Wednesday, January 28, 2009

THẢO LUẬN THƠ VIỆT BẮC XV

=


Tư liệu thảo luận 1955 về tập thơ Việt Bắc
Lại Nguyên Ân sưu tầm và biên soạn (15/15)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15




Bài ca tháng mười Thuở Anh chưa ra đời Trái đất còn nức nở Nhân loại chửa thành người Ðêm ngàn năm man rợ Nước mắt máu mồ hôi Ðong hàng bát hàng bát Bán đổi lấy cơm ôi Nhặt từng hạt từng hạt Từ khi Anh đứng dậy Trái đất bắt đầu cười Và loài người từ đấy Ca bài ca Tháng Mười Những mắt buồn sắp nhắm Bừng dậy thấy tương lai Những bàn tay lại nắm Cờ đỏ qua đêm dài Những đầu lên máy chém Nhìn đao phủ hiên ngang: "Muôn năm Ðảng Cộng sản! "Chào Xô-Viết Liên bang!" Ơi người Anh dũng cảm Lũy thép sáng ngời ngời Ðây Việt Nam Tháng Tám Em Liên Xô Tháng Mười! Hoan hô Sta-lin Ðời đời cây đại thọ Rợp bóng mát Hòa bình Ðứng đầu sóng ngọn gió! Hoan hô Hồ Chí Minh Cây hải đăng mặt biển Bão táp chẳng rung rinh Lửa trường kỳ kháng chiến! 1950 Ðời đời nhớ ông Bữa trước mẹ cho con xem ảnh Ông Sta-lin bên cạnh nhi đồng Áo ông trắng giữa mây hồng Mắt ông hiền hậu, miệng ông mỉm cười Trên đồng xanh mênh mông Ông đứng với em nhỏ Cổ em quàng khăn đỏ Hướng tương lai Hai ông cháu cùng nhìn Sta-lin! Sta-lin! Yêu biết mấy, nghe con tập nói Tiếng đầu lòng con gọi Sta-lin! Mồm con thơm sữa xinh xinh Như con chim của hòa bình trắng trong Hôm qua loa gọi ngoài đồng Tiếng loa xé ruột xé lòng biết bao Làng trên xóm dưới xôn xao Làm sao, ông đã... làm sao, mất rồi! Ông Sta-lin ơi! Ông Sta-lin ơi! Hỡi ôi Ông mất! Ðất trời có không? Thương cha thương mẹ thương chồng Thương mình thương một thương Ông
thương mườiYêu con yêu nước yêu nòi Yêu bao nhiêu lại yêu Người bấy nhiêu Ngày xưa khô héo quạnh hiu Có Người mới có ít nhiều vui tươi Ngày xưa đói rách tơi bời Có Người mới có được nồi cơm no Ngày xưa cùm kẹp dày vò Có Người mới có tự do tháng ngày Ngày mai dân có ruộng cày Ngày mai độc lập ơn này nhớ ai Ơn này nhớ để hai vai Một vai ơn Bác một vai ơn Người Con còn bé dại con ơi Mai sau con nhé trọn đời nhớ Ông Thương Ông mẹ nguyện trong lòng Yêu làng yêu nước yêu chồng yêu con Ông dù đã khuất không còn Chân Ông còn mãi dấu son trên đường Trên đường quê sáng tinh sương Hôm nay nghi ngút khói hương xóm làng Ngày tay trắng những băng tang Nối liền khúc ruột nhớ thương đời đời 5-1953 Sáng tháng Năm Vui sao một sáng tháng Năm Ðường về Việt Bắc lên thăm Bác Hồ Suối dài xanh mướt nương ngô Bốn phương lồng lộng thủ đô gió ngàn Bác kêu con đến bên bàn Bác ngồi Bác viết, nhà sàn sơn sơ Con bồ câu trắng ngây thơ Nó đi tìm thóc nhởn nhơ quanh nhà. Bàn tay con nắm tay Cha Bàn tay Bác ấm vào da vào lòng Bác ngồi đó, lớn mênh mông Trời xanh biển rộng ruộng đồng nước non Bác Hồ, cha của chúng con Hồn của muôn hồn! Cho con được ôm hôn má Bác Cho con hôn mái đầu tóc bạc Hôn chòm râu mát rượi hòa bình! Ôi! cái tên kính yêu Hồ Chí Minh! Trong sáng lòng anh xung kích Nửa đêm