. Ông mê mẹ vì lẽ gì? Mẹ giàu có? Không, gia đình ông còn giàu có hơn. Vì lẽ gì nữa, trời ơi, sao tôi ngu muội, tôi tối thui như đêm mịt mù, đầu óc tôi đã bị mục rã, mối đã gặm, dán đã ăn hết rồi hay sao? Tui mà đi ngủ lang? Trời ơi, mạ mà cũng tin thế? Bà ngoại đã tin thế đó. Cả Đông Nghi nữa, Nghi cần chi phải hỏi chị Nại. Hỏi làm chi một sự đã rồi. Tang chứng còn đó, cái mặt ông Bồ Đào đó. Làm sao gặp hắn, làm sao nói với hắn? Tui lạy ông, ông buông tha mạ tui ra, danh giá nhà tui đổ cái rập với cái bộ mặt màu mỡ của ông rồi. Làm sao để có can đảm nói như rứa nữa ….
Đông Nghi muốn sang cửa hàng gặp chị Nại, dù sao được hỏi, được giải thích, dù chị Nại nói dối, sự giải thích dối trá ấy cũng có còn hơn không. Đông Nghi sẽ bớt dằn vặt, bớt khổ sở. Có lý do mà tựa, bám riết vào. Cứ giả đò như lời chị Nại nói đúng đi cũng chẳng làm răng hết.
Nghĩ thế nhưng Đông Nghi không rời khỏi nhà. Buổi xế trưa, nàng vội nấu cháo cho bà ngoại. Một lát sau, chị Nại đi xích lô về, mang theo miếng thịt bò và mấy cái cật heo nói của mạ mua gửi về đó để nấu cháo cho bà ngoại ăn. Đông Nghi phải nấu nồi cháo khác. Đông Nghi hỏi chị về đêm hôm mẹ không ngủ nhà, chị Nại nói:
- Bà ngủ bên cửa hàng mà.
- Răng chị biết? Túi chị có ngủ lại mô mà rành đã chớ?
- Thì bà nói rứa.
- Chị thấy mạ ngủ thiệt ở cửa hàng?
- Tui về, sáng tui vô, thấy mạ có đó rồi.
- Chị tới lúc mấy giờ?
- Tám giờ.
Đông Nghi thở dài thất vọng. Tám giờ, giờ mà mọi người đủ sức sửa soạn lại khuôn mặt, mọi nhà đã mở toang, hột bụi trên đường cũng bị quét đi hết. Đông Nghi lại hối hận vì đã lỡ hỏi chị Nại cho sự nghi ngờ không lối thoát. Chả thà đừng biết thêm để còn có thể nghĩ khác đi, tin khác đi. Chị Nại ăn cơm trưa xong nói với Đông Nghi:
- Chiều ni em sang trông cửa hàng, tui xin bà nghỉ, cháu nhỏ ở nhà nóng đầu.
- Có mạ bên mần chi?
- Mạ biểu em sang cửa hàng, chắc mạ đi mô đó.
- Mạ đi mô mới được chớ?
- Không chắc, sợ mạ đi đó. Em cứ qua, chủ nhật mà.
Đông Nghi làm thinh, nàng bưng cháo vào cho bà ngoại. Bà Ấm đã gặp chị Nại, đã hiểu thịt ở đâu đem về. Nhưng bà sợ Đông Nghi buồn nên cố ăn cho hết bát cháo. Đông Nghi ngồi quạt cho bà, pha nước cho bà uống. Bà Ấm uống xong bát nước, vả mồ hôi ra như tắm. Thấy cháu ngồi quạt, bà không đành:
- Thôi cháu đi ngủ trưa đi.
- Cháu ngồi quạt cho bà một lát rồi cháu sang cửa hàng.
- Sang mần chi?
- Mạ nhắn chị Nại về biểu cháu rứa.
Bà Ấm làm thinh không nói gì thêm nữa. Đông Nghi hỏi:
- Cháu có đi không?
- Qua hay không, tùy cháu.
Bữa trưa hôm đó, đợi cho bà ngủ, Đông Nghi mới rón rén ra khỏi phòng. Nàng nghe tiếng chị Nại cải nhau với thằng Nại ở góc vườn, cạnh lu nước mưa. Rồi chị Nại te tái xách nón đi ra cửa. Đông Nghi nằm nghỉ được mười mấy phút, nhìn đồng hồ đã gần hai giờ. Đông Nghi thay áo quần, sang Tỷ Muội mượn xe đạp sang cửa hàng. Tỷ Muội rủ buổi chiều nhớ về sớm đi tắm rồi lội lên Đò Cồn, bẻ bắp về nướng ăn, Đông Nghi nói không chắc. Đông Nghi đạp xe một mình sang phố. Đường vắng ngắt, Đông Nghi đạp xe đạp được tự nhiên hơn. Nàng nghĩ sang tới cửa hàng, thế nào mẹ cũng la sao dám đi xe dằn. Mẹ thường biểu không mua xe đạp cho Nghi không phải vì không có tiền mà sợ đi xe đạp đen người, sợ xe dằn, sợ có xe như ráp thêm cho Nghi hai cái chân nữa, Đông Nghi đi chơi nhiều hơn. Nhiều lý do để Đông Nghi đi mô cũng phải leo lên cái xích lô. Đi xe ngoài hoặc gọi bác Đậu rồi tới tháng mạ trả tiền.
\
Cả đi học muốn đi xích lô, mạ cũng không cấm. Đông Nghi thèm đi xe đạp lắm, tự do đạp bằng chân, tự do suy nghĩ, nhìn ngắm. Buổi trưa trời nắng nhưng gió sông thổi lên làm nón nàng mấy lần muốn bay, Đông Nghi tưởng tượng ra lúc này mẹ đang nằm nơi cái sập nhỏ bên trong cửa hàng. Bà sẽ búi tóc khi thấy nàng đi vào và bà sẽ hỏi chi nữa hỉ? Chắc bà hối hận vì cử chỉ ban sáng, và thấy có mặt bà ngoại nên mạ càng giận, càng làm nư thêm. Giờ mạ nghĩ lại, mạ muốn tâm sự với mình rồi. Đông Nghi tưởng tượng ra cảnh khi nàng bước vào cửa hàng: Con qua đó à? Mạ muốn giữ bộ mặt lạnh lùng, nhưng không được lâu nữa. Mạ bước tới, mạ kéo cả Đông Nghi ngồi xuống sập. Mạ ôm Đông Nghi và dụi mặt vào tóc, vào vai nàng: Con ơi, con không biết, con không thể nào biết được mạ thương con như thế nào. Nhưng còn ông Bồ Đào đó. Lỡ trưa này nàng sang và gặp ông ta? Chắc ghê gớm lắm. Không, không được đâu. Mạ cũng chả bao giờ ôm Nghi vào lòng, mạ chả bao giờ khóc với Đông Nghi. Mạ lạnh lùng, mạ có thừa can đảm để làm mặt lạ.
Để mẹ sống cho mẹ. Tôi lãng mạn quá, mơ mộng quá. Tôi chỉ nhìn trên mây mà không nhìn vào thực tế bao giờ. Giả dụ mình sang rồi mẹ sẽ bảo: Mi trông cửa hàng để mẹ đi đây một chút. Một chút thôi rồi cả buổi chiều đi ra, đi vô lóng ngóng. Đi ra, đi vô mà tức tối khi nghĩ ra mẹ đã đi với ông Bồ Đào. Không, mình nối giáo cho giặc. Không sang cửa hàng nữa, cho cuộc hẹn hò trật lất chơi, cho mạ biết là mình đã lớn, đã can dự được vào đời sống mẹ.
Nghĩ thế Đông Nghi hăm hở đạp xe qua cầu rồi nàng đạp vòng lên ngã cửa Thượng Tứ. Lúc này đến nhà một con bạn nào cũng được hết, một con bạn nào đó và cho nó cả buổi chiều. Đi cho thật tối để mạ về trước, mạ sẽ hoảng hốt. Để coi mạ còn hoảng hốt như ngày xưa còn bé, mỗi lần Đông Nghi đi chơi, mạ về không thấy là đôn đáo đi tìm không. Chắc chi bà còn thương như ngày trước nữa. Nhưng bà ngoại sẽ hoảng. Kệ, mình sẽ xin lỗi bà ngoại sau. Đông Nghi bẻ xe theo hướng đến nhà Trà. Tới trước cổng nhà Trà, Đông Nghi đẩy cổng, thấy bên trong cổng, giữa sân có chiếc xe đạp của ai dựng ở gốc cây trứng cá, Đông Nghi dựng đại xe vào đó luôn.
- A, cùng thanh tương ứng, cùng khí tương cầu, anh chị không hẹn mà tới cùng lúc. Coi chừng hai xe cùng rớt cái bịch xuống đất cùng lúc chừ nghe.
Đông Nghi ngửng đầu lên thấy Trà đứng trên thềm cười cười, nói nói. Đông nghi hiểu chiếc xe đạp này của ai rồi, nàng luýnh quýnh làm sao mà cả hai chiếc xe cùng ngã rạp xuống đất thật. Đông Nghi cố loay hoay dựng, nhưng càng luýnh quýnh thêm. Vinh đã đi ra tới, giọng Vinh nhẹ nhàng:
- Thôi Nghi vô đi, để tui dựng cho.
Đông Nghi thả tay ra, chạy vào với Trà. Trà lôi tuốt Nghi vào nhà:
- Vô đây, kệ anh nớ, tập hầu hạ cho quen.
Nghi bấu vào vai bạn:
- Khỉ, nói chi lạ rứa.
Trà cười khúc khích nói lớn:
- Rứa không phải hai người hẹn chiều ni đến đây à?
- Nói tầm bậy, mình đi có việc, tiện đường ghé vô Trà chơi đó chừ.
Trà cười nghi ngờ rồi nó làm bộ liếng thoắng:
- Rứa há. Mình xin lỗi ấy nghe. Thôi ngồi chơi.