bôn tập diệt đồn Vững tay người chiến sĩ nông thôn Bắt sỏi đá phải thành sắn gạo Anh thợ, má anh vàng thuốc pháo Cánh tay anh đầy sẹo lửa gang Ơi những em đốt đuốc đến trường làng Và các chị dân công mòn đêm vận tải! Các anh chị, các em ơi, có phải Mỗi khi lòng ta xao xuyến rung rinh Môi ta thầm kêu Bác: “Hồ Chí Minh”! Và mỗi trận mỗi mùa vui thắng lợi Ðôi mắt Bác hiện lên cười phấn khởi Ta lớn cao lên, bay bổng diệu kỳ Trên đường dài hai cánh đỡ ta đi... Bác Hồ đó, là lòng ta yên tĩnh Ôi người Cha đôi mắt mẹ hiền sao! Giọng của Người không phải sấm trên cao Thấm từng tiếng, ấm vào lòng mong ước Con nghe Bác tưởng nghe lời non nước Tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau... Bác Hồ đó, chiếc áo nâu giản dị Màu quê hương bền bỉ đậm đà Ta bên Người, Người tỏa sáng trong ta Ta bỗng lớn ở bên Người một chút Bác Hồ đó, ung dung châm lửa hút Trán mênh mông thanh thản một vùng trời Không gì vui bằng mắt Bác Hồ cười Quên tuổi già, tươi mãi tuổi đôi mươi Người rực rỡ một mặt trời cách mạng Mà đế quốc là loài dơi hốt hoảng Ðêm tàn bay chập choạng dưới chân Người Hồ Chí Minh Người ở khắp nơi nơi... Hồn biển lớn đón muôn lời thủ thỉ Lắng từng câu từng ý chưa thành Người là Cha, là Bác, là Anh Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ Người ngồi đó, với cây chì đỏ Chỉ đường đi từng bước từng giờ Không gì vinh bằng chiến đấu dưới cờ Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại! Con nhớ hết mỗi lời Người dạy: “Kháng chiến gian nan, kháng chiến trường kỳ” Bác bảo đi là đi! Bác bảo thắng là thắng! Việt Nam có Bác Hồ Thế giới có Sta-lin Việt Nam phải tự do Thế giới phải hòa bình! Chúng con chiến đấu hy sinh Tấm lòng son sắt, đinh ninh lời thề! Bắt tay Bác tiễn ra về Nhớ hoài buổi sáng mùa hè chiến khu 5-1951 Hoan hô chiến sĩ Ðiện Biên Tin về nửa đêm Hỏa tốc hỏa tốc Ngựa bay lên dốc Ðuốc chạy sáng rừng Chuông reo tin mừng Loa kêu từng cửa Làng bản đỏ đèn đỏ lửa Hoan hô chiến sĩ Ðiện Biên! Hoan hô đồng chí Võ Nguyên Giáp! Sét đánh ngày đêm xuống đầu giặc Pháp Vinh quang Tổ quốc chúng ta Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa! Vinh quang Hồ Chí Minh,
Cha của chúng ta ngàn năm
sống mãiQuyết chiến quyết thắng,
cờ đỏ sao vàng vĩ đại!Kháng chiến ba ngàn ngày Không đêm nào vui bằng đêm nay Ðêm lịch sử, Ðiện Biên sáng rực Trên đất nước, như huân chương trên ngực Dân tộc ta, dân tộc anh hùng! Ðiện Biên vời vợi nghìn trùng Mà lòng bốn biển nhịp cùng lòng ta Ðêm nay bè bạn gần xa Tin về chắc cũng chan hòa vui chung Hoan hô chiến sĩ Ðiện Biên Chiến sĩ anh hùng Ðầu nung lửa sắt Năm mươi sáu ngày đêm, khoét núi,
ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt.Máu trộn bùn non Gan không núng Chí không mòn Những đồng chí thân chôn làm giá súng Ðầu bịt lỗ châu mai Băng mình qua núi thép gai Ào ào vũ bão, Những đồng chí chèn lưng cứu pháo Nát thân, nhắm mắt, còn ôm Những bàn tay xẻ núi, lăn bom Nhất định, mở đường cho xe ta lên chiến