Đông Nghi ngồi xuống ghế. Cái bàn vuông và bốn cái ghế gỗ là kiểu thông thường nhất ở mọi nhà. Đông Nghi cúi nhìn mấy tấm ảnh lót dưới kiếng có trải tấm nỉ màu xanh. Trà đùa:
- Ngoài nớ, chớ chỗ đó có chi đâu mà nhìn.
Đông Nghi chưa kịp trách bạn thì Vinh đã vào tới:
- Trà đang nói xấu chi anh đó?
- Dạ mô có. Em nói Đông Nghi có duyên ghê, tới lúc mô cũng có anh Vinh chực sẵn.
Vinh kéo ghế ngồi đối diện với Nghi:
- Cô Trà lớn rồi mà như con nít phải không, Đông Nghi?
- Dạ.
- A, mi vô phe với anh Vinh. Mi người lớn rồi hí.
Đông Nghi nhìn Trà van nài:
- Thôi chớ Trà, thôi mình về nghe.
Đông Nghi dợm đứng dậy, nhưng Trà đã đứng dậy trước Nghi, dúi bạn ngồi xuống:
- Thôi, mới đùa có chút mà đã giận. Xin lỗi nghe. Ngồi chơi nói chuyện với anh Vinh chút. Anh mới nhắc đó.
Cực chẳng đã, Đông Nghi phải ngồi xuống. Nàng không dám nhìn thẳng vào mặt Vinh.
- Nghe nói đông Nghi học giỏi lắm há?
- Nghe ai, nghe Trà phải không?
Trà chen vào, giọng lau chau. Vinh vũng đâm ra lúng túng. Đông Nghi dạ nhỏ rồi nàng chợt giật mình, dạ như rứa rồi Vinh tưởng rằng mình kiêu, cho mình học giỏi làm sao. Nàng bào chữa:
- Dạ, tụi này học ngang sức nhau.
- Trà phải nhờ anh Vinh kèm thêm về toán lý hóa đó. Trà ghét môn vật lý dễ sợ.
- Nghi cũng rứa.
- Mà Trà cũng không ưa giờ anh văn của thầy bờ ri đăng tin. Nhai hoài không nhỏ, nuốt vô mắc cổ.
- Thấy ni tốt đó chớ.
Vinh lừa mãi mới có dịp được xen vào:
- Đông Nghi có tánh thương người hỉ?
- Dạ mô có.
Đông Nghi cúi mặt nhìn xuống tấm kiếng, cười một mình. Vinh nhìn trộm mặt Đông Nghi một cái rồi nhìn lơ ra sân:
- Hôm ni trời đẹp ghê.
- Ê, anh Vinh mớ ngủ, nắng chảy mỡ mà bảo trời đẹp.
Trà nhìn Vinh cười tinh ranh. Thừa dịp Đông Nghi nhìn xuống mặt bàn, Vinh trợn cô em họ một cái ra điều đe dọa. Trà che miệng cười khúc khích. Vinh cố vớt vát:
- Trời mùa thu mà không đẹp à?
- Mùa thu mà buổi sáng mai hay buổi chiều im mới đẹp, buổi trưa nắng chết cha mà ngồi tả cảnh, tả tình …
Đông Nghi thấy Trà bắt bí Vinh quá, đâm thương hại. Nàng ngẩng đầu hỏi Trà:
- Trà làm mấy bài toán chưa?
- Rồi.
Đông Nghi giả vờ thở ra, tiếc hụt:
- Rứa mà mình nói sang ghé vô Trà làm chung, mình giải không ra.
Trà vẫn nghịch ngợm:
- Thôi bạn ơi, toán với tung chi nữa, số bay mù hết rồi. Thôi ở đây chơi rồi ta cho mượn vở nháp về chép. Hay nhờ anh Vinh giảng hộ, toán một cây đó nghe.
- Nghi thích môn toán không?
- Dạ không thích mà cũng không ghét.
- Con gái mà giỏi toán khô khan lắm. Nghi là người trung bình.
- Dạ.
- Mấy tuần ni không thấy Nghi sang Trà chơi.
- Dạ tại bà ngoại bị đau …
- Rứa há?
- Dạ.
Trà chen vào:
- Còn chuyện chi nữa không? Đố ngày mai trời mưa hay nắng, trên cây có mấy con kiến, dưới đất có mấy con trùn …. Hết chuyện hỏi thăm nhau rồi há?
Trà cười lớn. Đông Nghi cũng thấy tức cười nhưng nàng cố nhịn mãi đến đau bụng. Tuấn của ta chắc không nhà quê như rứa, quả thiệt Vinh quá lù đù. Đông Nghi thấy ngồi mãi cũng không có chuyện chi hơn. Nàng định về rủ Tỷ Muội đi tắm, Đông Nghi nói:
- Thôi để Đông Nghi về, bài chưa làm chưa học chi hết.
- Mai mô có bài chi. Chỉ có hai giờ đầu là giờ toán. Toán tao cho chép, ngồi chơi đã.
Rồi Trà đứng lên:
- Anh Vinh tiếp dùm em, em đi rót nước cho mà uống. Đừng có chọc Nghi giận bỏ về, em bắt đền đó nghe.
Trà nói xong bỏ chạy vào phòng trong, che khuất bởi tấm màn. Đông Nghi không kịp nói một lời nào. Bây giờ, chỉ còn nàng với Vinh ngồi cách nhau một mặt bàn hẹp. Tay chân Đông Nghi thấy quá thừa thải, nàng dấu hai bàn tay vào trong vạt áo dài. Im lặng một chút, Vinh mở lời:
- Hình như hôm ni Đông Nghi không được vui?
- Dạ có chi mô.
- Anh thấy lâu ni Đông Nghi có vẻ muốn tránh anh, phải không?
Vinh đã đổi cách xưng hô khi vắng mặt Trà. Đông Nghi công nhận là nàng có lẩn trốn Vinh thiệt. Nghi tránh ra đóng cổng, tránh đi học về một mình và ít qua nhà Trà nữa, mặc dù nàng biết Vinh luôn chờ nàng ở nhà Trà. Đông Nghi tìm câu trả lời:
- Dạ mô có.
- Đông Nghi nghĩ răng về chuyện đó?
- Dạ Nghi có nghĩ chi mô. Nghi không biết nữa.
- Nghi làm anh không yên tâm. Hay Nghi có yêu ai rồi không yêu anh?
Đông Nghi chối biến:
- Dạ không có mô, chưa có mô.
Tuấn ơi, chắc anh giận em lắm. Em xin lỗi Tuấn nghe. Lòng người ta phức tạp nữa đó. Nhưng anh hiểu em hơn ai hết phải không? Đông Nghi thầm nhủ những lời che đậy cho lời nói không phải vừa rồi. Vinh đặt cả hai tay lên bàn nhìn chăm chăm vào mặt Nghi:
- Nghi.
- Dạ.
Nghi vừa bỏ một tay ra khỏi vạt áo đặt trên mặt bàn đã vội rút tay dấu dươi bàn. Bàn tay Vinh như đang muốn vươn tới. Đông Nghi ngồi thẳng lưng lại, liếc nhìn vào trong. Sao Trà đi rót nước lâu thế? Chắc con nhỏ muốn phá Đông Nghi đây. Được rồi, cho con nhỏ biết tay. Đông Nghi cố lấy dáng điệu tự nhiên trước:
- Mấy bài toán Trà nhờ chắc anh đã giải xong, nếu chưa, anh giảng cho Nghi nghe với.
Hình như đề nghị của Nghi không phải lúc làm Vinh nhăn mặt. Vừa lúc đó, Trà lò đầu ra:
- Đợi nước sôi đã nghe, đang nấu.
Đông Nghi giận Trà mà cũng phải phì cười. Vinh lắc đầu:
- Chắc trong lớp nó nghịch lắm.
Trà hình như chưa đi xuống bếp, nó nghe được câu hỏi của Vinh lại ló đầu ra:
- Không nghịch lắm, chỉ vừa đủ dành tặng anh Vinh thân mến thôi.
Biết Trà lại sắp giở trò gì để mua vui, Đông Nghi chặn trước:
- Không có nước uống là Nghi về đó nghe.
- A, anh chị ngồi tâm tình bắt tui hầu trà, cũng được, làm bà mối mệt rứa đó.
Vinh nhìn Đông Nghi mỉm cười, không dấu mắt được vào đâu, Đông Nghi cười lại như một thỏa thuận. Thôi chết rồi, Đông Nghi tái mặt. Thái độ của ta có thể làm Vinh hiểu lầm lắm. Đông Nghi không biết Trà có nhìn thấy nụ cười đồng lõa của nàng và Vinh không, Đông Nghi nói lớn để lấp liếm sự ngượng ngùng:
- Thôi, Trà không ra ngồi nói chuyện là Đông Nghi về a nghe.
Nhưng Đông Nghi không nghe tiếng Trà trả lời nữa. Đông Nghi nhìn ra sân, chiếc xe đạp của Nghi dựng bên trong chiếc xe của Vinh, không hiểu sao Đông Nghi thấy hai chiếc xe dễ thương lạ. Hai chiếc xe dễ thương, nhưng hai người ngồi ở đây thì ít dễ thương quá.
- Hình như bên vườn của Nghi có nhiều hoa lắm hỉ?
- Dạ mệ ngoại trồng đủ thứ.
- Anh thấy có cây ngọc lan.
Đông Nghi nói:
- Không hiểu răng bà ngoại ưa trồng nhiều cây ngọc lan trong nhà, em thấy hoa ngọc lan thường trồng ở chùa hơn. Hoa ngọc lan tinh khiết, ở cảnh chùa thích hợp …
Nghi bỗng giật mình và rủa thầm: Hố mất rồi, tự dưng đi xưng em. Đông Nghi sửa lại:
- Vườn Nghi có cây bại hoại, vì rứa chuối nhà hay chín trước ngày lắm.