trường tiếp việnVà những chị, những anh
ngày đêm ra tiền tuyếnMấy tầng mây, gió lớn mưa to Dốc Pha Ðin chị gánh anh thồ Ðèo Lũng Lô anh hò chị hát Dù bom đạn xương tan thịt nát Không sờn lòng, không tiếc tuổi xanh Hỡi các chị, các anh Trên chiến trường ngã xuống Máu của anh chị, của chúng ta,
không uổngSẽ xanh tươi đồng ruộng Việt Nam Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam Hoa mơ lại trắng, vườn cam lại vàng. Lũ chúng nó phải hàng, phải chết Quyết trận này tiêu diệt Ðiện Biên Quân giặc điên Chúng bay chui xuống đất? Chúng bay chạy đằng trời? Trời không của chúng bay Ðạn ta rào lưới sắt Ðất không của chúng bay Ðai thép ta thắt chặt! Của ta, trời đất, đêm ngày Núi kia, đồi nọ, sông này của ta! Chúng bay chỉ một đường ra: Một là tiêu diệt hai là tù binh. Hạ súng xuống, rùng mình run rẩy Nghe, pháo ta lừng lẫy thét gầm! Nghe, trưa nay, tháng 5 mồng 7 Trên đầu bay, thác lửa hờn căm! Trông, bốn mặt, lũy hầm sập đổ Tướng quân bay lố nhố cờ hàng Trông, chúng ta cờ đỏ sao vàng Rực trời đất Ðiện Biên toàn thắng! Hoan hô chiến thắng Ðiện Biên! Tiếng reo núi vọng sông rền Ðêm nay chắc cũng về bên Bác Hồ Bác đang cúi xuống bản đồ Chắc là nghe tiếng quân hò quân reo Từ khi vượt núi qua đèo Ta đi, Bác vẫn nhìn theo từng ngày Tin về mừng thọ đêm nay Chắc vui lòng Bác, giờ này đợi trông. Ðồng chí Phạm Văn Ðồng Ở bên đó, chắc đêm nay không ngủ Tin đây Anh, Ðiện Biên Phủ hoàn thành Ngày mai vào cuộc đấu tranh Nhìn xuống mặt bọn Bi-đô, Smit Anh sẽ nói: "Thực dân, phát xít Ðã tàn rồi! Tổ quốc chúng tôi Muốn độc lập hòa bình trở lại Không muốn lửa bom đổ xuống đầu con cái Nước chúng tôi và nước các anh Nếu còn bom lửa chiến tranh Ở Việt Nam, các anh nên nhớ Chính nghĩa thật là đáng sợ! Và trận thắng Ðiện Biên Cũng mới là bài học đầu tiên!" Nhân dân Việt Nam anh dũng Ðã cầm súng tiến lên Nhất định hoàn toàn thắng lợi! 5-1954 Ta đi tới Ta đi giữa ban ngày Trên đường cái, ung dung ta bước Ðường ta rộng thênh thang tám thước Ðường Bắc Sơn - Ðình Cả - Thái Nguyên Ðường qua Tây Bắc, đường lên Ðiện Biên Ðường cách mạng, dài theo kháng chiến Ðến hôm nay đường xuôi về biển Mới tinh khôi màu đất đỏ tươi! Ðẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi! Rừng cọ đồi chè, đồng xanh ngào ngạt Nắng chói sông Lô, hò ô tiếng hát Chuyến phà dào dạt bến nước Bình Ca Ai qua Phú Thọ Ai xuôi Trung Hà Ai về Hưng Hóa Ai xuống khu Ba Ai vào khu Bốn Ðường ta đó, tự do cuồn cuộn Bốt đồn Tây đã cuốn sạch rồi! Sông Thao nao nức sóng dồi Ai về Hà Nội thì xuôi cùng thuyền. Ờ đã chín năm rồi đấy nhỉ! Kháng chiến ba ngàn ngày không nghỉ Bắp chân, đầu gối vẫn săn gân! Ngẩng đầu lên: trong sáng tuyệt trần Tháng Tám mùa thu xanh thắm Mây nhởn nhơ bay Hôm nay ngày đẹp lắm! Mây của ta, trời thắm của ta Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa! Ðã tan tác những bóng thù hắc ám Ðã sáng lại trời thu