- Ừ, ngày còn nhỏ anh vẫn nhìn thấy bà ngoại anh hái hoa bại hoại bỏ trên chuối xanh mà cúng, sáng ngày, chuối chín đều, thơm phức, ngon lắm.
- Dạ.
- Ngày còn nhỏ, anh thích nhìn tụi con gái chơi buôn bán, cứ lấy vỏ bưởi cắt nhỏ, hái bông ngũ sắc bỏ vào mấy cái vỏ nghêu, con gái chơi tức cười rứa đó.
- Hồi nhỏ Nghi cũng thích chơi rứa.
- Có đánh thẻ không?
- Có.
- Có đánh bi không?
- Đánh bi thì mấy đứa con trai hắn phá. Tụi con trai ưa phá lắm. Chơi cò cò, tụi nó lấy chân chà đường chỉ, lượm mạng đem đôi vô bụi. Con trai ác dễ sợ.
- Con trai chỉ được ác hồi nhỏ, lớn lên thấy con gái sợ hết hồn. Như anh chừ ngồi trước mặt Nghi cho ăn bánh anh cũng không dám.
Anh chàng hôm nay tiến bộ quá rồi. Ai nói con trai Huế lù đù? Đông Nghi thấy bối rối, nàng cứ đưa tay vén tóc cho ra đằng sau lưng, rồi lại lôi mớ tóc thả đằng trước vai. Vinh ngồi nhìn dáng điệu lúng túng của Đông Nghi với vẻ vui thích, khám phá.
- Anh không có em gái cũng thiệt, có một cô em gái chắc vui lắm.
- Trà đó chi anh.
- Trà mô phải em ruột. Mà nó nghịch như con trai, dạo trước trong nhà nói bà mụ bắt lộn nó thành con gái, cho nó con trai mới đúng.
- Thôi cho Nghi làm em gái anh hỉ?
Vinh cười hiền lành:
- Không được mô …
- Tại răng rứa?
- Tại ….
Vinh đỏ mặt. Đông Nghi hỏi xong câu đó cũng cảm thấy mình táo bạo quá. Nàng nghĩ tới Tuấn sau câu nói với Vinh và thấy hối hận. Nhưng tại em ở đây buồn quá, cô đơn quá. Trưa nay em đi tìm mẹ, tìm mẹ để mong được mẹ thương, như anh nói tìm mẹ để khóc với mẹ, để được mẹ ôm, mẹ hun. Rứa mà em không có can đảm tìm mẹ đó. Đông Nghi tự nói thầm như để phân trần sự có mặt hôm nay của mình ở nhà Trà. Vinh hình như cũng sốt ruột, chàng gọi lớn:
- Trà ơi, Trà.
Trà vén bức màn, bưng khay nước đi ra, cười lỏn lẻn:
- Kêu chi rứa?
- Để người ta ngồi một mình hoài.
- Hai mình đó chớ.
Trà đặt khay nước xuống bàn, vỗ vai Đông Nghi:
- Nói chuyện nhiều chưa?
- Người ta muốn về bắt chết đây nì. Nghi phải ra cửa hàng với mạ.
- Uống nước đi đã rồi về. Anh Vinh đưa về hỉ?
Đông Nghi dẩy nẩy:
- Thôi, không được mô, dị lắm.
Vinh đề nghị:
- Tui đưa về, nhưng đi xa thôi.
- Tùy anh, tui không biết.
Trà bưng ly nước đưa tận tay Nghi:
- Thì uống đi đã rồi về. Còn nắng chang chang mà đòi về, dị thiệt. Mấy giờ rồi anh Vinh?
- Hơn ba giờ rồi, ba giờ hai mươi lăm.
Trà nhìn đồng hồ treo tường:
- Đồng hồ bốn giờ kém mười rồi. Đồng hồ anh Vinh giữ khách đó.
Vinh hỏi:
- Nghi ra cửa hàng hya về nhà?
Nghĩ tới mẹ, Nghi buồn bả hẳn. Nhưng nàng không muốn làm phiền Vinh.
- Chắc Nghi ra cửa hàng. Đây ra đó có chút, anh đừng đưa Nghi làm chi cho mệt.
- Thôi được, tui cũng đi ra phố mua mấy cuốn sách.
Đông Nghi uống xong chiếc nước, đứng dậy:
- Trà ơi, mình về nghe. Mai đi học hỉ?
Trà cầm tập vở đưa cho Nghi:
- Mấy bài toán giải rồi, về coi lại không mai đi học, bà thầy truy dữ lắm đó.
Nghi cầm tập sách đi ra sân. Vinh đã nhanh nhẹn dắt lấy xe chàng dựng vào hàng hiên và dẫn xe ra cho Đông Nghi. Đông Nghi chào Trà lần nữa rồi đạp xe ra đường trước. Vinh lẽo đẽo đi sau. Tới cửa Thượng Tứ, thấy vắng, Vinh đạp xe gần lại:
- Nghi đi xe còn dở lắm nghe.
- Nghi ít đi xe lắm. Mạ không cho, xe ni của Tỷ Muội.
- Em có cô bạn tên Cam Đường?
- dạ, có răng không anh?
- Không, anh hỏi rứa thôi.
Đông Nghi buông một tay giữ lấy quai nón, một ngọn gió vừa thổi tới chiếc nón của Nghi suýt lật đằng sau. Đông Nghi đạp xe nhanh hơn và Vinh lại thụt lùi phía sau. Qua tới cửa hàng, Đông Nghi thấy cửa hàng đóng cửa. Nàng nhảy xuống dựng xe, đập tay gọi cửa, con Tý ghé mắt qua cửa sắt ra dấu không có bà. Đông Nghi hỏi:
- Biết mạ đi mô không?
- Đi với ông Bồ Đào khi trưa lận.
- Khi mấy giờ?
- Khi hai giờ.
- Có nói khi mô về không?
- Bà nói đóng cửa nghỉ luôn, chiều ni nghỉ cả chiều. Bà nói tối đóng cửa cẩn thận mà ngủ.
- Bữa trước bà có ở lại?
- Dạ?
- Bữa trước bà ngủ lại bên ni có biết không?
- Khi mô?
- Bữa trước đó.
Tý ngẩn ngơ một lúc rồi gật đầu. Có thì phải, có mấy đêm tui xin bà về mà.
Đông Nghi thất vọng, nàng biểu Tý đóng cửa lại rồi ra lấy xe đạp đi. Đông Nghi định trở về nhà, nhưng xe Vinh đã tiến đến bên cạnh:
- Mạ đi vắng rồi hỉ?
- Dạ.
- Ừ, chiều chủ nhật phải nghỉ chớ, bán cả tuần cũng mệt rồi.
Đâu có phải vì lý do đó. Mạ đi với ông Bồ Đào kia mà. Đông Nghi mím môi lại, gió hất ngược tạt vào khuôn mặt nàng càng làm cho sự nóng nực hừng hực lên sau đó.
Mạ đi mô? Tìm một căn nhà nào vắng vẻ hay lên núi Ngự để già nhân ngải, non vợ chồng. Dám lắm, đã một lần như thế rồi. Hèn chi mạ chả bảo mình sang. Mình sang để ngồi trông cửa hàng cho mạ đi với trai? Ông Bồ Đào mà là trai? Không, hắn là con quỷ sứ quyến rũ đàn bà tiết hạnh. Nhưng mạ tiết hạnh thì làm gì hắn quyến rũ được? Trời ơi, Huế bằng cái lỗ mũi, chưa chi mạ nó đã làm nó tan hoang hết rồi. Chuyện sẽ đổ bể tùm lum, rồi ai cũng biết. Bọn con trai sẽ nhìn nàng mà thì thầm: Con nớ có bà mẹ ác liệt lắm.
Đông Nghi nhớ lại câu chuyện của một cô bạn học cùng lớp. Cô bạn mồ côi cha, ở với mẹ, rồi tự nhiên mẹ nó có bầu. Cả lớp không ai làm thân với nó. Nó đi học không dám cất mặt nhìn ai, rồi vì xấu hổ quá, con nhỏ bỏ nhà đi mất. Bà mẹ nó ở lại một thời gian, không chịu nổi miệng tiếng và sự hất hủi của bà con, cũng phải bỏ xứ mà đi. Bỏ xứ mà đi cũng không yên nữa. Lâu lâu Nghi nghe tụi bạn nói: Mi biết má con Thuận chừ làm chi không? Nghi chưa kịp hỏi, chúng đã nói: Làm gái giang hồ. Nhiều khi Đông Nghi thấy chuyện vô lý, hỏi tụi bạn làm sao biết được tin đó, chúng nó cũng bảo nghe người ta nói lại. Đó, cái miệng người ta sắc bén như rứa đó. Lời nói giết người không cần gươm dao mà. Rồi đây mạ cũng rứa, đố chạy đi mô cho khỏi.
- Đông Nghi nghĩ chi mà buồn rứa?
Mắt Đông Nghi đã mọng lệ:
- Không, Nghi bị bụi vô mắt.
- Chừ Nghi đi mô?
- Dạ đi về.
- Còn sớm mà, tụi mình lên Trà Am chơi đi.
- Xa quá.
- Lên núi Ngự ăn bánh bèo. Mình đi ngã An Cựu, gần lắm. Nghi đi hí?
Lên núi Ngự. Mắt Nghi sáng lên. Phải, lên núi Ngự, biết đâu mẹ và ông Bồ Đào đang ngồi đó. Mẹ đã từng ngồi, đã từng có người nhìn thấy. Tỷ Muội ơi, rứa mà tao giận mi, tao chưởi mi. Mi đừng giận tao tội nghiệp. Tao chừ như con điên rồi. Rồi mi cũng khinh tao, không ai còn chịu tao được nữa. Tao làm nổ thành phố cho mà coi. Phải có một tiếng nổ, dù tiếng nổ của một cây pháo, Đông Nghi cúi đầu:
- Nghi sợ lắm, tụi bạn biết nó cười.
- Cười chi mà cười. Bộ Nghi tưởng chuyện đề nghị của anh không đứng đắn hay răng?
Đứng đắn hay răng tôi cần gì phải không anh Tuấn? Em phải sống mạnh bạo, phải gạt bỏ mọi mặc cảm. Mình sống cho mình nhiều nhất, có sống cho mình mới cho mọi người. Trong một lá thư nào, Tuấn viết thế. Tôi cũng cần sống mạnh bạo. Xấp vải ông Bồ Đào cho ta còn để trong rương, sẽ lấy ra đi may chiếc áo dài, eo sát hơn chút nữa. Đông Nghi đạp xe chậm lại:
- Đi cũng được, nhưng anh đừng đi gần Nghi quá, Nghi sợ người ta mét mạ lắm.
Vinh cười, lần này chàng đạp xe lên trước:
- Được rồi, ráng mà đạp theo anh nghe.
Nghi vừa đạp xe theo Vinh, vừa có ý nghĩ ngộ nghĩnh như mình đang dự một cuộc đua xe đạp. Nhưng tại sao ta lại cứ lẻo đẻo đi theo xe một thằng con trai. Đông Nghi muốn bật cười thành tiếng.
Chỉ một lát sau, Vinh đạp xe chậm lại rồi Đông Nghi qua mặt. Xe lên khỏi đường rầy, sắp tới núi Tam Thái, Vinh đi chậm lại chờ. Con đường này hoàn toàn vắng vẻ rồi. Nơi đây, Đông Nghi đã có lần mơ được cùng người yêu ngồi dưới chân núi, bứt những cọng bông trang hay cây tràm, cây chổi mà nói chuyện tâm tình. Dạo nghĩ như thế, Đông Nghi vẫn chưa chọn được ai là người yêu mình hết.
Bây giờ nàng đang đạp xe đạp đi song song với Vinh trên con đường vòng quanh chân núi này. Cây tràm, cây chổi và bụi cây vẫn xanh um trên sườn núi. Những bông trang đỏ mọc rải rác, loại cây này nở hoa quanh năm.
Đông Nghi nhớ lại những lần đi chơi núi với bạn, cả bọn leo lên tận đỉnh núi Ngự Bình, nhìn xuống thành phố như trong bản đồ và con sông Hương như cái lạch nhỏ chảy vòng vo, xanh mướt. Lát nữa mình cũng sẽ rủ Vinh leo lên đỉnh núi, nhìn xuống thành phố và một nơi nào đó, khuất giữa những chòm cây xanh um là ngôi nhà của nàng. Nàng sẽ đứng nhìn lại nơi mình vừa ra khỏi đó và chắc sẽ bồi hồi, sẽ ngẩn ngơ không hiểu tại sao nơi chút đất đai nhỏ bé đó lại là nơi xảy ra bao nhiêu thảm kịch.
- Nghi đã đi đường ni lần nào chưa?
- Đi rồi. Mùa hè Nghi đi núi với tụi bạn. Đôi khi lên tới dòng Thiên An lận.
- Có đi Lăng không?
- Có, đi gần hết các Lăng rồi.
- Đố Nghi Lăng Tự Đức có chi?
- Có cây sâu, có xoài. Đặc biệt nhứt hạng là cái mạch nước trong đá, tụi Nghi cứ lấy lá bẻ lại như cái loa rồi hứng nước uống.
- Như cái loa ba nước chảy hết.
- Ừ hí.
Đông Nghi phì cười. Nàng nói lại:
- Hứng nước trong lá chuối hay lá xoài non, uống mát mà ngọt lắm.
- Đố Nghi Lăng Minh Mạng có chi?
- Lăng Minh Mạng có hồ sen, có nhiều xoài và nhãn.
Rồi Đông Nghi liếng thoắng:
- Nghi thích đi Lăng Khải Định, Lăng không đẹp nhưng mấy ngọn đồi thì chui ôi là sim với móc. Anh Vinh ưa ăn móc không?
- Anh đâu phải con gái.
Nghi cười kiêu ngạo:
- Con trai thì hơn chi con gái? Nghi ghét ai làm dốc lắm.
Vinh làm hòa:
- Hôm ni mới nói được nhiều chuyện với Nghi.
Nghi quay mặt nhìn vào sườn núi. Một vài tà áo dài phất phơ trên sườn núi chi chít những ngôi mộ cũ. Đi được một đoạn, Vinh chỉ vào ngôi nhà nằm bên đường, có giàn su trước sân:
- Nghi có thích ở vắng vẻ như ri không?
- Nghi sợ ma lắm.
- Con gái cô mô cũng sợ ma hết.
Mấy cái quán bánh bèo đã hiện ra, nhưng quán nào cũng đông hết. Đông Nghi tìm kiếm mấy chiếc xe hơi đang đậu trước quán, có cái nào của ông Bồ Đào không, nhưng nàng không trông thấy. Vinh đề nghị:
- Mình lên chút nữa tìm quán mô vắng vẻ chút.
Đông Nghi che thấp vành nón xuống và đạp xe nhanh hơn, nàng sợ người quen trông thấy. Khi vào quán ngồi rồi, Đông Nghi mới thấy mình đã làm một việc hết sức rồ dại. Lỡ có đứa bạn nào trông thấy, ngày mai đồn, rồi cả trường sẽ biết, mạ sẽ biết. Còn cây roi của mạ nữa, mỗi lần quất vào da như đau thấu thịt xương, đứt dây thần kinh, văng tràn nước mắt. Thấy Đông Nghi thay đổi nét mặt, Vinh hiểu ra, an ủi bạn:
- Nghi đừng có sợ, quán ni vắng mà.
- Giờ ni còn sớm, lát nữa đông lắm.
- Ăn bánh bèo xong mình leo núi chơi.
Đông nghi liếc nhìn quanh, quán không đông mấy. Vinh và Đông Nghi ngồi tuốt bên trong, được treo bớt nhờ một cái màn đã cũ treo ngăn đôi gian nhà trên, màu đã ngả vàng, dính đầy bụi và bồ hóng. Phía ngoài là cái bàn dài. Vinh gọi bánh bèo rồi hỏi Đông Nghi uống gì. Đông Nghi nói uống nước cam chai. Còn Vinh muốn tỏ ra mình là người lớn, sành điệu, chàng gọi một chai bia lớn với cái ly và cục nước đá thật bự.
- Cô cậu ăn bánh bèo có thịt heo không?
Vinh nhìn Đông Nghi mặt tươi tỉnh:
- Nghi có ăn không?
Đông Nghi thấy ngại ngùng quá, nàng không quen ngồi ăn với người lạ bao giờ. Ở nhà cũng vậy, dạo trước mạ hay có khách, Đông Nghi cứ chờ ăn mâm sau, đôi khi thằng Rọm dọn cho trong phòng, đôi khi ngồi ăn dưới bếp với thằng Rọm. Nghe Vinh hỏi, Nghi lúng túng:
- Răng cũng được anh.
Bà chủ hàng vừa là chủ nhà bưng lên một lô chén bánh bèo nhỏ xíu. Người Huế vốn tỉ mỉ, ăn uống cũng lích ca, lích kích lắm. Bà ngoại Nghi thường kể ngày xưa các mệ ăn uống thiệt thanh lịch, mỗi món ăn đựng một ít trong những chiếc đĩa nhỏ xíu và mỗi bữa ăn thường có nhiều món. Lúc nào cũng có chén nước mắm gạn trong nước ruốt, bỏ cơm vào là nổi lều bều, ăn vào nhức cả răng, có mấy trái ớt xanh hay chùm ớt chỉ thiên trái li ti mà cay xé lưỡi. Chén bánh bèo cũng tượng trưng cho tính nết trên. Mỗi chén bánh cầm lọt hai ngón tay, lấy cái chèo bằng tre nậy ra bỏ vào miệng, chưa nuốt đã trôi mất tiêu vào cổ, chỉ để lại nơi lưỡi một chút bột chín nhuyễn, một chút béo, một chút cay, một chút hành thơm thơm và chút ngọt của nước mắm nấu với đường được gạn ra để lắng trong trong cái thẩu lớn.
Tuy mẩu bánh có chút xíu mà hai người ăn trước mặt nhau hết sức dè dặt. Đông Nghi chỉ ăn hết chừng năm chén. Vinh ăn hơn nàng ba bốn chén chi đó. Trong khi ăn, cả hai như tránh nói chuyện với nhau. Nghi cho rằng ai bắt gặp miệng mình trong khi nhai thật là xấu hổ. Vinh cũng thế, mỗi khi hỏi Đông Nghi một câu, chàng đợi cho miếng bánh tan hết trong cổ rồi mới hỏi.
Khi ăn xong ra khỏi quán thì mặt trời đã ngã đằng sau núi. Vinh gởi bà chủ quán hai chiếc xe đạp rồi cả hai đi bộ lên núi. Không gặp mạ ở đây, Đông Nghi ngẩn ngơ và cảm thấy cuộc đi chơi mất hết hứng thú. Nhưng giá gặp mạ thì chắc Đông Nghi cũng không đủ bình tĩnh ngồi được trước mặt mạ rồi. Đông Nghi cố nhớ lại lời nói của Tỷ Muội để đoán xem mạ đã ngồi ở quán nào, nhưng nàng không đoán nổi.
Đến một khúc dốc, Vinh cầm tay Đông Nghi:
- Đi khéo kẻo bổ em.
Đông Nghi để yên tay nàng trong tay Vinh. Nàng không thấy rung động nhưng có một chút xao xuyến nhẹ. Qua khỏi khúc đó, Vinh thả bàn tay Nghi ra, chàng nhảy tới trước, đưa tay giữ mấy nhành gai chắn đường cho Nghi đi qua. Lên tới đỉnh núi, chọn một chỗ ngồi nhìn xuống sườn núi và thành phố rồi cả hai không biết nói chuyện gì với nhau. Đông Nghi vừa nhìn xuống thành phố vừa bứt nát bông hoa trang mà nàng vừa rứt được ở một bụi cây đằng sau lưng. Còn Vinh thì ngồi hết nhìn trời đến nhìn đất. Trên đỉnh núi vắng tanh, mấy cặp khác chỉ đến lưng chừng núi hoặc đưa nhau đi tìm những quả sim chín.
Tự nhiên Đông Nghi đâm ra hồi hộp, mặc dù Nghi không cảm thấy yêu Vinh, nhưng lúc này một mình với người con trai này trên đỉnh núi, Đông Nghi đâm ra hoảng hốt. Không hiểu ma lực nào đã xúi dục nàng theo Vinh lên tới đây. Nhất định không hoàn toàn vì chuyện mẹ. Có cái gì xúi dục Nghi đây mà. Đông Nghi nhìn về phía những rặng cây xanh để đoán vị trí ngôi nhà của mình. Đông Nghi nhớ tới bà ngoại, bây giờ chắc bà đang một mình, đang mong ngóng Đông Nghi. Cái điệu này chắc mẹ nàng cũng chưa về.
Đông Nghi cảm thấy hối hận và thương bà ngoại dào dạt.
- Nghi ơi.
Đông Nghi không quay lại, nàng có cảm tưởng như bàn tay Vinh vừa chạm hờ lên mái tóc nàng:
- Dạ.
- Chiều đẹp quá há Nghi.
Chán muốn chết, ai mà không biết buổi chiều đẹp. Chỉ có buổi chiều đẹp trời như thế này, Nghi mới dám đi lên núi với một người con trai như Vinh, chứ trời mưa như trút, với Vinh chưa có lý do gì khiến nàng liều lĩnh đi dầm mưa như thế. Bộ không còn chi để nói nữa hết sao? Tôi biết buổi chiều đẹp rồi. Đông Nghi nặt một hòn đá ném mạnh vào một bụi cây đằng trước mặt:
- Ờ, chiều đẹp.
Anh Tuấn ơi, lúc này Nghi chỉ muốn mình bay bổng xuống chân núi, hay có đôi cánh để trôi nổi trên những đám mây giăng làng xóm ở trên trời kia. Trên trời kia, chiều nay mây nổi lên làng xóm, em nghĩ ra đó là những ngôi nhà khuất sau những bóng cây. Khung cảnh tưởng tượng ra như một bức tranh vẽ. Ồ, đó là ngôi nhà của chúng ta, ngôi nhà không xây, ngôi nhà không bao giờ có trong thực tế. Em mơ mộng thật là lãng mạn. Con gái Huế đa sầu, đa cảm mà cũng đa tình nữa. Anh chỉ nhắc tới đa sầu, đa cảm mà thôi. Còn đa tình nữa, anh chưa nhìn bộ mặt thật, anh chưa lật lòng, lật phổi, lật tim gan của em lên mà xem. Vậy mà cù lần vậy đó anh Tuấn. Anh chàng Vinh ngồi kia, hai tay đã run rồi, cứ nhìn cái mặt cố làm vẻ trầm tĩnh cũng đủ cho em ghét.
Không, rõ ràng mình không ghét Vinh đấy chứ. Vậy mà mình đã tìm lời, đã đặt điều cầu cứu. Kể ra lúc này ngồi với Vinh ở đây, mình cũng thấy lòng thanh thản nhiều. Đông Nghi muốn quên hết, cho tôi sống một giờ phút này. Vinh như choáng váng trước vẻ nhìn đặc biệt của Đông Nghi. Chàng cúi đầu ngẫm nghĩ, rồi như sự vắng vẻ của đỉnh núi cao làm Vinh lấy lại bình tĩnh. Bàn tay Vinh đã nắm chặt tay Đông Nghi lúc nào:
- Em.
- Anh.
Sự giả tạo hay có một phần rung động thật đó. Đông Nghi ngẩn ngơ mất vài giây khi tiếng kêu thoát ra khỏi cổ họng. Cái gì vừa xẩy ra vậy? Sau phút bàng hoàng trôi qua quá nhanh, nhanh đến nổi mình không nhận thấy, mình đang nghi ngờ. Khuôn mặt ai vừa tượng hình ở chân trời kia? Khuôn mặt ai mà Nghi không thể gọi ra bằng tên được. Anh. Tôi vừa gọi ai đó, tên người ở trước mặt mình hay người ở nơi xa xôi khác? Tại sao tiếng nói đó còn vọng lại bên tai Nghi như một điệp khúc. Mặt Nghi bỗng nóng bừng, bàn tay Nghi run rẩy trong bàn tay đầy truyền cảm của Vinh. Tiếng gọi này có thể cũng đã lọt ra từ miệng mẹ và còn lẩn quất đâu đây, còn vang vọng trong hơi núi. Một cơn gió thổi tới, hơi hướm Vinh tạt đầy mặt mũi nàng. Đông Nghi thấy một cảm giác lạ lùng làm da tay, da chân nàng nổi gai ốc. Hơi hướm đó chợt đọng lại và ấm một khoảng ngực nơi trái tim đang đập dồn dập ở bên trong … Những cảm giác mới mẻ đó làm Đông Nghi sợ hải, nàng đứng bật dậy:
- Mình đi xuống thôi anh, ở đây vắng vẻ quá.
Giọng Vinh lạc hẳn đi, yếu đuối:
- Không, Nghi ngồi xuống đây với anh.
Bàn tay Vinh đã cầm chặt chéo áo của Nghi. Vạt áo căng dài, Đông nghi hơi ngã người ra đằng sau, vạt áo che gần hết khuôn mặt của Vinh. Đông Nghi chỉ nhìn thấy đôi mắt của Vinh, đôi mắt như thu hết bóng tối từ chân núi vừa dồn tới. Chưa bao giờ Đông Nghi bắt gặp một đôi mắt kỳ lạ như thế, đôi mắt ươn ướt, nửa long lanh, nửa tối sầm kia như trì kéo nàng tới gần, ngồi xuống.
- Ngồi xuống đây với anh, Đông Nghi.
Đôi mắt vẫn nhìn Nghi, vẻ say mê mù mịt hết khuôn mặt. Phải có những giờ phút như thế này để nổ tung ra chứ. Đông Nghi ơi, chỉ có một buổi chiều như thế, chỉ có một lần cảm xúc như thế. Đông Nghi không suy nghĩ gì thêm nữa, nàng ngồi xuống bên cạnh Vinh, cánh tay chàng đã choàng qua vai nàng:
- Nghi ơi, em yêu anh đó chớ?
Yêu Vinh không? Tại sao mình lại vừa giật mình? Có tiếng nói nào vừa thoát ra từ cơn gió, lọt vào tai mình? Không, không phải. Lại sai nữa rồi, có đấy chứ. Cánh tay Vinh vẫn đặt hờ trên vai Đông Nghi. Như thế này là đã quá lắm. Dù nghĩ thế, Đông Nghi vẫn để yên mà không tìm cách gỡ cánh tay người con trai ra. Lặng đi một lúc, tiếng Vinh nhắc lại:
- Đông Nghi, em có yêu anh không?
- Dạ.
Khi nào bối rối quá, Đông Nghi dùng tiếng dạ. Những đứa con gái khác cũng thế. Mỹ Chánh có lần cười khúc khích: Ưa hay không ưa cứ dạ tưới đi, dạ là có, dạ là không. Mặc cho họ hiểu răng thì hiểu.
- Cho anh cầm bàn tay Nghi chút nghe.
Vinh đưa bàn tay mặt ra, cánh tay trái vẫn choàng trên vai nàng. Tự nhiên Đông Nghi cúi đầu:
- Anh làm em dị quá!
- Dị chi mà dị. Tụi mình lớn rồi.
- Em sợ.
- Sợ mạ biết há. Anh cũng thấy mạ khó quá. Nhiều lần anh muốn vô nhà chơi mà anh sợ mạ em.
- Thôi bỏ chuyện đó đi anh.
- Ừ. Mà đưa bàn tay anh cầm chơi, nói lơ hả?
Đông Nghi nghĩ tới Tuấn, lòng nàng chợt lạnh đi. Mặt trời đã khuất hẳn bên kia dãy núi, từng đàn chim bay về tổ. Đông Nghi sực nhớ nàng cũng phải về nhà. Nhưng Vinh thì còn như quá say sưa với hương vị tình yêu, chàng đứng dậy hái một nắm bông trang, đưa tận tay Nghi:
- Anh tặng em, hoa này mộc mạc nhứt, như tình yêu tụi mình rứa.
Như tình yêu tụi mình? Có phải tôi đang yêu Vinh đây không? Tôi có cảm tình với Vinh, chắc chắn thế. Ở đây buồn quá rồi, nếu không phải Vinh, là một người nào khác chắc Đông Nghi không lựa chọn nổi. Đông Nghi cố tươi cười cầm nắm bông trang chung với những cọng lá tràm, lá chổi. Bất chợt Đông Nghi cảm thấy sợ hải vì sự liều lĩnh của mình. Thế nào Trà nó cũng biết, lỡ ra có người nào bắt gặp mình đi chơi núi với Vinh nữa thì sao? Nhưng những chuyện đó cũng chưa tai hại bằng chuyện Vinh đang nghĩ là Nghi đã yêu Vinh ghê gớm lắm. Mà không ghê răng được khi mình dám nhận lời đi chơi núi với Vinh, nhận lời leo lên đỉnh núi chỉ có hai đứa vắng vẻ. Mặt Đông Nghi bỗng méo như sắp khóc:
- Anh Vinh …
- Chi rứa em?
Mắt Vinh vừa bắt gặp khuôn mặt của Đông Nghi, niềm vui đang rực rỡ trên khuôn mặt bỗng bay mất theo ánh nắng:
- Kìa Nghi, tại răng rứa?
Đông Nghi nuốt nước mắt, nàng dấu quanh:
- Thôi về anh, túi rồi, Nghi sợ lắm.
Giọng Vinh chợt bàng hoàng:
- Hình như Nghi sợ vụ đi chơi núi ni lắm hỉ?
- Dạ.
- Dạ là sợ?
- Dạ.
Vinh hỏi dồn dập:
- Như rứa là em không yêu anh?
- Dạ …
- Dạ là không?
- Dạ không phải …
Vinh đưa hai tay lên trời:
- Nghi làm anh điên cái đầu rồi. Nghi làm anh thiệt không biết trời trăng chi nữa hết.
Đông Nghi không chịu đựng được nữa, nàng bật khóc. Chiếc khăn tay bằng vải phin nõn quấn chặt trong mấy ngón tay Vinh. Vinh nhìn vào mặt người yêu, ánh mắt như muốn bốc lửa. Nhưng chừng mấy giây sau, khi giọt nước mắt của Đông Nghi rơi xuống đất, mắt Vinh dịu hẳn lại và chàng sững sờ:
- Anh xin lỗi, anh đã làm Đông Nghi buồn.
Rồi rút mùi xoa lau nước mắt cho Đông Nghi, giọng Vinh buồn nản:
- Thôi, để anh đưa về.
Nghi còn dùng dằng:
- Anh Vinh. Anh đừng giận Nghi.
Hai người di xuống chân núi. Khi đã ra khỏi chân núi gồ ghề, Vinh hỏi nhỏ bên tai bạn:
- Tại sao em khóc?
Đông Nghi quay mặt nhìn ra đường:
- Tại Nghi sợ tụi bạn biết, tụi bạn cười.
Nghe Nghi nói câu đó, bao nhiêu thắc mắc của Vinh tan biến hết. Đông Nghi cũng thở phào nhẹ nhõm. Như rứa là tránh hết mọi hiểu lầm về phía Vinh và chàng cũng không thể giận nàng, cũng không thể hiểu thêm gì về nàng nữa hết. Quán bánh bèo còn thật đông khách. Đông Nghi đứng đợi ở ngoài xa. Vinh vào dắt lần hai chiếc xe đạp. Đông Nghi thấy Vinh chìu mình cũng cảm động:
- Lần sau chắc anh không dám đi chơi với Nghi nữa.
- Sợ Nghi chê anh, còn anh thì …
Vinh nhìn Nghi chăm chăm. Nghi tránh đôi mắt say đắm của Vinh, nàng leo lên ngồi trên yên xe, chống chân muốn đạp:
- Thôi về anh, trời túi rồi.
Vinh nhìn đồng hồ:
- Hơn sáu giờ, chừ mình về tới là bảy giờ. Hay mình vô uống nước đã.
- Không được, Nghi mượn xe của Tỷ Muội, chiều ni hắn đi tắm bến.
Vinh cười:
- Tắm chi nữa, chừ tối rồi. Chắc Nghi hay đi tắm với Tỷ Muội rồi lội lên Đò Cồn, bẻ bắp về nướng hả?
Nghi vừa đạp xe, vừa hỏi:
- Răng anh biết?
- Nghi làm chi mà anh không biết.
Nghi mắc cỡ:
- Anh dị quá à.
- Anh còn biết em có cô bạn thân tên Cam Đường nữa.
- Anh nhắc khi ở nhà Trà rồi.
- Cô nớ hư lắm, răng mà em thân?
Đông Nghi quay mặt nhìn phía chân núi, những cây cối xanh tươi, những gò mồ mả cao thấp. Huế rứa đó, căn bệnh cố hữu của Huế, một cố tật của Huế, Huế của em rứa đó anh Tuấn. Chuyện trong chưa rõ, ngoài ngõ đã hay. Cam đường chỉ là một nạn nhân của bệnh cố chấp ở Huế. Cũng không phải vì bệnh cố chấp nữa. Cam Đường là nạn nhân của bệnh đồn đại. Họ khơi từ chuyện người này tới người khác và vô phúc khi những con mắt rình rập nhìn tới. Đâu phải chỉ mới Cam Đường là nạn nhân, những lời nói sắc như gươm dao, ác độc như lời phù thủy đã chém ngã bao nhiêu người rồi. Tự nhiên Đông Nghi thấy tầm thường. Buổi trưa ở nhà Trà, Vinh nhắc một lần, Nghi không để ý, nàng cho rằng Vinh có quen biết Cam Đường. Đến giờ thì chuyện đã rõ. Vinh yêu Nghi nhưng chàng không an tâm vì Nghi chơi thân với Cam Đường. Thành phố này không dung dưỡng những người hiền lành, không dung dưỡng cả những người dám chọn lựa đời sống khác sự sắp xếp chung. Những người nằm dưới mồ mả kia cũng vậy, họ đẻ ra con cháu và đẻ cả ra một bệnh di truyền. Đông Nghi thở dài nhẹ nhẹ.
- Răng Nghi không trả lời anh?
- Trả lời chi?
- Trả lời câu anh vừa mói đó.
A, anh chàng đã coi là có quyền hạn với mình rồi đây. Anh ta muốn yêu anh, muốn chiếm hữu, muốn cai trị, cái dân vua chú mà. Anh đúng tác phong con cháu của mấy mệ. Nghi hỏi lại:
- Chuyện Cam Đường?
- Ừ.
- Hắn hư thân mất nết?
- Ừ.
- Em lại thân với hắn chắc vì em giống hắn.
Đông Nghi biết Vinh đang trợn to mắt và chắc đang nhìn nàng như nhìn một con khủng long. Chắc Vinh nghĩ rằng không có một cô gái Huế nào lại có một lời đối đáp như rứa. Đông Nghi cũng thấy không thích thú gì với lối nói chuyện trên, nàng quay sang nhìn Vinh mỉm cười, cố hòa nhã:
- Thôi bỏ qua chuyện đó đi anh Vinh.
Vinh lắc đầu:
- Gần em, anh mới thấy em đầy bí mật.
- Không phải đâu mà là đầy sự kỳ cục đó.
Hai người theo con đường dốc khỏi chân núi Tam Thái, khi đến đường rầy xe hỏa, Đông Nghi đạp xe vọt lên trước, Vinh biết ý, đạp lùi phía sau. Đông Nghi cố lấy dáng tự nhiên, tà áo nàng bay phất phớt đằng sau và Đông Nghi biết Vinh đang ngắm nàng, đang thấy nàng đẹp. Buổi đi chơi núi cũng chả có gì hết. Hai người đưa nhau lên núi cao, ngồi nhìn thành phố, những lời nói vu vơ. Một cái nắm tay ngập ngừng và buông thả vội vả. Có vậy thôi sao? Nhưng nếu thành phố thấy hai người đi như thế, họ sẽ nghĩ sao và bao nhiêu chuyện ghê gớm sẽ được dựng lên trong đầu óc họ. Làm thế nào cho vỡ ra, cho hủy diệt hết những thành kiến đó.
Đông Nghi nhớ tới một lá thư của Tuấn viết về những ngôi chùa ở Huế và ao ước tình yêu của hai người sẽ tuyệt diệu hơn trong những yên tĩnh. Anh sẽ về, chắc chắn thế. Và em sẽ đưa anh đi thăm Lăng tẩm, thăm chùa chiền. Chúng ta chẳng cần thề thốt, chẳng cần nói gì với nhau. Anh hoàn toàn yên tâm khi gởi gắm em ở cái thành phố đó. Em bị nhốt trong thành kiến, trong sự giáo dục khắt khe và chỉ có anh xứng đáng để đưa em đi khỏi nơi đó. Nhưng bây giờ anh cám ơn Huế, cám ơn thành kiến của Huế. Không, anh Tuấn ơi, tất cả chỉ là cái vẻ bên ngoài. Em sẽ đưa anh đi thăm Lăng Tự Đức. Ở đó, anh sẽ thấy nào cây vàng, trái ngọc, nào sơn son, thếp vàng, nhưng cây vàng trái ngọc đã mất tích và người ta thế vào những cây giả, những hoành phi, những liễn đối đã bạc màu, những sơn son, thếp vàng đã mục rã. Lá thư sẽ viết cho Tuấn đã tượng hình trong đầu Đông Nghi sau buổi leo núi và trước cái bóng của Vinh đang lẽo đẽo.
Chưa bao giờ Đông Nghi thấy thấm thía buồn nản trong sự yên tĩnh như thế. Buổi chiều đã tới thật hoàn toàn. Những sân cây đầy bóng tối. Những cụ già đứng chắp tay sau lưng, ngó mông lung ra đường. Lũ trẻ con nhìn Vinh và nàng đạp xe đi qua với vẻ tinh nghịch dò xét. Nơi chiếc ga tạm An Cựu, ông xếp ga đứng nhìn lũ trẻ đang đi bên trong đường rầy, cái cờ đỏ cắm nơi một cành cây khế. Ông cũng nhìn theo Vinh và nàng đang đi ngang qua. Thành phố với những đôi mắt xoắn chặt vào nhau làm người ta có cảm tưởng chính chiếc bóng đằng sau lưng mình cũng rình mò mình nữa.
Qua khỏi cầu An Cựu, Nghi chia tay Vinh. Vinh muốn đưa nàng đi thêm một quãng đường nữa nhưng thấy gương mặt Đông Nghi có vẻ không vui, Vinh đành từ giả. Vinh nói với Nghi:
- Tuần tới hẹn gặp ở nhà Trà nữa nghe.
Thấy Đông Nghi làm thinh, Vinh đề nghị:
- Hay mình hẹn nơi khác Nghi hí?
- Hẹn nơi khác làm chi?
Câu nói của Đông Nghi làm Vinh tiu nghỉu, nhưng Vinh cũng cố mỉm cười:
- Mình đi Trà An chơi. Trà An vắng hơn. Hay em thích đi Tây Thiên?
Thấy Đông Nghi vẫn im lặng đạp xe, Vinh cố lẻo đẻo theo một đoạn:
- Hay đi Thiên Mụ chơi em.
Đông Nghi muốn cho Vinh khỏi đi theo thêm nữa, nàng gật đầu đại:
- Được rồi, để em tính lại đã.
- Túi anh tới nghe, nhớ ra đóng cửa cho anh nhìn một cái cho đỡ nhớ hí.
Đông Nghi không trả lời cũng không quay lại. Vinh đã đạp xe quẹo trở lại, Đông Nghi đạp xe dọc bờ sông đi về nhà. Đông Nghi đạp xe thủng thỉnh để về nhà muộn hơn, Nghi muốn về sau mẹ. Bây giờ Đông Nghi bình tỉnh lắm, nàng có đủ can đảm chịu đựng cơn giận dữ của mẹ rồi. Biết đâu khi Nghi về tới sẽ thấy ông Bồ Đào có mặt ở đó nữa.
Đông Nghi ghé nhà Tỷ Muội trả xe đạp. Tỷ Muội thấy bạn về trễ trách bạn:
- Mi hẹn đi tắm mà không về sớm. Ăn cơm chưa?
- Chưa.
- Ở đây ăn cơm với mình. Có mấy chị nữa vui lắm.
- Túi rồi, tao phải về.
Tỷ Muội chợt nhớ ra, lo sợ giúp bạn:
- Mi đi túi rứa về mạ đánh chết. Bữa trước thằng Rọm mét với tao mi bị mạ mi đánh phải không?
Đông Nghi không giận, nàng cười nhạt:
- Ừ, vui lắm mi ơi.
- Thôi mi về đi, mạ mi đánh nữa chừ.
- Đánh tao thì đánh, tao có sợ mô.
Tỷ Muội trợn mắt, nó không thể tưởng tượng được Đông Nghi có thể thay đổi mau như thế. Mà Đông Nghi thay đổi thật rồi, mới một ngày, Đông Nghi thấy mình đã bỏ xa mình ngày hôm trước, hôm qua nhiều quá. Nàng đoán được câu nói của bạn:
- Mi nói dó, mi sợ mạ mi như cọp.
Đông Nghi vỗ vai bạn:
- Tao về, mai đi học hí.
- Mai sáng tao kêu mi đi học sớm. Hai đứa mình xuống đò qua Thừa Phủ chơi, buổi sáng sớm qua đò đẹp ghê, nhìn trời đầy sương, không thấy nước mô hết, đò cứ như chèo trên sương, trôi vào trong sương.
Đông Nghi chế nhạo bạn lãng mạn rồi từ giã bạn đi ra cổng. Từ nhà ra cửa ngõ nhà Tỷ Muội cũng xa ghê, hai bên ngõ trồng mấy cây bạc hà cao vút, lá dài rũ xuống như những lưỡi dao ngọt bén. Tỷ Muội đuổi theo cho bạn một trái ổi mới hái trên cây còn nguyên cuống lá. Đông Nghi đi bộ thủng thẳng về nhà.
Có thể mẹ chưa về giờ này và cũng có thể mẹ đang ngồi giữa sân hay đứng trước hiên đợi nàng. Bà ngoại chắc cũng sốt ruột lắm. Đông Nghi hơi hối hận. Nàng hối hận vì thương bà ngoại nhiều hơn là sợ mẹ. Nhưng giá gặp mẹ thì Đông Nghi sẽ trả lời ra làm sao về vụ bỏ đi chơi trọn cả buổi chiều hôm nay mà không sang trông cửa hàng. Không thể nói là không gặp chị Nại được rồi. Thế nào mẹ cũng hỏi bà trước. Đông Nghi nghĩ quanh co rồi đâm lỳ: Bị đòn là cùng, bị đòn rồi cũng quen. Đông Nghi nghĩ tới những lằn roi, những lời nhiếc móc của mẹ, nàng biết mặt mình đang đanh lại.
Đông Nghi đẩy cánh cổng, cánh cổng không khóa. Chắc mẹ về rồi. Mẹ về, cửa mới không rào bên trong. Đông Nghi khép hờ cửa lại và đi vào nhà, dù đã tự nhủ lòng là phải bình tỉnh, phải lỳ lợm, nhưng gần tới khoảng sân trống ngực Đông Nghi vẫn đập mạnh, nàng không kìm được sự hồi hộp. Nhưng khoảng sân vắng ngắt, không có mẹ ngồi ở đó. Mẹ chưa về. Đông Nghi đẩy cửa vào nhà. Nhà sao tối om thế này, đèn đuốc đâu không thắp? Rọm đâu rồi? Nó chui ở cái xó nào mà không coi nhà cửa, không bật điện. Hay cúp điện?
Cúp điện thì cũng có đèn cầy hay đèn sắp chớ. Đông Nghi đứng giữa nhà, nàng với tay bật công tắc nơi chiếc cột chính gần nhất. Ánh điện đỏ bật, căn phòng nhòa ánh sáng. Nhưng Đông Nghi bỗng thấy lạnh cả xương sống. Căn nhà vắng ngắt và có một vẻ lạnh lùng. Đông Nghi dợm thêm một bước nữa. Sao không có ai hết? Mẹ đâu? Thằng Rọm đâu? Bà ngoại đâu rồi? Đông Nghi vụt chạy tới phòng bà ngoại, cánh cửa đã mở toang từ bao giờ. Ngoại ơi, ngoại nằm như ri, gió làm răng? Đông Nghi chạy tọt vào phòng. Phòng bà ngoại cũng không bật điện. Đông Nghi chỉ choáng mắt có mấy giây rồi nàng thấy hiện rõ lờ mờ những giường chiếu nhờ ánh điện ở ngoài nhà chiếu vào. Nhưng bà ngoại không còn nằm trên giường đó nữa. Một cảm giác kinh hoàng chạy thật nhanh từ các đầu mút tay chân rồi dồn cứng xương sống. Đông Nghi muốn kêu mà không kêu được, nàng há hốc mồm, hai tay đưa lên lưng chừng và cứng nhắc. Bà ơi, bà ơi. Nhiều tiếng kêu vang ra trong đầu óc mà không tài nào thốt ra ở miệng được. Một luồng gió thổi đập vào cánh cửa, tiếng động làm Đông Nghi giật mình và gai ốc mọc khắp tay chân, hai tay Đông Nghi rơi thỏng xuống như có một sự dã dượi nào vừa giật nó xuống.
- Bà ơi, bà ơi.
Đông Nghi đã kêu được rồi. Nhưng tiếng kêu của Đông Nghi chìm ngỉm trong sự im vắng của căn nhà. Bà ngoại đi đâu? Chỉ có một buổi chiều mà chuyện gì đã xảy ra cho bà ngoại, cho mẹ? Sao mẹ cũng chưa về? Bà ngoại đi đâu? Ai đã đưa bà đi?
Qua phút giây sửng sốt, Đông Nghi bỗng bải hoải tay chân vì sợ hải, chiếc giường vắng ngắt và lạnh lẻo như đã từ lâu không có người nằm. Cánh cửa sổ lay lắt theo gió như có bàn tay nào xô đẩy. Ngoài vườn cây lá xào xạc, những bóng lá gần cửa sổ lay lắt như những bóng ma. Đông Nghi kinh hoàng ôm đầu chạy bổ ra khỏi phòng bà ngoại, nàng đứng giữa nhà, dưới bóng ngọn điện, tay đè lên ngực. Đông Nghi không dám đẩy cánh cửa vào phòng mình nữa, nàng tưởng tượng ra đủ mọi chuyện kinh khủng nhất và đầu óc nàng buốt đi vì sợ hải.
Một lúc sau, cố thu hết can đảm, Đông Nghi đi xuống bếp, nàng đứng nơi cửa ngăn nhà lớn với nhà bếp mà réo om sòm:
- Rọm ơi, Rọm.
Cánh cửa đẩy ra bất thình lình, Đông Nghi nhảy lùi lại, ôm ngực suýt nữa rú lên. Một bóng đen từ trong bóng tối đi lần ra, khật khà, khật khưởng, Đông Nghi nhảy hai bước đã lên đến nhà. Nàng giương mắt nhìn về phía bóng đen đang đi tới:
- Nghi đó há Nghi?
Đông Nghi nhận ra thằng Rọm, áo quần nó xốc xếch, tóc tai rũ rượi như chui từ một gầm giường ra. Đông Nghi thở phào, có thằng Rọm, nàng không còn sợ hải ma quỷ nữa. Thằng Rọm trông ghê gớm hơn ma quỷ, chắc ma quỷ cũng còn sợ nó. Đông Nghi hỏi:
- Bà ngoại đi mô rồi?
- Bà ngoại đi nhà thương.
- Bà làm răng mà đi nhà thương?
Đông Nghi hỏi vội vả nhưng thằng Rọm cứ khật khùng:
- Có thơ đó mi ơi, mi mừng không?
- Con khỉ, tui hỏi bà mần răng mà đi nhà thương?
- Thì bà đau nhiều, tao phải đi tìm mạ mi về, mạ mai chở đi nhà thương rồi.
- Nhà thương mô?
- Tao không biết, đợi mạ mi về mà hỏi.
- Ai chở? Bác Đậu xích lô há?
- Thằng cha Bồ đào.
- Lại thằng cha nớ nữa.
Rồi Đông Nghi thắc mắc:
- Mi kiếm mạ chỗ mô?
- Bên cửa hàng chớ mô.
- Răng có ông Bồ Đào bên nớ?
- Răng không có, đi mô cũng đeo trù trù, như đĩa trâu đeo khu trâu.
- Chở khi mô?
- Khi chiều lận.
- Bà làm răng?
- Tui vô kêu bà ăn cháo tui nấu, thấy bà nằm ngay đơ. Tưởng chết tao la, tao khóc quá trời. May con Cau nó gánh nước tới, nó coi nhà cho tao đi tìm mạ mi về. Nó cam đoan là bà còn sống tao mới dám đi đó.
- Rứa khi hồi tới chừ mi ở mô? Răng đèn đuốc không thắp, túi om rứa?
- Ngủ.
- Ngủ ở mô tui kêu hoài không nghe rứa?
Thằng Rọm vươn vai, nó bẻ ngón tay kêu lắc cắc:
- Chui dưới bộ ngựa ngủ. Ngủ ngon quá trời ai biết chi mô. Ăn cơm tui dọn, nấu khi hồi lận.
- Đã đi ăn chưa?
- Ai rảnh mô mà ăn.
Đông Nghi đi vào phòng thay quần áo. Nàng vừa thay quần áo xong thì nghe tiếng xe đỗ ngoài cửa. Biết mẹ về, Đông Nghi không khỏi nóng lòng muốn biết tin bà ngoại, nàng chạy ùa ra trước sân.
Mẹ nàng với ông Bồ Đào đi vào nhà. Ông tự nhiên kéo cái ghế ra ngồi, đối diện trước ảnh ba. Đông Nghi bất đắc dĩ phải cúi đầu chào bác. Nàng quay lại hỏi mẹ:
- Thưa mạ, bà con ra răng mà đi nhà thương?
Nhưng nàng thấy gương mặt mẹ lạnh lùng. Bà hất hàm:
- Đi lấy nước.
Đông Nghi tiu nghỉu đi rót hai chén nước trà bưng ra. Nàng đứng đằng sau lưng mẹ, khổ sở muốn biết về bà ngoại:
- Thưa mạ, bà con …
Ông Bồ Đào đỡ lời:
- Con đừng lo, bà ngoại không chi mô, chắc tại bà già, bác với mạ đưa vô nhà thương Huế rồi. Chừ túi quá, nhà thương đã hết giờ, mai bác đưa con vô thăm ngoại.
- Dạ thưa bác, ngoại con có răng không?
- Không răng, không răng. Bệnh để lâu quá nhưng chữa được, bác hỏi bác sĩ kỹ rồi. Tên bác sĩ trong đó là bạn của bác, cháu đừng lo.
Đông Nghi thương bà ngoại quá, mắt nàng rưng rưng muốn khóc. Bà Phúc Lợi ngước mắt nhìn Đông Nghi, mắt bà đanh lại:
- Con ra đứng trước mặt mạ biểu.
Đông Nghi lại đứng trước mặt mẹ. Chắc chắn nàng sẽ nhận được những lời trách mắng của mẹ rồi. Buổi chiều khi về, thế nào mẹ cũng biết nàng bỏ nhà đi chơi, không sang cửa hàng. Đông Nghi cúi đầu chịu tội:
- Thưa mạ, con nghe.
- Chiều này cô đi mô mà không sang cửa hàng?
- Dạ con qua nhà bạn.
- Con đi mô?
- Con ở nhà con Trà.
Bà Phúc Lợi quát:
- Mày im đi, nói rứa mà nói được. Khi chiều tao gặp con Trà đi ra phố mua hàng. Nó đi một mình. Mà tao hỏi tại răng không sang cửa hàng hả con kia?
Đông Nghi cúi gầm mặt xuống. Tốt hơn hết là ta lỳ ra. Trước mặt ông Bồ Đào mà mạ chưởi mắng mình như rứa đó. Dù Đông Nghi biết mình có lỗi, nhưng nàng không chịu được lối mắng mỏ của mẹ. Mẹ cứ la, cứ nói, nói cho chán đi, có ngày mẹ sẽ thấy mẹ lầm.
- Cái mặt mi lỳ lỳ ra há? Mi không sợ tao phải không?
- Dạ con sợ.
- Tao hỏi mi đi mô chiều ni hở? Mi không nói mi chết với tao, mi chết với tao.
Như mọi lần, Nghi đều khóc, đều xin lỗi mẹ. Lần này, thái độ của nàng chắc sẽ làm mẹ cáu tiết thêm. Hừ, mẹ rứa đó, bà ngoại đau không lo mà bà lo sử dụng quyền hành của bà trước mặt một người đàn ông. Ba ơi, ba nhìn thấy đó chứ. Ba đã bỏ nhà ra đi, ba thoát, còn con, con làm sao để thoát hở ba? Cái mặt phì nhiêu thịt mỡ kia có quyền chi ngồi trước mặt ba nghe mẹ chưởi mắng con ba được. Đông Nghi hằn học nhìn ông Bồ Đào. Ông Bồ Đào nhẹ nhàng can mẹ:
- Thôi chị, la mắng con tội nghiệp, con nó dại.
Ông ta vừa nói gì vậy? Con nó dại, con tội nghiệp, con của ai? Con của ai mới được chứ?
Khuôn mặt đang đanh đá của mẹ bỗng biến mất. Đông Nghi thấy như mẹ vừa thở ra nặng nhọc. Đông Nghi thấy mẹ có lý khi giận mình, la mắng mình. Đông Nghi thấy bớt giận mẹ. Ông Bồ Đào nói thêm:
- Tui xin chị, tha cho cháu lần ni. Cháu làm răng biết được bà ngoại ốm nặng rứa. Chắc cháu đi chép bài vở. Thôi cháu xin lỗi mẹ cháu đi.
Đông Nghi còn đang phân vân không biết phải đối phó làm sao với tình cảnh thì đã nghe tiếng mẹ quát:
- Con chó, đồ mất dạy, miệng mồm mô hết?
Đông Nghi cực chẳng đã phải lí nhí:
- dạ cháu cám ơn bác.
- Ừ, bác biết cháu đi chép bài phải không?
- Dạ ….
- Lâu ni bác bận việc quá, bác chẳng có quà chi cho cháu, bác tệ thiệt.
- Dạ.
- Cháu ráng học giỏi, kỳ nghỉ hè ni bác cho đi Sài Gòn rồi đi Đà Lạt chơi.
- Anh đừng có bênh nó. Bây chừ nó lớn, nó đâu cần ai nữa. Bởi rứa, tôi có nỗi khổ tâm mà không ai thấu.
Giọng nói của mẹ vừa buồn bã, vừa chua chát. Đông Nghi đứng cúi gầm mặt nhìn xuống hai bàn chân của mình. Cơn giận dữ của mẹ có thể bùng lớn hơn nữa, cố gắng mà chịu đựng. Giọng ông Bồ Đào có vẻ pha trò:
- Chị thì hay suy nghĩ rồi cứ ấm ức trong bụng, tôi thấy cháu Nghi ngoan lắm đó chớ.
Đông Nghi có cảm tưởng như mẹ đang thở dài. Dưới ánh đèn néon trắng như sữa, nàng thấy mặt mẹ tái xanh và mắt quầng thâm. Lâu lắm Đông Nghi mới nhìn kỹ khuôn mặt mẹ. Khuôn mặt của mẹ cũng môi đó, mắt đó, nhưng bên trong làn da nhờ nhờ tái kia, như có những lằn nhăn se lại. Cùng lúc đó, đôi mắt của bà Phúc Lợi ngẩng lên, nơi tia mắt của mẹ sửng sốt làm Nghi luýnh quýnh.
- Nhìn chi mà nhìn nớ, rồi mày không biết nói chi nữa hay răng?
- Thôi cháu xin lỗi mạ đi. Mạ giận, mạ la chớ ai mô mà giận lẫy, dị lắm.
Đông Nghi thấy lúc này mình cũng cần yên tĩnh, nàng cúi đầu lí nhí nói:
- Con xin lỗi mạ.
Bà Phúc Lợi thở ra:
- Con biết đó, bà ngoại đau, mạ bận buôn bán rứa mà con bỏ nhà đi chơi. Mạ muốn biết con đi chơi với ai? Con gái lớn rồi, khôn ba năm, dại một giờ … Đời mạ đã khổ, mạ đã khổ, mạ biết. Chừ tới đời con, mạ không lo cho con tránh con đường của mạ hay răng?
Đời mạ khổ, mạ cũng đã biết, nhưng răng mà mạ không thương con? Con có làm chi nên tội mà mạ lạnh lùng. Con cần tình thương của mạ hơn là cần quần áo ăn mặc. Đông Nghi muốn tìm thấy trong ánh mắt mẹ một gợn nhỏ xao xuyến yêu thương. Nhưng không, qua cái chớp mắt, khuôn mặt mẹ lại bình thản, lạnh lùng như muôn đời. Ông Bồ Đào nói với Đông Nghi:
- Thôi túi rồi, cháu đi học hành đi. Sáng mai cháu sửa soạn sớm, bác đưa vô thăm bà ngoại trước khi tới trường. Để bác đưa cháu đi học luôn cũng được.
Bà Phúc Lợi ngăn lại:
- Được mà anh, phiền anh chi. Để tui bảo bác Đậu chở nó đi rồi đưa nó tới trường. Anh sang sớm bất tiện. Thôi con Nghi đi vào trong đi. Lần sau muốn đi mô, phải cho mạ biết trước chớ không được đi tự tiện như rứa hí.
Đông Nghi thấy nhẹ nhõm người, nàng thở nhẹ như thoát một gánh nặng. Đông Nghi đi vào phòng bà ngoại, cây quạt của bà ngoại còn bỏ trên giường, cả cái cơi trầu của ngoại cũng để sát bên vách. Đông Nghi nằm xuống, nàng ôm lấy cái gối của bà ngoại và đưa mũi hít thật dài. Hơi hướm của bà ngoại còn phảng phất, mùi thuốc lá với mùi mồ hôi, mùi quần áo cũ như thấm sâu vào bông gòn của chiếc gối, nồng nàn một mùi mốc cũ, ngợp lòng. Rồi hình ảnh buổi đi chơi núi với Vinh chập chờn sống lại. Đông Nghi còn tưởng tượng ra được tà áo trắng của nàng nổi bật trên những màu xanh của cây cỏ và Vinh nhìn ngắm Đông Nghi như muốn nuốt trửng nàng, một phiến thạch mềm, dễ tan như bọt.
| |||||||||||
No comments:
Post a Comment