tháng Tám Trên đường ta về lại Thủ đô Cờ bay quanh tóc bạc Bác Hồ! Mẹ ơi lau nước mắt Làng ta giặc chạy rồi! Tre làng ta lại mọc Chuối vườn ta xanh chồi Trâu ta ra bãi ra đồi Ðồng ta lại hát hơn mười năm xưa... Các em ơi, đã học chưa? Các anh dựng cho em trường mới nữa Chúng nó chẳng còn mong dội lửa Trường của em đứng giữa đồi quang Tiếng các em thánh thót quanh làng. Ai đi Nam Bộ Tiền Giang, Hậu Giang Ai vô thành phố Hồ Chí Minh Rực rỡ tên vàng Ai về thăm bưng biền Ðồng Tháp Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp Nơi chôn rau cắt rốn của ta! Ai đi Nam-Ngãi - Bình-Phú - Khánh Hòa Ai vô Phan Rang, Phan Thiết Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Ðắc Lắc Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung! Ai về với quê hương ta tha thiết Sông Hương, Bến Hát, Cửa Tùng Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí Nói với Nửa Việt Nam yêu quý Rằng: nước ta là của chúng ta Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa! Chúng ta con một cha, nhà một nóc Thịt với xương, tim óc dính liền. Dù ai nói ngả nói nghiêng Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân Dù ai rào dậu ngăn sân Lòng ta vẫn giữ là dân Cụ Hồ! Ta đã lớn lên rồi trong khói lửa Chúng nó chẳng còn mong được nữa Chặn bàn chân một dân tộc anh hùng Những bàn chân từ than bụi, lầy bùn Ðã bước dưới mặt trời cách mạng Những bàn chân của Hóc Môn, Ba Tơ,
Cao LạngLừng lẫy Ðiện Biên, chấn động địa cầu Những bàn chân đã vùng dậy đạp đầu Lũ chúa đất xuống bùn đen vạn kiếp! Ta đi tới trên đường ta bước tiếp Rắn như thép, vững như đồng Ðội ngũ ta trùng trùng điệp điệp Cao như núi, dài như sông Chí ta lớn như biển Ðông trước mặt! Ta đi tới, không thể gì chia cắt Mục Nam Quan đến bãi Cà Mau Trời ta chỉ một trên đầu Bắc Nam liền một biển Lòng ta không giới tuyến Lòng ta chung một Cụ Hồ Lòng ta chung một Thủ đô Lòng ta chung một cơ đồ Việt Nam! 8-1954 Việt Bắc - Mình về mình có nhớ ta Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng. Mình về mình có nhớ không Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn ? - Tiếng ai tha thiết bên cồn Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi Áo chàm đưa buổi phân ly Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay... - Mình đi có nhớ những ngày Mưa nguồn suối lũ những mây cùng mù Mình về có nhớ chiến khu Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai Mình về rừng núi nhớ ai Trám bùi để rụng, măng mai để già Mình đi có nhớ những nhà Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son Mình về còn nhớ núi non Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh Mình đi mình có nhớ mình Tân Trào Hồng Thái, mái đình cây đa? - Ta với mình, mình với ta Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh Mình đi mình lại nhớ mình Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu... Nhớ gì như nhớ người yêu Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương Nhớ từng bản khói cùng sương Sớm khuya bếp lửa người thương đi về Nhớ từng rừng nứa bờ tre Ngòi Thia, sông Ðáy, suối Lê vơi đầy. Ta đi ta nhớ những ngày Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi Thương nhau, chia củ sắn lùi Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng Nhớ người mẹ nắng cháy lưng Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô Nhớ sao lớp học i tờ Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan Nhớ sao ngày tháng cơ quan Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều Chày đêm nện cối đều đều suối xa... Ta về mình có nhớ ta Ta về ta nhớ những hoa cùng người Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng Ngày xuân mơ nở trắng rừng Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang Ve kêu rừng phách đổ vàng Nhớ cô em gái hái măng một mình Rừng thu trăng dọi hòa bình Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung. Nhớ khi giặc đến giặc lùng Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây. Núi giăng thành lũy sắt dày Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù Mênh mông bốn mặt sương mù Ðất trời ta cả chiến khu một lòng. Ai về ai có nhớ không? Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo Giàng Nhớ sông Lô, nhớ phố Ràng Nhớ từ Cao - Lạng, nhớ sang Nhị Hà Những đường Việt Bắc của ta Ðêm đêm rầm rập như là đất rung Quân đi điệp điệp trùng trùng Ánh sao đầu súng, bạn cùng mũ nan Dân công đỏ đuốc những đoàn Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay Nghìn đêm thăm thẳm sương dày Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên. Tin vui chiến thắng trăm miền Hòa Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về Vui từ Ðồng Tháp, An Khê Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng Ai về ai có nhớ không? Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang Nắng trưa rực rỡ sao vàng Trung ương, Chính phủ luận bàn việc công Ðiều quân chiến dịch Thu Ðông Nông thôn phát động, giao thông mở đường Giữ đê, phòng hạn, thu lương Gửi dao miền ngược, thêm trường các khu. Ở đâu u ám quân thù Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi Ở đâu đau đớn giống nòi Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền Mười lăm năm ấy, ai quên Quê hương Cách mạng dựng nên Cộng hòa Mình về mình lại nhớ ta Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào. - Nước trôi nước có về nguồn Mây đi mây có cùng non trở về Mình về ta gửi về quê Thuyền nâu trâu mộng với bè nứa mai Nâu này nhuộm áo không phai Cho lòng thêm đậm, cho ai nhớ mình Trâu về, xanh lại Thái Bình Nứa mai gài chặt mối tình ngược xuôi - Nước trôi lòng suối chẳng trôi Mây đi mây vẫn nhớ hồi về non Ðá mòn nhưng dạ chẳng mòn Chàm nâu thêm đậm, phấn son chẳng nhòa Nứa mai mình gửi quê nhà Nước non đâu cũng là ta với mình Thái Bình đồng lại tươi xanh Phên nhà lại ấm, mái đình lại vui. - Mình về thành thị xa xôi Nhà cao còn thấy núi đồi nữa chăng? Phố đông còn nhớ bản làng Sáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng? Mình đi ta hỏi thăm chừng Bao giờ Việt Bắc tưng bừng thêm vui? - Ðường về, đây đó gần thôi Hôm nay rời bản về nơi thị thành Nhà cao chẳng khuất non xanh Phố đông càng giục chân nhanh bước đường Ngày mai về lại thôn hương Rừng xưa núi cũ yêu thương lại về Ngày mai rộn rã sơn khê Ngược xuôi tàu chạy, bốn bề lưới giăng Than Phấn Mễ, thiếc Cao Bằng Phố phường như nấm như măng giữa trời Mái trường ngói mới đỏ tươi Chợ vui trăm nẻo về khơi luồng hàng Muối Thái Bình ngược Hà Giang Cày bừa Ðông Xuất, mía đường tỉnh Thanh Ai về mua vại Hương Canh Ai lên mình gửi cho anh với nàng Chiếu Nga Sơn, gạch Bát Tràng Vải tơ Nam Ðịnh, lụa hàng Hà Ðông Áo em thêu chỉ biếc hồng Mùa xuân ngày hội “lùng tùng” thêm tươi Còn non, còn nước, còn trời Bác Hồ thêm khỏe, cuộc đời càng vui. - Mình về với Bác đường xuôi Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời Áo nâu túi vải, đẹp tươi lạ thường Nhớ Người những sáng tinh sương Ung dung yên ngựa trên đường suối reo Nhớ chân Người bước lên đèo Người đi, rừng núi trông theo bóng Người... - Lòng ta ơn Bác đời đời Ngược xuôi, đôi mặt một lời song song Ngàn năm xưa nước non Hồng Còn đây, ơn Bác nối dòng dài lâu Ngàn năm non nước mai sau Ðời đời ơn Bác càng sâu càng nồng. Cầm tay nhau hát vui chung Hôm sau mình nhé, hát cùng Thủ đô. 10-1954 Lại về Hà Nội ơi Hà Nội! Cay đắng tám năm ròng Quê ta thành đất giặc Ôi ngàn năm Thăng Long! Năm cửa ô rào thép Xe gíp bụi mù đường Nghênh ngang bầy mũ đỏ Tanh trường học nhà thương Còi hét ga Hàng Cỏ Ðêm này nó chạy đâu Bóng tối đè mái phố Bay đâu lũ diều hâu? Xé ruột lòng thao thức Giày đinh nghiến nửa đêm Tim đập dồn trống ngực Ai đấm cửa ngoài thềm? Ðầu phố ai kêu đó Ú ớ mấy thằng say Cuồng loạn quay đèn đỏ [1] Quỷ sứ cười đêm ngày! Hà Nội ơi Hà Nội! Ðến bao giờ bao giờ Hết đêm dài đen tối Ngày mai đỏ rực cờ? Hà Nội ta không mất Nước Hồ Gươm vẫn trong Ðêm đêm nhìn ảnh Cụ Mắt Người nhìn ấm lòng Hà Nội ta không khuất Hỏa Lò thêm Nhà Tiền Những đứa con vào chật Hà Nội ơi vùng lên! Giành lại bao năm tháng Giành lại mỗi người con Từng ngọn đèn tươi sáng Từng giọt nước lành ngon! Hà Nội ơi Hà Nội! Bao giờ
Giữa Thủ đôCụ Hồ về
Bộ độiTiến vào năm cửa ô? Về đến đây rồi Hà Nội ơi! Người đi kháng chiến tám năm trời Hôm nay về lại đây Hà Nội Ràn rụa vui lên ướt mắt cười Ðường quen phố cũ đây rồi Thủ đô tươi dậy mặt người như hoa Vườn hồng ngớt gió mưa qua Cờ hoa đỏ nắng mái nhà vàng sao Tay vui sóng vỗ rạt rào Người về kẻ đợi mừng nào mừng hơn? Biết bao sung sướng tủi hờn Trông nhau mà tưởng như hồn còn mơ! Hồ Gươm xanh thắm quanh bờ Thiên thu hồn Nước mong chờ bấy nay! Bây giờ đây lại là đây Quốc kỳ đỉnh Tháp sao bay mặt Hồ

10-1954
[1]Ðèn đỏ của những hộp đêm.
Nguồn: Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin, Hà Nội, 2004


=

No comments: